သညာ
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
ဗုဒ္ဓဘာသာ |
---|
- [၁] (၁) အမှတ် ပြု၍ သိခြင်း၊ အမှတ်ပြု၍ သိ-တတ်သော-ကြောင်း-တရား၊ သညာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သညာ စေတသိက်။ [၂]
- (က) အာကိဉ္စညာယတနဈာန်နှင့် ယှဉ်သောသညာ၊ [၃]
- (ခ) ဘဝင်စိတ်နှင့်ယှဉ်သော သညာ။ [၄]
- (ဂ) ဈာန်နှင့် ယှဉ်သော သညာ။
- (ဃ) ဝိပဿနာနှင့်ယှဉ်သော သညာ။
- (င) မဂ် နှင့်ယှဉ်သော သညာ။ [၅]
- (စ) အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သောသညာ။ [၆]
- (ဆ) ကိလေသာ၊ ကိလေသာ နှင့် ယှဉ်သော သညာ (ကာမသညာ စသည်)။ [၇]
- (ဇ) ဇောစိတ်နှင့်ယှဉ်သော သညာ။ [၈]
- (ဈ) တရား သဘောနှင့် စပ်ယှဉ်သော သညာ။
- (ည) လူ့ ကျင့်ဝတ်နှင့်စပ်ယှဉ်သော သညာ။ [၉]
- (ဋ) လွန်ကျူးလိုသော သညာ။ [၁၀]
- (ဌ) ထင်သော ကိစ္စရှိသော သညာ။ [၁၁]
- (ဍ) ဖောက်ပြန်သော သညာ။ [၁၂]
- (ဎ) ပြကတေ့သော သညာ။ [၁၃]
- (ဏ) ရူပါရုံ၌ ဖြစ်သော သညာ။ [၁၄]
- (တ) ဣတ္ထီ, ပုရိသစသော လိင်ကြောင့်ဖြစ်သော သညာ။ [၁၅]
- (ထ) အသုဘ သညာ၊ အနိစ္စသညာ၊ အသုဘ-အနိစ္စ-ဟုဖြစ်သော သညာ။ [၁၆]
- (၂) စိတ်၊ ဝိညာဉ်၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ။ [၁၇]
- (၃) တဏှာ, မာန, ဒိဋ္ဌိ (ပပဉ္စ တရား)။ [၁၈]
- (၄) သညာကြောင့်ဖြစ်သော မိစ္ဆာ အယူ။ [၁၉]
- (၅) (က) အမှတ်၊ အမှတ်သညာ၊ အမှတ် အသား။[၂၀]
- (ခ) မိန်းမဟူသော အမှတ် သညာ။ [၂၁]
- (၆) သညာသဘော။ [၂၂]
- (၇) အမည်၊ ဘွဲ့၊ နာမ ပညတ်။ [၂၃]
- (၈) ထင်ရှားသော (မ၊ဋ္ဌ၊၃၊၇၉-ကြည့်)။ [၂၄]
- (၉) (က) အနုပဿနာ။
- (ခ) ဝိပဿနာ။
- (၁၀) သမထ၊ သမာဓိ၊ ဈာန်။
- (၁၁) သမထ၏ ပရိကံ၊ ဥပစာရဈာန်။ [၂၅]
- (၁၂) သညာဝိမောက္ခ ဒုက်။ [၂၆]
- (၁၃) ရူပသညာသုတ်။ [၂၇]
- (၁၄) သညာသုတ် လေးသုတ်။ [၂၈]
- (၁၅) သမဏသညာသုတ်။ [၂၉]
- (၁၆) ပညာ။ [၃၀][၃၁]
လက္ခဏာ, ရသစသည်[ပြင်ဆင်ရန်]
၁။ အညို အရွှေ စသည်ပြားသော အာရုံကို အမှတ်ပြု၍ သိခြင်း = မှတ်သိ သိခြင်းသဘော ... လက္ခဏ၊
၂။ (က) ရှေးအမှတ်ဖြင့် နောက်ထပ်သိခြင်း ... (ကိစ္စ) ရသ၊
( ခ ) “ထိုဟာ ဒါပဲ”ဟု နောက်ထပ်တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်သော အမှတ်အသားကို သိခြင်း ... (ကိစ္စ) ရသ၊
(သစ်သားစသည်တို့၌ လက်သမား စသူတို့၏ မှတ်သားပုံကဲ့သို့တည်း။)
၃။ (က) စိတ်က စွဲယူထားသည့် အမှတ်နိမိတ် (= အမှတ်အသား)အတိုင်း အာရုံကို နှလုံးသွင်းခြင်းကို ပြုတတ်သော သဘောတရား ... ပစ္စုပဋ္ဌာန်၊
(ဆင်စမ်းသော သူကာဏ်းတို့ကဲ့သို့ မှတ်ပါ။)
( ခ ) အာရုံ၌ သက်ဝင်သောဖြစ်ခြင်း မရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့် = အာရုံကို နက်နက်နဲနဲ မယူတတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့် ကြာမြင့်စွာ တည်တံ့ခြင်း မရှိသောသဘောတရား ... ပစ္စုပဋ္ဌာန်၊
(လျှပ်စစ် လျှပ်နွယ် လျှပ်စီးကဲ့သို့ မှတ်ပါ။)
၄။ ထင်လာတိုင်းသော အာရုံ ... ပဒဋ္ဌာန်။
( မြက်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော ယောက်ျားရုပ်တို့၌ သားသမင်တို့၏ ယောက်ျားတို့ဟု ဖြစ်သော အမှတ်သညာကဲ့သို့တည်း။)
ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]
- ↑ သညာ (ထီ) [သံ+ဉာ+(ကွိ) အ။ နီတိ၊ ဓာတု။ ၅၀။ နီလာဒိဘေဒံ အာရမ္မဏံ သဉ္ဇာနာတီတိ သညာ။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၅၃။ မော၊ စ္ဆေဒနီ။ ၁၅။ နီလာဒိဘေဒံ အာရမ္မဏံ သဉ္ဇာနာတိ သညံ ကတွာ ဇာနာတီတိ သညာ။ ဝိဘာဝိနီ၊၁၀၅။ သဉ္ဇာနာတီတိ သညာ၊ သဉ္ဇာနန္တိ ဧတာယာတိ ဝါ သညာ၊ သဉ္ဇာနနံ သညာ။ ရူ။ ၅၉၉။ နိရုတ္တိ၊၈၀၁။ သဉ္ဇာနန္တိ ဧတာယာတိ သညာ၊ အ။ ဓာန်၊ဋီ၊၁၁၄။ သံဠာ-သံ။ သံဏ-ပါကတ။)
- ↑ (၁) အမှတ်ပြု၍ သိခြင်း၊ အမှတ် ပြု၍ သိ-တတ်သော-ကြောင်း-တရား၊ သညာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သညာစေတသိက်။ သညာ (မ၊၁၊၆၅။ သံ၊၁၊၂၄၅) တိ သညာက္ခန္ဓာ။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၂၆။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၆။ ကတမာ တသ္မိံ သမယေ သညာ ဟောတိ။ ယာ တသ္မိံ တဇ္ဇာ မနောဝိညာဏဓာတုသမ္ဖဿဇာ သညာ သဉ္ဇာနနာ သဉ္ဇာနိတတ္တံ။ အယံ တသ္မိံ သမယေ သညာ ဟောတိ။ အဘိ၊ဓ၊၁၈။ နီလာဒိဘေဒံ အာရမ္မဏံ သဉ္ဇာနာတီတိ သညာ။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၅၃။
- ↑ (က)အာကိဉ္စညာယတနဈာန်နှင့် ယှဉ်သော သညာ။ ဣမာ စ မေ သညာ နိရုဇ္ဈေယျု (ဒီ၊၁၊၁၇၁)န္တိ ဣမာ အာကိဉ္စာယတနသညာ နိရုဇ္ဈေယျုံ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၇။
- ↑ (ခ) ဘဝင်စိတ်နှင့် ယှဉ်သော သညာ။ အညာ စ ဩဠာရိကာ သညာ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဒီ၊၁၊၁၇၂။ အညာစာတိ အညာ စ ဩဠာရိကာ ဘဝင်္ဂသညာ နုပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၈။
- ↑ (င) မဂ် နှင့်ယှဉ်သောသညာ။ သညာ(ဒီ၊၁၊၁၇၂)တိ ဈာနသညာ။ အပရော နယော သညာတိ ဝိပဿနာသညာ၊ အပရော နယော သညာတိ မဂ္ဂသညာ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၉။
- ↑ (စ) အရဟတ္တဖိုလ် နှင့်ယှဉ်သောသညာ။ သညုပ္ပါဒါ (ဒီ၊၁၊၁၇၂)တိ အရဟတ္တဖလသညာယ ဥပ္ပါဒါ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၉။
- ↑ (ဆ) ကိလေသာ၊ ကိလေသာနှင့် ယှဉ်သော သညာ (ကာမသညာ စသည်)။ သညာ (မ၊၁၊၁၅၅) တိ ကိလေသသညာ။ ကိလေသာယေဝ ဝါ ဣဓ သညာနာမေန ဝုတ္တာ။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၇၈။ ကိလေသသညာတိ ကာမသညာဒိကေ ဝဒတိ။ မ၊ဋီ၊၂၊၅၉။
- ↑ (ဇ) ဇောစိတ်နှင့်ယှဉ်သော သညာ။ သညာ မနသိကာရာ (ပဋိသံ၊၃၅) တိ ဇဝနသညာ စ ...။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၃၀။
- ↑ (ည) လူ့ ကျင့်ဝတ်နှင့် စပ်ယှဉ်သော သညာ။ သညာ (ဝိမာန၊၇၈) တိ ဓမ္မသညာ, လောကသညာ ဧဝ ဝါ။ ဝိမာန၊ဋ္ဌ၊၂၂၃။
- ↑ (ဋ) လွန်ကျူးလိုသော သညာ။ သညာယ အဘာဝေန ဝိမောက္ခော အဿာတိ သညာဝိမောက္ခံ။ သာရတ္ထ၊၂၊၉၇။ သညာယ အဘာဝေန ဝိမောက္ခော အဿာတိ သညာဝိမောက္ခော။ ကင်္ခါ၊ဋီ၊သစ်၊၁၈၈။
- ↑ (ဌ) ထင်သော ကိစ္စရှိသော သညာ။ သညာယ အတ္ထိဘာဝေနာ(သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၂၅)တိ ပဋုကိစ္စာယ သညာယ အတ္ထိဘာဝေန။ သံ၊ဋီ၊၂၊၁၃၄။
- ↑ (ဍ) ဖောက်ပြန်သော သညာ။ သညာဝိမောက္ခော (ပဋိသံ၊၂၃၁) တိ ဝိပဿနာဉာဏမေဝ ဝိပရီတသညာယ ဝိမုစ္စနတော သညာဝိမောက္ခော။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၅၀။
- ↑ (ဎ) ပြကတေ့သော သညာ။ သညာယာ (ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၁၀) တိ ပကတိသညာယ။ ဒီ၊ဋီ၊၁၊၃၇၄။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၂၊၃၈၇။
- ↑ (ဏ) ရူပါရုံ၌ဖြစ်သော သညာ။ သညာ (သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၂၃) တိ ရူပသညာဝ။ သံ၊ဋီ၊၂၊၁၃၂။
- ↑ (တ) ဣတ္ထီ, ပုရိသစသောလိင်ကြောင့် ဖြစ်သော သညာ။ သညာတော ဘေဒံ ဂစ္ဆန္တ (အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၀၈) တိ တေ ဣတ္ထိပုရိသာဒိလိင်္ဂသညာတော ...။ မူလဋီ၊၁၊၆၆။
- ↑ (ထ) အသုဘသညာ၊ အနိစ္စသညာ၊ အသုဘ-အနိစ္စ-ဟုဖြစ်သော သညာ။ အတ္တဘာဝဿ ပနာယံ ဒေါသောတိ သညံ ပဋိလဘိတွာ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၂၊၁၆။ “အတ္တဘာဝဿ ပနာယံ ဒေါသော" တိ အသုဘသညံ, အနိစ္စသညဉ္စ ပဋိလဘိတွာ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၂၊၂၂။
- ↑ (၂) စိတ်၊ ဝိညာဉ်၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ။ သညာနိရောဓေ (ဒီ၊၁၊၁၆၈) တိ စိတ္တနိရောဓေ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၃။
- ↑ (၃) တဏှာ, မာန, ဒိဋ္ဌိ (ပပဉ္စတရား)။ ပပဉ္စသညာ (မ၊၁၊၁၅၆) တိ ...သညာနာမေန ဝါ ပပဉ္စာယေဝ ဝုတ္တာ။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၇၉။
- ↑ (၄) သညာကြောင့်ဖြစ်သော မိစ္ဆာအယူ။ သညာ (သုတ္တနိ၊၄၀၄။ မဟာနိ၊၈၅) တိ သညာသမုဋ္ဌာပိကာ ဒိဋ္ဌိ။ သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၄၆။ မဟာနိ၊ဋ္ဌ၊၂၁၀။
- ↑ (၅) (က) အမှတ်၊ အမှတ် သညာ၊ အမှတ်အသား။ ... အာနန္ဒတ္ထေရဿ သညံ အဒါသိ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၄၄။ ... အဂ္ဂနခေန ကဝါဋေ သညံ အဒါသိ။ မ၊ဋ္ဌ၊၂၊၇၄။
- ↑ (ခ) မိန်းမဟူသော အမှတ်သညာ။ သညာတိ ဣတ္ထိသညာ။ ဝိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၂၅။
- ↑ (၆) သညာ သဘော။ အညော ဝါ သညာတောတိ သညာသဘာဝတော အညော...။ ဒီ၊ဋီ၊၁၊၃၇၅။
- ↑ (၇) အမည်၊ ဘွဲ့၊ နာမပညတ်။ နာမံ သညာ။ အနုဋီ၊၁၊၂၇။ သညာချာဝှါသမညာ စာ-ဘိဓာနံ နာမမဝှယော။ ဓာန်၊၁၁၄။ အဓိဝစနန္တိ နာမေ။ ဓာန်၊ဋီ၊
- ↑ (၈) ထင်ရှားသော (မ၊ဋ္ဌ၊၃၊၇၉-ကြည့်)။ သုသညံ တနုမဇ္ဈိမ (ဇာ၊၂၊၇၀) န္တိ သုဋ္ဌု သညာတံ တနုမဇ္ဈိမံ။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၅၊၃၂၂။
- ↑ (၁၁) သမထ၏ပရိကံ၊ ဥပစာရ ဈာန်။ အနိစ္စသညာ (ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၁၁၁) တိ... အနိစ္စာနုပဿနာ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၁၃၃။-အာဟာရေ ပဋိကူလသညာ ဧကာ သညာ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၁၀၇။ ဣဒါနိ အာရုပ္ပါနန္တရံ ဧကာ သညာတိ ဧဝံ ဥဒ္ဒိဋ္ဌာယ အာဟာရေ ပဋိက္ကူလသညာယ ဘာဝနာနိဒ္ဒေသော အနုပ္ပတ္တော။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၃၃၆။ တတ္ထာယံ သညာသဒ္ဒေါ... အနိစ္စသညာ ဒုက္ခသညာ (အံ၊၂၊၇၅၊ ၂၉၄) တိအာဒီသု ဝိပဿနာယံ အာဂတော။ ဥဒ္ဓုမာတကသညာတိ ဝါ သောပါကရူပသညာတိ ဝါ ဣမေ ဓမ္မာ ဧကတ္ထာ ဥဒါဟု နာနာတ္ထာတိအာဒီသု သမထေ အာဂတော။ ဣဓ ပန သမထဿ ပရိကမ္မေ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ အာဟာရေ ဟိ ပဋိက္ကူလာကာရဂ္ဂဟဏံ, တပ္ပဘာဝိတံ ဝါ ဥပစာရဇ္ဈာနံ ဣဓ “အာဟာရေ ပဋိက္ကူလသညာ”တိ အဓိပ္ပေတံ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၄၁၃။
- ↑ (၁၂) သညာဝိမောက္ခဒုက်။ သညာ လဒ္ဓါ စ သဒ္ဓမ္မာ။ ဝိ၊၅၊၂၁၆။
- ↑ (၁၃) ရူပသညာသုတ်။ သံယုတ္တနိကာယ၊ ခန္ဓဝဂ္ဂသံယုတ္တပါဠိ၊ ၄-ဩက္ကန္တသံယုတ်၊ ၆-သုတ်။ သညာ စ စေတနာ တဏှာ။ သံ၊၂၊၁၈၈-၉။
- ↑ (၁၄) သညာသုတ် လေးသုတ်။ သံယုတ္တနိကာယ၊ ခန္ဓဝဂ္ဂသံယုတ္တပါဠိ၊ ၅-ဥပ္ပါဒသံယုတ်၊ ၆-သုတ်၊ သံ၊၂၊၁၉၁။ ၆-ကိလေသသံယုတ်၊ ၆-သုတ်။ သံ၊၂၊၁၉၅။ အင်္ဂုတ္တရနိကာယပါဠိ၊ ၆-နိပါတ်၊ ၃-ပဏ္ဏာသက၊ ၁၁-ဝဂ်၊ ၄-သုတ်။ အံ၊၂၊၃၈၉။ ၇-နိပါတ်၊ ၃-ဝဂ်၊ ၇-သုတ်။ အံ၊၂၊၄၁၄။
- ↑ (၁၅) သမဏ သညာသုတ်။ အင်္ဂုတ္တရနိကာယပါဠိ၊ ၁၀-နိပါတ်၊ ၃-ပဏ္ဏာသက၊ ၁-ဝဂ်၊ ၁-သုတ်။ အံ၊၃၊၄၂၇။
- ↑ (၁၆) ပညာ။ ယထေဝ ဟိ “အနိစ္စသညာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ”တိ ဧတ္ထ သညာနာမေန ပညာ ဝုတ္တာ။ မ၊ဋ္ဌ၊၄၊၉၉။ သံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၀၂။ (မ၊ဋီ၊၃၊၃၁၂)။
- ↑ တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၂၁
- ↑ ဖားအောက်တောရဆရာတော်။ နိဗ္ဗာန်သို့ သွားရာ တစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း။