မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

သီဟသူ (အင်းဝ)

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
(ဆင်ဖြူရှင် သီဟသူ မှ ပြန်ညွှန်းထားသည်)

အင်းဝတွင် မင်းခေါင် လွန်လျှင် သားတော်သီဟသူနန်းတက်လေသည်။ နန်းတက်ပြီးနောက် ဟံသာဝတီမှ မင်းညီနောင်များ အချင်းချင်း မညီမညွတ်ဖြစ်သည်ကို သိသဖြင့် စုန်ဆင်းပြီး ဟံသာဝတီ မွန်ပိုင်နက်များကို တိုက်ခိုက်သည်။ ဒဂုံကို ဝန်းရံထားစဉ် ဒဂုံစား ဗညားရံ ကနှမဖြစ်သူ ရှင်စောပု ကိုဆက်သကာ စစ်ပြေငြိမ်းရန် အရေးဆိုသဖြင့် ရှင်စောပုကို သိမ်းပိုက်ကာ အင်းဝသို့ ပြန်လာလေသည်။ နန်းသက် သုံးနှစ်တွင် အောင်ပင်လယ်အရပ်သို့ တောလယ်ထွက်စဉ် မိဖုရား ရှင်ဘို့မယ်၏ အစီအစဉ်ဖြင့် အုန်းဘောင်စား လယ်သံဘွားလုပ်ကြံရာ သီဟသူ ဆင်ထက်တွင် မြားသင့်၍ ကွယ်လွန်ရသည်။ သီဟသူလွန်လျှင် အသက် ၉ နှစ်သာရှိသေးသည့် သားတော် မင်းလှငယ်မှ နန်းတက်သည်။

အင်းဝမင်း ၁၉ ဆက်တွင်ဆင်ဖြူရှင် သီဟသူသည် ငါးဆက် မြောက်မင်းဖြစ်သည်။ အင်းဝ ပထမ မင်းခေါင်ဘုရင်နှင့် မိဖုရားရှင်မိနောက်တို့မှ သက္ကရာဇ် ၇၅၆ ခုနှစ်တွင် ဖွားမြင်သော ဒုတိယသားတော် ဖြစ်သည်။ နောင်တော်မှာ မင်းရဲကျော်စွာဖြစ်သည်။ နောင်တော်ကံကုန်လျှင် သီဟသူသည် ၇၇၉ ခုနှစ်တွင် အိမ်ရှေ့အရာရတော်မူသည်။ ခမည်းတော်နတ်ရွာစံ လွန်တော်မူပြီးနောက် ၇၈၃ ခုနှစ်တွင် သီဟသူရ မဟာဓမ္မရာဇာဟူသော တံဆိပ်ကိုခံတော်မူ၍ နန်းတက်သည်။ မင်းဖြစ်တော်မူလျှင် အထိန်းတော် မြေတူးစား ဥတ္တမသီရိဇေယျသူရနော်ရထာက မူးမြစ်တွင်မျော၍ရသည့် ဆင်ဖြူလေးတောင်ပြည့် ဆက်လာသည် တစ်စီး၊ ပြည်စားစောရွှေခက်ကရ၍ ဆက်သည် တစ်စီးတို့ကြောင့် ဆင်ဖြူရှင်သီဟသူဟုတွင်သည်။ ငယ်စဉ်က ပြည်မြို့ကို စားရသောကြောင့် ပြည်စားသီဟသူဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။

ရာဇဓိရာဇ်နှင့်မင်းကြီး စွာစော်ကဲတို့ လက်ထက်မှစ၍ အထက်အောက်မြန်မာနိုင်ငံအနှစ် လေးဆယ်စစ်ပွဲသည် သီဟသူလက်ထက်တိုင် အောင်မပြီးဆုံးသေးချေ။ သီဟသူသည် ဒလ၊ ဒဂုန် စသော မွန်တို့ပြည်သို့ အလုံးအရင်း နှင့်ချီ၍ ဆက်လက်လုပ်ကြံသည်။ မွန်မင်းဗညားဓမ္မရာဇာအားလည်း ညီတော်ဗညားရံ ဒဂုန်မှနေ၍ လည်းကောင်း၊ ညီတော် ဗညားကျန်း မုတ္တမမှနေ၍လည်းကောင်း ခြားနားလျက်ရှိချိန်ဖြစ်ရာ၊ နောက်ဆုံး ဒဂုန်စားဗညားရံသည် သီဟသူအား ခန့်ညားသည် ဖြစ်၍ နှမတော်ရှင်စောပုကိုဆက်သည်။

ရှင်စောပုအားသီရိတြိဘဝနာဒိတျာပဝရ အတုလအဂ္ဂဓမ္မရာဇာဓိရာဇမဟာဒေဝီဟူသော ဘွဲ့နှင့် ဘိသိက်ခံစေတော်မူ၍ မိဖုရားကြီးတို့အဆောင်အယောင် ပေးတော်မူသည်။ ဆင်ဖြူရှင်သီဟသူတွင် မိဖုရားရှင်စောပုအပြင် မင်းရဲကျော်စွာ၏ မိဖုရားစောမင်းလှကို မိဖုရားမြှောက်ထားသည်တစ်ပါး၊ ခမည်းတော်မိဖုရား ရှင်ဘို့မယ်ကို မိဖုရားမြှောက်ထားသည် တစ်ပါး ပေါင်း မိဖုရားနှစ်ပါးရှိသေးသည်။

ရှင်စောပုမရောက်မီ မိဖုရားရှင်ဘို့မယ်အား မြှောက်စားလွန်းသဖြင့် မိဖုရားစောမင်းလှမခံလိုသဖြင့် နန်းတွင်မနေ၊ ရွှေစေတီအနောက်ဘက် တန်ဆောင်းကြီးဆောက်၍ နေတော်မူသဖြင့် စောမင်းလှသည် တန်ဆောင်းရှင်ဟုတွင်သည်။ တစ်ဖန် ရှင်စောပုရောက်လာသောအခါ အပြင်အလျာ အရောင်အဆင်းကောင်းမြတ်လှသောကြောင့် အလွန်လေးမြတ်တော်မူသည်ကို မိဖုရားရှင်ဘို့မယ် နှလုံးနာတော်မူသဖြင့် အုန်းပေါင်လယ်သံဘွားအား သီဟသူ အမေ့အလျော့နေခိုက် လုပ်ကြံ အင်းဝနန်းတက်ရန်စေသည်။ သီဟသူသည် အောင်ပင်လယ်အရပ်၌လယ်ချောင်းလုပ်၍ ကိုယ်လုပ် မောင်းမများနှင့်ပျော်ပါး၍ သာနေသည့်အခိုက် အုန်းပေါင်လယ်သံဘွားက ဆင်နှင့်တိုက်၊ မြားနှင့်ပစ်ရာ မြားသင့်၍ သက္ကရာဇ် ၇၈၇ ခုနှစ်တော်သလင်းလတွင်အိမ်နိမ့် ၂၇ နှစ်၊ စည်းစိမ်လေးနှစ်၊ သက်တော် ၃၁ နှစ်နတ်ရွာစံသည်။ ဆင်ဖြူရှင်သီဟသူကား အရောင်အဆင်း လှ၏။ နှလုံးတော် ကောင်းမွန်သည်။ ပြုတော်မူသောကောင်းမှု တော်ကား တဘက်ဆွဲအရပ်စည်းခုံနှင့်ကျောင်းတော်ကို တည်တော်မူ၍ ဝတ္တကံမိုးမြေ လှူတော်မူသည်။

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)
  2. ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှရာဇာဓိရာဇ်အရေးတော်ပုံကျမ်း