နေမိတ္တိကတာ
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
နိမိတ္တက, နိမိတ္တကမ္မ, ဩဘာသ, ဩဘာသကမ္မ, သာမန္တဇပ္ပန, ပရိကတာဟု (၆)ပါး ရှိ၏၊
၁။ နိမိတ္တက = ( နိမိတ္တ+နိမိတ္တက+နိမိတ္တကတာ) ဟု သုံးမျိုး ခွဲခြားမှတ်ပါ။ အမှတ်သညာကို ဖြစ်စေသော ကာယကံ ဝစီကံ ပစ္စည်းလှူရန် အမှတ်ရနေအောင် ပြုမှု ပြောမှုသည် နိမိတ္တ မည်၏၊ နိမိတ်ပြု၍ အသက်မွေးသူသည် နိမိတ္တကမည်၏၊ ထိုသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းအမူအရာသည် နိမိတ္တကတာ မည်၏၊ ပစ္စည်းလာဘ်ရလို၍ နိမိတ်ပြုခြင်း အလိုပြခြင်း စသည်ဖြင့် များသောအပြား ရှိ၏၊
၂။ နိမိတ္တကမ္မ = စားသောက်ဖွယ် ယူဆောင်သွားသည်ကို မြင်လိုက်၍ “စားသောက်ဖွယ်တွေ ရခဲ့ကြသလား?မလှူကြတော့ပြီလော? ” စသည်ဖြင့် နိမိတ်ပြုခြင်း။
၃။ ဩဘာသ = မိမိ၏ အလိုကို ပြခြင်း, ရဟန်းတို့အား ဤပစ္စည်းမျိုး ရှားပါးလှသည် ရခဲလှသည် စသည်ဖြင့် ပြောခြင်း။
၄။ ဩဘာသကမ္မ = အလိုပြခြင်းကို ပြုခြင်း, လာလှူအောင် ပြုခြင်းတည်း။ “နွားငယ်ကလေးတို့သည် နို့စို့သလော? နို့ပြတ်ပြီလော? ရက်တက် သောက်သလော? ”ဟု မေး၏၊ နို့စို့သေး၏ဟု ဆိုလတ်သော်မဟုတ် တန်ရာ၊ အကယ်၍ နို့စို့လျှင် ရဟန်းတို့အား နွားနို့ ရကုန်ရာ၏ ” ဤသို့ စသည်ဖြင့် လာလှူအောင် ပြုခြင်း။
၅။ သာမန္တဇပ္ပန = လိုအပ်သော ပစ္စည်းသို့ နီးကပ်အောင် ဆိုခြင်း၊ ကြံချောင်း, ထန်းလျက်ခဲ, ငါးခြောက်ပြား, ဆန်အိုး, ထောပတ်အိုးတို့ကို တွေ့၍ တွေ့မြင်ခဲ့ပုံ နိမိတ်ဥပမာ ပြဆိုသော ကုလူပကရဟန်းကြီးတစ်ပါး ဝတ္ထုဖြင့် သိအပ်၏၊
၆။ ပရိကထာ = လိုအပ်သော လာဘ်ရအောင် သွယ်ဝိုက်၍ သိုင်းဝိုင်း၍ လှည့်ပတ်၍ ပြောခြင်း။
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ လင်းရောင်ကြည် ဆရာတော် ဦးကောဝိဒါဘိဝံသ (ဝိနည်းပဒေသာ သင်တန်း)