ခရပုတ္တဇာတ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

ဆက္ကနိပါတ် - ၂။ ခရပုတ္တဝဂ် -(၃၈၆) - ခရပုတ္တဇာတ် အလုံးစုံသော သတ္တဝါတို့၏ စကားသံကို သိသည့်(သဗ္ဗရုတညုဇာနန)မန္တာန်ကို ရသော သေနကမင်း အကြောင်း။

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]

မယားဖြားယောင်း ငြီးငွေ့ကြောင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

နတ်လူတို့ဆရာ ဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် မယားဟောင်းသည် ဖြားယောင်းအပ်သဖြင့် သာသနာတော်၌ ငြီးငွေ့သော ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။

အတိတ်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]

နဂါးဘေးဖြစ် မင်းတားမြစ်[ပြင်ဆင်ရန်]

လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် သေနကမင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားအလောင်းသည် သိကြားမင်း ဖြစ်လေ၏။ ထိုသေနကမင်းသည် နဂါးမင်းတစ်ဦးနှင့် အဆွေခင်ပွန်း ဖြစ်လေ၏။

ထိုနဂါးမင်းသည် နဂါးပြည်မှထွက်၍ လူ့ပြည်၌ ကျက်စား၏။ ထိုအခါ ရွာသူသားငယ်တို့မြင်လျှင် မြွေကြီး မြွေကြီးဟု အော်ဟစ်ကာ ခဲတုတ် လှံကန်တို့ဖြင့် ပစ်ခတ်ကြကုန်၏။ အော်ဟစ်ကာ ခဲတုတ် လှံကန်တို့ဖြင့် ကြုံသဖြင့် မေးမြန်းရာ ထိုအကြောင်းကိုသိလျှင် ပစတ်ခတ်ခွင့်မပေးဘဲ ထိုအရပ်မှ သူငယ်တို့ကို ပြေးစေ၏။

အသက်ကယ်မှု ကျေးဇူးပြု[ပြင်ဆင်ရန်]

နဂါးမင်းသည် အသက်ချမ်းသာခွင့်ရ၍ နဂါးပြည်သို့ ပြန်ပြီးလျှင် ငါ့မှာ မင်းကြီးကြောင့် အသက်ချမ်းသာရာရပေသည်ဟု ကျေးဇူးတင်၍ ရတနာများစွာကို ယူဆောင်လျက် သေနကမင်းကြီး၏ တိုက်ခန်းသို့ဝင်၍ ရတနာတို့ကို ပြပြီးလျှင် “မြတ်သောမင်းကြီး … အကျွန်ုပ်ကား သင်မင်းကြီးတို့ကြောင့် အသက်ချမ်းသာရပေသည်” ဟု ပြောဆိုကာ ရတနာတို့ကို ဆက်သပြီးလျှင် မင်းကြီးနှင့်တကွ အဆွေခင်ပွန်းဖွဲ့၍ အဖန်ဖန် လာရောက် ဖူးမြော်လေ၏။ ကာမဂုဏ်၌ မရောင့်ရဲသော နဂါးလုလင်ငယ်မ တစ်ဦးကိုလည်း မင်းကြီးကို စောင့်ရှောက်ရန်ထား၏။ ထိုနဂါးလုလင်ငယ်မကို မမြင်သောအခါ မန်းမှုတ်ရန် မန္တရားကိုလည်း ပေးခဲ့၏။

မင်းဆုံးမလိုက် ကုန်းချောတိုက်[ပြင်ဆင်ရန်]

တစ်နေ့သ၌ သေနကမင်းကြီးသည် နဂါးလုလင်ငယ်မနှင့်အတူ ဥယျာဉ်သို့သွား၍ ရေကန်၌ ရေကစားလေ၏။ နဂါးလုလင်ငယ်မသည် ရေမြွေကိုမြင်လျှင် မိမိအတ္တဘောကိုစွန့်၍ ရေမြွေနှင့် မေထုန်မှီဝဲ၏။ မင်းကြီးသည် နဂါးမကို မမြင်သဖြင့် မန္တရားကို မန်းမှုတ်လေသော် ရေမြွေနှင့် မေထုန်မှီဝဲနေသည်ကို မြင်သဖြင့် ဝါးဖြမ်းစိတ်ဖြင့် ရိုက်နှက်လေ၏။

နဂါးမငယ်သည် အမျက်ထွက်၍ နဂါးပြည်သို့ပြန်ပြီးလျှင် နဂါးမင်းကြီးအား သေနကမင်းကြီးက မိမိကျောကို ဝါးခြမ်းစိတ်ဖြင့် ရိုက်နှက်၍ လွှတ်ကြောင်း လျှောက်ထားကာ ဒဏ်ရာကိုပြ၏။ နဂါးမင်းကြီးလည် မဆင်မခြင်ဘဲ အဆွေခင်ပွန်းကိုအမျက်ထွက်၍ ယခုသွား၍ သတ်ချေရမည်ဟု အမိန့်ပေးပြီးလျှင် သေနကမင်းကြီးထံ နဂါးလုလင်လေးဦးကို လွှတ်လိုက်၏။

မင်း၏စကားကြား ပြန်လျှောက်ထား[ပြင်ဆင်ရန်]

နဂါးလုလင်တို့လည်း သွား၍ သေနကမင်းကြီး ကျက်သရေတိုက်သို့ အိပ်ရန် ဝင်သောကာလ ဝင်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ သေနကမင်းကြီးသည် မိဖုရားအား “နဂါးငယ်မ သွားရာအရပ်ကို သိသလော” ဟု မေးမြန်းရာ၊ “မသိပါ” ဟု လျှောက်ထားလျှင် ဤနဂါးငယ်မသည် ဥယျာဉ်ရေကန်၌ ရေကစားစဉ် မိမိအတ္တဘောကိုစွန့်၍ ရေမြွေနှင့် မထုန်မှီဝဲသဖြင့် နောက်အခါ ဤသို့မပြုရန် ဆုံးမသောသဘောနှင့် ဝါးခြမ်းစိတ်ဖြင့် ကျောကို ရိုက်နှက်လိုက်ရာ နဂါးပြည်သို့ပြန်၍ အဆွေခင်ပွန်းအား ကုန်းတိုက်သဖြင့် အချစ်ပျက်ခဲ့သော် ငါ့အား တစ်စုံတစ်ရာသောဘေးရန် ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု မိဖုရားနှင့် တီးတိုးတိုင်ပင် ပြောဆိုလေ၏။ နဂါးလုလင်တို့သည် သေနကမင်းကြီးစကားကိုကြားလျှင် မသတ်ဝံ့တော့ဘဲ နဂါးပြည်သို့ပြန်ကာ နဂါးမင်းကြီးအား အကြောင်းမျိုးစုံ လျှောက်ထားကြကုန်၏။

ပြစ်မှားမိရေး ဂါထာပေး[ပြင်ဆင်ရန်]

နဂါးမင်းကြီးလည်း အကြောင်းရင်းမှန်ကို သိရလျှင် အလွန် ထိတ်လန့်သဖြင့် ခဏချင်းလျှင် သေနကမင်းကြီး အိပ်ရာတိုက်ခန်းသို့သွားကာ အကြောင်းကြား၍ ကန်တော့ပြီးလျှင် “အရှင်မင်းကြီး … အကျွန်ုပ်အပြစ် ဖြစ်ပါ၏၊ သို့အတွက် (သဗ္ဗရုတညုဇာနန)မည်သော မန္တရားကို ယူတော်မူပါ၊ ဤမန္တရား ပိုး ရွ စသော တိရစ္ဆာန် အလုံးစုံတို့၏အသံကို သိပါသည်၊ အဖိုးမဖြတ်နိုင်ပါ၊ သူတစ်ပါးကို မပေးပါလင့်၊ ပေးမိလျှင် မီးထဲသို့ ဆင်း၍ သေပါလော့” ဟု မှာခဲ့၍ မန္တရားကို ပေးခဲ့၏။ သေနကမင်းကြီးလည်း ဝန်ခံ၍ ယူလိုက်၏။ ထိုအခါမှစ၍ တိရစ္ဆာန်အသံကို သိ၏။

သတ္တဝါစကားသိ ရယ်ပြုံးမိ[ပြင်ဆင်ရန်]

တစ်နေ့သ၌ သေနကမင်းကြီးသည် ပြာသာဒ်ထက်ဝယ် မုန့်ကို ပျားတင်လဲနှင့်ထိုးကာ စားလေ၏။ ထိုအခါ ပျားရည်တစ်စက်၊ တင်လဲတစ်စက်နှင့် မုန့်ပဲ့တစ်ခုသည် မြေသို့ ကျလေ၏။ ပိုးရွတစ်ကောင်သည် ကျသော ပျားရည် စက်၊ တင်လဲစက်၊ မုန့်ပဲ့တို့ကို မြင်လျှင် “အချင်းတို့ … ပြာသာဒ်ထက်၌ ပျားရည်အိုး၊ တင်လဲအိုးတို့ ကွဲယောင်တကား၊ မုန့်လှည်း မှောက်ယောင်တကား၊ စားသောက်ရန် လာလှည့်ကြကုန်လော့” ဟု မြည်လျက် သွားလေ၏။ မင်းကြီးသည် ပိုးရွအသံကိုကြားလျှင် ရယ်လေ၏။ ထိုအခါ မိဖုရားသည် မင်းကြီး ရယ်သံကိုကြားလျှင် မင်းကြီး ဘာကိုမြင်၍ ရယ်ပါလိမ့်မည်နည်းဟု စဉ်းစားလေ၏။

နောက်တစ်ဖန် ပလ္လင်ပေါ်၌ နေသည်ရှိသော် ယင်တစ်ကောင်သည် ယင်မအား “ရှင်မ … လာလော့၊ မွေ့လျော်ကြမည်” ဟု ခေါ်ရာ ယင်ဖိုကို ယင်မသည် “အရှင် … သည်းခံပါဦးလော့၊ မင်းကြီး နံ့သာလိမ်းသောအခါ နံ့သာမှုန့် ကျလိမ့်မည်၊ ထိုနံ့သာမှုန့်ကိုလူး၍ မင်းကြီးကျောပေါ်၌ မွေ့လျောကြမည်” ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ယင်လင်မယားတို့ အသံကိုကြားလျှင် ရယ်ပြန်၏။ မိဖုရားလည်း ဘာကို ရယ်ပါလိမ့်နည်းဟု စဉ်းစားပြန်၏။

နောက်တစ်ဖန် မင်းကြီးသည် ညစာ ထမင်းစားစဉ် ထမင်းတစ်လုံးသည် မြေ၌ ကျလေ၏။ ထိုအခါ ပိုးရွ တစ်ကောင်သည် “အချင်းတို့ …. မင်းအိမ်၌ ထမင်းလှည်းကျိုးဘိ၏၊ လာ၍ စားကြကုန်လော့” ဟု မြည်လျက် သွားလေ၏။ မင်းကြီးလည်း ထိုအသံကိုကြားလျှင် ရယ်ပြန်၏။ မိဖုရားလည်း လုပ်ကျွေးပြုစုသော ငါ့ကိုပင် ရယ်လေသလောဟု တွေးတောပြန်၏။

ဂါထာသင်ပေး မင်းညှဉ်းမေး[ပြင်ဆင်ရန်]

မင်းကြီးနှင့် မိဖုရားတို့သည် ကျက်သရေတိုက်သို့ဝင်၍ အိပ်ကြသောအခါ မိဖုရားသည် “အရှင်မင်းကြီး … နေ့အခါ အဘယ်ကြောင့် ရယ်သနည်း” ဟု လျှောက်၏။ “မိဖုရား … ငါရယ်သောအကြောင်းဖြင့် သင် အဘယ်သို့ ပြုအံ့နည်း ” ဟု ပြောဆို၏။ မိဖုရားလည်း အဖန်ဖန် နှိပ်စက်၍ မေးပြန်၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ရယ်ခြင်းအကြောင်းကို ပြောရလေ၏။ မိဖုရားသည် မန္တရားကို တောင်း၏။ မင်းကြီးသည် အဖန်ဖန် ပယ်၏။ မိဖုရားလည်း အဖန်ဖန် နှိပ်စက်၍ တောင်း၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် “ငါသည် ဤမန္တရားကို သင့်အား ပေးမိလျှင် မုချ ငါသေရမည်” ဟု ပြော၏။ “အရှင်မင်းကြီး … သေရသော်လည်း အကျွန်ုပ်အား ပေးပါ” ဟု နှိပ်စက်၍ တစာစာ တောင်းနေသဖြင့် မိန်းမ၏ အလိုသို့ လိုက်ကာ “ပေးပါတော့မည်” ဟု ဝန်ခံရလေ၏။ ထိုနောက် မန္တရားပေးရန် ရထားဖြင့် ဥယျာဉ်သို့ သွားကြကုန်၏။

သိကြားလူ့ဘောင် ဥပါယ်ဆောင်[ပြင်ဆင်ရန်]

ထိုခဏ၌ သိကြားမင်းသည် လူ့ပြည်သို့ ကြည့်လတ်သော် ထိုအကြောင်းကိုမြင်၍ ဤမင်းမိုက်ကိုမှီ၍ မီးထဲသို့ဝင်မည်ဟု သွားချေပြီ၊ ငါ အသက်ကိုပေးမည်ဟု သုဇာတာကိုခေါ်၍ ဆိတ်ဖိုနှင့် ဆိတ်မအဟန် ဖန်ဆင်းကာ မင်းကြီးသာ မြင်စေသတည်းဟု အဓိဋ္ဌာန်၍ ရထားရှေ့တွင် ရပ်လေ၏။ မင်းကြီးနှင့် သိန္ဓောမြင်းတို့သာ မြင်ရကုန်၏။ ဆိတ်ဖိုသည် စကားဖြစ်စေရန် ဆိတ်မ၌ မေထုန်မှီဝဟန်ပြု၏။ သိန္ဓောမြင်း မြင်လျှင် -

“အဆွေ ဆိတ် … ရှေးပညာရှိတို့သည် ဆိတ်သည် မိုက်မဲ၏ ဆိုသောစကားသည် မှန်ပေသတတ်၊ ကြည့်ရှုလော၊ ဆိတ်မိုက်သည် လူတို့မျက်မှောက်၌ မေထုန်အမှုကို ပြုဘိ၏၊ ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ ပြုရမည်ဟု မသိလေ” –

ဟု ဆိတ်အား ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချလေ၏။ ဆတ်ဖိုသည် သိန္ဓောမြင်း စကားကို ကြားလျှင် -

“မြည်း၏ သားဖြစ်သော အဆွေသိန္ဓောမြင်း … ထမ်းပိုး၌ ကြိုးဖြင့် လည်ပင်းကို ဖွဲ့အပ်သဖြင့် နှုတ်သီးကောက်၍ အောက်သို့ချသော မျက်နှာရှိသော သင်သာလျှင် ငါ့ထက် မိုက်မဲလှ၏ဟု သိပါလော၊ အဆွေသိန္ဓောမြင်း …. သင်သည် ရထားမှ လွတ်သော အခါ၌ လည်း မပြေးလေ၊ ထိုသို့ မပြေးခြင်းသည် သင်၏ မိုက်မဲခြင်း ဖြစ်၏၊ သင် ရုန်းဆွဲ၍ သွားရသော သေနကမင်းကြီးကား သင့်ထက်ပင် မိုက်မဲလှသေး၏” –

ဟု သိန္ဓောမြင်းအား ပြန်၍ ပြောဆိုကာ ရှုတ်ချကဲ့ရဲ့ပြန်၏။

မင်းကိုပြစ်ပြ ကဲ့ရဲ့ကြ[ပြင်ဆင်ရန်]

မင်းကြီးလည်း မြင်းနှင့် ဆိတ်တို့ စကားကိုကြားလျှင် သိသည်ဖြစ်၍ နားထောင်လျက် ရထားကို ဖြည်းဖြည်း နှင်စေ၏။ တစ်ဖန် သိန္ဓောမြင်းသည် ဆိတ်စကားကို ကြားပြန်လျှင် -

“အဆွေဆိတ်မင်း …. အဆွေ ပြောဆိုသည့်အတိုင်း ငါကား တိရစ္ဆာန် ဖြစ်သောကြောင့် မိုက်မဲသည်ဟု သိနိုင်ပါ၏၊ သေနကမင်းကြီး မိုက်မဲသောအကြောင်းကို မေးလိုပါ၏၊ ငါ့အား ပြောကြားပါလော့” –

ဟု ဆိတ်အား ပြန်၍ မေး၏။ ဆိတ်လည်း -

“အဆွေ သိန္ဓောမြင်း … သေနကမင်းကြီးကား မွန်မြတ်သော အကျိုးရှိသော (သဗ္ဗရုတညုဇာနန) မန္တရားကို ရခြင်းကြောင့် မိမိအသက်ကို စွန့်ရလတ္တံ့၊ မိဖုရားသည်လည်း သေနကမင်း၏ မိဖုရား မဖြစ်တော့ဘဲ စွန့်ရလတ္တံ့ ” –

ဟု သိန္ဓောမြင်းအား မင်းကြီး မိုက်မဲခြင်းအကြောင်းကို ပြောကြားလေ၏။

ဆိတ် ပြောပြမှ သတိရ[ပြင်ဆင်ရန်]

မင်းကြီးသည် ဆိတ်စကားကို ကြားပြန်လျှင် “ဆိတ်မင်း … ငါတို့ ချမ်းသာကို သင်သည်ပင် ပြုရလတ္တံ့၊ ငါတို့အား ရှေးဦးစွာ ပြုရမည့် အမှုကိစ္စကို ပြောကြားပါလော့” –

ဟု ဆို၏။ ထိုအခါ ဆိတ်မင်းသည် -

“မြတ်သော မင်းကြီး … သင်တို့ကဲ့သို့သော သူသည် ဤဘဏ္ဍာကို မချစ်အပ်ဟု ကိုယ်နှင့်အသက်ကို စွန့်၍ ချစ်အပ်သော ဘဏ္ဍာတို့ကို မမှီဝဲရာ၊ ကိုယ်အသက်သာ မွန်မြတ်၏၊ အလွန် မြတ်လှ၏၊ ဥစ္စာ စည်းစိမ်နှင့် ပြည့်စုံသော ယောကျ်ားမှာ နောက်အခါ မယားကို ရနိုင်ပါ၏” –

ဟု မင်းကြီးအး အကျိုးအကြောင်းပြ၍ ဆုံးမပြန်၏။

မင်းကယ်ဆယ်ရေး သိကြား နည်းပေး[ပြင်ဆင်ရန်]

ထိုအခါ မင်းကြီးသည် အလွန်နှစ်သက်၍ ဆိတ်မင်းအား “ဆိတ်မင်း … ဘယ်အရပ်မှ လာသနည်း” ဟု မေး၏။

“မြတ်သောမင်းကြီး … ငါကား ဆိတ် မဟုတ်၊ သိကြားမင်းတည်း၊ သင်မင်းကြီးကို သနား၍ သေဘေးမှလွတ်ရန် လာခဲ့၏” ဟု ပြောလေ၏။ “အရှင် သိကြားမင်း … ထိုမိန်းမကို မန္တရားပေးမည်ဟု ကတိပေးခဲ့မိ၏၊ အဘယ်သို့ ပြုရအံ့နည်း” ဟု မေး၏။ “မြတ်သောမင်းကြီး … မိဖုရားကို ငါသေသော်လည်း သေပါစေ၊ သို့သော်လည်း မန္တရား၌ ပူဇော်ခြင်းကို ပြုရမည်ဟု ပြောဆို၍ တုတ်ဖြင့် နှစ်ချက်တန်သည်၊ သုံးချက်တန်သည် ရိုက်နှက်လော့၊ နာကျင်သော အခါ မယူဘဲ နေလိမ့်မည်” ဟု အကြံပေးကာ တာဝတိံသာ နတ်ရွာသို့ သွားလေ၏။

ဂါထာဉာဏ်ကွန့် မတောင်းဝံ့[ပြင်ဆင်ရန်]

မင်းကြီးလည်း ဥယျာဉ်သို့ရောက်လျှင် မိဖုရားကို ခေါ်စေ၍ “ရှင်မိဖုရား … မန္တရားကို ယူမည်လော” ဟု မေး၏။ မိဖုရားလည်း “ယူပါမည်” ဟု လျှောက်ထား၏။ “အရှင်မိဖုရား … သို့ဖြစ်လျှင် မန္တရားကို ပူဇော်လော့” ဟု ပြော၏။ “အဘယ်သို့ ပူဇော်ရမည်နည်း” ဟု လျှောက်လေ၏။ “ကျော၌ အချက်ပေါင်း တစ်ရာ ရိုက်သော်လည်း အသံမပြုရ” ဟု ပြော၏။ မိဖုရားသည် မန္တရား၌ တပ်စွန်းလှသဖြင့် “ကောင်းပြီ” ဟု ဝန်ခံလေ၏။ မင်းကြီးသည် သူသတ်ကိုခေါ်၍ မိဖုရားကို နံပါးနှစ်ဖက်၌ ကြိမ်ဖြင့် ရိုက်စေ၏။ မိဖုရားသည် နှစ်ချက် သုံးချက်လောက်သာ အသံမပြုဘဲ သည်းခံနိုင်၍ အလွန်ရိုက်လတ်သော် “မန္တရားကို အလိုမရှိတော့ပါ” ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် မိဖုရားကို “သင်ကား ငါ့ကိုသတ်၍ မန္တရားကို လိုချင်ဘိသည်” ဟု ခြိမ်းခြောက်ကာ ကျော၌ အရေမရှိအောင် ပြုစေ၍ လွှတ်လိုက်၏။ ထိုအခါမှစ၍ မိဖုရားလည်း တစ်ဖန် မန္တရားကို မတောင်းဝံ့တော့လေ၏။

ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် ဒေသနာတော်ကို ဆောင်၍ သစ္စာကို ပြသည်၏အဆုံး၌ ငြီးငွေ့သော ရဟန်းသည် သောတာပတ္တဖိုလ်၌ တည်လေ၏။

ဇာတ်ပေါင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -

ရဟန်းတို့ -

ထိုအခါ သေနကမင်းသည် - ယခုအခါ ငြီးငွေ့သောရဟန်း။

မိဖုရားသည် - မယားဟောင်း။

သိန္ဓောမင်းသည် - သာရိပုတ္တရာ။

သိကြားမင်းသည် - ယခုအခါ ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -

ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။

ဆောင်ပုဒ်[ပြင်ဆင်ရန်]

(၁) မိန်းမနှင့်ပေါင်း၊ သူတော်ကောင်း၊ စိတ်ထောင်းကိုယ်ကြေမှာ။

(၂) မိန်းမနိုင်ငံ၊ လိုက်သူမှန်၊ ဧကန်ပျက်စီးရာ။

(၃) ကျိုးမဲ့ပြုရိုး၊ မိန်းမမျိုး၊ ဆိုးဝါးဓမ္မတာ။

(၄) မင်းကိုမခင်၊ မန္တန်မင်၊ ကျောပြင်အရေကွာ။

ခရပုတ္တဇာတ် ပြီး၏။

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ