သုယောနန္ဒီဇာတ်
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
ပဉ္စကနိပါတ် - ၁။ မဏိကုဏ္ဍလဝဂ် -(၃၆၀) - သုယောနန္ဒီဇာတ် ဗာရာဏသီမင်းလက်မှ ဂဠုန်မင်း ဆောင်ကြဉ်းကာ မွေ့လျော်နေစဉ် မှာပင် သဂ္ဂခေါ်စောင်းသမားနှင့် မွေ့လျော်ပြန်သော သုယောနန္ဒီ မိဖုရား အကြောင်း။
ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
တဏှာအရင်းပြု ပျင်းရိမှု[ပြင်ဆင်ရန်]
နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် တန်ဆာဆင်အပသော မိန်းမကိုမြင်၍ သာသနာတော်၌ ငြီးငွေ့ပျင်းရိသော ရဟန်းကို အကြောင်းပြု၍ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။
အတိတ်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]
မိဖုရားဂဠုန်မြင် ချစ်ကြိုးငင်[ပြင်ဆင်ရန်]
လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် တမ္ဗမင်း မင်းပြုသည်ရှိသော ထိုမင်းအား သုယောနန္ဒီ အမည်ရှိသော မိဖုရားကြီး ရှိလေ၏။ ထိုမိဖုရားကြီးသည် မြတ်သော အဆင်းကို ဆောင်၏။
ထိုအခါ ဘုရားအလောင်းသည် ဂဠုန်မျိုး၌ ဖြစ်၍ ရှေးအခါ [နာဂဒီပ] ထိုစဉ် အခါ [သေဒုမ] အမည်ရှိသော ကျွန်းဂဠုန်ပြည်၌ နေလေ၏။ ထိုဂဠုန်မင်းသည် ဗာရာဏသီပြည်သို့သွား၍ လုလင်အသွင် ဖန်ဆင်းကာ တမ္ဗမင်းကြီးနှင့်အတူ ကြွေအန်ကစားလေ့ရှိ၏။
အလုပ်အကျွေးတို့သည် ကြွေအန်ကစားသော လုလင်ကိုမြင်လျှင် သုယောနန္ဒီမိဖုရားကြီးအား ရုပ်ရည်လှပသော လုလင်တစ်ယောက်သည် အကျွန်ုပ်တို့ မင်းကြီးနှင့် မပြတ်ကြွေအန်ကစားလေ့ရှိ၏ဟု လျှောက်ထားကြကုန်၏။ ထိုအခါ မိဖုရားကြီးသည် ထိုလုလင်ကို မြင်လိုသဖြင့် တန်ဆာဆင်ကာ မင်းကြီး ကြွေအန်ကစားရာသို့ သွားလေ၏။ ဂဠုန်မင်းနှင့် သုယောနန္ဒီမိဖုရားကြီးတို့အချင်းချင်း မြင်ကြလျှင် အလွန်တပ်စွန်းသော စိတ်ရှိကြကုန်၏။
နန်းလုံးမိုက်မှောင် မိဖုရားဆောင်[ပြင်ဆင်ရန်]
ဂဠုန်မင်းသည် သုယောနန္ဒီကို ခိုးယူမည်ဟု ကြံစည်လျက် မိမိဂဠုန်တို့ အာနုဘော်ဖြင့် ဗာရာဏသီတစ်ပြည်လုံးကို လေပြင်းမုန်တိုင်းကျစေ၏။ နန်းတွင်းရှိလူတို့သည် နန်းတော်ကြီးတုန်လေ၏။ ထိုအခါ နန်းတွင်းရှိလူတို့သည် နန်းတော်ကြီး ပြိုလိမ့်မ်ညကို ကြောက်သောကြောင့် အလျင်အမြန် အပြင်သို့ ထွက်ကြကုန်၏။ ဂဠုန်မင်းသည် တစ်ဖန် အမိုက်မှောင်ကို ကျစေလျက် မိဖုရားကြီးကို ကောင်းကင်ခရီးဖြင့် ဆောင်ယူကာ ဂဠုန်ပြည် မိမိဗိမာန်၌ ထားလေ၏။ မိဖုရားကြီးရောက်ရာအရပ်ကို သိသောသူ မရှိလေ။
ဂဠုန်မင်းလည်း သုယောနန္ဒီနှင့်တကွ အလိုရှိတိုင်း မွေ့လျော်၍ တမ္ဗမင်းကြီးထံ သွားကာ ကြွေအန်ကစားမြဲ ကစားလေ၏။ တမ္ဗမင်းကြီးလည်း မိဖုရားကြီး ရောက်ရာအရပ်ကို မသိသဖြင့် သဂ္ဂ မည်သော စောင်းသမားကိုခေါ်၍ “အမောင် … မိဖုရားကြီး မည်သည့်အရပ်သို့ ရောက်နေသည်ကို မသိ၊ သို့အတွက် အမောင်၏ အစွမ်းဖြင့် အနှံ့အပြား ရှာဖွေလျက် မိဖုရားကြီး ရောက်ရာအရပ်ကို သိအောင် စုံစမ်းချေ” ဟု စေလွှတ်လိုက်လေ၏။
စောင်းသံအတွက် သင်္ဘောပျက်[ပြင်ဆင်ရန်]
သဂ္ဂစောင်းသမားသည် ရိက္ခာအပြည့်အစုံကိုယူ၍ မြို့တော်မှထွက်ကာ စုံစမ်းလျက် သွားလတ်သော် [ကုရုကစ္ဆ] သင်္ဘောဆိပ်သို့ ရောက်လေ၏။ ထိုအခါ ကုန်သည်တို့သည် သုဝဏ္ဏဘူမိသို့သွားရန် လှေတို့ကို ပြင်ဆင်လျက် ရှိကြကုန်၏။ သဂ္ဂစောင်းသမားသည် ကုန်သည်တို့ထံကပ်၍ “အရှင်တို့ … အကျွန်ုပ် စောင်းသမားဖြစ်ပါ၏။ လိုက်ပါရစေ၊ လှေခအတွက် စောင်းတီး၍ ပြပါမည်” ဟု တောင်းပန်လေ၏။ ကုန်သည်တို့လည်း ကောင်းပြီ လိုက်ခဲ့ဟု ခွင့်ပြုကာ သမုဒ္ဒရာ၌ အတူသွားကြကုန်၏။
ကုန်သည်တို့သည် အတော်သွားမိကြလျှင် စောင်းသံကို နားထောင်လိုသဖြင့် စောင်းသမားကိုခေါ်၍ “အမောင် … စောင်းတီးပါ နားထောင်လိုကြ၏” ဟု ပြော၏။ “အရှင်တို့ … အကယ်၍ အကျွန်ုပ်စောင်းတီးပါမူ ငါတို့ တုန်လှုပ်ချောက်ချားလာကြလိမ့်မည်၊ ထိုအခါ လှေပျက်စီးလိမ့်မည်” ဟု ပြောကြား၏။ “အမောင် … စောင်းတီးသဖြင့် ငါးတို့တုန်လှုပ်ချောက်ချားခြင်းမည်သည် မရှိခဲ့စဖူး၊ တီးသာတီးပါ” ဟု ပြော၏။ “အရှင်တို့ … ကောင်းပြီ၊ အမျက်မထွက်ကြလင့် တီးပါမည်” ဟု စောင်းသံကို လွှတ်ကာ သီချင်းဆို၍ တီးလေ၏။ စောင်းသံနှင့် သီချင်းသံသည် ကိုက်ညီလျက် အလွန်သာယာနာပျော်ဖွယ် ရှိလေ၏။
စောင်းသမားတွေ့ပြန် ကျင့်ဖောက်ပြန်[ပြင်ဆင်ရန်]
ထိုအခါ ငါးတို့သည် စောင်းသံဖြင့် အလွန်ယစ်ကုန်လျက် တုန်လှုပ်ချောက်ချားလာကုန်၏။ မကာန်းတစ်ကောင်သည် ခုန်သဖြင့် လှေတွင်း၌ ကျရကား လှေသည် ကွဲပျက်စီးကာ နစ်မြုပ်လေ၏။ သဂ္ဂ စောင်းသမားသည် ပျဉ်ချပ်တစ်ခုကိုရ၍ ပျဉ်ချပ်ပေါ်၌ အိပ်လျက် လေစုန်အတိုင်း သွားလတ်သော် သေဒုမကျွန်း ဂဠုန်မင်း၏ ဗိမာန်ဖြစ်သော ပညောင်ပင်ကြီးအနီးသို့ ရောက်လေ၏။ ဂဠုန်မင်းလည်း ကြွေအန်ကစားသွားခိုက် ဖြစ်လေ၏။
သုယောနန္ဒီသည် ဗိမာန်မှဆင်းသက်ကာ ကမ်းနား၌ လှည့်လတ်လတ်သော် သဂ္ဂစောင်းသမားကိုမြင်လျှင် သိ၍ “အချင်း … အသင် ဘယ်မှလာနည်း” ဟု မေးလေ၏။ စောင်းသမားလည်း အကြောင်းစုံအဖြစ်အပျက်ကို ပြောကြားလေ၏။ သုယောနန္ဒီလည်း “အကြောက်လင့်” ဟု အားပေး၍ စောင်းသမားကို လက်နှက်ဖက်တို့ဖြင့် ပိုက်ချီကာ ဗိမာန်သို့တင်၍ နံသာရေကို ချိုးစေလျက် နတ်တို့အဝတ်ကို ဝတ်စေကာ တစ်ဖန် နတ်တို့အိပ်ရာ၌ အိပ်စေပြီးလျှင် ကာမဂုဏ်ဖြင့် အလိုရှိတိုင်း မွေ့လျော်စေ၏။ ဂဠုန်မင်းလာသောအခါ ဖုံးလွှမ်း၍ ထားလျက် ဂဠုန်မင်း သွားသောအခါ စောင်းသမားနှင့် မွေ့လျော်လေ၏။
စောင်းသမားတွေ့ကြုံ မင်းလျှောက်ပုံ[ပြင်ဆင်ရန်]
စောင်းသမားလည်း လခွဲ တစ်လ လွန်သောအခါ ဗာရာဏသီပြည်မှ ကုန်သည်တို့ ရောက်လာပြန်သဖြင့် ထိုကုန်သည်တို့နှင့်အတူ လှေဖြင့် ဗာရာဏသီပြည်သို့ ပြန်လေ၏။ ရောက်လျှင် မင်းကြီးနှင့် ဂဠုန်မင်းတို့ ကြွှေအန်ကစားရာသို့သွား၍ စောင်းကိုတီးလျက် -
“အို - တမ္ဗမင်းကြီး … ဤဗာရာဏသီပြည်မှ ဝေးသော ဂဠုန်ပြည်၌ သုယောနန္ဒီနေပါ၏။ ထိုအရပ်၌ ပညောင်ပင်ကြီးကို ခြံရံ၍ ပေါက်နေသော ကြည်းပန်းတို့အနံ့သည် မွှေးကြိုက်လှ၏။ သမုဒ္ဒရာငယ်လည်း အလွန်မြည်ဘိ၏။ အကျွန်ုပ်ကို ကာမဂုဏ်တို့ ထိုးကျင့်လှပါ၏” –
ဟု သီချင်းဆိုကာ တမ္ဗမင်းကြီးအား လျှောက်ထားလေ၏။ သဂ္ဂ စောင်းသမားစကားကို ဂဠုန်မင်းကြားလျှင် -
“အို - သဂ္ဂစောင်းသမား … သင်ကား အဘယ်သို့ သမုဒ္ဒရာကို ကူးသနည်း၊ အဘယ်သို့ သေဒုမကျွန်းကို မြင်သနည်း၊ အဘယ်သို့ သုယောနန္ဒီနှင့် သင်တို့ ပေါင်းဖော်ရခြင်း ဖြစ်သနည်း” –
ဟု စောင်းသမားအား မေးလေ၏။
အဖြစ်ကုန်စင် လျှောက်ထားတင်[ပြင်ဆင်ရန်]
ထိုနောင်မှ စောင်းသမားသည် -
“အို-တဗ္ဗမင်းကြီး … အကျွန်ုပ်သည် ကုရုကစ္ဆသင်္ဘောဆိပ်မှ သွားသော ကုန်သည်တို့နှင့် လိုက်ပါသွားရာ မကာန်းတို့ကြောင့် လှေပျက်စီးခဲ့ရ၏။ ထိုအခါ ပျဉ်ချပ်တစ်ခုဖြင့် ကူးခဲ့၏”
“အို-တမ္ဗမင်းကြီး … အမြဲ စန္ဒကူးနံ့သာ လိမ်းကျံ၍ ရှုချင်စဖွယ် ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသော သုယောနန္ဒီည် အကျွန်ုပ်ကို သိမ်မွေ့နူးညံ့သောစကားဖြင့် နှစ်သက်စေ၍ အမိသည် သားကို ချီမသကဲ့သို့ လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် ချီမခဲ့ပါ၏” ။
“အို - တမ္ဗမင်းကြီး … အမူအရာ နူးညံ့စွာ ကြည့်လေ့ရှိသော သုယောနန္ဒီသည် အကျွန်ုပ်ကို ထမင်းအဖျော် အဝတ်တန်ဆာ အိပ်ရာနေရာဖြင့် လည်းကောင်း၊ ကိုယ်အတွေ့ဖြင့် လည်းကောင်း မွေ့လျော် ရောင့်ရဲစေပါ၏။ သင်မင်းကြီးသည် ဤသို့ သိတော်မူပါလော့” –
ဟု တဗ္ဗမင်းကြီးအား လျှောက်ထားပြန်၏။ ဂဠုန်မင်းသည် စောင်းသမား ပြောဆိုနေစဉ် လျှင် နှလုံးမသာသည်ဖြစ်၍ ငါသည် ဂဠုန်ပြည်၌ နေလည်း မိန်းမကို စောင့်ရှောက်ခြင်းငှာ မတတ်နိုင်၊ သီလမရှိသော မိန်းမဖြင့် အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်းဟု သုယောနန္ဒီကို တစ်ဖန် ယူဆောင်ကာ တဗ္ဗမင်းကြီးအားပေး၍ ဂဠုန်ပြည်သို့ ပြန်လေ၏။ ထိုအခါမှစ၍ တစ်ဖန် မလာတော့ပြီ။
မြတ်စွာဘုရားသည် ဒေသနာတော်ကိုဆောင်၍ သစ္စာကိုပြသည်၏အဆုံး၌ သာသနာတော်၌ ငြီးငွေ့သော ရဟန်းသည် သောတာပတ္တဖိုလ်၌ တည်လေ၏။
ဇာတ်ပေါင်း[ပြင်ဆင်ရန်]
ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -
ရဟန်းတို့ -
ထိုအခါ တမ္ဗမင်းသည် - ယခုအခါ အာနန္ဒာ။
ဂဠုန်မင်းသည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -
ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။
ဆောင်ပုဒ်[ပြင်ဆင်ရန်]
(၁) မိန်းမမိညဲ၊ စောင့်နိုင်ခဲ၊ အမြဲကျင့်ယုတ်မာ။
(၂) သုယောနန္ဒီ၊ ကျင့်ပလီ၊ ဌာနီဂဠုန်ရွာ။
(၃) သဂ္ဂမည်ငြား၊ စောင်းသမား၊ ပျော်ပါးနှစ်ခြိုက်စွာ။
သုယောနန္ဒီဇာတ် ပြီး၏။
ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]
- ↑ မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ။