မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ရူသာဖော်ဒီယမ်

လင့်ခ်များကို တည်းဖြတ်ရန်
ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ရူသာဖော်ဒီယမ်  104Rf
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတရူသာဖော်ဒီယမ်, Rf
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ရူသာဖော်ဒီယမ်
Element 1: ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H), Other non-metal
Element 2: ဟီလီယမ် (He), Noble gas
Element 3: လီသီယမ် (Li), Alkali metal
Element 4: ဘယ်ရီလီယမ် (Be), Alkaline earth metal
Element 5: ဘိုရွန် (B), Metalloid
Element 6: ကာဗွန် (C), Other non-metal
Element 7: နိုက်ထရိုဂျင် (N), Other non-metal
Element 8: အောက်ဆီဂျင် (O), Other non-metal
Element 9: ဖလိုရင်း (F), Halogen
Element 10: နီယွန် (Ne), Noble gas
Element 11: ဆိုဒီယမ် (Na), Alkali metal
Element 12: မဂ္ဂနီစီယမ် (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: အလူမီနီယမ် (Al), Other metal
Element 14: ဆီလီကွန် (Si), Metalloid
Element 15: ဖော့စဖောရပ် (P), Other non-metal
Element 16: ဆာလဖာ (S), Other non-metal
Element 17: ကလိုရင်း (Cl), Halogen
Element 18: အာဂွန် (Ar), Noble gas
Element 19: ပိုတက်ဆီယမ် (K), Alkali metal
Element 20: ကယ်လဆီယမ် (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: စကန္ဒီယမ် (Sc), Transition metal
Element 22: တိုင်‌တေနီယမ် (Ti), Transition metal
Element 23: ဗနေဒီယမ် (V), Transition metal
Element 24: ခရိုမီယမ် (Cr), Transition metal
Element 25: မက်ဂနိစ် (Mn), Transition metal
Element 26: သံ (သတ္တု) (Fe), Transition metal
Element 27: ကိုဘော့ (ဒြပ်စင်) (Co), Transition metal
Element 28: နီကယ် (Ni), Transition metal
Element 29: ကြေးနီ (Cu), Transition metal
Element 30: သွပ် (Zn), Transition metal
Element 31: ဂဲလီယမ် (Ga), Other metal
Element 32: ဂျာမေနီယမ် (Ge), Metalloid
Element 33: စိန်ဖြူ (As), Metalloid
Element 34: ဆီလီနီယမ် (Se), Other non-metal
Element 35: ဘရိုမင်း (Br), Halogen
Element 36: ကရစ်ပတွန် (Kr), Noble gas
Element 37: ရူဘီဒီယမ် (Rb), Alkali metal
Element 38: စထရွန်တီယမ် (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: အိတ်တြီယမ် (Y), Transition metal
Element 40: ဇာကိုနီယမ် (Zr), Transition metal
Element 41: နိုင်အိုဘီယမ် (Nb), Transition metal
Element 42: မိုလိပ်ဒီနမ် (Mo), Transition metal
Element 43: တက္ကနက်တီယမ် (Tc), Transition metal
Element 44: ရက်သီနီယမ် (Ru), Transition metal
Element 45: ရိုဒီယမ် (Rh), Transition metal
Element 46: ပယ်လေဒီယမ် (Pd), Transition metal
Element 47: ငွေ (သတ္တု) (Ag), Transition metal
Element 48: ကတ်မီယမ် (Cd), Transition metal
Element 49: အိန္ဒီယမ် (In), Other metal
Element 50: သံဖြူ (Sn), Other metal
Element 51: ခနောက်စိမ်း (Sb), Metalloid
Element 52: တယ်လူရီယမ် (Te), Metalloid
Element 53: အိုင်အိုဒင်း (I), Halogen
Element 54: ဇီနွန် (Xe), Noble gas
Element 55: ဆယ်ဆီယမ် (Cs), Alkali metal
Element 56: ဘေရီယမ် (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: လန်သနမ် (La), Lanthanoid
Element 58: ဆယ်ရီယမ် (Ce), Lanthanoid
Element 59: ပရာဆီယိုဒိုင်ယမ် (Pr), Lanthanoid
Element 60: နီယိုဒိုင်မီယမ် (Nd), Lanthanoid
Element 61: ပရိုမီသီယမ် (Pm), Lanthanoid
Element 62: ဆမ္မာရီယမ် (Sm), Lanthanoid
Element 63: ယူရိုပီယမ် (Eu), Lanthanoid
Element 64: ဂါဒိုလီနီယမ် (Gd), Lanthanoid
Element 65: တာဘီယမ် (Tb), Lanthanoid
Element 66: ဒိုင်စပရိုဆီယမ် (Dy), Lanthanoid
Element 67: ဟိုမီယမ် (Ho), Lanthanoid
Element 68: အာဘီယမ် (Er), Lanthanoid
Element 69: ကျူလီယမ် (Tm), Lanthanoid
Element 70: အိတ္တာဘီယမ် (Yb), Lanthanoid
Element 71: လူတက်သီယမ် (Lu), Lanthanoid
Element 72: ဟက်ဖ်နီယမ် (Hf), Transition metal
Element 73: တန်တလမ် (Ta), Transition metal
Element 74: တန်စတင် (W), Transition metal
Element 75: ရီနီယမ် (Re), Transition metal
Element 76: အော့စမီယမ် (Os), Transition metal
Element 77: အိုင်ရီဒီယမ် (Ir), Transition metal
Element 78: ရွှေဖြူ (Pt), Transition metal
Element 79: ရွှေ (Au), Transition metal
Element 80: ပြဒါး (Hg), Transition metal
Element 81: သယ်လီယမ် (Tl), Other metal
Element 82: ခဲ (သတ္တု) (Pb), Other metal
Element 83: ကြွပ် (Bi), Other metal
Element 84: ပိုလိုနီယမ် (Po), Metalloid
Element 85: အက်စ်တက်တိုင်း (At), Halogen
Element 86: ရေဒွန် (Rn), Noble gas
Element 87: ဖရန်စီယမ် (Fr), Alkali metal
Element 88: ရေဒီယမ် (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: အက်တီနီယမ် (Ac), Actinoid
Element 90: သိုရီယမ် (Th), Actinoid
Element 91: ပရိုတက်တီနီယမ် (Pa), Actinoid
Element 92: ယူရေနီယမ် (U), Actinoid
Element 93: နပ်ကျူနီယမ် (Np), Actinoid
Element 94: ပလူတိုနီယမ် (Pu), Actinoid
Element 95: အမေရိစီယမ် (Am), Actinoid
Element 96: ကျူရီယမ် (Cm), Actinoid
Element 97: ဘာကီလီယမ် (Bk), Actinoid
Element 98: ကာလီဖိုနီယမ် (Cf), Actinoid
Element 99: အိုင်စ်တိုင်နီယမ် (Es), Actinoid
Element 100: ဖာမီယမ် (Fm), Actinoid
Element 101: မန်ဒယ်လီဗီယမ် (Md), Actinoid
Element 102: နိုဘယ်လီယမ် (No), Actinoid
Element 103: လော်ရန်စီယမ် (Lr), Actinoid
Element 104: ရူသာဖော်ဒီယမ် (Rf), Transition metal
Element 105: ဒပ်ဘ်နီယမ် (Db), Transition metal
Element 106: ဆီဘော်ဂျီယမ် (Sg), Transition metal
Element 107: ဘိုဟ်ရီယမ် (Bh), Transition metal
Element 108: ဟက်စ်စီယမ် (Hs), Transition metal
Element 109: မိုက်ဒ်နီရီယမ် (Mt), Transition metal
Element 110: ဒမ်စတဒ်တီယမ် (Ds), Transition metal
Element 111: ရွန့်ဂန္နီယမ် (Rg), Transition metal
Element 112: ကော့ပါနီဆီယမ် (Cn), Transition metal
Element 113: နီဟိုနီယမ် (Uut)
Element 114: ဖလရိုဗီယမ် (Uuq)
Element 115: မော်စကိုဗီယမ် (Uup)
Element 116: လီဗာမိုရီယမ် (Uuh)
Element 117: တန်နဆီး (Uus)
Element 118: အိုဂန်နက်ဆွန် (Uuo)
 Hf
↑
Rf
↓
(Upo)
လော်ရန်စီယမ် ← ရူသာဖော်ဒီယမ် → ဒပ်ဘ်နီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)104
အုပ်စု၊ ဘလော့group 4
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားperiod 7
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar)
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု[Rn] 5f14 6d2 7s2[၁][၂]
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု2, 8, 18, 32, 32, 10, 2
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်အစိုင်အခဲ (predicted)[၁][၂]
အရည်ပျော်မှတ်2400 K ​(2100 °C, ​3800 °F) (predicted)[၁][၂]
အရည်ဆူမှတ်5800 K ​(5500 °C, ​9900 °F) (predicted)[၁][၂]
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)23.2 g/cm3 (predicted)[၁][၂][၃]
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်1st: 580 kJ/mol
2nd: 1390 kJ/mol
3rd: 2300 kJ/mol
(more) (all but first estimated)[၂]
အက်တောမစ် အချင်းဝက်empirical: 150 pm (estimated)[၂]
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်157 pm (estimated)[၁]
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ ​hexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close-packed crystal structure for ရူသာဖော်ဒီယမ်

(predicted)[၄]
CAS Number53850-36-5
သမိုင်းကြောင်း
အမည်တပ်ခြင်းအားနပ်စ် ရူသာဖို့ဒ် ကိုအစွဲပြု၍
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုJoint Institute for Nuclear Research and Lawrence Berkeley National Laboratory (1964, 1969)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ရူသာဖော်ဒီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP
261Rf syn 70 s[၅] >80% α 8.28 257No
<15% ε 261Lr
<10% SF
263Rf syn 15 min[၅] <100% SF
~30% α 7.90 ? 259No
265Rf syn 1.1 min[၆] SF
266Rf syn 23 s? SF
267Rf syn 1.3 h[၅] SF
ဝီကီဒေတာတွင် |
| ကိုးကား

ရူသာဖော်ဒီယမ် (Rutherfordium) ဒြပ်စင်သည် ရေဒီယိုသတ္တိကြွမှု အလွန်မြင့်မားသည့် ဒြပ်စင်တခုဖြစ်ပြီး ၎င်းကို ဓာတ်ခွဲခန်း၌သာ ဖန်တီးထုတ်ယူ ရရှိ်နိုင်သည်။ ၎င်း၏သင်္ကေတမှာ Rf ဖြစ်ပြီး အက်တမ်အမှတ်စဉ် (atomic number) ၁၀၄ ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အတည်ငြိမ်ဆုံး အိုင်ဆိုတုပ် အမှတ်စဉ်မှာ 265Rf ဖြစ်၍ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် သက်တမ်းဝက် (half-life) မှာ ၁၃ နာရီဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ လွှမ်းမိုးမှုများသော ဓာတ်တိုးကိန်း (oxidation number) မှာ +၄ ဖြစ်ပြီး RfC62- ကဲ့သို့ရှုပ်ထွေးသော ဓာတ်ပေါင်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ Rutherfordium ဒြပ်စင်၏ အမည်သည် နျူကလီးယားရူပဗေဒ (nuclear physics) ဘာသာရပ်၏ ဖခင်ဟု လူသိများသော အမေရိကန်သိပ္ပံပညာရှင် Emest Rutherford ဂုဏ်ပြုသောအနေဖြင့် သတ်မှတ်ခေါ်ဆိုထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အသုံးပြုခြင်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

၎င်းဒြပ်စင်အကြောင်းကို အနည်းငယ်သာသိရှိထားပြီး အသုံးပြုနိုင်ရန် နည်းလမ်းတစုံတရာမသိရှိသေးပါ။

သဘာဝမှာတွေ့ရှိမှုအခြေအနေ

[ပြင်ဆင်ရန်]

၎င်းဒြပ်စင်ကို သဘာဝတွင် မတွေ့ရှိနိုင်ပဲ ဓာတ်ခွဲခန်းအတွင်းမှသာ ထုတ်ယူနိုင်သည်။

ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာသက်ရောက်မှုများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

၎င်းဒြပ်စင်သည် အလွန်မတည်မြဲသောဒြပ်စင် ဖြစ်သည်။ ၎င်းဒြပ်စင်ဖြစ်ပေါ်ပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ အခြားဒြပ်စင်များအဖြစ်သို့ ပြိုကွဲပျက်စီးသွားသောကြောင့် လူသားတို့၏ ကျန်းမာရေး အပေါ်အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ပါ။

ပတ်ဝန်းကျင်သို့သတ်ရောက်မှုများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

Rutherfordium ဒြပ်စင်၏သက်တမ်းဝက်(half-life)သည် ၁၀ မိနစ်ခန့် အလွန်တိုသောကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်သို့ သက်ရောက်မှုများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားစရန်မလိုပါ။

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. ↑ ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ ၁.၃ ၁.၄ ၁.၅ Rutherfordium။ Royal Chemical Society။ 2019-09-21 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. ↑ ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ၂.၃ ၂.၄ ၂.၅ ၂.၆ Hoffman၊ Darleane C.; Lee၊ Diana M.; Pershina၊ Valeria (2006)။ "Transactinides and the future elements"။ in Morss; Edelstein၊ Norman M.; Fuger၊ Jean (eds.)။ The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (3rd ed.)။ Dordrecht, The Netherlands: Springer Science+Business Media။ ISBN 978-1-4020-3555-5။
  3. ↑ "Superheavy elements: a prediction of their chemical and physical properties" (1975). Recent Impact of Physics on Inorganic Chemistry 21: 89–144. doi:10.1007/BFb0116498. Retrieved on 4 October 2013. 
  4. ↑ "First-principles calculation of the structural stability of 6d transition metals" (2011). Physical Review B 84 (11): 113104. doi:10.1103/PhysRevB.84.113104. Bibcode: 2011PhRvB..84k3104O. 
  5. ↑ ၅.၀ ၅.၁ ၅.၂ Sonzogni, Alejandro။ Interactive Chart of Nuclides။ Brookhaven National Laboratory။ 2008-06-06 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. ↑ "Neutron-deficient superheavy nuclei obtained in the 240Pu+48Ca reaction" (30 January 2018). Physical Review C 97 (14320): 014320. doi:10.1103/PhysRevC.97.014320. Bibcode: 2018PhRvC..97a4320U. 
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား
H   He
Li Be   B C N O F Ne
Na Mg   Al Si P S Cl Ar
K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
အယ်လ်ကာလီသတ္တုများ အယ်ကာလိုင်း သတ္တုများ Lanthanides Actinides Transition metals Post-transition metals တစ်ပိုင်းသတ္တုများ Polyatomic nonmetals Diatomic nonmetals နိုဘယ်ဂက်စ်များ
မြင်ကွင်းကျယ်ဖြင့်
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ရူသာဖော်ဒီယမ်&oldid=722895" မှ ရယူရန်