မုခ်ဝ:မြန်မာနိုင်ငံ

မြန်မာနိုင်ငံ မုခ်ဝ က ကြိုဆိုပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံ(အင်္ဂလိပ်: Myanmar)၊ တရားဝင်အားဖြင့် ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်(အင်္ဂလိပ်: Republic of the Union of Myanmar)သည် အရှေ့တောင်အာရှရှိ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ အနောက်နှင့် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ အရှေ့မြောက်ဘက်တွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ‌အရှေ့နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်တွင် လာအိုနိုင်ငံ၊ ထိုင်းနိုင်ငံတို့နှင့် နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်ပြီး တောင်ဘက်နှင့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် ကပ္ပလီပင်လယ်နှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တို့ တည်ရှိသည်။ နိုင်ငံ၏မြို့တော်မှာ နေပြည်တော်ဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးမြို့တော်မှာ ရန်ကုန်မြို့ဖြစ်သည်။ (Full article...)

အောက်ပါ ရွေးချယ်မှုအသစ်များကို ရှင်းသန့်ပါ (purge)

ရွေးချယ်ထားသော ဆောင်းပါးများ - load new batch

Image 1
အင်းတော်ကြီး ဘေးမဲ့တော

အင်းတော်ကြီး တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် ဘေးမဲ့တောသည် ကချင်ပြည်နယ်၊ မိုးညှင်းမြို့နယ် မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။ အင်းတော်ကြီး တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ဘေးမဲ့တောသည် Important Bird Area (IBA) ဖြစ်ပြီး အာဆီယံ အမွေအနှစ်ဥယျာဉ်လည်းဖြစ်သည်။ (Full article...)
Image 2

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါ ၂၀၁၉ဖြစ်ပွားမှုအား ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် မတ်လ ၂၃ရက်နေ့ည ၁၁:၄၅မိနစ်အချိန်တွင် အတည်ပြုလူနာ ၂ ဦးဖြင့်စတင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် စက်တင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့ နံနက်(၈:၀၀)နာရီ အချိန်အထိ အတည်ပြုလူနာ ၁၀၅၈ ဦးတွေ့ရှိထားပြီး သေဆုံးသူ ၆ ဦး၊ ပြန်လည်သက်သာလာသူ ၃၅၈ ဦးရှိသည်။မတ်လ ၃၁ရက်နေ့ နံနက် ၇:၂၅အချိန်တွင် နှာခေါင်းကင်ဆာခံစားနေရသော အတည်ပြုလူနာ C5မှာ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီး ပထမဦးဆုံးသော သေဆုံးသူဖြစ်လာသည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဩဂုတ်လ ဒုတိယပတ်မှစ၍ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေ၌ ကူးစက်မြန် ကိုဗစ်အမျိုးအစား စတင်တွေ့ရှိသည်မှ ရခိုင်ပြည်နယ် တဒေသလုံးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းနှင့် အခြားဒေသများတွင်ပါ case များ ခပ်စိပ်စိပ် တွေ့လာရပြီး၊ ပထမဦးဆုံးအကြိမ်အဖြစ် စက်တင်ဘာ ၃ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ကူးစက်လူနာ ၆၃ ဦး စုစုပေါင်း ၁၀၅၈ ဦး ဖြင့် ထောင်ကျော်သော မှတ်တမ်း ဝင်သွားသည်။ (Full article...)
Image 3
အမတ်ဒိန် သည် ဘုရင် ရာဇာဓိရာဇ် ကိုခစားသော ထူးချွန်သည့် အမတ်များထဲမှ တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ အမတ်ဒိန်မဏိရွတ်ဟူ၍ လည်းထင်ရှားသည်။ "အမတ်ဒိန်" ဆိုသည်မှာ နေကဲ့သို့ထွန်းလင်းပြီး "မဏိရွတ်" ဆိုသည်မှာ ပတ္တမြားရတနာ နှင့်တူသော ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဟံသာဝတီဘုရင် ရာဇာဓိရာဇ် သည်မြန်မာဘုရင် မင်းခေါင် နဲ့ အပြိုင် မွန်-မြန်မာ နှစ် ၄၀ စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲခဲ့သူဖြစ်သည်။ ရာဇာဓိရာဇ် ဤမျှနှစ်ကြာရှည်စွာ ဘုန်းတန်ခိုးကြီးခဲ့ရာမှာ ၎င်းကိုယ်တိုင်တော်သလို ၎င်းပိုင်ဆိုင်သော သူရဲကောင်းများ၏ ပံ့ပိုးမှု၊ စွမ်းဆောင်မှုကြောင့်လည်းဖြစ်သည်။ ရာဇာဓိရာဇ်သည် မင်းကန်စီ၊ သမိန်ဗြတ်ဇ္ဇ၊ အမတ်ဒိန် ၊ လဂွန်းအိမ် ၊ ဥပါကောင်း၊ အဲမွန်ဒရာ စသည်တို့ အပြင် ထူးချွန်ထက်မြက်သော အခြား အမတ် သူရဲကောင်း များစွာကို ပိုင်ဆိုင်ထားသူဖြစ်သည်။ (Full article...)
Image 4
သူရ မချစ်ပို

မြန်မာနိုင်ငံတွင် တစ်ဦးတည်းသော ‘သူရ’ဘွဲ့ပိုင်ရှင် အမျိုးသမီး တစ်ဦးဖြစ်သူ သူရမချစ်ပို ကို ၁၉၀၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ထားဝယ်မြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။

မောင်လေး တစ်ဦးမှာ ဘီအီးတပ်ထဲသို့ ဝင်သွားသည်ဟု ကြားသိရသဖြင့် လိုက်ရှာရင်း မေမြို့ (ယခုပြင်ဦးလွင်မြို့) ရှိ ဦးကြွယ်၊ ဒေါပုတို့အိမ်တွင် နေဖြစ်သွားသည်။ ထို့နောက် ဦးကြွယ်တို့နှင့် ခင်မင်ရင်းနှီးသော ဘီအီးတပ်မှ တပ်ကြပ်လှမောင်နှင့် အိမ်ထောင်ပြုသည်။ တပ်ကြပ်လှမောင်မှာ တပ်တွင်း၌ စားရေးသောက်ရေးကို တာဝန်ယူရသောကြောင့် ထမင်းချက်လှမောင်ဟု လူသိများသည်။ (Full article...)
Image 5
မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရှေးအကျဆုံးဘုရားများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် ဘောဘောကြီးဘုရား

မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများသည် များသောအားဖြင့် ဗုဒ္ဓ၏ ဓာတ်တော်များကို ဌာပနာပြုကာ တည်ထားကြသည်။ ထိုဓာတ်တော်များတွင် ဗုဒ္ဓနှင့် ပတ်သက်သည့် ဓာတ်တော်များ ပါဝင်ကြ၏။ စေတီပုထိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သဘာဝအလှအပရှုခြင်းများကို ဖော်ပြနေကြသည်။ မန္တလေးနှင့် ပုဂံအပါအဝင် နိုင်ငံအတွင်းရှိနေရာအတော်များများသည် ထိုဒေသများရှိ များပြားလှသည့် စေတီပုထိုးများကြောင့် လူသိများကြသည်။ စေတီပုထိုးများတွင်လည်း ရာသီအလိုက် ဘုရားပွဲတော်များကို ပြုလုပ်ကျင်းပကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ စေတီပုထိုးများတွင် အာရာမ်၊ မုခ်ဟု ခေါ်သည့် ဝင်ပေါက်ထွက်ပေါက်များသည် အရပ်မျက်နှာလေးခုတွင် တည်ရှိသည်။ ထို့ပြင် စေတီတော်၏ ပတ်လည်တွင် ရင်ပြင်လည်း ရှိသည်။ (Full article...)
Image 6
မြစ်ကြီးနားမြို့တည်နေရာပြမြေပုံ

မြစ်ကြီးနားမြို့သည် မြန်မာပြည် ကချင်ပြည်နယ်၏ မြို့တော်ဖြစ်သည်။ မြစ်ကြီးနားမြို့၏ အထက် ၂၅ မိုင်ခန့်တွင် မေခ နှင့် မလိခ မြစ်သွယ် နှစ်ခု ပေါင်းဆုံသော မြစ်ဆုံ တည်ရှိပြီး ထိုမှတဆင့် ဧရာဝတီမြစ်ကြီးအဖြစ် မြစ်ဖျားခံကာ မြန်မာပြည်တံလျား မြောက်မှတောင်သို့ စီးဆင်းသည်။ မြစ်ကြီးနားမြို့သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အမြင့် ၄၇၆ပေ တွင်တည်ရှိသည်။ ထိုသို့မြစ်ကြီး၏အနားတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော မြို့ဖြစ်သဖြင့် မြစ်ကြီးနားမြို့ ဟုခေါ်တွင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ရန်ကုန်မြို့ မှ ၉၁၉ မိုင်ကွာဝေးပြီး မန္တလေးမြို့ မှ ၄၈၇ မိုင် ကွာဝေးသော အေးချမ်းသာယာ လှပသည့် မြို့လေးတစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ဗန်းမော်မြို့မှ ၁၃၅ မိုင် နင့် ပူတာအိုမြို့မှ၂၁၈မိုင် ကွာဝေး၏။ မေခနှင့် မလိခမြစ်ဆုံမှ ၂၆ မိုင်ခန့်သာ ဝေးသည်။ (Full article...)
Image 7
စစ်နှင့်ဆိုင်သော ရှေးအစဉ်အဆက် မြန်မာစာပေများ တွင် 'စစ်အင်္ဂါလေးပါး'ကို အခြေတည်၍ အမြဲဆိုလေ့ရှိသည်။ စစ်အင်္ဂါလေးပါးဟူသော်ကား 'ဆင်လည်းတစ်ပါး၊ မြင်းလည်း တစ်ပါး၊ ရထားလည်း တစ်ပါး၊ ခြေသည်လည်း တစ်ပါး' ဖြစ် သည်။ ထို စစ်အင်္ဂါလေးပါးကိုပင် 'သေနင်္ဂ'ဟူ၍လည်း ခေါ် သေးသည်။ သို့ရာတွင် ထို စစ်အင်္ဂါလေးပါးမှာ ပါဠိကျမ်းများ၊ သက္ကတကျမ်းများကို မှီး၍ ဆိုခြင်းမျှသာ ဖြစ်သည်။ ထို စစ်အင်္ဂါလေးပါးအနက် 'ရထား'မှာ ရှေးနှစ်ပေါင်း ၃ဝ⁠ဝဝ ခန့်ကဖြစ်သော မဟာဘာရတ ကျမ်းကြီးတွင် ဘာရတညီနောင် စစ်ထိုးခန်း စသည်တို့၌ ပါရှိသော်လည်း မြန်မာ့သမိုင်း တစ်လျှောက်၌ 'ရထားတပ်'ဟူ၍ မရှိခဲ့။ တဖန် ပါဠိကျမ်း များ၊ သက္ကတကျမ်းများ၌ 'လှေသင်္ဘောတပ်'(ရေတပ်) ပါရှိစမြဲ ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် စစ်တပ်ဖွဲ့ပုံ၊ စစ်ချီပုံ၊ ခံမြို့တည်ပုံ စသည်တို့၌ မြန်မာစစ်ကျမ်းများက ပါဠိကျမ်းများ၊ သက္ကတ ကျမ်းများကို မှီး၍ ဆိုကြသော်လည်း ရေမြေဒေသ ခေတ် ကာလအလျှောက် လက်တွေ့ မြန်မာနည်းများကို တီထွင် ကျင့်သုံးခဲ့ကြကြောင်းဖြင့် သိရသည်။

ဤတွင် မြန်မာရာဇဝင်များ၌ ဖော်ပြထားသော တကောင်းခေတ်၊ သရေခေတ္တရာခေတ်နှင့် ပုဂံပြည် အနော် ရထာမင်းစော လက်ထက် မရောက်မီသော ခေတ်များပ မြန်မာတို့၏ စစ်ဓလေ့ထုံးစံများ မည်သို့ မည်ပုံ ရှိခဲ့ကြ သည်ကိုမူ ကောင်းစွာ မသိရ။ အနော်ရထာမင်းစော လက်ထက်လောက်မှစ၍သာ နည်း⁠နည်းချင်း သိလာရ တော့သည်။ (Full article...)
Image 8
နန္ဒာလှိုင်သည် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်တွင် အကယ်ဒမီရ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကြော်ငြာသရုပ်ဆောင် လောကတွင် နာမည်ကျော်ကြား လူကြိုက်များသော မင်းသမီး တစ်လက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ (Full article...)
Image 9
သေမင်းတမန် ရထားလမ်းအစ

၁၉၄၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ မှ စတင်၍ ဂျပန် တပ်မတော် က ဖောက်လုပ်ခဲ့သော ယိုးဒယား − မြန်မာ မီးရထားလမ်း ကြီးသည် လူသားများစွာ အသက် စတေး ခဲ့ရသည့် အတွက် သေမင်းတမန် ရထားလမ်း အဖြစ် ထင်ရှားခဲ့သည်။ မီးရထားလမ်း ဖောက်လုပ်ရာတွင် မြန်မာ တိုင်းရင်းသား ၈၀၀၀၀ ကျော်၊ မဟာမိတ် တပ်သား ၁၀၀၀၀ ကျော် တို့ အသက် ဆုံးရှုံး ခဲ့ကြသည်။ ရထားလမ်း ဖောက်လုပ် ပြီးစီးသည့် အထိမ်းအမှတ်ပွဲကို ၂၅ အောက်တိုဘာ ၁၉၄၃ တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ (Full article...)
Image 10

၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ သို့မဟုတ် နွေဦးတော်လှန်ရေးသည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်သည်။ဆန္ဒပြမှုများသည် အကြမ်းမဖက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ တွစ်တာ စသောလူမှုကွန်ယက်များတွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခြင်း၊ နေ့စဉ် သံပုံးတီးခြင်း၊ ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု၊ အာဏာဖီဆန်ခြင်းလှုပ်ရှားမှု၊စစ်အစိုးရယန္တရားအားယိုယွင်းပျက်စီးစေခြင်း(CDM)၊ လက်သုံးချောင်းထောင်၍ စီတန်းလှည့်လည်မှု စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ ဆန္ဒပြသူများသည် အထိန်းသိမ်းခံရသော နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်အရောင်ဖြစ်သော အနီရောင်ကို အဓိကထား၍ အသုံးပြုကြသည်။ ရှစ်လေးလုံးအရေးအခင်းကာလတွင် ထင်ရှားခဲ့သော "ကမ္ဘာမကြေဘူး"သီချင်းသည် ဆန္ဒပြသီချင်းအဖြစ် ပြန်လည်သက်ဝင်လာခဲ့သည်။ ဆန္ဒပြသင်္ကေတအဖြစ် လက်သုံးချောင်းထောင်ခြင်းကိုလည်း အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။

ကြီးထွားလာနေသော ဆန္ဒပြမှုများကို တုံ့ပြန်ရန်အတွက် အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်များသည် တန်ပြန်အစီအမံများစွာကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ အင်တာနက်နှင့် လူမှုကွန်ယက်များ ပိတ်ပင်ခြင်း၊ သတင်းအမှောင်ချခြင်း၊ ဆန္ဒပြသူများအား ပုဒ်မများတပ်ကာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခြင်း၊ နိုင်ငံတော်ပိုင်သတင်းဌာနများမှ ၎င်းတို့ဘက်ယိုင်းသောသတင်းများ ထုတ်လွှင့်ခြင်း၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီတွင် ရွေးကောက်ခံထားရချင်းမရှိသောပါတီများအားထည့်သွင်းချင်းနှင့် ဆန္ဒပြသူများအား အင်အားသုံးနှိမ်နင်းခြင်းများ ပါဝင်သည်။ (Full article...)