ဖလမ်းဘာသာစကား

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ဖလမ်း
ဖလမ်းချင်း
Laiṭawng
ဒေသခံမြန်မာနိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ
ဒေသခံ ပြောဆိုသူများ
(၁၀၇၀၀၀ ရည်ညွှန်း ၁၉၈၃–၂၀၀၁)[၁]
ဒေသိယစကား
  • Zanniat
  • Laizo
  • Zahau
  • Tlaisun
  • Khualsim
  • Lente
  • Chorei
  • Rupini
  • Koloi
  • Tapong
ဘာသာစကားကုဒ်များ
ISO 639-3cfm
Glottologfala1243[၂]

ဖလမ်းဘာသာစကား (ဖလမ်းချင်း၊ Baro Halam ဟုလည်း သိကြ) သည် မြန်မာနိုင်ငံချင်းပြည်နယ်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့တွင် ပြောဆိုကြသော ကူကီးဘာသာစကားတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ဖလမ်ချင်းဘာသာစကားသည် အထူးသဖြင့် ဟားခါး (လိုင်) ကဲ့သို့သော အလယ်ပိုင်းချင်းဘာသာစကားများနှင့် အတော် နီးစပ်သည်။[၃]

ဖလမ်းချင်းများသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များ ဖြစ်ကြပြီး သမ္မာကျမ်းစာကို ဖလမ်းချင်းဘာသာသို့ ပြန်ဆိုထားပြီး ဖြစ်သည်။

ဒေသိယစကားများ[ပြင်ဆင်ရန်]

Ethnologue တွင် အောက်ပါတို့ကို ဖလမ်းချင်းဘာသာစကား၏ ဒေသိယစကားအဖြစ် စာရင်းပြုထားသည်။

Ethnologue တွင် ၁၉၈၃ ခုနှစ် စာရင်းများအရ ဖလမ်းချင်းစကားပြောဆိုသူဦးရေမှာ ၉,၀၀၀ (တိုင်ချွန်း)၊ ၁၆,၀၀၀ (ဇန်ညှပ်)၊ ၇,၀၀၀ (ခွာဆင်းမ်)၊ ၄,၀၀၀ (ဂွေးတဲ)၊ ၁၄,၄၀၀ (ဇာဟောင်) နှင့် ၁၈,၆၀၀ (လိုင်ဇို) တို့ ဖြစ်ကြသည်။

စာရေးစနစ်[ပြင်ဆင်ရန်]

ဖလမ်းချင်းဘာသာစကားကို ရောမပုံစံ သို့မဟုတ် အင်္ဂလိပ်အက္ခရာများ ဖြင့် ရေးသားသည်။ သို့သော် Q, Y, J နှင့် X တို့ မပါဝင်ပေ။ ဗျည်းအက္ခရာ ṭ (t with dot) နှင့် ng (လည်ချောင်းသံ) နှင့် aw သရများကို အရေးနှင့် အပြော နှစ်မျိုးစလုံးတွင် အသုံးပြုကြသည်။

ဖလမ်းချင်း စာလုံးများ[ပြင်ဆင်ရန်]

ဗျည်းများမှာ - b c d f g h j k l m n p r s t ṭ v z တို့ ဖြစ်ပြီး သရများမှာ -

a – as in amphibious
aw – as in omega (Long vowel)
e – as in example
i – as in interesting
o – as in son (Short vowel)
u – as in due

တို့ ဖြစ်သည်။

ဖလမ်းချင်းဘာသာစကားတွင် အပြောအတွက် သရ ငါးမျိုးရှိသော်လည်း အရေးအတွက် သရ ၆ မျိုးဖြစ်သည်။[၄]

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. ဖလမ်း at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. Nordhoff၊ Sebastian; Hammarström၊ Harald; Forkel၊ Robert; Haspelmath၊ Martin, eds. (2013)။ "Falam Chin"Glottolog။ Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology။
  3. King၊ Deborah (2010)။ VOICE AND VALENCE-ALTERING OPERATIONS IN FALAM CHIN: A ROLE AND REFERENCE GRAMMAR APPROACH။ Arlington, Texas: The University of Texas at Arlington။
  4. Chin Writers' Handbook။ Grand Rapids, Michigan, USA: Bibles International။ 2011။