လက်တင်အမေရိက

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
Latin America[မှတ်စု ၁]
ဧရိယာ၁၉,၁၉၇,၀၀၀ km2 (၇,၄၁၂,၀၀၀ sq mi)[၁]
လူဦးရေ၆၂၆,၇၄၁,၀၀၀ (၂၀၁၅ ခန့်မှန်း)[၂][မှတ်စု ၂]
လူဦးရေ သိပ်သည်းမှု၃၁/km2 (၈၀/sq mi)
DemonymLatin American
နိုင်ငံများ၂၀[မှတ်စု ၃]
အမှီအခိုနယ်မြေများ၁၃
ဘာသာစကားများအဓိကအားဖြင့်
စပိန် နှင့် ပေါ်တူဂီ အခြား:
Quechua, Mayan languages, Guaraní, ပြင်သစ်, Aymara, Nahuatl, အီတလီဂျာမန်အင်္ဂလိပ်ဒတ်ချ်ပိုလန်ယူကရိန်းWelsh, Yidish, တရုတ်
အချိန်ဇုန်များUTC-2 မှ UTC-8
အကြီးဆုံးမြို့များ(မြို့ကြီးများ)[၃][၄]
၁။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ Mexico City
၂။ ဘရာဇီးနိုင်ငံ São Paulo
၃။ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ Buenos Aires
၄။ ဘရာဇီးနိုင်ငံ Rio de Janeiro
၅။ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ Bogotá
၆။ ပီရူးနိုင်ငံ Lima
၇။ ချီလီနိုင်ငံ Santiago
၈။ဘရာဇီးနိုင်ငံBelo Horizonte
၉။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ Guadalajara
၁၀။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ Monterrey

လက်တင်အမေရိက (အင်္ဂလိပ်: Latin America) ဟူသည် ရိုမန်ဘာသာစကား (အဓိကအားဖြင့် စပိန်နှင့် ပေါ်တူဂီဘာသာ) ကိုပြောဆိုသည့် အမေရိကရှိ နိုင်ငံများကို ညွှန်းဆို ခေါ်ဝေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တောင်ဘက်နယ်နမိတ်မှ တောင်အမေရိက တောင်ဘက် အစွန်းထိ (ကာရစ်ဘီယံဒေသ အပါအဝင်) ကျယ်ပြန့်ကာ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ပါဝင်သည်။ ဧရိယာအားဖြင့် ၁၉,၁၉၇,၀၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာခန့် (၇,၄၁၂,၀၀၀ စတုရန်းမိုင်)[၁] ကျယ်ဝန်းကာ ကမ္ဘာ့ကုန်းမြေစုစုပေါင်းဧရိယာ၏ ၁၃% ခန့်ရှိသည်။ လူဦးရေမှာ ၂၀၁၃ ခုနှစ် စာရင်းများအရ ၆၀၄ သန်းကျော်ဖြစ်သည်။ "လက်တင်အမေရိက" ဟူသည့် အသုံးအနှုန်းကို ၁၈၆၁ ခုနှစ်တွင် စတင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ [၅]

နယ်မြေဒေသများ[ပြင်ဆင်ရန်]

လက်တင်အမေရိကရှိ ယေဘုယျဒေသကြီးလေးခု

ပထဝီဝင်၊ နိုင်ငံရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု စသည်တို့ကို အခြေခံ၍ လက်တင်အမေရိက ကို အမျိုးမျိုးခွဲခြားနိုင်သည်။ ပထဝီဝင်အားဖြင့် ပိုင်းခြားထားပုံမှာ မြောက်အမေရိကဗဟိုအမေရိကကာရစ်ဘီယံနှင့် တောင်အမေရိက ဟူ၍ဖြစ်သည်။[၆] နိုင်ငံရေးပထဝီဝင်အရ ခွဲခြားထားသည့် နယ်မြေဒေသများမှာ တောင်ပိုင်းကတော့ပုံဒေသ၊ ဂီယားနားနယ်များနှင့် အန်းဒီးဒေသ တို့ဖြစ်သည်။ ဘာသာဗေဒအားဖြင့် ပိုင်းခြားထားသည့် ဒေသများမှာ ဟစ်စပန်းနစ်အမေရိကပေါ်တူဂီအမေရိကနှင့် ပြင်သစ်အမေရိက တို့ဖြစ်ကြသည်။

အလံ တံဆိပ် အမှတ်အသား အမည် ဧရိယာ
(km²)
လူဦးရေ
လူဦးရေသိပ်သည်းဆ
(per km²)
မြို့တော် နိုင်ငံအမည် (ရုံးသုံးဘာသာစကားဖြင့်)
အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ ၂,၇၈၀,၄၀၀ ၄၁,၆၆၀,၄၁၇ ၁၄.၄ ဗျူနိုအေးရိစ်မြို့ Argentina
ဘိုလီးဗီးယားနိုင်ငံ ဘိုလီးဗီးယားနိုင်ငံ ၁,၀၉၈,၅၈၁ ၁၀,၄၆၁,၀၅၃ ဆူးခရဲ့မြို့ Bolivia
ဘရာဇီးနိုင်ငံ ဘရာဇီး ၈,၅၁၅,၇၆၇ ၂၀၁,၀၃၂,၇၁၄ ၂၃.၆ ဘရာဇီးလီးလားမြို့ Brasil
ချီလီနိုင်ငံ ချီလီနိုင်ငံ ၇၅၆,၀၉၆ ၁၇,၅၅၆,၈၁၅ ၂၃ ဆန်တီယာဂိုမြို့ Chile
ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ ၁,၁၄၁,၇၄၈ ၄၇,၃၈၇,၁၀၉ ၄၁.၅ ဘိုဂိုတာမြို့ Colombia
ကော့စတာရီကာနိုင်ငံ ကော့စတာရီကာနိုင်ငံ ၅၁,၁၀၀ ၄,၆၆၇,၀၉၆ ၉၁.၃ ဆန်ဂျို့စ်မြို့ Costa Rica
ကျူးဘားနိုင်ငံ ကျူးဘားနိုင်ငံ ၁၀၉,၈၈၄ ၁၁,၀၆၁,၈၈၆ ၁၀၀.၆ ဟာဗားနားမြို့ Cuba
ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံ ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံ ၄၈,၄၄၂ ၁၀,၂၁၉,၆၃၀ ၂၁၀.၉ ဆန်တိုဒိုမီဂိုမြို့ República Dominicana
အီကွေဒေါနိုင်ငံ အီကွေဒေါနိုင်ငံ ၂၈၃,၅၆၀ ၁၅,၄၃၉,၄၂၉ ၅၄.၄ ကွီတိုမြို့ Ecuador
အယ်ဆာဗေဒိုနိုင်ငံ အယ်ဆာဗေဒိုနိုင်ငံ ၂၁,၀၄၀ ၆,၁၀၈,၅၉၀ ၂၉၀.၃ ဆန်ဆာဗေဒိုမြို့ El Salvador
ပြင်သစ်ဂီအားနား ပြင်သစ်ဂီယားနား* ၈၃,၅၃၄ ၂၅၀,၁၀၉ ခေအန်းမြို့ Guyane française
ဂွါဒီလု ဂွါဒီလု* ၁,၆၂၈ ၄၀၅,၇၃၉ ၂၅၀ ဘာ့စတဲမြို့ Guadeloupe
ဂွါတီမာလာနိုင်ငံ ဂွါတီမာလာနိုင်ငံ ၁၀၈,၈၈၉ ၁၅,၄၃၈,၃၈၄ ၁၂၉ ဂွါတီမာလာစီးတီး Guatemala
ဟေတီနိုင်ငံ ဟေတီနိုင်ငံ ၂၇,၇၅၀ ၉,၉၉၆,၇၃၁ ၃၅၀ ပေါ့တ်အော်ရ်ပရင့်စ်မြို့ Ayiti, Haïti
ဟွန်ဒူးရပ်စ်နိုင်ငံ ဟွန်ဒူးရပ်စ်နိုင်ငံ ၁၁၂,၄၉၂ ၈,၅၅၅,၀၇၂ ၇၆ တေဂူဆီဂါလ်ပါမြို့ Honduras
မာတီနစ် မာတီနစ်* ၁,၁၂၈ ၃၈၆,၄၈၆ ၃၄၀ ဖော့ဒီဖရန့်မြို့ Martinique
မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ ၁,၉၇၂,၅၅၀ ၁၁၈,၃၉၅,၀၅၄ ၅၇ မက္ကဆီကိုစီးတီး Estados Unidos Mexicanos
နီကာရာဂွါနိုင်ငံ နီကာရာဂွါနိုင်ငံ ၁၃၀,၃၇၅ ၅,၇၈၈,၅၃၁ ၄၄.၃ မနာဂွါမြို့ Nicaragua
ပနားမားနိုင်ငံ ပနားမားနိုင်ငံ ၇၅,၅၁၇ ၃,၆၆၁,၈၆၈ ၅၄.၂ ပနားမားစီးတီး Panamá
ပါရာဂွေးနိုင်ငံ ပါရာဂွေးနိုင်ငံ ၄၀၆,၇၅၃ ၆,၈၀၀,၂၈၄ ၁၄.၂ အဆွန်စီယုန်းမြို့ Paraguay
ပီရူးနိုင်ငံ ပီရူးနိုင်ငံ ၁,၂၈၅,၂၁၆ ၃၀,၄၇၅,၁၄၄ ၂၃ လီမာမြို့ Perú
ပေါ်တိုရီကိုနိုင်ငံ ပေါ်တိုရီကို* ၉,၁၀၄ ၃,၆၁၅,၀၈၆ ၃၉၇ ဆန်ဝှမ်းမြို့ Puerto Rico
Saint Barthélemy စိန့်ဘာသယ်လမီ* ၅၃.၂ ၃၆,၂၈၆ ၆၈၂ ဂစ်စတာဗီယားမြို့ Saint-Barthélemy
[[File:|23x15px|border |alt=Collectivity of Saint Martin|link=Collectivity of Saint Martin]] စိန့်မာတင်* ၂၅ ၉,၀၃၅ ၃၆၁ မာရီဂေါမြို့ Saint-Martin
ဥရုဂွေးနိုင်ငံ ဥရုဂွေးနိုင်ငံ ၁၇၆,၂၁၅ ၃,၃၂၄,၄၆၀ ၁၈.၈၇ မွန်တီဗစ်ဒီအိုမြို့ Uruguay
ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ ၉၁၆,၄၄၅ ၃၁,၆၄၈,၉၃၀ ၃၁.၅၉ ကရာကတ်စ်မြို့ Venezuela
စုစုပေါင်း ၂၀,၁၁၁,၄၅၇ ၆၀၃,၄၄၁,၅၉၅ ၃၀

*: အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ မဟုတ်

မှတ်စုများ[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. အဓိက လက်တင်အမေရိက ဘာသာစကားများဖြင့်
  2. Includes the population estimates for South American and Central American countries excluding Belize, Guyana, the United States, and Spanish and French speaking Caribbean countries and territories, as listed under "Sub-regions and countries"
  3. Not including Anglophone, Francophone or Dutch-speaking countries, such as Belize, Guyana, Suriname and Jamaica; see Contemporary Definitions section

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. ၁.၀ ၁.၁ "World Development Indicators: Rural environment and land use"World Development Indicators, The World Bankကမ္ဘာ့ဘဏ်၊ ၁၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၃ တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  2. ၂.၀ ၂.၁ World Population Prospects, The 2015 Revision: Key Findings and Advance Tables 13–17။ United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division (July 29, 2015)။ January 1, 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  3. ၃.၀ ၃.၁ Global Metro Monitor 2014။ Brookings Institution။ 22 January 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  4. Geography Department at Loughborough University, The World According to GaWC 2012, Table 4
  5. Phelan (1968), p. 296.
  6. María Alejandra Acosta García; Sheridan González, Ma. de Lourdes Romero, Luis Reza, Araceli Salinas (June 2011)။ "Three"။ in CONALITEG (ed.)။ Geografía, Quinto Grado (Geography, Fifth Grade) (Second Edition ed.)။ Mexico City: Secretaría de Educación Pública (Secretariat of Public Education)။ pp. 75–83။ |access-date= က |url= ကို လိုအပ်သည် (အကူအညီ)CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: extra text (link)