ဂဲလီယမ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ဂဲလီယမ်  31Ga
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတဂဲလီယမ်, Ga
အသံထွက်/ˈɡæliəm/
GAL-ee-əm
အဆင်းsilvery blue
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ဂဲလီယမ်
Element 1: ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H), Other non-metal
Element 2: ဟီလီယမ် (He), Noble gas
Element 3: လီသီယမ် (Li), Alkali metal
Element 4: ဘယ်ရီလီယမ် (Be), Alkaline earth metal
Element 5: ဘိုရွန် (B), Metalloid
Element 6: ကာဗွန် (C), Other non-metal
Element 7: နိုက်ထရိုဂျင် (N), Other non-metal
Element 8: အောက်ဆီဂျင် (O), Other non-metal
Element 9: ဖလိုရင်း (F), Halogen
Element 10: နီယွန် (Ne), Noble gas
Element 11: ဆိုဒီယမ် (Na), Alkali metal
Element 12: မဂ္ဂနီစီယမ် (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: အလူမီနီယမ် (Al), Other metal
Element 14: ဆီလီကွန် (Si), Metalloid
Element 15: ဖော့စဖောရပ် (P), Other non-metal
Element 16: ဆာလဖာ (S), Other non-metal
Element 17: ကလိုရင်း (Cl), Halogen
Element 18: အာဂွန် (Ar), Noble gas
Element 19: ပိုတက်ဆီယမ် (K), Alkali metal
Element 20: ကယ်လဆီယမ် (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: စကန္ဒီယမ် (Sc), Transition metal
Element 22: တိုင်‌တေနီယမ် (Ti), Transition metal
Element 23: ဗနေဒီယမ် (V), Transition metal
Element 24: ခရိုမီယမ် (Cr), Transition metal
Element 25: မက်ဂနိစ် (Mn), Transition metal
Element 26: သံ (သတ္တု) (Fe), Transition metal
Element 27: ကိုဘော့ (ဒြပ်စင်) (Co), Transition metal
Element 28: နီကယ် (Ni), Transition metal
Element 29: ကြေးနီ (Cu), Transition metal
Element 30: သွပ် (Zn), Transition metal
Element 31: ဂဲလီယမ် (Ga), Other metal
Element 32: ဂျာမေနီယမ် (Ge), Metalloid
Element 33: စိန်ဖြူ (As), Metalloid
Element 34: ဆီလီနီယမ် (Se), Other non-metal
Element 35: ဘရိုမင်း (Br), Halogen
Element 36: ကရစ်ပတွန် (Kr), Noble gas
Element 37: ရူဘီဒီယမ် (Rb), Alkali metal
Element 38: စထရွန်တီယမ် (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: အိတ်တြီယမ် (Y), Transition metal
Element 40: ဇာကိုနီယမ် (Zr), Transition metal
Element 41: နိုင်အိုဘီယမ် (Nb), Transition metal
Element 42: မိုလိပ်ဒီနမ် (Mo), Transition metal
Element 43: တက္ကနက်တီယမ် (Tc), Transition metal
Element 44: ရက်သီနီယမ် (Ru), Transition metal
Element 45: ရိုဒီယမ် (Rh), Transition metal
Element 46: ပယ်လေဒီယမ် (Pd), Transition metal
Element 47: ငွေ (သတ္တု) (Ag), Transition metal
Element 48: ကတ်မီယမ် (Cd), Transition metal
Element 49: အိန္ဒီယမ် (In), Other metal
Element 50: သံဖြူ (Sn), Other metal
Element 51: ခနောက်စိမ်း (Sb), Metalloid
Element 52: တယ်လူရီယမ် (Te), Metalloid
Element 53: အိုင်အိုဒင်း (I), Halogen
Element 54: ဇီနွန် (Xe), Noble gas
Element 55: ဆယ်ဆီယမ် (Cs), Alkali metal
Element 56: ဘေရီယမ် (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: လန်သနမ် (La), Lanthanoid
Element 58: ဆယ်ရီယမ် (Ce), Lanthanoid
Element 59: ပရာဆီယိုဒိုင်ယမ် (Pr), Lanthanoid
Element 60: နီယိုဒိုင်မီယမ် (Nd), Lanthanoid
Element 61: ပရိုမီသီယမ် (Pm), Lanthanoid
Element 62: ဆမ္မာရီယမ် (Sm), Lanthanoid
Element 63: ယူရိုပီယမ် (Eu), Lanthanoid
Element 64: ဂါဒိုလီနီယမ် (Gd), Lanthanoid
Element 65: တာဘီယမ် (Tb), Lanthanoid
Element 66: ဒိုင်စပရိုဆီယမ် (Dy), Lanthanoid
Element 67: ဟိုမီယမ် (Ho), Lanthanoid
Element 68: အာဘီယမ် (Er), Lanthanoid
Element 69: ကျူလီယမ် (Tm), Lanthanoid
Element 70: အိတ္တာဘီယမ် (Yb), Lanthanoid
Element 71: လူတက်သီယမ် (Lu), Lanthanoid
Element 72: ဟက်ဖ်နီယမ် (Hf), Transition metal
Element 73: တန်တလမ် (Ta), Transition metal
Element 74: တန်စတင် (W), Transition metal
Element 75: ရီနီယမ် (Re), Transition metal
Element 76: အော့စမီယမ် (Os), Transition metal
Element 77: အိုင်ရီဒီယမ် (Ir), Transition metal
Element 78: ရွှေဖြူ (Pt), Transition metal
Element 79: ရွှေ (Au), Transition metal
Element 80: ပြဒါး (Hg), Transition metal
Element 81: သယ်လီယမ် (Tl), Other metal
Element 82: ခဲ (သတ္တု) (Pb), Other metal
Element 83: ကြွပ် (Bi), Other metal
Element 84: ပိုလိုနီယမ် (Po), Metalloid
Element 85: အက်စ်တက်တိုင်း (At), Halogen
Element 86: ရေဒွန် (Rn), Noble gas
Element 87: ဖရန်စီယမ် (Fr), Alkali metal
Element 88: ရေဒီယမ် (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: အက်တီနီယမ် (Ac), Actinoid
Element 90: သိုရီယမ် (Th), Actinoid
Element 91: ပရိုတက်တီနီယမ် (Pa), Actinoid
Element 92: ယူရေနီယမ် (U), Actinoid
Element 93: နပ်ကျူနီယမ် (Np), Actinoid
Element 94: ပလူတိုနီယမ် (Pu), Actinoid
Element 95: အမေရိစီယမ် (Am), Actinoid
Element 96: ကျူရီယမ် (Cm), Actinoid
Element 97: ဘာကီလီယမ် (Bk), Actinoid
Element 98: ကာလီဖိုနီယမ် (Cf), Actinoid
Element 99: အိုင်စ်တိုင်နီယမ် (Es), Actinoid
Element 100: ဖာမီယမ် (Fm), Actinoid
Element 101: မန်ဒယ်လီဗီယမ် (Md), Actinoid
Element 102: နိုဘယ်လီယမ် (No), Actinoid
Element 103: လော်ရန်စီယမ် (Lr), Actinoid
Element 104: ရူသာဖော်ဒီယမ် (Rf), Transition metal
Element 105: ဒပ်ဘ်နီယမ် (Db), Transition metal
Element 106: ဆီဘော်ဂျီယမ် (Sg), Transition metal
Element 107: ဘိုဟ်ရီယမ် (Bh), Transition metal
Element 108: ဟက်စ်စီယမ် (Hs), Transition metal
Element 109: မိုက်ဒ်နီရီယမ် (Mt), Transition metal
Element 110: ဒမ်စတဒ်တီယမ် (Ds), Transition metal
Element 111: ရွန့်ဂန္နီယမ် (Rg), Transition metal
Element 112: ကော့ပါနီဆီယမ် (Cn), Transition metal
Element 113: နီဟိုနီယမ် (Uut)
Element 114: ဖလရိုဗီယမ် (Uuq)
Element 115: မော်စကိုဗီယမ် (Uup)
Element 116: လီဗာမိုရီယမ် (Uuh)
Element 117: တန်နဆီး (Uus)
Element 118: အိုဂန်နက်ဆွန် (Uuo)
Al

Ga

In
သွပ်ဂဲလီယမ်ဂျာမန်နီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)31
အုပ်စုဘလော့group 13 (boron group)
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားperiod 4
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ  post-transition metal
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (±) (Ar)69.723(1)[၁]
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု[Ar] 3d10 4s2 4p1
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု2, 8, 18, 3
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်အစိုင်အခဲ
အရည်ပျော်မှတ်302.9146 K ​(29.7646 °C, ​85.5763 °F)
အရည်ဆူမှတ်2673 K ​(2400 °C, ​4352 °F)[၂]
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)5.91 g/cm3
6.095 g/cm3
ဖျူးရှင်းအပူ5.59 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ256 kJ/mol[၂]
မိုလာ အပူအင်အား25.86 J/(mol·K)
ငွေ့ရည်ဖိအား
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1310 1448 1620 1838 2125 2518
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အောက်ဆိုဒ်ဒေးရှင်း အခြေနေ3, 2, 1, −1, −2, −4, −5[၃] ​(an amphoteric oxide)
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်Pauling scale: 1.81
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်1st: 578.8 kJ/mol
2nd: 1979.3 kJ/mol
3rd: 2963 kJ/mol
(more)
အက်တောမစ် အချင်းဝက်empirical: 135 pm
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်122±3 pm
ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက်187 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံorthorhombic
Orthorhombic crystal structure for ဂဲလီယမ်
အသံ၏အမြန်နှုန်း 2740 m/s (at 20 °C)
အပူ ပြန့်ကားမှု18 µm/(m·K) (at 25 °C)
အပူစီးကူးမှု40.6 W/(m·K)
လျှပ်စစ် ခုခံမှု270 nΩ·m (at 20 °C)
သံလိုက်ဓာတ်diamagnetism
သံလိုက် ထိတွေ့နိုင်မှု (χmol)−21.6·10−6 cm3/mol (at 290 K)[၄]
Young's modulus9.8 GPa
ပိုင်ဆွန် အချိုး0.47
Mohs hardness1.5
Brinell hardness56.8–68.7 MPa
CAS Number7440-55-3
သမိုင်းကြောင်း
အမည်တပ်ခြင်းafter Gallia (Latin for: France), homeland of the discoverer
ကြိုတင်ဟောခြင်းဒမီသရီ အီဗန်နိုဗစ် မန်းဒယ်လိယပ် (၁၈၇၁)
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပထမဆုံးခွဲထုတ်ခြင်းLecoq de Boisbaudran (၁၈၇၅)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ဂဲလီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP
66Ga syn 9.5 h β+ 4.153 66Zn
67Ga syn 3.3 d ε 1.001 67Zn
68Ga syn 1.2 h β+ 1.899 68Zn
69Ga 60.11% is stable with 38 neutrons
70Ga syn 21 min β 1.653 70Ge
ε 0.655 70Zn
71Ga 39.89% is stable with 40 neutrons
72Ga syn 14.1 h β 3.997 72Ge
73Ga syn 4.9 h β 1.598 73Ge
ဝီကီဒေတာတွင် | | ကိုးကား

အလွန်ရှားပါးသော သတ္တုဒြပ် တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ အပူချိန် ၂၉.၈ ဒီဂရီ (စင်တီဂရိတ်)တွင် အရည်ပျော်သော်လည်း အပူချိန် ၂၀၇၀ ဒီဂရီတွင်မှ ဆူပွက်နိုင်သဖြင့် အရည်အဖြစ်နှင့် အပူချိန်ကြာရှည်စွာ ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်းမှာ ထူးဆန်းလှသည်။ အခန်းတွင်း အပူချိန်နှင့်ပင် အလွန်အေးလွယ်၍ အရည်အဖြစ်နှင့် ကြာရှည်ခံလေသည်။[၅]

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. ၂.၀ ၂.၁ Zhang Y (2011). "Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks". J. Chem. Eng. Data 56 (2): 328–337. doi:10.1021/je1011086. 
  3. Hofmann, Patrick (1997)။ Colture. Ein Programm zur interaktiven Visualisierung von Festkörperstrukturen sowie Synthese, Struktur und Eigenschaften von binären und ternären Alkali- und Erdalkalimetallgalliden (PDF) (ဂျာမန်ဘာသာစကားဖြင့်)။ PhD Thesis, ETH Zurich။ p. 72။ doi:10.3929/ethz-a-001859893ISBN 3728125970
  4. Weast၊ Robert (1984)။ CRC, Handbook of Chemistry and Physics။ Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing။ pp. E110။ ISBN 0-8493-0464-4
  5. လှသမိန် (ဧပြီ ၁၉၇၈)။ "ဂဲလီယမ်" (pdf)။ in စာပေစိစစ်ရေးကော်မတီ (ed.)။ ဗဟုသုတ စွယ်စုံ (ပထမအကြိမ် ed.)။ တောက်တောက်ဝင်း ပုံနှိပ်တိုက်၊ ရန်ကုန်မြို့။: ဇော်မော် စာပေ။