မောင်ဖေခင် (ညောင်ရမ်းမင်းသား)
စကြာမင်း (ညောင်ရမ်းမင်းသား) [၁][၂]သည် ဘကြီးတော် မင်းတရား နှင့် ဆင်ဖြူရှင်မယ်တို့၏ သားတော်ဖြစ်သည်။ ၂၇ အောက်တိုဘာ ၁၈၁၂ ခုနှစ်၊အဂ်ါနေ့တွင် ညောင်ရမ်းမင်းသား မောင်ဖေခင်ကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ညောင်ရမ်းမင်းသားမှာ စကြာမင်းဟုလည်း ထင်ရှားခဲ့သည်။ ဘိုးတော်ဘုရား (ဘိုးတော်ဦးဝိုင်း)၏ မြစ်တော် စကြာမင်းလေးသည် ဘိုးမင်းခေါင်၏ ဘဝဟောင်းပုံရိပ် ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။[၃][၄]
ဘကြီးတော် မင်းတရားသည်ပထမ အင်္ဂလိပ်-မြန်မာစစ် ပြီးချိန်မှစကာ စိတ်ကျဝေဒနာကို ခံစားနေခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုအချိန်မှစကာ နန်းတွင်းရေးကို နန်းမတော်မယ်နုနှင့် မယ်နု၏အစ်ကိုဖြစ်သူ စလင်းမင်းသားကြီးမောင်အို တို့ကခြယ်လှယ်ခဲ့ကြသည်။ ပြိုင်ဘက်ဟု ယူဆသူများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဘကြီးတော်မင်း၏ ညီတော် သာယာဝတီမင်းသားကို ရာဇဝတ်သားများအား လက်ခံနေထိုင်စေမှုဖြင့် စွပ်စွဲပြီးအရာမှချရန် ကြိုးပမ်းသဖြင့် သာယာဝတီမင်းသား ရွှေဘိုသို့ထွက်ကာ အင်အားစု၍ ပုန်ကန်သည်။ ပုန်ကန်ရသည့်အကြောင်းရင်းမှာ နောင်တော်စိတ်မမှန်ဖြစ်နေသည်ကြောင့် တစ်ကြောင်း၊ နန်းတွင်းပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည့် နန်းမတော်မယ်နုနှင့် ၎င်း၏အစ်ကိုဖြစ်သူ စလင်းမင်းသားကြီးမောင်အိုတို့၏ ဖိအားများကြောင့်တစ်ကြောင်းဖြစ်သည်။ ပုန်ကန်မှုအောင်မြင်သဖြင့် သာယာဝတီမင်း နန်းတက်သည်။ ကုန်းဘောင်မင်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ရွှေဘိုမင်း ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ထင်ရှားသော သာယာဝတီမင်းသည် ကုန်းဘောင်ရှစ်ဆက်မြောက်မင်းဖြစ်သည်။ [၅]နန်းတက်လျှင် နောင်တော် ဘကြီးတော်မင်း(စစ်ကိုင်းမင်း)နှင့် မယ်နုတို့ကို ကွပ်မျက်ခြင်းမရှိဘဲ အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ကောင်းစွာနေစေသည်။ မောင်အိုနှင့် အပေါင်းအပါများကိုမူ ထောင်သွင်းအကျဉ်းချခဲ့သည်။ မြဝတီ ဝန်ကြီး ဦးစတစ်ယောက်လည်းပါဝင်ခဲ့သေးသည်။ သာယာဝတီမင်းသည် နန်းမတော်မယ်နုကို ရေချကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ မင်းသားကြီးဦးအိုနှင့် အပေါင်းအပါ ၁၁ ယောက်ကို ထောင်တွင်းတွင်ပင်ကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ နောင်တော်ဘကြီးတော်မင်းကိုမူ အစောင့်အရှောက်ဖြင့် နေစေသည်။ နောင်တော်၏ သားဖြစ်သူ ညောင်ရမ်းမင်းသား (စကြာမင်း)ကို သားတော်များနှင့် တန်းတူထားကာ မင်းသားကြီးအဆင့်ပေးသော်လည်း တစ်နှစ်ခန့်အကြာတွင် ပြိုင်ဘက်ဟု ယူဆသံသယရှိသဖြင့် ပုန်ကန်ရန် ကြံစည်သည်ဟုဆိုကာ ရေချကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ သာယာဝတီမင်းကိုယ်တိုင် စိတ်ဖောက်ချိန်တွင် လှံဖြင့်ထိုးသဖြင့် ယောမင်းကြီးဦးဖိုးလှိုင်၏ဖခင် ယင်းတောဝန်ကြီး ကွယ်လွန်ရရှာသည်။ သာယာဝတီမင်းကိုမူ ကြေးပြာသာဒ်ဟု သမုတ်သော ကြေးတိုက်တွင်ချုပ်ထားခဲ့ကြသည်။ စကြာမင်းလေးကို ရေချကွပ်မျက်ခဲ့သော်လည်း ဘိုးဘိုးအောင် ကယ်တင်သဖြင့် မသေ ဟုဆို၏။ ညောင်ရမ်းမင်းသား(စကြာမင်း)၏ ကယ်တင်ရှင်အဖြစ် ပထမံဘိုးဘိုးအောင် ကိုယုံကြည်ကြသည်။[၆][၇][၈]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ https://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/jiabs/article/viewFile/9290/3151
- ↑ Essays on Burma - Google Books
- ↑ ဝိဇ္ဇာဓိုရ် အောင်မင်းခေါင်၏ ထွက်ရပ်ပေါက်ရာဇဝင် အတ္ထုပ္ပတ္တိ။ အမှတ် ၁၇၊ ဗဟန်း ၃ လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့: မိဘမေတ္တာပုံနှိပ်တိုက်။ ၁၃၁၄ ခု၊ နတ်တော်လဆန်း ၅ ရက်နေ့။
|first1=missing|last1=(အကူအညီ);|date=ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)CS1 maint: location (link) - ↑ ပါရမီလမ်းပြ အဘဘိုးမင်းခေါင် မဟိဒ္ဓိဂုဏ်ဆောင် ဖြစ်ရပ်ဆန်းများ။ အမှတ် ၂၂၊ မဟာဇေယျလမ်း၊ ပုဇွန်တောင်မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့: ကံ့ကော်ဝတ်ရည်စာပေ။ ဇူလိုင်လ ၂၀၁၃။ pp. ၁၁-၂၈။
|first1=missing|last1=(အကူအညီ);|date=ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)CS1 maint: location (link) - ↑ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ အတၳဳပၸတၱိ[လင့်ခ်သေ]
- ↑ Buddhist Backgrounds of the Burmese Revolution - Manuel Sarkisyanz - Google Books
- ↑ Champions of Buddhism: Weikza Cults in Contemporary Burma - Kate Crosby, Patrick Pranke, Juliane Schober, Niklas Foxeus, Keiko Tosa, Thomas Patton, Celine Coderey, Steven Coll...
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)