မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

မြန်မာလူမျိုး

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
မြန်မာလူမျိုး
လူဦးရေ စုစုပေါင်း
၅၃,၄၅,၇၄၀ ခန့်
အများစု နေထိုင်သည့် နေရာ
 မြန်မာ
c.၅၁ သန်း (၂၀၁၄)
 ထိုင်း၁,၄၁၈,၄၇၂ (၂၀၁၄)[]
 တရုတ်၃၅၁,၂၄၈ (၂၀၂၀)[]
 မလေးရှား၃၀၃,၉၉၆ (၂၀၁၄)[]
 ဆော်ဒီအာရေးဘီးယား၂၆၈,၀၀၀ (၂၀၂၀)[]
 အမေရိကန်၂၄၄,၀၄၆ (၂၀၂၂)[]
 စင်ကာပူ၂၀၀,၀၀၀ (၂၀၁၇)[]
 ဂျပန်၁၃၄,၅၇၄ (၂၀၂၄)[][]
 ဩစတြေးလျ၅၉,၇၇၄ (၂၀၂၁)[]
 ထိုင်ဝမ်၄၀,၀၀၀ (၂၀၁၇)[]
 ပြင်သစ်၁၀,၀၀၀-၁၅,၀၀၀ (၂၀၁၀)[]
 တောင်ကိုရီးယား၁၄,၅၉၂ (၂၀၁၄)[]
 ကနေဒါ၁၃,၈၅၀ (၂၀၁၆)[၁၀]
 ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း၈,၅၄၃ (၂၀၁၁) [၁၁]
 နော်ဝေ၃,၃၀၇ (၂၀၂၂)[၁၂]
 ဒိန်းမတ်၂,၆၆၆ (၂၀၂၂)[၁၃]
 နယူးဇီလန်၂,၁၈၇ (၂၀၁၃)[၁၄]
 ဖင်လန်၂,၁၅၄ (၂၀၂၁)[၁၅]
 ဆွီဒင်၂,၀၆၉ (၂၀၂၁)[၁၆]
 နယ်သာလန်၁,၆၈၃ (၂၀၂၂)[၁၇]
 ဂျာမနီ၁,၄၀၂ (၂၀၁၃)[ကိုးကားချက်လိုသည်]
 ပြင်သစ်၁,၀၀၀[၁၈]
 ဘရာဇီး၃၇၇ (၂၀၂၄)[၁၉]
 ရုရှား[ကိုးကားချက်လိုသည်]-၁,၀၀၀[၁၈]
ဘာသာစကား
မြန်မာရှမ်းကရင်နွယ်ရခိုင်ကချင်မွန်ကူကီး-ချင်း နှင့် မြန်မာအင်္ဂလိပ် အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘာသာစကားများ
ကိုးကွယ်မှု
ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် ရိုးရာကိုးကွယ်မှု၊ နတ်ကိုးကွယ်မှု အများစု
အနည်းစု

"မြန်မာလူမျိုး" ဟူသော အသုံးအနှုန်းသည် မည်သည့်တိုင်းရင်းသား သို့မဟုတ် ကိုးကွယ်ရာဘာသာမဆို မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားများအားလုံးကို ရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် လူမျိုးပေါင်းစုံ ၊ ယဉ်ကျေးမှုပေါင်းစုံ ၊ ဘာသာစကားပေါင်းစုံရှိသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဗမာရှမ်းကရင်ရခိုင်မွန်ကချင်ချင်းကယား/ကရင်နီ ဟူသော အဓိက အမျိုးသား တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုကြီး ရှစ်မျိုးဖြင့် စုစည်းထားပြီး တိုင်းရင်းသား ၁၃၅ မျိုးအား မြန်မာအစိုးရက တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသည်။ [၂၀] ဤလူမျိုးစုများအပြင် တရုတ်-မြန်မာပန်းသေးအိန္ဒိယ-မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ကပြားများနှင့် ဂေါ်ရခါးလူမျိုးများကဲ့သို့သော အခြားသော လူမျိုးစုနှင့် ဘာသာရေးအသိုက်အဝန်းများလည်း ရှိကြသေးသည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ စုစုပေါင်း ၅၁,၄၈၆,၂၅၃ ဦး ရှိကြောင်း သိရသည်။[၂၁] ထို့အပြင် အိမ်နီးချင်းအာရှနိုင်ငံများတွင် အများဆုံးနေထိုင်ကြသည့် ပြည်ပရောက်မြန်မာများလည်း အများအပြားရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဒုက္ခသည်များနှင့် ခိုလှုံခွင့်တောင်းခံသူများသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဒုက္ခသည်အုပ်စု ၅ စုတွင် တစ်စုအဖြစ် ပါဝင်နေသည်။[၂၂] [၂၃]

ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

"မြန်မာလူမျိုး" ဟူသော ဝေါဟာရကို မြန်မာနိုင်ငံသားအားလုံးအား ၎င်းတို့၏ လူမျိုးစုနောက်ခံကို မခွဲခြားဘဲ ရည်ညွှန်းရန် မကြာခဏ အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် အစိုးရမှ အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် လူမျိုးပေါင်းစုံနေထိုင်ရာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ "Burmese" (မြန်မာ) ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို လူဦးရေ၏ ၆၈% ခန့် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသော အကြီးဆုံးလူမျိုးစုဖြစ်သည့် ဗမာလူမျိုးစုနှင့် အထူးသဖြင့် ဆက်စပ်သုံးနှုန်းလေ့ရှိသည်။ မြန်မာအစိုးရ၏ အဆိုအရ "မြန်မာလူမျိုး" ဆိုသည်မှာ ရှမ်း၊ ကရင်၊ ရခိုင် နှင့် အခြားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများ အပါအဝင် နိုင်ငံအတွင်းရှိ အသိအမှတ်ပြုထားသော လူမျိုးပေါင်းစုံကို ရည်ညွှန်းသည်။[၂၄]

"Burmese" (မြန်မာ) နှင့် "Bamar" (ဗမာ) အကြား ခြားနားချက်မှာ အရေးကြီးသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် "Bamar"(ဗမာ) ဟူသော ဝေါဟာရကို လူများစုဗမာလူမျိုးစုအား ရည်ညွှန်းရန် သုံးလေ့ရှိပြီး "မြန်မာ" သည် နိုင်ငံသားအားလုံးကို ခြုံငုံရည်ညွှန်းသည့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော အသုံးအနှုန်းဖြစ်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ဗမာလူမျိုးစုမဟုတ်သော အခြားတိုင်းရင်းသားများကို ချန်လှပ်ထားသကဲ့သို့ မဖြစ်စေရန်နှင့် အထင်အမြင်လွဲမှားမှုများကို ရှောင်ရှားရန် "Myanmarese" (မြန်မာနိုင်ငံသား) ဟူသော အသုံးအနှုန်းကိုလည်း အသုံးပြုကြသည်။[၂၅]

တိုင်းရင်းသား သဘောတရား

[ပြင်ဆင်ရန်]
၁၉၇၂ ခုနှစ်မှ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူမျိုးဘာသာစကားပြ မြေပုံ

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရှိ "ပရီဘူမီ" (pribumi) နှင့် မလေးရှားနိုင်ငံရှိ "ဘူမိပုတ္တရာ" (bumiputera) တို့၏ အယူအဆများနှင့် အလားတူပင် မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းသည် ယနေ့ခေတ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် သမိုင်းအစဉ်အဆက် နေထိုင်ခဲ့ကြသော ဌာနေတိုင်းရင်းသားများကို "တိုင်းရင်းသား" ဟု သတ်မှတ်ခွဲခြားထားသည်။[၂၆] ဤစကားလုံးကို "နိုင်ငံ၏ လူမျိုး" သို့မဟုတ် "ဌာနေလူမျိုး" ဟု အများအားဖြင့် ဘာသာပြန်ဆိုကြသည်။ "တိုင်းရင်းသား" ၏ စာသားအတိုင်း အဓိပ္ပာယ်မှာ 'နိုင်ငံတော်၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ကို တည်ထောင်သူများ' သို့မဟုတ် 'ဒေသတစ်ခု၏ သားသမီးများ' ဟူ၍ ဖြစ်သည်။[၂၇][၂၈]

မြန်မာအစိုးရသည် ၁၈၂၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့က အောက်မြန်မာပြည်ကို မသိမ်းပိုက်မီက မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသော "မူလနေထိုင်သူများ" အဖြစ် တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ၁၃၅ မျိုးကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသည်။[၂၀] ဤသို့ "လူမျိုး" ဟု သတ်မှတ်ခြင်းများသည် အချို့ကို ချန်လှပ်ထားခြင်း၊ မပြည့်စုံခြင်းတို့ကြောင့် ကိုလိုနီခေတ်၏ အငြင်းပွားဖွယ်ရာ အမွေအနှစ်များအဖြစ် စိန်ခေါ်ဝေဖန်မှုများ ရှိနေသည်။ ၎င်းသည် "လူမျိုးရေးဆိုင်ရာ အမှတ်သညာများကို ခိုင်မာတင်းကျပ်စေခဲ့ပြီး" လူမျိုးရေးကို အခြေခံသော နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ကွဲပြားမှုများကို မလွဲမသွေ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။[၂၀][၂၉] ကိုလိုနီခေတ်မတိုင်မီက ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမှတ်သညာများသည် နယ်မြေ၊ ဘာသာတရား နှင့် အကြီးအကဲ-နောက်လိုက် ဆက်ဆံရေးများအပေါ် အခြေခံ၍ ပြောင်းလဲလွယ်သော သဘောသဘာဝ ရှိခဲ့သည်။[၂၀][၂၉]

မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူမျိုးရေးဆိုင်ရာ အမှတ်သညာသည် ကိုလိုနီခေတ်နှင့် ကိုလိုနီခေတ်လွန်ကာလတို့၏ လွှမ်းမိုးပုံဖော်မှုကို သိသာစွာ ခံခဲ့ရသည်။ ကိုလိုနီခေတ် အစောပိုင်းကာလများတွင် တိုင်းရင်းသား ဟူသော ဝေါဟာရသည် နိုင်ငံရေးအရ အရေးပါမှု မရှိခဲ့ပေ။ ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ဤဝေါဟာရကို ဌာနေတိုင်းရင်းသားများအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို မြှင့်တင်ရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။[၂၇] ၁၉၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်များသို့ ရောက်သောအခါ၊ ၎င်းဝေါဟာရသည် ပိုမိုအတိအကျ သတ်မှတ်ထားသော အဓိပ္ပာယ်သို့ ပြောင်းလဲလာခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ "အမျိုးသားတိုင်းရင်းသားလူမျိုးကြီး" ရှစ်မျိုးဖြစ်သော ဗမာရှမ်းကရင်ရခိုင်မွန်ကချင်ချင်းနှင့် ကယား (ကရင်နီ) တို့ကို အတိအလင်း ရည်ညွှန်းလာခဲ့သည်။[၂၇] ၁၉၆၂ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဤအသုံးအနှုန်းသည် နိုင်ငံရေးအရ အရေးပါလာခဲ့ပြီး တပ်မတော်၏ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်တွင် အဓိကကျသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာကာ တိုင်းရင်းသားဖြစ်မှုနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်ခဲ့သည်။[၃၀]

၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အစိုးရသည် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများကို အဓိက တိုင်းရင်းသားလူမျိုးကြီး ၈ မျိုး၏ ဖွဲ့စည်းပုံအောက်တွင် လူမျိုးစုငယ် ၁၃၅ စု အဖြစ် တရားဝင် အမျိုးအစားခွဲခြား သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဤအယူအဆကို ၁၉၈၈ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်အစိုးရက ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ပြန့်ပွားစေခဲ့သည်။ ဤမူဘောင်သည် နိုင်ငံ၏ မတူကွဲပြားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများကို အမျိုးအစားခွဲခြားရာတွင် ယနေ့တိုင် တရားဝင်မူဘောင်အဖြစ် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။[၂၈] မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်ခုနစ်ခုကို အစဉ်အလာအားဖြင့် တိုင်းဒေသကြီးခုနစ်ခု (ယခင် တိုင်းများ) လုံးတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသော ဗမာလူမျိုးမှလွဲ၍ အခြားအမျိုးသားတိုင်းရင်းသားလူမျိုးကြီး တစ်မျိုးစီ၏ အမည်ကို အစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။[၃၁]

ပြည်ပရောက် မြန်မာများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

ပြည်ပရောက် မြန်မာများ ဆိုသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံမှ ကမ္ဘာ့အခြားဒေသများသို့ ပြောင်းရွှေ့အခြေချနေထိုင်သော မိသားစုများနှင့် တစ်ဦးချင်းများကို ရည်ညွှန်းသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာမြင့်သော ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ၊ ဆင်းရဲမွဲတေမှု နှင့် နိုင်ငံရေးအရ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုများကြောင့် လူဦးရေအများအပြား နေရပ်စွန့်ခွာရသည့် အခြေအနေများကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။[၃၂] ဤသို့ နေရပ်စွန့်ခွာရခြင်းများသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှု၈၈၈၈ အရေးတော်ပုံနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ၁၉၈၈ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှု၊ နှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှု ကဲ့သို့သော နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်များကြောင့် အဓိကဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။[၃၃][၃၄] ပြည်ပရောက်မြန်မာများကို အုပ်စုသုံးစုအဖြစ် အကြမ်းဖျင်းခွဲခြားနိုင်သည် - ပဋိပက္ခဒေသများမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသော ဘာသာရေးလူနည်းစုများနှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများ၊ နိုင်ငံရေးအရ ပိုမိုတည်ငြိမ်သော ပတ်ဝန်းကျင်ကို ရှာဖွေကြသည့် အထက်တန်းလွှာများ၊ နှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပညာရေးနှင့် စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများကို ရှာဖွေသူများ ဖြစ်ကြသည်။[၃၂] ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဒုက္ခသည်များနှင့် ခိုလှုံခွင့်တောင်းခံသူ ၁.၂ သန်းရှိခဲ့ပြီး ဆီးရီးယား၊ ဗင်နီဇွဲလား၊ အာဖဂန်နစ္စတန် နှင့် တောင်ဆူဒန်နိုင်ငံတို့ပြီးလျှင် ကမ္ဘာ့ပဉ္စမအကြီးဆုံး ဒုက္ခသည်အင်အားစု ဖြစ်လာခဲ့သည်။[၂၂][၂၃]

အိမ်နီးချင်းအာရှနိုင်ငံများရှိ ပြည်ပရောက်မြန်မာများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ကျွမ်းကျင်မှုမလိုအပ်သော အလုပ်သမားကဏ္ဍများ (ဥပမာ - စိုက်ပျိုးရေး၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း) တွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ကြပြီး အနောက်နိုင်ငံများတွင်မူ ပညာတတ်အလွှာ အလုပ်သမားများ ပြန်လည်အခြေချနေထိုင်မှု အရေအတွက်မှာ တိုးပွားလျက်ရှိသည်။[၃၂] မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူမှုနိုင်ငံရေးပတ်ဝန်းကျင် ဆက်တိုက်ကျဆင်းလာမှုကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ပညာရှင်များနှင့် ပညာတတ်များ၏ ဦးနှောက်ယိုစီးမှု ဖြစ်စဉ်သည် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပေါ်၊ အထူးသဖြင့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ပိုင်းတွင် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိခဲ့သည်။[၃၅] ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံသား ပြည်တော်ပြန်များ (ဥပမာ - ပညာရှင်များ၊ အမှုဆောင်များ နှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ) နှင့် နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် နေထိုင်အလုပ်လုပ်ကိုင်သူများပါ တိုင်းပြည်မှ ထွက်ခွာသွားစေခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ ထွန်းသစ်စ စွန့်ဦးတီထွင်လုပ်ငန်းများအပေါ် ထိခိုက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။[၃၆]

ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအတွက် လူကြိုက်အများဆုံး နေရာဖြစ်ပြီး မြန်မာလူမျိုး နှစ်သန်းခန့် နေထိုင်ကြသည်။[၃၂] ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ပြည်ပရောက်မြန်မာများ၏ ၇၀% သည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ကြပြီး မလေးရှား၊ တရုတ် နှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတို့က ထိုင်းနိုင်ငံနောက်တွင် အစဉ်လိုက် တည်ရှိသည်။ ပြည်ပရောက်မြန်မာများသည် အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ပါကစ္စတန်၊ ဂျပန် နှင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံများတွင်လည်း နေထိုင်ကြသည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး ၁၉၆၃ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၀ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာ-အိန္ဒိယနွယ်ဖွား ၁၅၅,၀၀၀ ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရက ချန်နိုင်း၊ တီရူချီရာပလီ နှင့် မာဒူရိုင်း ကဲ့သို့သော မြို့ကြီးများတွင် ပြန်လည်နေရာချထားပေးခဲ့သည်။[၃၇] အာရှပြင်ပတွင်လည်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဩစတြေးလျ၊ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း နှင့် နယူးဇီလန်နိုင်ငံတို့တွင် သိသာထင်ရှားသော ပြည်ပရောက်မြန်မာအသိုက်အဝန်းများ ရှိကြသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ပြည်တွင်းစစ် စတင်ဖြစ်ပွားချိန်မှစ၍ ဂျပန်နိုင်ငံသည် မြန်မာဒုက္ခသည်များကို လက်ခံရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာခဲ့သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံရှိ မြန်မာလူဦးရေသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ၃၇,၀၀၀ မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ၅၆,၀၀၀ သို့ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇွန်လတွင်မူ ၆၉,၀၀၀ ခန့်အထိ ရှိလာခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် ရှည်လျားသော ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့သည့်အတွက် ဂျပန်နိုင်ငံက ဒုက္ခသည်အများအပြားကို လက်ခံခဲ့သည့် ပထမဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံ တိုကျိုမြို့၏ တာကာဒါနိုဘာဘာ ဧရိယာတွင် "Little Yangon" (ရန်ကုန်ငယ်) ဟုခေါ်သော နေရာတစ်ခုလည်း ရှိသည်။[၃၈][၃၉]

မျိုးရိုးဗီဇ

[ပြင်ဆင်ရန်]

မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့အာရှ၊ တောင်အာရှ နှင့် အရှေ့တောင်အာရှတို့ ဆုံစည်းရာနေရာတွင် တည်ရှိသည်။ ၎င်းနိုင်ငံ၏ လူဦးရေအပေါ် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ လေ့လာဆန်းစစ်ချက်များအရ ၎င်းတို့၏ မျိုးရိုးဗီဇအုပ်စု ဖြန့်ကျက်တည်ရှိပုံသည် ပုံမှန်အားဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှပုံစံကို ပြသနေသော်လည်း အရှေ့မြောက်အာရှနှင့် အိန္ဒိယတို့၏ လွှမ်းမိုးမှုများကိုလည်း တွေ့ရှိရကြောင်း ဖော်ပြနေသည်။[၄၀] လေ့လာမှုတစ်ခု၏ တွေ့ရှိချက်အရ ဗမာနှင့် ကရင်လူမျိုးတို့သည် ဆက်နွယ်နေသော တိဗက်-ဗမာနွယ် ဘာသာစကားများကို ပြောဆိုကြသော်လည်း မျိုးရိုးဗီဇအရ ကွဲပြားခြားနားကြကြောင်း သိရသည်။ ဗမာလူမျိုးများတွင် ထူးကဲစွာ များပြားသော မျိုးရိုးဗီဇ ကွဲပြားစုံလင်မှုကို တွေ့ရှိရပြီး ကရင်လူမျိုးများတွင်မူ ပိုမို၍ မျိုးရိုးဗီဇအရ သီးခြားဖြစ်တည်နေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။[၄၀] အခြေခံမျိုးရိုးဆက်နွယ်မှုများဆိုင်ရာ အခြားလေ့လာမှုတစ်ခုကမူ မြန်မာနိုင်ငံသည် အစောပိုင်း ခေတ်သစ်လူသားများ ကွဲပြားထွက်ပေါ်ရာ ဗဟိုဌာနများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်။[၄၁] ထို့အပြင်၊ မျိုးရိုးဗီဇအုပ်စုများအတွင်း၌ပင် မျိုးရိုးဗီဇ ကွဲထွက်မှုများကိုလည်း တွေ့ရှိရသည်။ ဗမာ၊ ရခိုင် နှင့် ကရင်လူမျိုးတို့သည် အရှေ့တောင်အာရှရှိ ခရာ-ဒိုင် နှင့် Hmong-Mien လူမျိုးများနှင့် မျိုးရိုးဗီဇအရ ပိုမိုနီးစပ်မှုရှိကြပြီး၊ နာဂ နှင့် ချင်းလူမျိုးတို့မှာမူ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ ဩစထြို-အေးရှားတစ် နှင့် တိဘက်-ဗမာနွယ် လူမျိုးများနှင့် မျိုးရိုးဗီဇအရ ပိုမိုနီးကပ်စွာ ဆက်စပ်နေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။[၄၁]

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်

[ပြင်ဆင်ရန်]

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. 1 2 3 4 The Union Report – Census Report Volume 2 The 2014 Myanmar Population and Housing Census Department of Population, Ministry of Immigration and Population (May 2015)။ 18 July 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. 谁是"外籍居民"第一省?你绝对想不到 (26 June 2022)။
  3. "Immigrant and Emigrant Populations by Country of Origin and Destination". migrationpolicy.org (February 10, 2014)။
  4. ASIAN ALONE OR IN COMBINATION WITH ONE OR MORE OTHER RACES, AND WITH ONE OR MORE ASIAN CATEGORIES FOR SELECTED GROUPS United States Census Bureau United States Department of Commerce (2022)။ 28 July 2024 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 28 July 2024 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  5. Ma၊ Alex (2017-01-17)။ Labor Migration from Myanmar: Remittances, Reforms, and Challenges (in en)။ 2022-08-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. Japan to let Myanmar students and interns stay after visas expire (in en-GB)။ 2022-08-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  7. 令和6年12月末現在における在留外国人数について
  8. Cultural diversity: Census, 2021 | Australian Bureau of Statistics (12 January 2022)။
  9. Taiwan's 'Little Burma' (in en-US)။ 2022-09-14 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  10. Immigration and Ethnocultural Diversity Highlight Tables – Ethnic Origin, both sexes, age (Total), Canada, 2016 Census – 25% Sample data (25 October 2017)။
  11. The South-East Asia Diaspora in the UK (2011)။
  12. Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents by immigration category, country background and percentages of the population (M) 2010–2022 2022-10-01 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  13. Population at the first day of the quarter 2022-10-01 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  14. Statistics New Zealand။ Burmese New Zealanders
  15. Origin and background country according to age group and sex by region, 1990-2021 2022-10-01 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2022-10-01 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  16. Befolkning efter födelseland och ursprungsland, 31 december 2021, totalt (in sv) (23 August 2022)။ 2022-10-01 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  17. Bevolking; geslacht, leeftijd, generatie en migratieachtergrond, 1 januari (in nl)။ 2022-10-01 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  18. 1 2 https://www.migrationpolicy.org/programs/data-hub/charts/immigrant-and-emigrant-populations-country-origin-and-destination တမ်းပလိတ်:Bare URL inline
  19. Immigrants in Brazil (2024, in Portuguese)
  20. 1 2 3 4 Thawnghmung၊ Ardeth Maung (2022-04-20)။ "National Races" in Myanmar (in en)။ DOI:10.1093/acrefore/9780190277727.013.656 2022-08-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  21. The 2014 Myanmar Population and Housing Census: Highlights of the Main Results (May 2015)။
  22. 1 2 You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.UNHCR - Refugee Statistics (in en)။ 2022-08-20 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  23. 1 2 You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.Myanmar situation (in en)။ 2022-08-20 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  24. Identity Crisis: Ethnicity and Conflict in Myanmar | Crisis Group (in en) (2020-08-28)။ 2025-04-26 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  25. Myanmar (Burmese) - Do's and Don'ts (in en) (2017-01-01)။ 2025-04-26 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  26. Cheesman, Nick (2017-05-27). "How in Myanmar "National Races" Came to Surpass Citizenship and Exclude Rohingya" (in en). Journal of Contemporary Asia 47 (3): 461–483. doi:10.1080/00472336.2017.1297476. ISSN 0047-2336.
  27. 1 2 3 Nishikawa၊ Yukiko (2022-03-07)။ International Norms and Local Politics in Myanmar (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ Routledge။ ISBN 978-1-000-54588-3
  28. 1 2 Identity Crisis: Ethnicity and Conflict in Myanmar (2020-08-28)။
  29. 1 2 Re-examining Ethnic Identity in Myanmar (2019-05-31)။
  30. Solomon၊ Richard (2017-05-15)။ Myanmar's 'national races' trump citizenship (in en)။ 2022-08-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  31. Selth၊ Andrew (2020-12-10)။ Interpreting Myanmar: A Decade of Analysis (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ ANU Press။ ISBN 978-1-76046-405-9
  32. 1 2 3 4 Diaspora Organizations and their Humanitarian Response in Myanmar - Myanmar (in en) (2022-02-21)။ 2022-08-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  33. Myanmar; Brain Drain Again? - Issue 32 (in en-US) (December 2021)။ 2022-08-21 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  34. Young People Clamour to Leave Myanmar in Giant Brain Drain (in en-US) (2022-08-18)။ 2022-08-21 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  35. MAUNG, MYA (1992). "Damage to Human Capital and the Economic Future of Burma". The Fletcher Forum of World Affairs 16 (1): 81–97. ISSN 1046-1868.
  36. Caillaud၊ Romain။ "Myanmar's Economy in 2021: The Unravelling of a Decade of Reforms"၊ Southeast Asian Affairs၊ 2022။
  37. Nainar၊ Nahla။ "How the Tamil link with Burma has endured down the years" (in en-IN)၊ The Hindu၊ 2021-02-24။
  38. "How refugees from Myanmar are getting head start in Saitama"။
  39. "Tokyo's "Little Yangon" a legacy of culture, freedom and hope"။
  40. 1 2 "Large-scale mitochondrial DNA analysis in Southeast Asia reveals evolutionary effects of cultural isolation in the multi-ethnic population of Myanmar" (2014-01-28). BMC Evolutionary Biology 14 (1): 17. doi:10.1186/1471-2148-14-17. ISSN 1471-2148. PMID 24467713. Bibcode: 2014BMCEE..14...17S.
  41. 1 2 "Ancient inland human dispersals from Myanmar into interior East Asia since the Late Pleistocene" (in en) (2015-03-26). Scientific Reports 5 (1): 9473. doi:10.1038/srep09473. ISSN 2045-2322. PMID 25826227. Bibcode: 2015NatSR...5E9473L.