ဗြဟ္မဒတ္တဇာတ်
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
စတုက္ကနိပါတ် - ၃။ ကုဋိဒူသကဝဂ် -(၃၂၃) ဗြဟ္မဒတ္တဇာတ်။ ။ အလွန် ကြည်ညိုသော ဗြဟ္မဒတ်မင်းကြီးကိုပင် အကြည်ညိုပျက်မည် စိုးသဖြင့် ထီးဖိနပ်ကို အလိုရှိလျက် မတောင်းဘဲ နေခဲ့ရာ ၁၂နှစ်ကျော်မှ တောင်းဖြစ်သော ရသေ့အကြောင်း။
ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
တောင်းရမ်းများမှု ကဲ့ရဲ့ပြု[ပြင်ဆင်ရန်]
နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အာဠဝီပြည်ကိုမှီ၍ အဂ္ဂါဠဝ စေတီတော်၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် ရဟန်းတို့သည် အတောင်းအရမ်းများကာ ဝိညတ်များကုန်လျက် နေကုန်၏။
ထိုအကြောင်းကို မြတ်စွာဘုရား သိတော်မူလျှင် ရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍ “ရဟန်တို့ ... ရှေးပညာရှိတို့သည် ရေမြေကို အစိုးရသော မင်းသည် ပင့်ဖိတ်အပ်ကုန်လျက်လည်း သစ်ရွက်ထီးနှင့် လွှာချင်းဖိနပ်ကို တောင်းသည်ရှိသော် ဟီရိဩတ္တပ္ပ ပျက်စီးမည်ကို ကြောက်ခြင်းကြောင့် လူများအလယ်၌ မဆိုမူ၍ ဆိတ်ကွယ်ရာအရပ်၌ ဆိုဖူးကုန်ပြီ ဟု မိန့်တော်မူကာ အောက်ပါအတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။
အတိတ်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
ရသေ့မြတ်ကို မင်းကြည်ညို[ပြင်ဆင်ရန်]
လွန်လေပြီးသောအခါ ကပိလတိုင်း ဥတ္တရာပဉ္စာလမြို့ဝယ် ဥတ္တရပဉ္စာလမင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားအလောင်းသည် နိဂုံးရွာဝယ် ပုဏ္ဏားမျိုး၌ဖြစ်၍ အရွယ်သို့ရောက်လတ်သော် တက္ကသိုလ်ပြည်၌ အလုံးစုံသော အတတ်ပညာတို့ကို သင်ကြားပြီးလျှင် နောက်အဖို့၌ ရသေ့ရဟန်းပြုကာ ဟိမဝန္တာအရပ်၌ သစ်သီးကြီးငယ်ဖြင့် မျှတလျက် ကြာမြင့်စွ နေလေ၏။
တစ်နေ့သ၌ ချဉ်ဆားမှီဝဲအံ့သောငှာ လူတို့နေရာသို့ လှည့်လတ်လတ်သော် ဥတ္တရာပဉ္စလမြို့သို့ ရောက်၍ မင်းကြီးဥယျာဉ်တော်၌ နေပြီးလျှင် နံနက်အခါ မြို့တွင်းသို့ ဆွမ်းခံဝင်လတ်သော် မင်းကြီး အိမ်တံခါးသို့ ရောက်လေ၏။ မင်းကြီးသည် ရသေ့၏ ငြိမ်သက်စွာသော ၌ကြည်ညို၍ မြတ်သော ပြာသာဒ်အပြင်သို့ ပင့်ဆောင်လျက် မင်းအားထိုက်တန်သော ဖဲဖွယ်ဘောဇဉ်တို့ကို ကပ်လှူပူဇော်ပြီးလျှင် အမြဲ သီတင်းသုံးရန် ဝန်ခံစေလျက် ဥယျာဉ်တော်၌ နေစေ၏။ ရသေ့လည်း နေ့တိုင်းနေ့တိုင်း မင်းကြီးအိမ်၌သာ ဆွမ်းဘုဉ်ပေးလေ၏။
ထိုအခါ ရသေ့သည် မိုးကာလလွန်လတ်သော် ဟိမဝန္တာသို့ သွားလို၍ ခရီးသွားသော ငါ့အား သစ်ရွက်ထီးနှင့် လွှာချင်း ဖိနပ်တစ်ရန်ကို ရခြင်းငှာ သင့်၏။ မင်းကြီးကို တောင်းမည်ဟု ကြံစည်ထားလေ၏။
တောင်းခံပေးမှု စဉ်းစားပြု[ပြင်ဆင်ရန်]
တစ်နေ့သ၌ ဥယျာဉ်တော်သို့ လာပြီးလျှင် ရှိခိုး၍ သော မင်းကြီးကို သစ်ရွက်ထီးနှင့် လွှာချင်းဖိနပ်တစ်ရန်ကို တောင်းတော့မည်ဟု ကြံစည်ပြန်ကာ တစ်ဖန် သူတစ်ပါးကို ဤဥစ္စာကို ပေးပါဟု တောင်းသောသူသည် ငိုသည်မည်၏။
မရှိဟု ဆိုသော ဥစ္စာရှင်လည်း အတူငိုသည် မည်၏။ ငိုသောငါနှင့် ငိုသော မင်းကြီးကို လူအများ မမြင်စေပါလင့်၊ ဆိတ်ကွယ်ရာအရပ်၌ ငါတို့နှစ်ဦးလုံး ငိုကြမည်ဟု ကြံစည်ကာ “မြတ်သောမင်းကြီး ... ဆိတ်ကွယ်ခြင်းကို အလိုရှိ၏” ဟု ပြောလေ၏။ မင်းကြီးလည်း ထိုစကားကိုကြားလျှင် မင်းချင်းယောကျ်ားတို့ကို ဖဲလေ၏။ ရသေ့သည် မင်းချင်းတို့ ဖဲလေလျှင် ငါ တောင်းလတ်သော် မင်းကြီးသည် မပေးပါမူ ငါ့အား အချစ်ပျက်လတ္တံ့၊ ထိုကြောင့် ငါ့ မတောင်းဟု ထိုနေ့၌ ထီး ဖိနပ် အမည်မျှကိုပင် ရခြင်းငှာ မတတ်နိုင်လျှင် “မြတ်သောမင်းကြီး ... သွားပါဦးလော့ နောက်နေ့မှ သိရမည်” ဟု ပြောလေ၏။
ဆယ့်နှစ်နှစ်တိုင်တိုင် မတောင်းနိုင်[ပြင်ဆင်ရန်]
နောက်တစ်နေ့ မင်းကြီး လာသော ကာလ၌လည်း ရှေးနည်းအတူလျှင် ဆိတ်ကွယ်ခြင်းကိုတောင်းကာ နှစ်ဦးတည်း ကျန်သောအခါ မတောင်းနိုင်ဘဲ ရှိပြန်၏။ တစ်ဖန် နောက်တစ်နေ့လည်း မတောင်းနိုင်ဘဲ ရှိပြန်၏။ ဤသို့ မတောင်းနိုင်လျှင်ဘဲ ဆယ့်နှစ်နှစ်တို့သည် လွန်ခဲ့ကုန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ငါ၏ အရှင်ရသေ့သည် ဆိတ်ကွယ်ခြင်းကို အလိုရှိ၏ဟု တောင်းဆိုကာ မင်းချင်းတို့ ဖဲလတ်သော် တစ်စုံတစ်ရာ စကားကို မပြောဆိုဝံ့ချေ၊ ပြောဆိုခြင်းငှယ အလိုရှိသော အရှင်အား ယခုအခါ ဆယ့်နှစ်နှစ်တို့ လွန်ခဲ့ကုန်ပြီ၊ မြတ်သောအကျင့်ကို ကြာမြင့်စွာ ကျင့်ရသော ရသေ့အား ငြီးငွေ့ပျင်းရိသဖြင့် လူထွက်၍ စည်းစိမ်ခံစားလိုသည် ဖြစ်လိမ့်မည်၊ မင်းအဖြစ်၏ အမည်မျှကိုပင် မပြောဆိုဝံ့၍ ဆိတ်ဆိတ်နေဟန် တူ၏၊ ယနေ့ငါသည် အရှင်ရသေ့အား မင်းအဖြစ်ကို အစပြု၍ လိုရာဝတ္ထုကို လှူဒါန်းမည်ဟု ကြံစည်ကာ ရသေ့ထံသို့ ဆည်းကပ်ရန် သွားလေ၏။
ရသေ့လည်း မင်းကြီး ရောက်လာလျှင် ရှေးနည်းအတိုင်း ဆိတ်ကွယ်ရာကို အလိုရှိ၏ဟု တောင်းဆို၍ မင်းချင်းတို့ ဖဲသွားကြလျှင် စကားတစ်စုံတစ်ရာ မဆိုဝံ့ဘဲရှိပြန်သော် မင်းကြီးသည် ရသေ့အား “အရှင်ဘုရား ... အရှင်တို့သည် ဆယ့်နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး ဆိတ်ကွယ်ရာ ရသော်လည်း စကားတစ်စုံတစ်ရာကို မပြောဝံ့ဘဲ ရှိခဲ့သည်၊ မင်းအဖြစ်မှ အစပြု၍ အလုံးစုံကို ဖိတ်ကြားပါ၏၊ ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိဘဲ အလိုရှိရာ ဝတ္ထုကို တောင်းဆိုတော်မူပါ” ဟု လျှောက်လေ၏။
ထီး ဖိနပ် လိုမှု အလှူခံပြု[ပြင်ဆင်ရန်]
ထိုအခါ ရသေ့သည် “မြတ်သောမင်းကြီး ... ငါတောင်းဆိုရာ ဝတ္ထုကို ပေးမည်လော” ဟု မေး၏။ “အရှင်ဘုရား ပေးပါမည်” ဟု လျှောက်၏။ “ခရီးသွားသော ငါ့အား သစ်ရွက်ထီးနှင့် လွှာချင်း ဖိနပ်တစ်ရန်ကို အလိုရှိပါ၏” ဟု ပြော၏။ “အရှင်ဘုရား ... ဤမျှလောက်သော ဝတ္ထုကို ဆယ့်နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး တောင်းဆိုရန် မဝံ့ဘဲ ရှိရာသလော” ဟု လျှောက်၏၊ “မြတ်သောမင်းကြီး ... မတောင်းဆိုဝံ့ပါ”ဟု ပြောသောအခါ၊ “အရှင်ဘုရား ... အဘယ်ကြောင့် မတောင်းဆိုဝံ့ဘဲ ရှိသနည်း” ဟု လျှောက်ပြန်၏။ ထိုအခါ ရသေ့သည် -
“မြတ်သောမင်းကြီး ... တောင်းသောသူသည် ဥစ္စာကို ရခြင်း မရခြင်း နှစ်ပါးသောသဘော ဖြစ်ရ၏၊ စင်စစ် တောင်းခြင်းမှာ ဤသို့ ရခြင်း မရခြင်းသဘောရှိရမြဲ ဖြစ်၏။
မြတ်သောမင်းကြီး ... ပညာရှိတို့သည် တောင်းခြင်းကို ငိုခြင်းဟု ပြောဆိုကုန်၏၊ တောင်းသောဥစ္စာကို မပေးဟု မြစ်ပယ်ခြင်းကိုလည်း အတုငိုခြင်းဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ငိုသော ငါ့ကိုလည်းကောင်း၊ အတုငိုသော သင်မင်းကြီးကို လည်းကောင်း ပဉ္စာလတိုင်း၌
စည်းဝေးကုန်သော သူတို့ မမြင်ခြင်းငှာ အလိုရှိပါ၏၊ သို့အတွက်ငါသည် ဆိတ်ကွယ်ရာကို အလိုရှိပါ၏” –
ဟု မင်းကြီးအား မိန့်တော်မူ၏။ မင်းကြီးသည် ရသေ့၏စကားကို ကြားလျှင် ရိုသေခြင်းလက္ခဏာ၌ အလွန်ကြည်ညို၍ -
“အရှင်ရသေ့ . .. အရှင်ရသေ့အား နွားလားဥသဘနှင့်တကွ နီမြန်းသော နွားမတစ်ထောင်ကို ပေးပါ၏၊ စင်စစ် အရှင်မြတ်၏ တရားနှင့်ယှဉ်သော စကားတို့ကို ကြားနာ၍ မြတ်သောအကျင့်နှင့် ပြည့်စုံသူသည် မြတ်သောအကျင့်နှင့် ပြည့်စုံသူအား အဘယ်ကြောင့် မလှူဘဲ ရှိအံ့နည်း” –
ဟု ရသေ့အား လျှောက်ထားလေ၏။
ရသေ့လည်း မင်းကြီးစကားကို ကြားလျှင် “မြတ်သောမင်းကြီး ... ငါသည် ကိလေသာကာမ၊ ဝတ္ထုကာမတို့၌ အလိုမရှိ၊ ငါတောင်းသော ထီးနှင့် ဖိနပ်ကိုသာ ငါ့အား ပေးပါလော့” ဟု ဆို၍ သစ်ရွက်ထီးနှင့် လွှာချင်းဖိနပ်ကို အလှူခံတော်မူပြီးလျှင် “မြတ်သောမင်းကြီး ... ကုသိုလ်ကောင်းမှုတို့၌ မမေ့မလျော့ပါလင့်၊ အလှူကိုပေးလော့” ဟု မင်းကြီးကို အဆုံးအမပေး၍ မင်းကြီး တောင်းပန်စဉ်လျှင် ဟိမဝန္တာသို့ သွားပြီးလျှင် အဘိညာဉ် သမာပတ်ကို ဖြစ်စေလျက် သေလွန်သောအခါ ဗြဟ္မာ့ပြည်သို့ လားလေ၏။
ဇာတ်ပေါင်း[ပြင်ဆင်ရန်]
ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -
ရဟန်းတို့ -
ထိုအခါ ပဉ္စာလမင်းသည် - ယခုအခါ အာနန္ဒာ။
ရသေ့သည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -
ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။
ဆောင်ပုဒ်[ပြင်ဆင်ရန်]
(၁) တောင်းခြင်းဟူက၊ ရ, မရ၊ မုချရှိမြဲသာ။
(၂) တောင်းသူလည်းငို၊ မပေးငို၊ ဆိုကြပညဝါ။
(၃) ဝစီဝိညက်၊ တောင်းရမ်းတတ်၊ သူမြတ်စက်ဆုပ်ရှာ။
ဗြဟ္မဒတ္တဇာတ် ပြီး၏။
ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]
- ↑ မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ။