ဖရန်စီယမ် 87 Fr ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ အမည်၊ သင်္ကေတ ဖရန်စီယမ်, Fr ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား ရှိ ဖရန်စီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z ) 87 အုပ်စု ၊ ဘလော့ group 1: hydrogen and alkali metals ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား period 7 စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (A r ) အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု [Rn ] 7s1 အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု 2, 8, 18, 32, 18, 8, 1 ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ ဖေ့စ် အစိုင်အခဲ အရည်ပျော်မှတ် 300 K (27 °C, 81 °F) အရည်ဆူမှတ် 950 K (677 °C, 1251 °F) သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်) 2.48 g/cm3 (estimated) [ ၁] ငွေ့ရည်ဖိအား (extrapolated)
P (Pa)
1
10
100
1 k
10 k
100 k
at T (K)
404
454
519
608
738
946
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ် Pauling scale: >0.79 အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင် 1st: 393 kJ/mol[ ၂] ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက် 260 pm (extrapolated) ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက် 348 pm (extrapolated) Miscellanea ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ body-centered cubic (bcc)(extrapolated) အပူစီးကူးမှု 15 W/(m·K) (extrapolated) လျှပ်စစ် ခုခံမှု 3 µΩ·m (calculated) သံလိုက်ဓာတ် Paramagnetic CAS Number 7440-73-5 သမိုင်းကြောင်း အမည်တပ်ခြင်း after France, homeland of the discoverer ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပထမဆုံးခွဲထုတ်ခြင်း Marguerite Perey (1939) အတည်ငြိမ်ဆုံး ဖရန်စီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
ဝီကီဒေတာတွင် | | ကိုးကား
ဖရန်စီယမ် သည် အားလုံးသော ဒြပ်စင်များထက် လျှပ်စစ်ဓာတ်မ (electronegative) အနည်းဆုံးဒြပ်စင်ဖြစ်သည်ဟု သိရှိရသည်။ အက်စ်တက်တိုင်း ဒြပ်စင်ပြီးနောက် အရှားပါးဆုံး ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ သဘာဝတွင် တွေ့ရှိခဲ့သော နောက်ဆုံးဒြပ်စင် ဖြစ်သည်။ Francium သည် ဓာတ်ခွဲခန်း ပြင်ပတွင် အလွန့်အလွန်ရှားပါးစွာ တွေ့ရှိရပြီး၊ ယူရေနီယမ် နှင့် သိုရီယမ် သတ္တုရိုင်းထဲတွင် အိုင်ဆိုတုပ် 223Fr ကိုတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ၎င်းဒြပ်စင်ကို ရေဒီယိုဓာတုဗေဒ နည်းပညာများဖြင့်သာ လေ့လာနိုင်သည်။
အနည်းငယ် ထုတ်လုပ်နိုင်သော ဖရန်စီယမ်(Francium) ကို အသုံးချနိုင်ရန် နည်းလမ်းတစုံတရာ မရှိသေးပါ။
ယူရေနီယမ် တွင်းထွက်များမှ ဖရန်စီရန် ဒြပ်စင်ကို သဘာဝအလျှောက် အလွန်နည်းပါးစွာ တွေ့ရှိရတက်သည်။ သို့သော်လည်း အချိန်းအနည်းငယ်တိုင်းတွင် ကမ္ဘာ့မြေမျက်နှာပြင်၌ ဖရန်စီယမ်(Francium )ဒြပ်စင်သည် ၃၄၀ မှ ၄၅၀ ဂရမ်အထိ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ၎င်းဒြပ်စင်သည် ကမ္ဘာအပေါ်ယံမြေလွှာ၌ အက်စ်တက်တိုင်း ဒြပ်စင်ပြီးနောက် အရှားပါးဆုံး ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။
၎င်းဒြပ်စင်သည် အလွန်မှမတည်မြဲသော ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ အနည်းငယ်သော ပမာဏမျှပေါ်ပေါက်ပြီးနောက် အခြားဒြပ်စင်များအဖြစ်သို့ အလွန်လျင်မြန်စွာ ပြိုကွဲဖြစ်ပေါ်သွားခြင်းကြောင့် လူသားတို့၏ ကျန်းမာရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ပါ။
ဖရန်စီယမ် ဒြပ်စင်၏သက်တမ်းဝက်(half-life)သည် အလွန်တိုသောကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်သို့ သက်ရောက်မှုများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားစရာမလိုပါ။
↑ Lavrukhina၊ Avgusta Konstantinovna; Pozdnyakov၊ Aleksandr Aleksandrovich (1970)။ Analytical Chemistry of Technetium, Promethium, Astatine, and Francium ။ Translated by R. Kondor။ Ann Arbor–Humphrey Science Publishers။ p. 269။ ISBN 978-0-250-39923-9 ။
↑ ISOLDE Collaboration, J. Phys. B 23, 3511 (1990) (PDF online )