မူသိကဇာတ်
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
ပဉ္စကနိပါတ် - ၃။ အဍ္ဎဝဂ် -(၃၇၃) - မူသိကဇာတ် ကြွက်သေကို အကြောင်းပြု၍ ဆရာသင်ပေးလိုက်သော ဂါထာကြောင့် စည်းစိမ်နှင့်အသက် မပျက်စီးသော မင်းအကြောင်း။
ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
အန္တရာယ်ကင်းမှု သရဇ္ဈယ်ပြု[ပြင်ဆင်ရန်]
နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေဋူဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် အဇာတသတ်ကို အကြောင်းပြု၍ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။ ။ [ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထုသည် အောက်ကုသဇာတ်၌ ချဲ့ခဲ့ပြီ။ ]
အတိတ်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
တပည့်နောင်ရေး ဆရာတွေး[ပြင်ဆင်ရန်]
လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ဗြဟ္မဒတ်မင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားအလောင်းသည် တက္ကသိုလ်ပြည်ဝယ် ပုဏ္ဏားအမျိုး၌ ဖြစ်၍ ဒိသာပါမောက္ခ ဆရာဖြစ်၍ တပည့်များစွာတို့ကို အတတ်ပညာ သင်ကြားပေးကာနေ၏။ ထိုတပည့်တို့တွင် ဗာရာဏသီမင်း၏ သားတော် ဝယ မည်သော မင်းသားလည်း အတတ်ပညာ သင်ကြားလျက်ရှိ၏။
ထိုဝယမည်သော မင်းသားသည် အတတ်ပညာ သင်ကြားပြီးလျှင် မိဘရပ်ထံသို့ပြန်ရန် ဆရာကို ပန်ကြား၏။ ဆရာသည် အင်္ဂဝိဇ္ဇာအတတ်၏အစွမ်းဖြင့် ကြည့်ရှုလတ်သော် သားကိုမှီ၍ အသက်အန္တရာယ် ဖြစ်မည်ကို သိသဖြင့် ထိုအန္တရာယ်ကိုပယ်ရန် အကြောင်းဥပါယ်ကို ရှာရာ မိမိတွင်ရှိသော မြင်းတစ်ကောင်ကို မြင်လေ၏။
ဥပါယ်တွေ့မြင် ဂါထာသင်[ပြင်ဆင်ရန်]
ထိုမြင်း၏ ခြေတွင် အနာပေါက်လျက်ရှိ၏။ ထိုအနာကို စောင့်ရှောက်ရန် မြင်းကို နှောင်အိမ်၌ သွင်း၍ ထားကုန်၏။ ထိုအခါ ကြွက်တစ်ကောင်သည် လာ၍ အနာကို ကိုက်၏။ မြင်းသည် သည်းမခံနိုင်အောင် နာကျက်၏။ တစ်နေ့သောအခါ ကိုက်ရန်လာသော ကြွက်ကို ခြေဖြင့်ခတ်၍ အနီးရှိ ရေတွင်းထဲသို့ ကျစေ၏။
မြင်းထိန်းတို့သည် ကြွက်ကို မမြင်ကုန်လတ်သော် “အချင်းတို့ … တစ်ပါးသောနေ့၌ မြင်းအနာကို ကိုက်ရန်လာသော ကြွက်ကို မြင်ရ၏၊ ယခုအခါ မမြင်၊ ကြွက်သည်အဘယ်သို့ သွားသနည်း” ဟု ပြောဆိုကုန်၏။ ဆရာသည် ကြွက်ကိုသတ်၍ ရေတွင်းထဲချသည်ကို ငါသာသိသည်၊ တစ်ပါးသောသူတို့ မသိကုန်ဟု ကြံစည်ပြီးလျှင် ထိုအကြောင်းကို ဥပမာပြု၍ ပထမဂါထာကို ဖွဲ့စီကာ မင်းသားအား ပေးလေ၏။
ရန်အောင်နိုင်ရေး ဂါထာပေး[ပြင်ဆင်ရန်]
နောက်တစ်ဖန် တစ်ပါးသော ဥပမာကို ရှာပြန်သော် အနာသည် အသားနုတက်ကာ အပြင်သို့ထွက်၍ မုယောခင်းသို့ သွားပြီးလျှင် မုယောစပါးကို စားမည်ဟု စောင်ရန်းပေါက်ဖြင့် နှုတ်သီးကို သွင်းထားသော မြင်းကို မြင်ပြန်၏။ ထိုအခါ ဆရာသည် ထိုအကြောင်းကိုပင် ဥပမာပြု၍ ဒုတိယ ဂါထာကို ဖွဲ့စီကာ မင်းသားအား ပေးပြန်၏။ တတိယ ဂါထာကိုကား မိမိဉာဏ်၏အစွမ်းဖြင့် ဖွဲ့စီ၍ ပေးပြန်၏။
ဤသို့ သုံးဂါထာတို့ကို ဖွဲ့စီပေးပြီးလျှင် မင်းသားအား “အမောင် … သင်သည် မင်းအဖြစ်၌ တည်၍ ညအခါ ရေချိုးရန် ရေကန်သို့ သွားလတ်သော် စောင်းတန်းဦးတိုင်အောင် ‘ပထမဂါထာ’ ကို ရွတ်၍ သွားလော့၊ သင်၏နေရာ ပြာသာဒ်သို့ ဝင်သည်ရှိသော် စောင်းတန်း ခြေရင်းတိုင်အောင် ‘ဒုတိယ ဂါထာ’ကို ရွတ်၍ သွားလော့၊ ထို့နောင်မှ စောင်းတန်းထိပ်တိုင်အောင် ‘တတိယဂါထာ’ ကို ရွတ်၍ သွားလော့” ဟု မှာထားကာ လွှတ်လိုက်၏။
ဖခင်စည်းစိမ် သားတော်ချိန်[ပြင်ဆင်ရန်]
မင်းသားလည်း ဆရာထံမှ ပြန်လာခဲ့၍ တိုင်းပြည်သို့ ရောက်လျှင် အိမ်ရှေ့မင်းအဖြစ်ကို ရလေ၏။ နောင် အဘမင်းကြီး သေလွန်လျှင် မင်းအဖြစ်ကို ရလေ၏။ ထိုဝယမင်းသားအား သားတစ်ယောက် ဖွားမြင်လေ၏။ ထိုသားတော်သည် တစ်ဆယ့်ခြောက်နှစ်အရွယ်သို့ ရောက်သောအခါ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကို တပ်စွန်းကာ အဘမင်းကို သတ်မည်ဟု ကြံစည်လျက် အလုပ်အကျွေးတို့အား “အမောင်တို့ … ငါ့အဘမင်းကား နိုပျိုသေး၏၊ ငါသည် အဘ သေလွန်သည်တိုင်အောင် စောင့်ခဲ့လျှင် အိုမင်းတော့မည်၊ အိုမင်း သောအခါ မှ ရအပ်သော ထီးနန်းစည်းစိမ်ဖြင့် အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်း” ဟု ပြော၏။ “အရှင်မင်းသား … ပစ္စန္တရာဇ်သို့ သွားကား သူပုန်ထနေရန် မဟုတ်၊ ခမည်းတော်ကို ဥပါယ်တံမျဉ်ဖြင့် သတ်၍ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကိုယူလော့” ဟု အားပေး တိုက်တွန်းကြကုန်၏။
ဘေးရန်ကင်းမှု ဥပါယ်ပြု[ပြင်ဆင်ရန်]
မင်းသားလည်း ညအခါ မင်းကြီး ရေချိုးရာ ရေကန်အနီးသို့သွား၍ ထိုအရပ်၌ မင်းကိုသတ်မည်ဟု သန်လျက်ကိုကိုင်ကာ စောင့်၍ နေလေ၏။ ထိုအခိုက် မင်းကြီးလည်း ညချမ်းအခါ မူသိကာ မည်သော ကျွန်မကို သန်လျက်ကိုကိုင်စေ၍ ရေကန်ကို သုတ်သင်ပြီး လာခဲ့ဟု မှာ၍ လွှတ်လိုက်၏။ မူသိကာလည်း သွား၍ ရေကန်ကို သုတ်သင်သည်ရှိသော် မင်းသားကို မြင်လေ၏။ မင်းသားလည်း မိမိအမှု ပေါ်မည်ကို စိုးရိမ်၍ မူသိကာကို သန်လျက်ဖြင့် သတ်ဖြတ်ပြီးလျှင် ရေကန်၌ ချလေ၏။
မင်းကြီးလည်း ရေချိုးရန် သွားလေ၏။ လူတို့သည် မူသိကာကျွန်မ ပြန်မလာပြီ အဘယ်သို့ သွားသနည်းဟု ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် -
“မူသိကာသည် အဘယ်သို့သွားသနည်းဟု လူအများ ပြောဆိုမြည်တမ်းနေကြ၏၊ မူသိကာကို ရေကန်၌ သတ်၍ ချထားသည်ကို တစ်ယောက်တည်းသာ သိ၏” –
ဟု မထမဂါထာကို ရွတ်ဆိုလေ၏။ မင်းသားသည် မင်းကြီး ရွတ်ဆိုသော ဂါထာကို ကြားလျှင် ငါပြုအပ်သော အမှုကို ငါ့ဖခင်သည် ဧကန်သိချေပြီဟု ပြေး၍ ထိုအကြောင်းကို အလုပ်အကျွေးတို့အား ပြောကြားလေ၏။ အလုပ်အကျွေးတို့လည်း ခုနစ်ရက် လွန်လတ်သော် တစ်ဖန် မင်းသားကို “အရှင်မင်းသား … မင်းကြီးသည် အကယ်၍ သိပါမူ ဆိတ်နေမည် မဟုတ်၊ ကြံစည်၍ ပြောဆိုသောစကား ဖြစ်လိမ့်မည်၊ ခမည်းတော်ကို သတ်လော့” ဟု တိုက်တွန်းကြပြန်၏။
ဂါထာရွတ်ခြင်း အန္တရာယ်ကင်း[ပြင်ဆင်ရန်]
မင်းသားလည်း တစ်နေ့သ၌ သန်လျက်ကို စွဲကိုင်၍ စောင်းတန်း ခြေရင်းတွင် ပုန်းလျှိုးကာ ရပ်လျက် မင်းကြီးလာသောအခါ သတ်မည်ဟု ထိုထိုဤဤ ကြည့်၍ နေပြန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် -
“သင်ကား မုယောခင်း၌ မြည်းကဲ့သို့ ယဝမင်း၌ သတ်ခွင့်ကို ထိုထိုဤဤ ကြည့်ရလျက် နေဘိ၏၊ ရေကန်၌ မူသိကာကို သတ်၍ ချပြီးလျှင် ယဝမင်းကို သတ်လိုပြန်၏” –
ဟု ဒုတိယဂါထာကို ရွတ်ဆိုပြန်၏။ မင်းသားသည် ခမည်းတော် မြင်လေပြီဟု ထိတ်လန့်၍ ပြေးလေ၏။
သုံးကြိမ်ရွတ်မှ လက်နက်ချ[ပြင်ဆင်ရန်]
လခွဲ လွန်ပြန်ှလျှင် မင်းကြီးကို ယောက်မဖြင့် ရိုက်၍ သတ်မည်ဟု ရှည်သော အရိုးရှိသော ယောက်မကို ကိုင်၍ စောင့်နေပြန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် -
“ပညာမရှိသော မင်းသား … သင်ကား ငယ်၍ ပထမအရွယ်၌ တည်လျက် နုပျိုလှ၏၊ အရိုးရှည်သော ယောက်မကို ကိုင်ကာ ကောက်လျက် ရပ်တည်ဘိ၏၊ သင်၏အသက်ကို ငါ ပေးတော့မည် မဟုတ်”
ဟု တတိယဂါထာကို ရွတ်ဆိုပြန်၏။ မင်းသားသည် ပြေးရန် မတတ်နိုင်တော့သဖြင့် “အရှင်မင်းကြီး … အကျွန်ုပ်အား အသက်ကို ပေးတော်မူပါ” ဟု ခြေရင်း၌ ဝပ်လျက် တောင်းပန်လေ၏။
ဆရာ့ကျေးဇူး လွန်ချီးကျူး[ပြင်ဆင်ရန်]
မင်းကြီးသည် မသိသော်လည်း သိဟန်ပြုကာ မင်းသားကို ခြိမ်းခြောက်လျက် သံခြေကျဉ်းခတ်၍ နှောင်အိမ်သို့ သွင်းစေပြီးလျှင် မင်း၏နေရာတွင် နေလျက် ငါတို့ ဒိသာပါမောက္ခ ဆရာကြီးသည် ငါ၏အန္တရာယ်ကို မြင်သဖြင့် ဂါထာသုံးခု စီကုံး၍ ပေးပေသည်၊ ထိုဂါထာတို့ကြောင့် အန္တရာယ်မှ လွတ်မြောက်ပေသည်ဟု နှစ်သက် ရွှင်လန်းလျက် -
“အချင်းတို့ … သားမိုက်က သတ်ရန် တောင့်တနေသော ငါမင်းမြတ်သည် ကောင်းကင်ဘုံ၌ နေသဖြင့် သေဘေးမှ လွတ်မည်မဟုတ်၊ ကိုယ်အင်္ဂါနှင့်တူသော သား၏ ချစ်နှစ်သက်ခြင်းဖြင့်လည်း လွတ်မည် မဟုတ်၊ ဆရာ ဖွဲ့စီ၍ ပေးအပ်သော ဂါထာတို့ဖြင့်သာ လွတ်မြောက်ရပေ၏။ အယုတ်၊ အလတ်၊ အမြတ် မရွေး အလုံးစုံသော အကြားအမြင်ကို သင်ကြားရ၏၊ အကြားအမြင်၏ အကျိုးကိုလည်း သိကြရာ၏၊ အယုတ် အလတ် ဖြစ်သော အလုံးစုံသော အကြားအမြင်ကို မသင်ကြားကြရာ အကြားအမြင်၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်ရာသော ကာလသည် ရောက်လာပေ၏” –
ဟု ဥဒါန်းကျူးလေ၏။ နောက်အခါ မင်းကြီး သေလွန်သော် မင်းသားသည် မင်းအဖြစ်ကို ရလေ၏။
ဇာတ်ပေါင်း[ပြင်ဆင်ရန်]
ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -
ရဟန်းတို့ -
ထိုအခါ ဒိသာပါမောက္ခဆရာသည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -
ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။
ဆောင်ပုဒ်[ပြင်ဆင်ရန်]
(၁) ယုတ်, လတ်, မြတ်ဟူ၊ ကြားမြင်မူ၊ သင်ယူကျိုးသိရာ။
(၂) အမြတ်ကိုထား၊ ယုတ်လတ်အား၊ သင်ကြားမပြုရာ။
(၃) အကျိုးဆောင်ပြ၊ ချိန်ကာလ၊ မုချရောက်တော့သာ။
မူသိကဇာတ် ပြီး၏။
ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]
- ↑ မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ။