မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ပရိုမီသီယမ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ပရိုမီသီယမ်  61Pm
Promethium spectrum visible.png
Spectral lines of promethium
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတပရိုမီသီယမ်, Pm
အသံထွက်/prˈmθiəm/
pro-MEE-thee-əm
အဆင်းmetallic
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ပရိုမီသီယမ်
Element 1: ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H), Other non-metal
Element 2: ဟီလီယမ် (He), Noble gas
Element 3: လီသီယမ် (Li), Alkali metal
Element 4: ဘယ်ရီလီယမ် (Be), Alkaline earth metal
Element 5: ဘိုရွန် (B), Metalloid
Element 6: ကာဗွန် (C), Other non-metal
Element 7: နိုက်ထရိုဂျင် (N), Other non-metal
Element 8: အောက်ဆီဂျင် (O), Other non-metal
Element 9: ဖလိုရင်း (F), Halogen
Element 10: နီယွန် (Ne), Noble gas
Element 11: ဆိုဒီယမ် (Na), Alkali metal
Element 12: မဂ္ဂနီစီယမ် (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: အလူမီနီယမ် (Al), Other metal
Element 14: ဆီလီကွန် (Si), Metalloid
Element 15: ဖော့စဖောရပ် (P), Other non-metal
Element 16: ဆာလဖာ (S), Other non-metal
Element 17: ကလိုရင်း (Cl), Halogen
Element 18: အာဂွန် (Ar), Noble gas
Element 19: ပိုတက်ဆီယမ် (K), Alkali metal
Element 20: ကယ်လဆီယမ် (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: စကန္ဒီယမ် (Sc), Transition metal
Element 22: တိုင်‌တေနီယမ် (Ti), Transition metal
Element 23: ဗနေဒီယမ် (V), Transition metal
Element 24: ခရိုမီယမ် (Cr), Transition metal
Element 25: မက်ဂနိစ် (Mn), Transition metal
Element 26: သံ (သတ္တု) (Fe), Transition metal
Element 27: ကိုဘော့ (ဒြပ်စင်) (Co), Transition metal
Element 28: နီကယ် (Ni), Transition metal
Element 29: ကြေးနီ (Cu), Transition metal
Element 30: သွပ် (Zn), Transition metal
Element 31: ဂဲလီယမ် (Ga), Other metal
Element 32: ဂျာမေနီယမ် (Ge), Metalloid
Element 33: စိန်ဖြူ (As), Metalloid
Element 34: ဆီလီနီယမ် (Se), Other non-metal
Element 35: ဘရိုမင်း (Br), Halogen
Element 36: ကရစ်ပတွန် (Kr), Noble gas
Element 37: ရူဘီဒီယမ် (Rb), Alkali metal
Element 38: စထရွန်တီယမ် (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: အိတ်တြီယမ် (Y), Transition metal
Element 40: ဇာကိုနီယမ် (Zr), Transition metal
Element 41: နိုင်အိုဘီယမ် (Nb), Transition metal
Element 42: မိုလိပ်ဒီနမ် (Mo), Transition metal
Element 43: တက္ကနက်တီယမ် (Tc), Transition metal
Element 44: ရက်သီနီယမ် (Ru), Transition metal
Element 45: ရိုဒီယမ် (Rh), Transition metal
Element 46: ပယ်လေဒီယမ် (Pd), Transition metal
Element 47: ငွေ (သတ္တု) (Ag), Transition metal
Element 48: ကတ်မီယမ် (Cd), Transition metal
Element 49: အိန္ဒီယမ် (In), Other metal
Element 50: သံဖြူ (Sn), Other metal
Element 51: ခနောက်စိမ်း (Sb), Metalloid
Element 52: တယ်လူရီယမ် (Te), Metalloid
Element 53: အိုင်အိုဒင်း (I), Halogen
Element 54: ဇီနွန် (Xe), Noble gas
Element 55: ဆယ်ဆီယမ် (Cs), Alkali metal
Element 56: ဘေရီယမ် (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: လန်သနမ် (La), Lanthanoid
Element 58: ဆယ်ရီယမ် (Ce), Lanthanoid
Element 59: ပရာဆီယိုဒိုင်ယမ် (Pr), Lanthanoid
Element 60: နီယိုဒိုင်မီယမ် (Nd), Lanthanoid
Element 61: ပရိုမီသီယမ် (Pm), Lanthanoid
Element 62: ဆမ္မာရီယမ် (Sm), Lanthanoid
Element 63: ယူရိုပီယမ် (Eu), Lanthanoid
Element 64: ဂါဒိုလီနီယမ် (Gd), Lanthanoid
Element 65: တာဘီယမ် (Tb), Lanthanoid
Element 66: ဒိုင်စပရိုဆီယမ် (Dy), Lanthanoid
Element 67: ဟိုမီယမ် (Ho), Lanthanoid
Element 68: အာဘီယမ် (Er), Lanthanoid
Element 69: ကျူလီယမ် (Tm), Lanthanoid
Element 70: အိတ္တာဘီယမ် (Yb), Lanthanoid
Element 71: လူတက်သီယမ် (Lu), Lanthanoid
Element 72: ဟက်ဖ်နီယမ် (Hf), Transition metal
Element 73: တန်တလမ် (Ta), Transition metal
Element 74: တန်စတင် (W), Transition metal
Element 75: ရီနီယမ် (Re), Transition metal
Element 76: အော့စမီယမ် (Os), Transition metal
Element 77: အိုင်ရီဒီယမ် (Ir), Transition metal
Element 78: ရွှေဖြူ (Pt), Transition metal
Element 79: ရွှေ (Au), Transition metal
Element 80: ပြဒါး (Hg), Transition metal
Element 81: သယ်လီယမ် (Tl), Other metal
Element 82: ခဲ (သတ္တု) (Pb), Other metal
Element 83: ကြွပ် (Bi), Other metal
Element 84: ပိုလိုနီယမ် (Po), Metalloid
Element 85: အက်စ်တက်တိုင်း (At), Halogen
Element 86: ရေဒွန် (Rn), Noble gas
Element 87: ဖရန်စီယမ် (Fr), Alkali metal
Element 88: ရေဒီယမ် (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: အက်တီနီယမ် (Ac), Actinoid
Element 90: သိုရီယမ် (Th), Actinoid
Element 91: ပရိုတက်တီနီယမ် (Pa), Actinoid
Element 92: ယူရေနီယမ် (U), Actinoid
Element 93: နပ်ကျူနီယမ် (Np), Actinoid
Element 94: ပလူတိုနီယမ် (Pu), Actinoid
Element 95: အမေရိစီယမ် (Am), Actinoid
Element 96: ကျူရီယမ် (Cm), Actinoid
Element 97: ဘာကီလီယမ် (Bk), Actinoid
Element 98: ကာလီဖိုနီယမ် (Cf), Actinoid
Element 99: အိုင်စ်တိုင်နီယမ် (Es), Actinoid
Element 100: ဖာမီယမ် (Fm), Actinoid
Element 101: မန်ဒယ်လီဗီယမ် (Md), Actinoid
Element 102: နိုဘယ်လီယမ် (No), Actinoid
Element 103: လော်ရန်စီယမ် (Lr), Actinoid
Element 104: ရူသာဖော်ဒီယမ် (Rf), Transition metal
Element 105: ဒပ်ဘ်နီယမ် (Db), Transition metal
Element 106: ဆီဘော်ဂျီယမ် (Sg), Transition metal
Element 107: ဘိုဟ်ရီယမ် (Bh), Transition metal
Element 108: ဟက်စ်စီယမ် (Hs), Transition metal
Element 109: မိုက်ဒ်နီရီယမ် (Mt), Transition metal
Element 110: ဒမ်စတဒ်တီယမ် (Ds), Transition metal
Element 111: ရွန့်ဂန္နီယမ် (Rg), Transition metal
Element 112: ကော့ပါနီဆီယမ် (Cn), Transition metal
Element 113: နီဟိုနီယမ် (Uut)
Element 114: ဖလရိုဗီယမ် (Uuq)
Element 115: မော်စကိုဗီယမ် (Uup)
Element 116: လီဗာမိုရီယမ် (Uuh)
Element 117: တန်နဆီး (Uus)
Element 118: အိုဂန်နက်ဆွန် (Uuo)


Pm

Np
နီယိုဒိုင်မီယမ်ပရိုမီသီယမ်ဆမ္မာရီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)61
အုပ်စုဘလော့group n/a
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားperiod 6
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ  lanthanide
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar)[145]
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု[Xe] 4f5 6s2
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု2, 8, 18, 23, 8, 2
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်အစိုင်အခဲ
အရည်ပျော်မှတ်1315 K ​(1042 °C, ​1908 °F)
အရည်ဆူမှတ်3273 K ​(3000 °C, ​5432 °F)
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)7.26 g/cm3
ဖျူးရှင်းအပူ7.13 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ289 kJ/mol
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အောက်ဆိုဒ်ဒေးရှင်း အခြေနေ3, 2 ​(a mildly base oxide)
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်Pauling scale: 1.13 (?)
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်1st: 540 kJ/mol
2nd: 1050 kJ/mol
3rd: 2150 kJ/mol
အက်တောမစ် အချင်းဝက်empirical: 183 pm
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်199 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံdouble hexagonal close-packed (dhcp)
Double hexagonal close packed crystal structure for ပရိုမီသီယမ်
အပူ ပြန့်ကားမှု9.0 µm/(m·K)[] (at r.t.)
အပူစီးကူးမှု17.9 W/(m·K)
လျှပ်စစ် ခုခံမှုest. 0.75 µΩ·m (at r.t.)
သံလိုက်ဓာတ်paramagnetic[]
Young's modulusα form: est. 46 GPa
Shear modulusα form: est. 18 GPa
Bulk modulusα form: est. 33 GPa
ပိုင်ဆွန် အချိုးα form: est. 0.28
CAS Number7440-12-2
သမိုင်းကြောင်း
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုChien Shiung Wu, Emilio Segrè, Hans Bethe (၁၉၄၂)
ပထမဆုံး ခွဲထုတ်မှုCharles D. Coryell, Jacob A. Marinsky, Lawrence E. Glendenin, Harold G. Richter (1945)
အမည်တပ် ခဲ့Grace Mary Coryell (1945)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ပရိုမီသီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP
145Pm syn 17.7 y ε 0.163 145Nd
146Pm syn 5.53 y ε 1.472 146Nd
β 1.542 146Sm
147Pm trace 2.6234 y β 0.224 147Sm
ဝီကီဒေတာတွင် | | ကိုးကား

ပရိုမီသီယမ် (Promethium) သည် Beta Rays ထုတ်ပေးသော ရှားပါးဒြပ်စင် တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဓာတုသင်္ကေတမှာ Pm ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ရေဒီယို သတ္တု ကြွမှု မြင့်မားပြီး ရှားပါး ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ ၎င်းကို လေ့လာမှု အနည်းငယ်သာ ပြုလုပ်ထားကြသည်။ ၎င်း၏ ဓာတုဗေဒဆိုင်ရာ နှင့် ရူပဗေဒဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများကို တိကျစွာ သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိသေးပါ။ Pm ဆားများ၏ အရောင်သည် ပန်းရောင် သို့မဟုတ် အနီရောင်ရှိပြီး ၎င်းပတ်ဝန်းကျင်လေထု အရောင်သည် စိမ်းပြာရောင်ဖျော့ဖျော့ ရှိသည်။

အသုံးပြုခြင်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

ပရိုမီသီယမ်(Promethium)ကို သုသေတန ပြုလုပ်ဖို့ အတွက်သာလျှင် အများဆုံးအသုံးပြုကြပါတယ်။ ၎င်းကို Beta ရေဒီယိုသတ္တုကြွ ဓာတ်ရောင်ခြည် ထုတ်လွွှတ်ပေးသော အရင်းအမြစ်အဖြစ် အမှောင် အတွင်း အလင်းပေးနိုင်သော အရောင်အဖြစ် သော်လည်းကောင်း၊ ပဲ့ထိန်းတပ် ဒုံးများ အတွက် နျူကလီးယား ဘတ္ထရီတွေများတွင် သော်လည်းကောင်း၊ လက်ပတ်နာရီများတွင်သော်လည်းကောင်း၊ နှလုံးခုန်တိုင်း ကိရိယားများနှင့် ရေဒီယိုများတွင်သော်လည်းကောင်း၊ အချက်ပြမီးလုံးများတွင်လည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ၎င်းကို X-ray အရင်းအမြစ် အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

သဘာဝတွင်တွေ့ရှိမှုအခြေအနေ

[ပြင်ဆင်ရန်]
ပစ်ချ်ဘလန့်

ပရိုမီသီယမ်(Promethium)သည် ကမ္ဘာ့ အပေါ်ယံလွှာ ရှိ အချို့သော ယူရေနီယံ သတ္တုရိုင်း များတွင် သေးငယ်သော ပမာဏ အဖြစ် ပါဝင်နေပါသည်။ ၎င်းသည် တည်ငြိမ်မှု မရှိသောကြောင့် ရေဒီယိုသတ္တုကြွ ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် တစ်ကြိမ် ဖြစ်တည်ပြီးတိုင်း ၎င်း ဖြစ်တည်ပြီးသော Zr အားလုံးသည် အနှစ် ၁၀၀၀၀ အတွင်း ပျက်စီး ပျောက်ကွယ် သွားလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာသက်ရောက်မှုများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

ပရိုမီသီယမ်(Promethium)သည် သက်ရှိမျာ အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ခြင်း မရှိပါ။ ၎င်း၏ ပြင်းထန်သော ရေဒီယို သတ္တု ကြွမှုကြောင့် အတော်လေး အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ တိရစ္ဆာန်များတွင် စမ်းသပ်ရာမှာ ၎င်းသတ္တုသည် အရိုးမျက်နှာပြင်များတွင် ကွက်တိကွက်ကြားဖြင့် နှေးကွေးစွာ ရွေ့လျား ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။

နှလုံးခုန်တိုင်းကိရိယာများ၏ အချက်ပြအလင်း၏ အရင်းအမြစ်အဖြစ် ပရိုမီသီယမ်းအသုံးပြု

ပတ်ဝန်းကျင်သက်ရောက်မှုများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

ပရိုမီသီယမ်(Promethium)သည် လက်တွေ့သဘာဝတွင် တည်ရှိမနေပါ သို့ဖြစ်၍ ၎င်းသည် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်မှုမရှိစေနိုင်ပါ။ ၎င်း၏ ရေဒီယို သတ္တုကြွမှု မြင့်မားသောကြောင့် အထူးဂရုတစိုက် ကိုင်တွယ်ရသည်။

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. Cverna, Fran (2002)။ "Ch. 2 Thermal Expansion"။ ASM Ready Reference: Thermal properties of metals (PDF)။ ASM International။ ISBN 978-0-87170-768-0
  2. Lide, D. R., ed. (2005)။ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds"။ CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.)။ Boca Raton (FL): CRC Press။ ISBN 0-8493-0486-5