ကစ္စာနိဇာတ်
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
အဋ္ဌကနိပါတ် - (၄၁၇) - ကစ္စာနိဇာတ် တရားသေပြီဟု ဆို၍ သုသာန်၌ သပိတ်သွတ်နေသော ကစ္စည်းအနွယ်ဝင် အမယ်အိုကို သိကြားမင်း မေးမြန်းခြင်း အကြောင်း။
ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု
[ပြင်ဆင်ရန်]အမိ မြတ်နိုးလှ နတ်တမျှ
[ပြင်ဆင်ရန်]နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် သာဝတ္ထိပြည်၌ အမျိုးသားငယ် တစ်ယောက်သည် အကျင့်သီလနှင့် ပြည့်စုံ၏။ အဘ သေလွန်သောအခါ အမိကို အိမ်ဦးနတ်ကဲ့သို့ အရိုအသေ လုပ်ကျွေး၏။
အမျိုးသားငယ်၏ အမိသည် “ချစ်သား … သင့်အား တစ်ပါးသော အိမ်ထောင်မှုကိစ္စ ရှိသေးသည်၊ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို ယူပါ” ဟု ပြော၏။ “မိခင် … အကျွန်ုပ်သည် မိမိ စီးပွားချမ်းသာကို မတောင့်တပါ၊ မိခင်ကိုသာ လုပ်ကျွေးလိုပါ၏၊ အကျွန်ုပ်မှတစ်ပါး မိခင်ကို အဘယ်သူ လုပ်ကျွေးမည်နည်း” ဟု ပြော၏။ “ချစ်သား … အမျိုး၏ တိုးပွားခြင်းကို ပြုသင့်၏ မဟုတ်လော” ဟု မေး၏။ “မိခင် … အမျိုး၏ တိုးပွားခြင်းကို အလိုမရှိပါ၊ အမိ သေလွန်လျှင် ရဟန်းပြုပါမည်” ဟု ပြောဆို၏။ မိခင်သည် သားကို အဖန်ဖန် တောင်းပန်၍ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ကို အိမ်သို့ ယူဆောင်ပြီး လက်ထပ်လေ၏။
မိခင် ရိုသေ လင်ချစ်လေ
[ပြင်ဆင်ရန်]နောက်အခါ အမျိုးသမီးသည် ငါ့လင်ကား အမိကိုအလွန် အားထုတ်၍ လုပ်ကျွေးပေသည်၊ သို့အတွက် ငါသည် လင်ကိုယ်စားပြု၍ လုပ်ကျွေးမည်၊ ထိုသို့ လုပ်ကျွေးလျှင် လင်သည် ငါ့ကို နှစ်သက်မြတ်နိုး၍ ငါ ပြောဆိုတိုင်း လိုက်နာပေမည်ဟု ကြံစည်လျက် ယောက္ခမအား အလွန်အားထုတ်လျက် လုပ်ကျွေးလေ၏။ အမျိုးသားလည်း မိမိ မိခင်ကို လုပ်ကျွေးသော မယားအား နှစ်သက်မြတ်နိုးသဖြင့် ရသမျှသော ပစ္စည်းဥစ္စာတို့ကို မယားအားသာ အပ်နှင်းလေ၏။ ထိုအခါ မယားသည် ပစ္စည်းဥစ္စာ ဟူသမျှ ငါ့ကိုပင် အပ်နှင်းဘိသည်၊ ဧကန် မိခင်ကို နှင်ထုတ်လိုသည် ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု အထင်လွဲ၍ မိခင်အား ဆန့်ကျင်ဘက် ပြုလေ၏။
ချွေးမစိတ်ယုတ် ဆန့်ကျင်လုပ်
[ပြင်ဆင်ရန်]တစ်ရံတစ်ခါ အလွန်အေးသော ထမင်း ယာဂု ခဲဖွယ်ကို ပေး၏။ အေးလှသည် ဆိုပြန်လျှင် အလွန်ပူသော ထမင်းယာဂု ခဲဖွယ်ကို ပေးပြန်၏။ တစ်ရံတစ်ခါ အလွန် ဆားပေါ့သော အစာအာဟာရကို ပေးပြန်၏။ တစ်ရံတစ်ခါ အလွန်အေးသော ရေကို ချိုးစေ၏။ အေးသည် ဆိုပြန်လျှင် အလွန်ပူသော ရေကို ချိုးစေပြန်၏။ ဤသို့ စသည်ဖြင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ကိုသာ ပြုလုပ်၍ နေ၏။ မိခင်က အေးသည်ပူသည် စသည်ကို ပြောပြန်လျှင် လည်း လုပ်ပေးသမျှ မကျေနပ်နိုင်၊ ချေးများလှသည်၊ ဤသက်ကြီးအိုမနှင့် ဘယ်သူမျှ အတူ နေနိုင်မည် မဟုတ်၊ စသည်ဖြင့် အိမ်နီးချင်း ကြားလောက်အောင် ရေရွတ်အော်ဟစ်၏။
မယားစိတ်မိုက် လင်ကုန်းတိုက်
[ပြင်ဆင်ရန်]တစ်နေ့သ၌ ချွေးမသည် ယနေ့ သက်ကြီးအိုမှအား သားနှင့် မုန်းတီးအောင် ရန်တိုက်မည်ဟု ကြံစည်လျက် လင်ယောက်ျား သွားခိုက် တစ်အိမ်လုံး နှပ်၊ တံတွေး၊ ချွဲခန်း စသော အညစ်ကြေးတို့ဖြင့် ပေကျံအောင် ပြုလုပ်ထား၏။ . လင်ယောက်ျား လာသောအခါ “အရှင် … အရှင့်မိခင် ပြုလုပ်ထားသည်ကို ကြည့်ရှုလော၊ နေ့ရှိသမျှ ဆန့်ကျင်ဘက်ချည်း ပြုလုပ်နေသည်၊ သူ သဘောကျအောင် မလုပ်ကျွေးတတ်တော့ပြီ၊ မည်သူမျှ သည်းခံနိုင်မည် မဟုတ်၊ ဤလို ယုတ်မာသောသူနှင့် တစ်အိမ်တည်း မနေနိုင်၊ သို့အတွက် ဤသက်ကြီးအိုမကိုလည်း အိမ်မှ နှင်ထုတ်လော၊ သို့မဟုတ် အကျွန်ုပ်လည်း နှင်ထုတ်လော” ဟု မိခင်ကို အပြစ်ဖို့လျက် လုပ်ကြံပြောဆို ကုန်းတိုက်လေ၏။
သားအမိနှင့် ခွဲမရ ကန်တော့ဝန်ချ
[ပြင်ဆင်ရန်]အမျိုးသားသည် မယားယုတ် စကားကို ကြားလျှင် အကျင့်သီလနှင့် ပြည့်စုံသူ ဖြစ်၍ မယားယုတ် ကုန်းတိုက်တိုင်း ယုံကြည်ခြင်းမရှိဘဲ မယားအား “ရှင်မ … သင်ကား ငယ်ရွယ်သေး၏၊ တစ်နေရာမှာ သွား၍ အသက်မွေးနိုင်သည်၊ မိခင်ကား အားနည်းလှ၏၊ ငါမှတစ်ပါး ကိုးကွယ်ရာမရှိ၊ သို့အတွက် မနေနိုင်လျှင် သင် ဆင်းသွားလော့” ဟု အိမ်မှ နှင်ထုတ်လေ၏။ ထိုအခါ မယားသည် လင့်စကားကို ကြားလျှင် ဤသားအမိကို ငါ အချစ်ပျက်အောင် ကုန်းမတိုက်နိုင်၊ ငါသည် မိဘအိမ်၌ နေပြန်ကလည်း မုဆိုးမ၏ နေခြင်းမျိုးဖြင့် ဆင်းဆင်းရဲရဲ နေရပေမည်၊ သို့အတွက် ငါသည် ရှေးနည်းအတိုင်း လုပ်ကျွေးတော့မည်ဟု ကြံစည်ကာ အိမ်မှမဆင်းဘဲ အလွန်အားထုတ်၍ လုပ်ကျွေးမြဲ လုပ်ကျွေးပြန်၏။
ထိုနောင် အမျိုးသားသည် မြတ်စွာဘုရားထံ ဆည်းကပ်၍ မိမိ မယားအကြောင်းကို လျှောက်ထား၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် “သီတင်းသည် … သင်သည် ယခုအခါ ထိုမိန်းမ စကားကို မလိုက်နာပေ၊ ရှေးအခါ၌ ကား ထိုမိန်းမ စကားကို လိုက်နာ၍ မိခင်အိုကို နှင်ထုတ်ထားရာ ငါ့ကိုမှီ၍ တစ်ဖန် အိမ်သို့ဆောင်ယူပြီးလျှင် လုပ်ကျွေးဖူးပြီ” ဟု မိန့်တော်မူကာ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။
အတိတ်ဝတ္ထု
[ပြင်ဆင်ရန်]မိဘဝတ်ပြု ချစ်ခင်မှု
[ပြင်ဆင်ရန်]လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ဗြဟ္မဒတ်မင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် မထင်ရှားသော အမျိုးသား တစ်ယောက်သည် အဘ သေလွန်သောအခါ အမိကို အိမ်ဦးနတ်ကဲ့သို့ ရိုသေစွာ လုပ်ကျွေး၏။ အမိသည် အိမ်ထောင်ပြုရန် အလိုမရှိသော သားအား အဖန်တလဲလဲ တောင်းပန်ကာ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ကို အိမ်သို့ဆောင်ယူ၍ အိမ်ထောင်ပြုစေ၏။ အမျိုးသမီးသည် ရှေးဦးစွာ လင်၏အမိကို အထူးဂရုစိုက်၍ လုပ်ကျွေး၏။ လင်လည်း မြတ်နိုးသဖြင့် ပစ္စည်းဥစ္စာ အလုံးစုံကို အပ်နှင်း၏။
အမိနှင့် သားမိုက် မယားကုန်းတိုက်
[ပြင်ဆင်ရန်]မယားသည် နောင်အခါ အမိအိုကို နှင်ထုတ်စေလိုသဖြင့် ကောက်ကြံကာ ဆန့်ကျင်ဘက် ပြု၍ သာ နေ၏။ ကောင်းစွာ မလုပ်ကျွေးလေ။ အမိအိုကို အပြစ်ရှာ၍ သာ ယောက်ျားအား အချစ်ပျက်အောင် ကုန်းတိုက်၏။ တစ်နေ့သောအခါ မယားသည် အမိအို အပြစ်ကို လီဆယ်၍ ပြကာ “အရှင် … အရှင့်အမိသည် ယုတ်မာလှ၏၊ အတူမနေနိုင် အိမ်မှ အရှင့်အမိအိုကိုလည်း နှင်ထုတ်လော၊ သို့မဟုတ် အကျွန်ုပ်ကိုလည်း နှင်ထုတ်လော” ဟု ကုန်းတိုက်ပြန်လေ၏။
မိခင်နှင်လိုက် သားလူမိုက်
[ပြင်ဆင်ရန်]ထိုအခါ ယောက်ျားသည် မယားယုတ် စကားကို ယုံကြည်၍ အမိအား “မိခင် … သင်သည် ဤအိမ်၌ အမြဲခိုက်ရန်ပြုဘိ၏၊ ဤအိမ်မှထွက်၍ အလိုရှိရာအရပ်၌ နေလေ” ဟု ပြောဆိုကာ နှင်ထုတ်လေ၏။ အမိအိုလည်း ကောင်းပြီဟု ပြောဆိုကာ ငိုကြွေးလျက် အိမ်မှထွက်၍ သူကြွယ်တစ်ဦး အိမ်၌ အခစား အစေခံလုပ်ကာ ဆင်းရဲစွာ အသက်မွေးရရှာ၏။
ယောက္ခမ အိမ်မှထွက်သောကာလ၌ ချွေးမ၌ ကိုယ်ဝန်တည်လေ၏။ ချွေးမလည်း အပြစ်ကိုရှာနေရာ ပြောစရာ အချက်ကောင်း ရသည့်အနေဖြင့် ယုတ်မာသော သက်ကြီးအိုမ အိမ်၌ နေသောအခါ ကိုယ်ဝန်မရ၊ မနေသောအခါ ကိုယ်ဝန်ရခဲ့၏ဟု လင်ယောက်ျားအား လည်းကောင်း အိမ်နီးချင်းတို့အား လည်းကောင်း အမြဲပြောဆိုလျက်နေ၏။
တရားသေသင်္ဂြိုဟ် အမယ်အို
[ပြင်ဆင်ရန်]နောက်အခါ သားယောက်ျားကို ဖွားမြင်၍ မယားသည် လင်ယောက်ျားကို “အရှင် … အရှင့်အမိ သက်ကြီးအိုမ အိမ်၌ နေသောအခါ သားမရ၊ မနေသောအခါ မှ ရသည်၊ သို့အတွက် သင့်အမိ ယုတ်မာသည် အဖြစ်ကို သိပါလော” ဟု အပြစ်ကိုပြ၍ ပြောဆိုပြန်၏။
ယောက္ခမ သက်ကြီးအိုမလည်း မိမိကို အိမ်မှ နှင်ထုတ်သောကာလ၌ သားရသည်ဟု ကြား၍ “လောက၌ မုချ တရားသေသည် ဖြစ်လိမ့်မည်၊ အမိကို သတ်ပုတ်ညှဉ်းဆဲကာ အိမ်မှနှင်ထုတ်၍ သားမရပေရာ၊ ချမ်းသာ၍ အသက်မရှည်တန်ရာ၊ ငါသည် တရားသေ၍ ဆွမ်းသွတ်မည်” ဟု ကြံစည်၍ မုန့်၊ ဆန်၊ ထင်း၊ အိုး၊ ယောက်မ စသည် အစုံအလင် ယူ၍ သုသာန်သို့သွားရာ လူသေဦးခေါင်းခွံသုံးခုကို ခုံလောက်လုပ်ကာ မီးမွှေးပြီးလျှင် ရေသို့ဆင်းသက်ကာ ဦးခေါင်းလျှောက်၍ အဝတ်ဖြူကိုဝတ်လျက် ခုံလောက်ထားရာ သို့လာကာ ဆံထုံးကိုဖြေ၍ ဆန်ဆေးရန် ပြင်ဆင်လျက် နေ၏။
အမယ်အိုပြုရေး သိကြားမေး
[ပြင်ဆင်ရန်]ထိုအခါ သိကြားမင်းသည် လူ့ပြည်သို့ ကြည့်လတ်သော် သုသာန်ဝယ် တရားသေ ဆွမ်းသွတ်ရန် ဆန်ဆေးနေသော သက်ကြီးအိုမကိုမြင်လျှင် ငါသည် ထိုသက်ကြီးအိုမကို ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်မည်ဟု ကြံစည်ကာ ပုဏ္ဏားအသွင်ဖြင့် အနီးတွင်ရပ်လျက် -
“အို-ကစ္စည်းအနွယ် ဖြစ်သော ရှင်မ … သင်သည် စင်ကြယ်သော အဝတ်ဖြူကို ဝတ်၍ စိုစွတ်သော ဆံရှိလျက် လူ့ဦးခေါင်းခွံ ခုံလောက်တို့၌ ထမင်းအိုးကို တည်ထားကာ နှမ်းတို့ကို ကြိတ် ဆန်တို့ကို ဆေးကြောကာ ဘယ်အတွက်ကြောင့် နှမ်းထမင်း ချက်သနည်း” –
ဟု သက်ကြီးအိုမအား မေးလေ၏။
သိကြား အမေး အဖြေပေး
[ပြင်ဆင်ရန်]သက်ကြီးအိုမသည် သိကြားမင်း မေးသော စကားကိုကြားလျှင် မိမိ ပြုလုပ်သော အမှုကို ကြားလို၍ -
“အို-ပုဏ္ဏား … ကောင်းစွာ ချက်အပ်သော ဤနှမ်းထမင်းသည် စားရလိမ့်မည် မဟုတ်၊ တရားသည် သေလွန်ခဲ့၏၊ ယနေ့ ငါသည် သုသာန်အလယ်၌ တရားသေ၍ ဆွမ်းသွတ်ခြင်းကိုပြုမည်” –
ဟု သိကြားမင်းအား ပြောကြားလေ၏။ ထိုအခါ သိကြားမင်းသည် -
“အို-ကစ္စည်းအနွယ် ဖြစ်သော ရှင်မ … သင်သည် စိစစ်၍ အမှုကိစ္စကိုပြုလော၊ တရားသေသည်ဟူ၍ သင့်အား အဘယ်သူ ပြောကြားသနည်း၊ အတုမရှိ အာနုဘော်ရှိ၍ တရားမင်းမြတ် ဖြစ်လျက် မျက်စိအမြင် တစ်ထောင်ကိုဆောင်သော သိကြားမင်း ဘယ်အခါမျှ မသေပါ”
ဟု သက်ကြီးအိုမအား တရား မသေကြောင်းကို ပြောကြားလေ၏။
ဖြစ်ကြောင်းဘဝ ရှင်းလင်းပြ
[ပြင်ဆင်ရန်]ထိုအခါ မိမိ ဖြစ်ပျက်သော အကြောင်း ပုဏ္ဏားအား ပြောလိုသဖြင့် သက်ကြီးအိုမသည် -
“အို-ပုဏ္ဏား … ဤတရားသေရာ၌ ငါ့မှာ ယုံမှားကင်းခြင်းသည် မြဲ၏၊ တရားသေရာ၌ ယုံမှားမရှိ၊ ယခုအခါ ယုတ်မာသော တရားရှိသော သူတို့သည်သာလျှင် ချမ်းသာကြကုန်၏၊ အမှန်အားဖြင့် ငါ့ချွေးမသည် မြုံခဲ့၏၊ ထိုချွေးမသည် ငါ့ကိုသတ်ပုတ်ညှဉ်းဆဲ၍ အိမ်မှ နှင်ထုတ်သောကြောင့် သားကို ဖွားမြင်သည် ဖြစ်အံ့၊ သားနှင့်တကွ ပြာကဲ့သို့ လွင့်ပျောက် ပျက်စီးအောင် ပြုပါလော” –
ဟု သက်ကြီးအိုမအား တရား မသေကြောင်းကို ရှင်းလင်း၍ ပြောဆိုပြန်၏။ ထိုအခါ သက်ကြီးအိုမသည် -
“အို-သိကြားမင်း … သင်သည် ငါ၏အတွက်သာ ဤအရပ်သို့ အကယ်၍ လာခဲ့သည် ဖြစ်ပါအံ့၊ ငါ၊ ငါ၏သား၊ ငါ၏ချွေးမ၊ ငါ၏မြေး ဤလေးယောက်လုံးပင် အိမ်၌ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ နေလိုပါကုန်၏” –
ဟု သိကြားမင်းအား မိမိ အလိုရှိရာ ဆန္ဒကို ပြောကြားပြန်၏။
မေတ္တာစိတ်သွင်း သည်းခံခြင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]သိကြားမင်းလည်း မေတ္တာတရား ဟောကြား၍ အမယ်အိုအား မှာကြားလို၍ -
“အို-ကစ္စည်းအနွယ်ဖြစ်သော ရှင်မ … သင်တို့ လေးယောက် အိမ်၌ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ နေလိုပါအံ့၊ သတ်ပုတ် နှင်ထုတ်သော်လည်း သယ်သူတို့၌ သင်သည် မေတ္တာတရားကို မစွန့်ပါအံ့၊ သင်, သင်၏သား, သင်၏ချွေးမ, သင်၏မြေး ဤလေးယောက်တို့သည် အိမ်၌ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ နေကြလော့” –
ဟု သက်ကြီးအိုမအား ပြောဆိုပြီးလျှင် မိမိ၏ အာနုဘော်ဖြင့် ကောင်းကင်၌ ရပ်လျက် “အရှင်မ … သင်သည် မကြောက်လင့်၊ သင့်သားနှင့် ချွေးမတို့သည် ငါ၏ အာနုဘော်ဖြင့် သင့်ထံသို့ လိုက်လာ၍ ကန်တော့ဝန်ချံပြီးလျှင် အိမ်သို့ ခေါ်ယူကြလိမ့်မည်၊ သတိနှင့်နေလော” ဟု မှာထား၍ မိမိနေရာ တာဝတိံသာသို့ သွားလေ၏။
ချင်းချင်းတူနေ ပျော်ရွှင်ပေ
[ပြင်ဆင်ရန်]သားနှင့် ချွေးမတို့လည်း သိကြားမင်း၏ အာနုဘော်ဖြင့် မိမိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို သတိရ၍ ငါတိုအမိသည် အဘယ်မှာနည်းဟု သုသာန်သို့သွား၍ အမိကိုမြင်လျှင် ခြေရင်း၌ ဝပ်ကုန်၍ “မိခင် … အကျွန်ုပ်တို့ အပြစ်ကို သည်းခံတော်မူပါ” ဟု ကန်တော့ တောင်းပန်ကြ၏။ အမိသည် မြေးငယ်ကိုယူ၍ ချီပွေ့ကာ အိမ်သို့ပြန်ပြီးလျှင် သားအမိ မြေးအဘွား လေးယောက်တို့သည် ထိုအခါမှစ၍ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ညီညွတ်စွာ နေကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ဒေသနာတော်ကိုဆောင်၍ သစ္စာကို ပြသည်၏အဆုံး၌ သီတင်းသည် သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်လေ၏။
ဇာတ်ပေါင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -
ရဟန်းတို့ -
· ထိုအခါ အမိလုပ်ကျွေးသောသူသည် - ယခုအခါ အမိကိုလုပ်ကျွေးသော သီတင်းသည်။
· မယားသည် - သီတင်းသည်၏ မယား။
· သိကြားမင်းသည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -
ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။
ဆောင်ပုဒ်
[ပြင်ဆင်ရန်](၁) မိ,ဘနှစ်ဆူ၊ လုပ်ကျွေးမူ၊ သူမြတ်ဓမ္မတာ။
(၂) မိခင်, ဖခင်၊ ကျွေးမွေးလျှင် ၊ ဘေးစင်ရန်ပေါင်းကွာ။
(၃) ကျေးဇူးသိငြား၊ သမီးသား၊ ကြီးပွားချမ်းသာစွာ။
ကစ္စာနိဇာတ် ပြီး၏။
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ။