ချင်းပြည်
ချင်းပြည်
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
အလံတော် | |||||||||
နိုင်ငံတော် သီချင်း: Chin National Anthem | |||||||||
မြို့တော် | ဟားခါးမြို့ (သိမ်းပိုက်နေဆဲ) ထန်တလန်မြို့ (ယာယီလက်ရှိ) | ||||||||
ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ | မြန်မာ၊ ဟားခါး | ||||||||
ဒေသိယစကားများ | ဒိုင်ရ်၊ ဖလမ်း၊ ဟားခါး၊ ဟွားလ်ငိုး၊ လောက်သူ၊ မရာ၊ စီးယင်း၊ တီးတိန်၊ ဇန်ညှပ်၊ ဇို၊ ဇိုဖေ | ||||||||
လူမျိုးစု | ချင်းလူမျိုး၊ မြန်မာမီဇို | ||||||||
ကိုးကွယ်မှု | ခရစ်ယာန်ဘာသာ | ||||||||
လူမျိုး | ချင်း | ||||||||
အစိုးရ | အိမ်စောင့်အစိုးရ | ||||||||
• သမ္မတ | ပူးဇင်ကျုံး | ||||||||
ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ | ||||||||
"တရားသေ" လွတ်လပ်ရေး မြန်မာနိုင်ငံ မှ | |||||||||
• Chin Hills Regulation Act | ၁၃ ဩဂုတ် ၁၈၉၆ | ||||||||
• Chin Forum Initiative | ၁၉၉၈ | ||||||||
• Chinland Council | ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၁ | ||||||||
• Chinland Constitution | ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ | ||||||||
ဧရိယာ | |||||||||
• စုစုပေါင်း | ၃၆,၀၁၈.၈[၁] km2 (၁၃,၉၀၆.၉ sq mi) | ||||||||
လူဦးရေ | |||||||||
• 2014 သန်းခေါင်စာရင်း | 578,801[၂] | ||||||||
• သိပ်သည်းမှု | ၁၆/km2 (၄၁.၄/sq mi) | ||||||||
ငွေကြေး | ကျပ် (K) (MMK) |
ချင်းပြည် သို့မဟုတ် ချင်းလဲန် သည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ကိုယ်ပိုင်လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် မိမိကိုယ်ကိုယ်ကြေညာထားသော တိုင်းပြည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်၏ နယ်မြေကို ရယူထားသည်။ [၃]
သမိုင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို အတည်ပြုပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ်ကောင်စီကို အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းကာ ချင်းပြည်နယ် အမည်ဟောင်းကို ချင်းပြည်ဟု ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်အခြေခံမူများနှင့်အညီ ချင်းလူမျိုးများ အတွက် နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြစ်သည်။ [၃]
ချင်းပြည် နယ်ကောင်စီတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အဖွဲ့ဝင် ၂၇ ဦး၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၁၄ ဦးနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၆၈ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ချင်းပြည်နယ်ရှိ အသိအမှတ်ပြု ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ၁၇ ဖွဲ့အနက် ဖလမ်း ၊ တီးတိန် နှင့် မင်းတပ်တို့ မှ လွဲ၍ ကျန် ၁၄ ဖွဲ့၏ ထောက်ခံမှု ရရှိထားသည်။ [၃]
ဖွဲ့စည်းပုံ
[ပြင်ဆင်ရန်]ချင်းပြည် ၏ အစိုးရအား အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် ခွဲ၍ ချင်းလန်းကောင်စီက ကြီးကြပ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် အဆိုပါမဏ္ဍိုင်သုံးခုကို အပြည့်အဝတည်ထောင်ရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ ကာကွယ်ရေး၊ ပြည်ထဲရေး၊ နိုင်ငံခြားရေးနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ၁၅ ခု ပါဝင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [၃]
ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွင် လည်း ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်ကို ပြည်နယ်၏တစ်ခုတည်းသော အမျိုးသားတပ်မတော်အဖြစ် ထူထောင်ထားသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဆဲဖြစ်ပြီး အများစုမှာ ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၏ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ချင်းပူးပေါင်းကာကွယ်ရေးကော်မတီတွင် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ [၃]
အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း ကွဲပြားခြင်း။
[ပြင်ဆင်ရန်]- တွန်းဇံ
- ဟွားလ်ငိုး
- တီးတိန်
- စီးယင်း
- ဇန်ညှပ်
- ဖလမ်း
- ငေါ်န်
- ထန်တလန်
- ဟားခါး
- ဇိုဖေ
- ဆန်းထန်
- လောင်သူ
- မရာ
- ဇိုသွန်း
- မတူပီ
- ပလက်ဝ
- ဒိုင်ရ်
- ကန်ပက်လတ်
- မင်းတပ်
သင်္ကေတများ
[ပြင်ဆင်ရန်]ချင်းပြည်နယ်၏ ယခင်အလံနှင့် မတူဘဲ ချင်းပြည်အတွက် အလံအသစ်ကို ဖန်တီးထားသည်။ ၎င်းတွင် အနီ၊ အဖြူ နှင့် အပြာ အလျားလိုက် ကြိုးသုံးချောင်းပါဝင်ပြီး အလယ်ဗဟိုတွင် အောက်ချင်းငှက် နှစ်ကောင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။
လက်ရှိအခြေအနေ
[ပြင်ဆင်ရန်]“ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုရရှိရေး” ကြိုးပမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေသည် မြန်မာနိုင်ငံ နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ချင်းပြည်နယ်၏ အဆင့်အတန်းကို မဆွေးနွေးဘဲ ခွဲထွက်ရေးဖြစ်နိုင်ချေကို ထင်ကြေးပေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ [၃]
ထို့အပြင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ယခင် ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ မှ အဖွဲ့ဝင် အချို့သည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်း ပါက ICNCC ကို ဖျက်သိမ်း မည်ကို စိုးရိမ် သဖြင့် ချင်းပြည်နယ် ကောင်စီ ၏ အခွင့်အာဏာ ကို ပယ်ချ ခဲ့သည်။ [၃]
ဆက်လက်ဖက်ရှုရန်
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Union of Myanmar။ City Population။ 10 April 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Census Report။ The 2014 Myanmar Population and Housing Census။ 2။ Naypyitaw: Ministry of Immigration and Population။ May 2015။ p. 17။
- ↑ ၃.၀ ၃.၁ ၃.၂ ၃.၃ ၃.၄ ၃.၅ ၃.၆ The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? (26 December 2023)။ December 26, 2023 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>
tag; name "irrawady" defined multiple times with different content