မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု

အောက်ပါ အကြောင်းအရာအခန်းဆက်၏ တစိတ်တပိုင်း
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှု
သမိုင်း မြန်မာ့သမိုင်း
ဘာသာစကားများ မြန်မာဘာသာစကား မွန်ဘာသာစကား
ဓလေ့ရိုးရာ မင်္ဂလာ ၁၂ ခန်း အားနာမှု ဝတ်စားဆင်ယင်မှု အချိတ်ဆင် ဆွေမျိုးတော်စပ်ပုံ အမည်မှည့်ခြင်း ထိုးကွင်းထိုးခြင်း လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်း ရာသီခွင်
ဒဏ္ဍာရီနှင့် ရှေးရိုးစဉ်လာအယူများ ပုံပြင်ဒဏ္ဍာရီ
အစားအစာ ရိုးရာအစားအစာများ ဟင်းလျာ အကြော်အလှော် အသုပ် မုန့်ပဲသရေစာ လက်ဖက် တို့ဖူး စတုဒီသာ
ပွဲတော်များ ရိုးရာပြက္ခဒိန် အများပြည်သူ ရုံးပိတ်ရက်များ ဆယ့်နှစ်လရာသီ ပွဲတော်များ ဘုရားပွဲ
ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု နတ်ကိုးကွယ်မှု ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် စေတီပုထိုး ကျောင်းကန် ဗုဒ္ဓဘိသေကအနေကဇာ ဩကာသ ကန်တော့ချိုး ဘုန်းကြီးပျံပွဲ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင် ဟိန္ဒူဘာသာဝင်
အနုပညာ ဗိသုကာ ကြွေထည်များ အနုသုခုမ ရွှေခြည်ထိုးလုပ်ငန်း မှန်စီရွှေချ
စာပေ စာပေ
ဂီတနှင့် ဖျော်ဖြေရေးအနုပညာများ မဟာဂီတ ရိုးရာအက ယိမ်း အငြိမ့် ရုပ်သေး
အားကစား နဘန်း သိုင်း ခြင်းလုံး လက်ဝှေ့ ဗန်ရှည် ဗန်တို
အထင်ကရနေရာများ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ရွှေတိဂုံစေတီတော် မန္တလေး နန်းတော်
သင်္ကေတများ အလံတော်
အဖွဲ့အစည်းများ အမျိုးသားပြတိုက် (နေပြည်တော်) အမျိုးသားပြတိုက် (ရန်ကုန်) အမျိုးသား စာကြည့်တိုက် (ရန်ကုန်) အမျိုးသားဇာတ်ရုံ (ရန်ကုန်)
မြန်မာနိုင်ငံ မုခ်ဝ

မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု သည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသရှိ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော မြန်မာလူမျိုးအခြေပြု နိုင်ငံအသီးသီး ခေတ်အသီးသီးမှ ပြုစု ထွန်းကားလာသည့် ထင်ရှားသည့် ယဉ်ကျေးမှုကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံများသို့ သက်ရောက်လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ၏လွှမ်းမိုးမှု အထူးပင်ရှိသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်လူမျိုးများ၏ ထုံးတမ်းအစဉ်အလာ လွှမ်းမိုးမှုများလည်း တွေ့နိုင်သည်။ ဗြိတိသျှကိုလိုနီအုပ်ချုပ်မှု လက်အောက်တွင် ဘာသာစကားနှင့် ပညာရေး အပါအဝင် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုများ၌ အနောက်တိုင်း လွှမ်းမိုးမှုများ များစွာမိတ်ဆက်သက်ရောက်လာခဲ့သည်။

အနုပညာ

ပုဂံမှ ယွန်းထည်များ

သမိုင်းကြောင်းအရ မြန်မာ့အနုပညာသည် ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် ၎င်းမူလအခြေပြုရာ အိန္ဒိယတိုက်ငယ်မှအယူအဆများအပေါ်တွင် များစွာအခြေခံထားသည်။ နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ထွန်းကားရာ ခေတ်အဆက်ဆက်အလျောက်၊ ဒေသအလျောက် မတူညီသည့်သွင်ပြင်ပုံစံများဖြင့် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များစွာသည် တည်ရှိနေကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ၁၈၀၀ ပြည့်နှစ်များနောက်ပိုင်းတွင် ပေါ်ထွက်လာသည့် မန္တလေးလက်ရာပုံစံဖြစ်သည့် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်သည် ဘဲဥပုံသဏ္ဌာန်ဖြစ်နေကာ မျက်ခုံများသည် သဘာဝအတိုင်းကွေးနေခြင်း၊ နားများသည် သေးငယ်သော်လည်း သိသာထင်ရှားခြင်းနှင့် သင်္ကန်းတော်သည် အတွန့်ပုံစံဖြင့် ရှိနေခြင်း ဖြစ်သည်။ မြန်မာလက်မှုပညာရပ်တွင် ပန်းဆယ်မျိုး ရှိသည်။ ၎င်းပန်းဆယ်မျိုးမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။

1. ပန်းပဲ
2. ပန်းထိမ်
3. ပန်းပု
4. ပန်းချီ
5. ပန်းယွန်း
6. ပန်းပွတ်
7. ပန်းတော့
8. ပန်းတမော့
9. ပန်းရန်
10. ပန်းတဉ်း

ထို့အပြင်မြန်မာ့ရိုးရာအနုပညာများတွင် ယက္ကန်းလုပ်ငန်း၊ အိုးလုပ်ငန်း၊ ချည်ထည်လုပ်ငန်း၊ ကျောက်မျက်ရတနာထွင်းသည့်လုပ်ငန်း၊ ရွှေမျက်ပါးခတ်သည့်လုပ်ငန်းများ ဖြစ်ကြသည်။ စေတီပုထိုးများကို များသောအားဖြင့် အုတ်များနှင့် အင်္ဂတေများဖြင့် တည်ဆောက်ထားကြသည်။ စေတီပုထိုများ၌ ရွှေဝါရောင်ထီးတော်များ ရှိကြပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းတော်များတွင် သစ်သားဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည့် မုခ်ဦးများ ရှိကြသည်။ ထိုကဲ့သို့သော မြန်မာ့ဗိသုကာကို ပြာသာဒ်ဟု ခေါ်သည်။

ဟင်းလျာ

မြန်မာရိုးရာမုန့်ဟင်းခါး, ထိုးမုန့်,မုန့်လုံးရေပေါ်,ကရေကရာ,ထန်းလျက်

အားကစားများ

ဘောလုံး

ဘောလုံးအားကစားသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ လူကြိုက်အများဆုံး အားကစားဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ် ၁၉ ရာစုတွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလားခဲ့သည်။ ဘောလုံးကဲ့သို့ပင် ခြေထောက်နှင့် ဒူးအသုံးပြုကစားသော ခြင်းလုံး ကစားခြင်းသည် ရိုးရာအားကစားနည်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။

လက်ဝှေ့

အခြားကြည့်ရန်။ လက်ဝှေ့

လက်ဝှေ့အားကစားသည် တိုက်ခိုက်ရေးအားကစားထဲတွင် လူကြိုက်အများဆုံး အားကစားဖြစ်ပြီး။ မြန်မာရိုးရာ တိုက်ခိုက်ရေးအားကစားဖြစ်သည့် ဗန်တို၊ ဗန်ရှည်နှင့် နပန်း သည်လည်း လူကြိုက်များသည်။ ဖော်ပြထားသည် တိုက်ခိုက်ရေးအားကစားများကို မြန်မာတို့က သိုင်းဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။

လှေပြိုင်ပွဲ

လှေပြိုင်ပွဲများကို တော်သလင်းလတွင် ကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

မြင်းခင်းသဘင်

ရှေးဘုရင်များလက်ထက်က မြင်းခင်းသဘင်များကို ပြာသိုလတွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ခရစ်ကတ်

ဗြိတိသျှတို့အုပ်စိုးစဉ်က ခရစ်ကတ်ပြိုင်ပွဲများ ပြုလုပ်ကျင်းပခဲ့ရာ ဗမာ အမျိုးသား ခရစ်ကတ်အသင်းသည် ပထမတန်းပြိုင်ပွဲများတွင် ကစားခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် အသင်းဆက်လက်တည်ရှိနေသော်လည်း ပထမတန်းအဆင့်တွင် ရှိမနေတော့ပေ။

ဘတ်စကတ်ဘော

ဘတ်စကတ်ဘောအသင်းလည်းရှိပြီး အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲများတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကစားသည်။

ရုပ်ရှင်နှင့် ဓာတ်ပုံ

မြန်မာ့ပထမဆုံးရုပ်ရှင်ကို ၁၉၂၀ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် လန်ဒန်မှာ မြန်မာလွတ်လပ်ရေး အတွက် မဲဆွယ်ခဲ့သူ နိုင်ငံရေးသမာ ဦးထွန်းရှိန် ဈာပနကို မှတ်တမ်းတင် ရုပ်ကူးခဲ့သည်။ ၁၉၂၀ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၃၀ ခုနှစ် ကာလတွင် မြန်မာ့ပိုင် ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီ အများအပြာရှိခဲသည်။ မြန်မာ့ပထမဆုံးသော အသံပါသည့် ရုပ်ရှင်ကို ၁၉၃၂ ခုနှစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မွမ်ဘိုင်းမြို့တွင် "ငွေပေးလို့မရ" အမည်ဖြစ် ထုတ်လုပ်ခဲသည်။ လူမှုရေးပြဿနာများနှင့် နိုင်ငံရေးအကြောင်းအရာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသည့် ရုပ်ရှင်များသည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်များတွင် ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော် အားလပ်ရပ်များ

အခြားကြည့်ရန်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ အားလပ်ရက်များ

နေ့အမည်	ရက်စွဲ	ကြာချိန်	အကြောင်းအရာ
လွတ်လပ်ရေးနေ့	ဇန်နဝါရီလ ( ၄ ) ရက်	၁ ရက်	ဗြိတိသျှအင်ပါယာမှလွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း
ပြည်ထောင်စုနေ့	ဖေဖော်ဝါရီလ ( ၁၂ ) ရက်	၁ ရက်	ပင်လုံညီလာခံကိုဂုဏ်ပြုခြင်း
တောင်သူလယ်သမားနေ့	မတ်လ ( ၂ ) ရက်	၁ ရက်	-
တပေါင်းလပြည့်နေ့	တပေါင်းလပြည့်	၁ ရက်	တပေါင်းပွဲတော်
တော်လှန်ရေးနေ့	မတ် ၂၇	၁ ရက်	ဂျပန်တို့ကိုစတင်တော်လှန်ခဲ့ခြင်း
မြန်မာနှစ်သစ်ကူး ရုံးပိတ်ရက်များ		၉ ရက်	အကြို၊ အကျ၊ အကြတ်၊ အတက် လေးရက်နှင့် နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့
မေဒေးနေ့	မေ ၁	၁ ရက်	အလုပ်သမားနေ့
ကဆုန်လပြည့်နေ့	ကဆုန်လပြည့်	၁ ရက်	ဂေါတမဗုဒ္ဓ ဗျာဒိတ်ရခြင်း၊ ဖွားတော်မူခြင်း၊ ဘုရားအဖြစ်သို့ရောက်ခြင်း၊ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုခြင်းတို့ဖြစ်ရာနေ့
အာဇာနည်နေ့	ဇူလိုင် ၁၉	၁ ရက်	ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအပါအဝင် နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ လုပ်ကြံခံရမှုကို အောက်မေ့ခြင်း
ဝါတွင်းသုံးလ စတင်ခြင်း	ဝါဆိုလပြည့်	၁ ရက်	ဂေါတမဗုဒ္ဓ ပဋိသန္ဓေတည်ခြင်း၊ တောထွတ်တော်မူခြင်း၊ တရားဦးဓမ္မစကြာကို ဟောကြားတော်မူသည့်နေ့ဖြစ်ခြင်း
သီတင်းကျွတ်လပြည့်နေ့		၅ ရက်	မီးထွန်းပွဲတော်ကျင်းပသည်။
တန်ဆောင်တိုင်ပိတ်ရက်များ	တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့အထိ	၄ ရက်
အမျိုးသားနေ့	တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် ၁၀ ရက်	၁ ရက်	တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများ ယူနီဗာစတီအက်ဥပဒေကို သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြခြင်း
ခရစ္စမတ်နေ့	ဒီဇင်ဘာ ၂၅	၁ ရက်	ယေရှုခရစ်တော်၏မွေးနေ့
အီဒုလ်အဿွဟာနေ့	ကြေညာချက်အလိုက်ပြောင်းလဲနိုင်	၁ ရက်
ဒီပါဝလီနေ့	ကြေညာချက်အလိုက်ပြောင်းလဲနိုင်	၁ ရက်
ကရင်နှစ်သစ်ကူးနေ့	ပြာသိုလဆန်း ၁ ရက်	၁ ရက်