ယောဂတရား
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
- ဝဋ်ဆင်းရဲ၌ သတ္တဝါတို့ကို-ယှဉ်စေ–တုပ်နှောင်ဖွဲ့ချည်တတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း,
- ကံ၏ အကျိုးတရားနှင့် ယှဉ်စေတတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း,
- ကာယိကဒုက္ခ စေတသိကဒုက္ခဟုဆိုအပ်သော ဒုက္ခအမျိုးမျိုး နှင့် ယှဉ်စေတတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း,
- ဘဝ တစ်ပါးကို ဘဝတစ်ပါးနှင့်-
- ယောနိ တစ်ပါးကို ယောနိတစ်ပါးနှင့်-
- ဂတိတစ်ပါးကို ဂတိတစ်ပါးနှင့်-
- ဝိညာဏဋ္ဌိတိ တစ်ပါးကို ဝိညာဏဋ္ဌိတိတစ်ပါးနှင့်-
- သတ္တာဝါသတစ်ပါးကို သတ္တာဝါသ တစ်ပါးနှင့်- ယှဉ်စေ-ဆက်စပ်ပေး-တတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း။
- တနည်း-ဘဝစက်ယန္တရား၌ သတ္တဝါတို့ကို-ကံ၏အကျိုးတရား-ဝဋ်ဒုက္ခနှင့် ယှဉ်စေတတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း,
- ဘဝတစ်ပါးကို ဘဝတစ်ပါးနှင့်–
- ယောနိတစ်ပါးကို ယောနိတစ်ပါးနှင့်-
- ဂတိ တစ်ပါးကို ဂတိတစ်ပါးနှင့်–
- ဝိညာဏဋ္ဌိတိ တစ်ပါးကို ဝိညာဏဌိတိတစ်ပါးနှင့်-
- သတ္တာဝါသတစ်ပါးကို သတ္တာဝါသတစ်ပါးနှင့်- ယှဉ်စေ-ဆက်စပ်ပေး တတ်သောကြောင့် လည်းကောင်း,
လောဘ ဒိဋ္ဌိ မောဟတရား ဟုဆိုအပ်သောတရား ၃-ပါးတို့ကို “ယောဂ”ဟု ခေါ်ဆိုသည်။ [၁]
ယောဂ ၄-ပါး
[ပြင်ဆင်ရန်][၂] ယင်းယောဂတရားသည်-
- (၁) ကာမယောဂ = အာရုံ ၅-ပါးကာမဂုဏ် တရားလျှင် အာရုံရှိသောရာဂ (လောဘ)။
- (၂) ဘဝယောဂ = ရူပဘဝ, အရူပဘဝတို့၌ ကပ်ငြိ တွယ်တာတတ်သော ဆန္ဒရာဂ (လောဘ)နှင့် ဈာန်တရားတို့၌ ကပ်ငြိတွယ်တာတတ်သော တဏှာ (လောဘ)။
- (၃) ဒိဋ္ဌိယောဂ-သဿတဒိဋ္ဌိနှင့် အတူတကွ ဖြစ်သည့် ရာဂ (လောဘ)နှင့် မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ၆၂-ပါး။
- (၄) အဝိဇ္ဇာယောဂ = သစ္စာ ၄-ပါးတရားတို့၌ မသိသော “မောဟ”ဟူ၍ ၄-ပါးရှိ၏။
ပရမတ္ထတရားကိုယ်အားဖြင့်ကား–လောဘ ဒိဋ္ဌိ မောဟ-ဟူ၍ ၃-ပါးသာ ရှိလေသည်။ (ယောဂ ၄-ပါးအကျယ်ကို [၃] တို့ကြည့်။)
တိပိဋကအဘိဓာန်၌ လာသော ယောဂ၏ အဓိပ္ပါယ်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]- (၁) ဝဋ်ဆင်းရဲ၌ သတ္တဝါတို့ကို- ယှဉ်စေ-တုပ်နှောင်ဖွဲ့ချည်-တတ်သောတရား၊ ယောဂတရား။
- (၂) ယှဉ်တတ်သော၊ သူ။ [၅]
- (၃) ယှဉ်စေတတ်သော၊ သူ။ [၆]
- (၄) သင့်လျော်-လျောက်ပတ်-သော။ [၇]
- (၅) ကြိုးစား-အားထုတ်-လုံ့လပြု-သော။ [၈]
- (၆) ကြိုးစား-အားထုတ်-လုံ့လပြု-အပ်-သင့်-သော။ [၉]
- (၇) ယှဉ်-စပ်-အပ်သေး။ [၁၀]
- (၈) ဆေးစီရင်-ဆေးဝါးဖော်စပ် ထားအပ်သော။ [၁၁]
- (၉) (က) (၃၈-ပါးသော ကမ္မဋ္ဌာန်းအာရုံတို့၌) ယှဉ်ခြင်း၊ နှလုံးသွင်းခြင်း။ [၁၂]
- (ခ) (ကမ္မဋ္ဌာန်း ဘာဝနာကို) အားထုတ်-အလွန်အားထုတ် အကြိမ်ကြိမ်အဖန်ဖန်အားထုတ်-ခြင်း။ [၁၃]
- (ဂ) ယှဉ်-စပ်-ခြင်း။ [၁၄]
- (၁၀) ဖော်စပ်အပ်သော ဆေးဝါး၊ [၁၅]
- (၁၁) အားထုတ်အပ်သော ကမ္မဋ္ဌာန်းဘာဝနာ။ [၁၆]
- (၁၂) အကြောင်းယုတ္တိ၊ အကြောင်းဥပါယ်။ [၁၇]
- (၁၃) အသင့်ယုတ္တိ။ [၁၈]
- (၁၄) နည်း၊ နည်းလမ်း။ [၁၉]
- (၁၅) အနှောင် အဖွဲ့၊ အလိုနိုင်ငံ။ [၂၀]
- (၁၆) ဈာန်။ [၂၁]
- (၁၇) (လူနတ်တို့၌ ဖြစ်သော) အသက်နှင့်အာရုံ ၅-ပါး ကာမဂုဏ်တရား။ [၂၂]
- (၁၈) ဉာဏ်ပညာ။ [၂၃]
- (၁၉) ဉာဏ်ဝီရိယ၊ [၂၄]
- (၂၀) ဂါထာ, မန္တန် (ဝိဇ္ဇာ) ကို-မန်းမှုတ်-စုပ်-စိပ်-ခြင်းစသော-လုံ့လပယောဂ-အစီအရင်။ [၂၅]
- (၂၁) အချိန် အခါ၊ သမယ။ [၂၆]
- (၂၂) သံယောဇဉ်၊ [၂၇]
- (၂၃) ဘေးအန္တရာယ်။ [၂၈]
- (၂၄) ကံ, ကြမ္မာ, အမှု၊ [၂၉]
- (၂၅) (အိမ်ကျောင်းတို့၏) အမိုး။ [၃၀]
- (၂၆) ယောဂခေါ်အဘိဓမ္မာကျမ်း။ [၃၁]
- (၂၇) (သဒ္ဒါ ကျမ်းလာ)သုတ်၊ သဒ္ဒါသုတ်။ [၃၂]
- (၂၈) သဒ္ဒါကျမ်းလာ ယောဂ ၃-ပါး။ [၃၃]
- (၂၉) ယောဂသုတ်။ [၃၄]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ (အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၉၁၊ ဝိဘာဝိနီ။ ၂၁၉။ မဏိမဉ္ဇူ၊၂၊၂၃၃-၄။ ပရမတ္ထဒီပနီ။ ၂၉၇။)
- ↑ စတ္တာရော မေ ဘိက္ခဝေ ယောဂါ... ကာမယောဂေါ ဘဝယောဂါ ဒိဋ္ဌိယောဂေါ အဝိဇ္ဇာယောဂေါ။ သံ၊၃၊၅၄။ အံ၊၁၊၃၁၆။
- ↑ သံ၊၃၊၅၄။ အံ၊၁၊၃၁၆-၉။ အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၅၆-၈။ အံ၊ဋီ၊၂၊၂၂၉-၃၁။
- ↑ ယောဂ (ပု) [ယုဇ+ဏ။ ဝဋ္ဋသ္မိံ ယောဇေန္တီတိ ယောဂါ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၂၀၆။ အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၅၆။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၉၁။ ဝဋ္ဋသ္မိံ, ဘဝယန္တကေ ဘဝယန္တကေ ဝါ သတ္တေ ကမ္မဝိပါကေန ဘဝန္တရာဒီဟိ, ဒုက္ခေန ဝါ သတ္တေ ယောဇေန္တီတိ ယောဂါ။ ဝိဘာဝိနီ၊၂၁၉။ ဝဋ္ဋသ္မိံ ဝါ ဘဝယန္တကေ ဝါ သတ္တေ ယောဇေန္တီတိ ယောဂါ။ ပရမတ္ထဒီပနီ၊၂၉၇။ ယောဂေါ ဝုစ္စတိ ဘာဝနာ “ယုဇ္ဇတေ ယောဂိနာ”တိ ကတွာ၊ မဏိမဉ္ဇူ၊၁၊၂၉၃။ (မဏိမဉ္ဇူ၊၂၊၄၆၇။)ယောဂေါ ဝုစ္စတိ ဝီရိယံ... အဝဿံ ကာတုံ ယုဇ္ဇတိ ဥပယုဇ္ဇတီတိ ယောဂေါတိ ဝုစ္စတိ။ နီတိ၊ဓာတု၊၂၂၄။ ယုဇ္ဇတေ ယုဇ္ဇနံ ဝါ ယောဂေါ၊ မဏိမဉ္ဇူ၊၂၊၂၂၆။ ယုဇ္ဇနံ ယောဂေါ၊ နိရုတ္တိ၊၅၄၂။ ယုဉ္စနံ ယောဂေါ။ ရူ၊၅၈၀။ ယောဂ-သံ။ ဇောဂပြာ။]
- ↑ (၂) ယှဉ်တတ်သော၊ သူ။ ယာစ ယောဂေါ (ဣတိဝုတ်၊၂၆၄)တိ ယာစေ ယုတ္တော။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၃၀၃။
- ↑ (၃) ယှဉ်စေတတ်သော၊ သူ။ အထ ဝါ ယာဇေန ယောဇေတီတိပိ ယာဇယောဂေါ။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၃၀၄။
- ↑ (၄) သင့်လျော်-လျောက်ပတ်-သော။ ယာ စ ယောဂေါ (ဣတိဝုတ်၊၂၆၄)တိ ယာစန ယောဂ္ဂေါ။ အဓိပ္ပါယပူရဏတော ယာစိတုံ ယုတ္တောတိ အတ္ထော။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၃၀၄။
- ↑ (၅) ကြိုးစား-အားထုတ်-လုံ့လပြု-သော၊ သူ။ ယာဇယောဂေါတိ ယာဇဘာဝနံပရိစ္စာဂ ဘာဝနံ အနုယုတ္တောတိ အတ္ထော။ ဣတိတ်၊ဋ္ဌ၊၃၀၄။ ယာဇယောဂါ (သုတ္တနိ၊၄၃၆။ စူဠနိ၊၈)တိ ယာဂါဓိမုတ္တာ။ သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၀၄။ စူဠနိ၊ဋ္ဌ၊၁၂။
- ↑ (၆) ကြိုးစား-အားထုတ်–လုံ့လပြု–အပ်–သင့်–သော။ ယာဇယောဂေသု ယုတ္တာ (စူဠနိ၊ ၅၆)တိ အနုယောဂေ ဒေယျဓမ္မေ ဒိယျမာနေ အဘိယောဂဝသေန ယုတ္တာ။ စူဠနိ၊ဋ္ဌ၊၁၄။ ယောဂပ္ပယောဂသင်္ခါတ-လည်းကြည့်။
- ↑ (၇) ယှဉ်-စပ်-အပ်သော၊ ယောဂါဘာဝ (ဝိသုဒ္ဓိ၊၂၊၁၅၁။) ကြည့်။
- ↑ (၈) ဆေးစီရင်-ဆေးဝါး ဖော်စပ်-ထားအပ်သော။ ယောဂမတ္တိကတက္က(ဒီ၊ဋီ၊၁၊၁၂၈။)ကြည့်။
- ↑ (၉) (က)(၃၈-ပါးသော ကမ္မဋ္ဌာန်းအာရုံတို့၌) ယှဉ်ခြင်း၊ နှလုံးသွင်းခြင်း။ ယောဂါ (ဓမ္မ၊၅၃)တိ အဋ္ဌတိံသာယ အာရမ္မဏေသု ယောနိသောမနသိကာရာ။ ဓမ္မ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၆၄။
- ↑ (ခ) (ကမ္မဋ္ဌာန်း ဘာဝနာကို) အားထုတ်-အလွန်အားထုတ် အကြိမ်ကြိမ် အဖန်ဖန် အားထုတ်ခြင်း။ ဘိက္ခုနာ အဘိဓမ္မေ အဘိဝိနယေ ယောဂေါ ကရဏီယော။ မ၊၂၊၁၃၆။ ယောဂါ (အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၁၈)တိ ဘာဝနာဘိယောဂါ မူလဋီ၊၁၊၇၀။-ယောဂေါ (သံ၊၁၊၃၅၁)တိ ပယောဂေါ။ သံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၁၈။ ယောဂေါ(သံ၊၁၊၃၅၀)တိ ဘာဝနာနုယောဂေါ၊ သံ၊ဋီ၊၂၊၁၂၆။ သမာဓိဘာဝနာယောဂ (ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၃၆၉) တိ သမာဓိဘာဝနာယ အနုယောဂေ အနုယုဉ္စနေ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၄၆၁။
- ↑ (ဂ) ယှဉ်-စပ်-ခြင်း။ သမ္ပသာဒနေန ယောဂါ ဈာနံ သမ္မသာဒနံ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၁၈၂။ ကြိယာယ ယောဂေါ သမ္ဗန္ဓော။ ရူ၊ဋီ၊၂၈၃။
- ↑ (၁၀) ဖော်စပ်အပ်သော ဆေးဝါး။ ယောဂီ ဒတွာ ဝမနကရဏံ၊ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၉၂။ ယောဂန္တိ ဘေသဇ္ဇပယောဂံ၊ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၃၇၇၊
- ↑ (၁၁) အားထုတ်အပ်သော ကမ္မဋ္ဌာန်း ဘာဝနာ။ ယောဂေါ ဝုစ္စတိ ဘာဝနာ။ ယုဇ္ဇတေ ယောဂိနာတိ ကတွာ။ သာ အဝစရတိ ဧတ္ထ တဒါ ယုတ္တဝုတ္တိတာယာတိ ယောဂါဝစရော။ မဏိမဉ္ဇူ၊၁၊၂၉၃။ (မဏိမဉ္ဇူ၊၂၊၄၆၇။)
- ↑ (၁၂) အကြောင်းယုတ္တိ၊ အကြောင်းဥပါယ်။ တေသဉ္စ ပဟာနာယ အက္ခာသိ ယောဂ။ သံ၊၂၊၃၀၆။ အက္ခာသိ ယောဂန္တိ ယုတ္တိံ ကထေသိ။ သံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၂။ (သံ၊ဋီ၊၂၊၃၀၅၊) တေန ယောဂေန ဇနကာယံ ဩဝဒတိ မဟာမုနိ။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၅၅။ ယောဂေနာတိ ဥပါယေန။ မူလဋီ၊၁၊၂၆။ ယောဂ (ဣတိဝုတ်၊၂၃၂) န္တိ ဥပါယံ။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၂၀၁။ (စရိယာ၊ဋ္ဌ၊၁၅၆။)
- ↑ (၁၃) အသင့်ယုတ္ထိ။ “ဧဝံ ယာကာစိ ဥပနိသာ ယောဂတော စ ပစ္စယတော စာ တိပိ ပဌန္တိ၊ တတ္ထ...ယောဂတောတိ ယုတ္တိတော။ နေတ္တိ၊ဋ္ဌ၊၉၄။
- ↑ (၁၄) နည်း၊ နည်းလမ်း။ တေန ယောဂေနာ (ဗုဒ္ဓဝံ၊၃၂၁)တိ တေန နယန ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၁၄၉။
- ↑ (၁၅) အနှောင်အဖွဲ့၊ အလိုနိုင်ငံ၊ ယောဂမာယန္တိ မစ္စုနော (သံ၊၁၊၁၁)တိ မစ္စုနော ယောဂံ ပယောဂံ... မရဏာသံ ဂစ္ဆန္တီတိ အတ္ထော။ သံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၃။ ပါပိမတောယောဂါနီ (ဒီ၊၂၊၂၁၈)တိ ပါပိမတော မာရဿ ယောဂဘူတာနိ၊ ဗန္ဓနဘူတာနီတိ အတ္ထော။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၀၁။
- ↑ (၁၆) ဈာန်။ သကိစ္စန္တိ သုခံ ဓီရော၊ ယောဂံ သမဓိဂစ္ဆတိ။ ဇာ၊၁၊၁၈၂။ သော ဓီရော ကိစ္စဿ အန္တိမသင်္ခါတံ နိရာမိသသုခသင်္ခါတံဈာနသုခံ အဓိဂစ္ဆတိ။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၃၊၄၄၁။
- ↑ (၁၇) (လူနတ်တို့၌ ဖြစ်သော) အသက်နှင့် အာရုံ ၅-ပါး ကာမဂုဏ်တရား။ ဟိတွာ မာနုသကံ ယောဂံ၊ ဒိဗ္ဗံ ယောဂံ ဥပစ္စဂါ။ ဓမ္မ၊၇၃။ တတ္ထ မာနုသကံ ယောဂန္တိ မာနုသကံ အာယုဉ္ဇေဝ ပဉ္စကာမဂုဏေ စ။ ဒိဗ္ဗယောဂေ ပိ ဧသော နယော။ ဓမ္မ၊ဋ္ဌ၊၂၊၄၄၈။
- ↑ (၁၈) ဉာဏ်ပညာ။ ယောဂဝိဟိတ-ကြည့်။
- ↑ (၁၉) ဉာဏ်ဝီရိယ။ ယောဂ (ဇာ၊၂၊၉၁)န္တိ ဉာဏဝီရိယယောဂံ။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၅၊၃၈၄။
- ↑ (၂၀) ဂါထာ, မန္တန် (ဝိဇ္ဇာ)ကို-မန်းမှုတ်-စုပ်-စိပ်-ခြင်း စသော-လုံ့လပယောဂ-အစီအရင်။ ယောဂဝသေန ဝါ မာယာဝသေန ဝါ အပါမင်္ဂံ ပါမင်္ဂန္တိ အမဏိံ မဏိန္တိ အသုဝဏ္ဏံ သုဝဏ္ဏန္တိ ကတွာ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၁၊၇၈။ သီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၃၈။ ယောဂဝသေနာတိ ဝိဇ္ဇာဇပ္ပနာဒိပယောဂဝသေန။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၃၅၃။
- ↑ (၂၁) အချိန်အခါ၊ သမယ။ မာ တံ ယောဂါ ဥပစ္စဂုံ။ ထေရီ၊၃၇၇။ ဣမေ ယောဂါ သမယာ ဒုလ္လလက္ခဏာ တံ မာ အတိက္ကမုံ၊ ထေရီ၊ဋ္ဌ၊၁၂။
- ↑ (၂၂) သံယောဇဉ်။ ဒိဗ္ဗယောဂ (သံ၊၁၊၃၂)န္တိ ပဉ္စ ဥဒ္ဓမ္ဘာဂိယသံယောဇနာနိ။ သံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၈၆။
- ↑ (၂၃) ဘေးအန္တရာယ်။ အယောဂက္ခေမိနာတိ စတူဟိ ယောဂေဟိ ဤတီဟိ ခေမံ နိဗ္ဗာနံ အပတ္တာ။ ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၇၈။ ယောဂက္ခေမံ အန္တရာယာဘာဝံ။ မ၊ဋီ၊၃၊၁၇၁။ ယောဂက္ခေမံ နိဗ္ဘယံ။ ဝိသုဒ္ဓိ၊ဋီ၊၁၊၄၃။
- ↑ (၂၄)ကံကြမ္မာ, အမှု။ ပုဗ္ဗယောဂေါတိ တေသံ ပုဗ္ဗကမ္မံ။ မိလိန္ဒ၊၃။
- ↑ (၂၅) (အိမ် ကျောင်းတို့၏) အမိုး။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ပဉ္စလေဏာနိ ဝိဟာရံ အဍ္ဎယောဂံ ပါသာဒံ ဟမ္မိယံ ဂုဟန္တိ။ ဝိ၊၄၊၂၉၀။ ဧကပဿေယေဝ ဆဒနတော အဍ္ဎယောဂေါ။ ဓာန်၊ဋီ၊၂၀၉။
- ↑ (၂၆) ယောဂ ခေါ် အဘိဓမ္မာကျမ်း။ ဗဟူနိ စဿ သတ္ထာနိ ဥဂ္ဂဟိတာနိ ဟောန္တိ။ သေယျထိဒံ သုတိ သမ္မုတိ သင်္ချာ ယောဂါနီတိ။ မိလိန္ဒ၊၄။
- ↑ (၂၇)(သဒ္ဒါကျမ်းလါ)သုတ်၊ သဒ္ဒါသုတ်။ ယောဂဝိဘာဂတော စေတ္ထ ဧကေသေသွသကိံ ဣတိ။ ရူ၊၆၈၊ (၃၅၆၊ ၅၄၅)။ ယောဂဝိဘာဂတောတိ... ယောဂဿ သုတ္တဿ ဝိဘာဂတော ဒွိဓာကရဏတော။ ရူ၊ဋီ။ ၆၈။ (၃၅၆၊ ၅၄၅။)
- ↑ (၂၈) (သဒ္ဒါကျမ်းလာ) ယောဂ-၃-ပါး။ တိဝိဓော ကြိယာပဒေသု ယောဂေါ တယောဂေါ မယောဂေါ, အညယောဂေါ အညယောဂေါ စ။ နီတိ၊ပဒ၊၃၅။ ယောဂ (၃)ပါးကား-(၁) တုမှယောဂ၊ (၂) အမှယောဂ၊ (၃) အညယောဂ နာမယောဂအားဖြင့် ယောဂ (၃)ပါးရှိ၏။ နီတိ၊ပဒ၊၃၅။
- ↑ (၂၉) ယောဂသုတ်။ ဩဃော ယောဂေါ ဥပါဒါနံ၊ ဂန္ထံ အနုသယေ န စ၊ သံ၊၃၊၅၇၊
- ↑ တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၁၇