ပီရူးနိုင်ငံ
ပီရူးသမ္မတနိုင်ငံ | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
![]() | |||||
မြို့တော် နှင့် အကြီးဆုံးမြို့ | Lima | ||||
ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ | စပိန် | ||||
လူမျိုးစု | Peruvian | ||||
အမျိုးအစား | သမ္မတအုပ်ချုပ်ရေးစနစ် | ||||
အစိုးရ | |||||
• သမ္မတ | Ollanta Humala | ||||
• ဝန်ကြီးချုပ် | Pedro Cateriano | ||||
Independence from Spain | |||||
• Declared | July 28, 1821 | ||||
• Consolidated | December 9, 1824 | ||||
• Recognized | August 14, 1879 | ||||
ဧရိယာ | |||||
• စုစုပေါင်း | 1,285,216 km2 496,225 mi2 (အဆင့်: 20th) | ||||
• ရေထု (%) | 0.41 | ||||
လူဦးရေ | |||||
• ခန့်မှန်း | 29,496,000 (အဆင့် - 43rd (2010)) | ||||
• 2007 သန်းခေါင်စာရင်း | 28,220,764 | ||||
• သိပ်သည်းမှု | 23/km2 (57/mi2) (အဆင့် - 191st) | ||||
GDP (PPP) | 2010 ခန့်မှန်း | ||||
• စုစုပေါင်း | $274.276 billion[၁] | ||||
• Per capita | $9,281[၁] | ||||
GDP (nominal) | 2010 ခန့်မှန်း | ||||
• စုစုပေါင်း | $153.549 billion[၁] | ||||
• Per capita | $5,195[၁] | ||||
Gini (2008) | 47.9 မြင့် | ||||
HDI (2010) | ![]() မြင့် · 63rd | ||||
ငွေကြေး | Nuevo Sol (PEN) | ||||
အချိန်ဇုန် | PET (UTC-5) | ||||
• နွေရာသီ (DST) | not observed (UTC) | ||||
ယာဉ်ကြောစနစ် | right | ||||
တယ်လီဖုန်းကုဒ် | +51 | ||||
Internet TLD | .pe | ||||
ပီရူးနိုင်ငံ၏ တရားဝင်အမည်မှာ ပီရူးသမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး တောင်အမေရိကတိုက်၏ အနောက်ပိုင်းဒေသတွင် တည်ရှိသည်။ မြောက်ဘက်တွင် အီကွေဒေါနိုင်ငံ၊ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်တွင် ဘရာဇီးနိုင်ငံ၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် ဘိုလီးဗီးယားနိုင်ငံ၊ တောင်ဘက်တွင် ချီလီနိုင်ငံနှင့် အနောက်ဘက်တွင် ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာတို့ ဝန်းရံလျက်ရှိသည်။
ပီရူးသည် တစ်ခါက အင်က အင်ပါယာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇွန်လ လတွင် ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးဟောင်း အော်လန်တာဟူမာလာကို သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက် ခဲ့ကြသည်။ ပီရူးသည် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုရှိလာသော်လည်း ဆင်းရဲမွဲတေမှု မပပျောက်သေးပေ။
ပီရူးနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး မြောက်ချီကို ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အင်ကာ အင်ပါယာ တည်ရှိရာ ဒေသဖြစ်သည်။ ၁၆ ရာစုနှစ်တွင် စပိန် အင်ပါယာ လက်အောက် ကျရောက်ခဲ့သည်။ ၁၈၂၁ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိပြီးနောက် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုများ၊ ဘဏ္ဍာရေး အကျပ်အတည်းများ၊ စီးပွားရေး ကမောက်ကမ စသည့် အခြေအနေ အမျိုးမျိုးကို ရင်ဆိုင်ဖြတ်သန်းခဲ့ရသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။