သုမင်္ဂလဇာတ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

အဋ္ဌကနိပါတ် - (၄၂၀) - သုမင်္ဂလဇာတ် သုမင်္ဂလ မည်သော ဥယျာဉ်စောင့်သည် မင်းကြီး ကိုးကွယ်ထားသော အရှင်ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို ပစ်သတ်ပါလျက် ဒေါသထွက်စဉ် အပြစ်ဒဏ် မစီရင်သော မင်းအကြောင်း။

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]

ကျိုးကြောင်းစဉ်းစား မင်းကျင့်တရား[ပြင်ဆင်ရန်]

နတ်လူတို့ဆရာဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် ရာဇောဝါဒသုတ်ကို အကြောင်းပြု၍ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။

အတိတ်ဝတ္ထု[ပြင်ဆင်ရန်]

ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ မင်းကြီးလှူ[ပြင်ဆင်ရန်]

လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ဗြဟ္မဒတ်မင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားအလောင်းသည် ဗြဟ္မဒတ်မင်း၏ မိဖုရားကြီးဝမ်း၌ ဖြစ်၍ အရွယ်သို့ ရောက်လတ်သော် အဘမင်းကြီး သေလွန်သဖြင့် မင်းအဖြစ်ကို ရလေ၏။ မင်းကြီးသည် အလှူကြီးကို ဖြစ်စေ၏။ ထိုမင်းကြီးအား သုမင်္ဂလ မည်သော ဥယျာင်စောင့်သည် ရှိလေ၏။

ထိုအခါ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ တစ်ဆူသည် ဟိမဝန္တာ နန္ဒမူလိုဏ်မှာ ဒေသစာရီ လှည့်လည်တော်မူရာ ဗာရာဏသီပြည်သို့ ရောက်လျှင် ဥယျာဉ်တော်၌ တည်းခို၍ နံနက်အခါ မြို့တွင်းသို့ ဆွမ်းခံဝင်လတ်သော် မင်းကြီးအိမ်တံခါးသို့ ရောက်လျှင် မင်းကြီး မြင်တော်မူ၍ အလွန်ကြည်ညိုသဖြင့် နန်းတော်သို့ ပင့်ဖိတ်ကာ ဆွမ်းခဲဖွယ် ဘောဇဉ်တို့ကို ကပ်လှူလေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း ဆွမ်းအနုမောဒနာ ပြုတော်မူ၏။

မင်းကြည်ညိုလတ် နိစ္စဘတ်[ပြင်ဆင်ရန်]

မင်းကြီးသည် အနုမောဒနာကို ကြားရလျှင် အလွန် ကြည်ညို၍ အမြဲ ကိုးကွယ်လိုသဖြင့် ဥယျာဉ်တော်၌ သီတင်းသုံး၍ နန်းတော်၌ အမြဲ ဆွမ်းဘုဉ်းပေးရန် လျှောက်ထားလေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း မင်းကြီး အကျိုးစီးပွားကို ငဲ့ညှာတော်မူသဖြင့် သည်းခံခွင့်ပြုတော်မူ၏။ မင်းကြီးလည်း ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ဥယျာဉ်တော်သို့ကြွလျှင် ကိုယ်တိုင်လိုက်ပါ၍ နေ့သန့်ရာ ညဉ့်သန့်ရာ နေရာထိုင်ခင်း အဆောက်အဦတို့ကို စီရင်စေ၍ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါအား အမြဲ လုပ်ကျွေးရန် ဥယျာဉ်စောင့် သုမင်္ဂလအား အင်နှင်းလေ၏။ သုမင်္ဂလလည်း ရိုသေစွာ လုပ်ကျွေးလေ၏။

အရံစောင့်ပန်ကြား ခရီးသွား[ပြင်ဆင်ရန်]

တစ်နေ့သ၌ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါသည် သုမင်္ဂလကိုခေါ်၍ “ဒါယကာ … ငါသည် ဤမည်သောရွာသို့ သွားလိုသည်၊ နှစ်ရက် သုံးရက် နေ၍ ပြန်လာမည်၊ မင်းကြီးအား ပြောကြားပါ” ဟု မှာထား၍ ကြွလေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း နှစ်ရက် သုံးရက် ထိုရွာ၌ နေပြီးလျှင် ညချမ်းသောအခါ နေဝင်လတ်သော် ဥယျာသ်တော်သို့ ပြန်ရောက်လေ၏။ သင်္ကန်း သပိတ်ကို သိုမှီးကာ ကျောက်ဖျာ၌ ထိုင်လျက် နေ၏။ သုမင်္ဂလလည်း ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ပြန်ရောက်လာသည်ကို မသိလေ။

သားကောင်ထင်မှား ပစ်ခတ်ငြား[ပြင်ဆင်ရန်]

ထိုနေ့တွင် သုမင်္ဂလအိမ်သို့ ဧသည့်သည်တို့သည် ရောက်လာကြကုန်၏။ သုမင်္ဂလလည်း ဟင်းလျားအတွက် ဥယျာဉ်တော်၌ ဘေးမဲ့ပေးထားသော သမင်တို့ကို ပစ်မည်ဟု လေးမြားကို ယူ၍ ဥယျာဉ်တော်သို့ သွား၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို မြင်လျှင် သမင်ကြီး ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ထင်မှတ်၍ လေးဖြင့် ပစ်လေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း မြားမှန်လတ်သော် ဦးခေါင်းခြုံကိုဖွင့်ကာ သုမင်္ဂလ-ဟု လှမ်း၍ ခေါ်တော်မူ၏။

မြားဒဏ်ထိမှု ပရိနိဗ္ဗာန်ပြု[ပြင်ဆင်ရန်]

သုမင်္ဂလလည်း ထိုအခါမှ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါမှန်းသိ၍ အလွန်ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်လျက် ရှိခိုးကာ “အရှင်ဘုရား … အရှင်ဘုရား ပြန်ရောက်သည်ကို မသိပါ၊ သမင်ကြီး ထင်မှတ်၍ ပစ်မိပါ၏၊ အပြစ်မယူ သည်းခံတော်မူပါ” ဟု ဝမ်းနည်းစွာ လျှောက်ထား တောင်းပန်လေ၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း “သုမင်္ဂလ … ပစ်မိသည် ဖြစ်စေတော့၊ ယခုအခါ အဘယ်သို့ ပြုအံ့နည်း၊ လာ၍ မြားကိုသာ နုတ်ပေလော့” ဟု မိန့်တော်မူ၏။ သုမင်္ဂလလည်း ရှိခိုး၍ မြားကိုနုတ်၏။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါလည်း အားကြီးသော ဝေဒနာဖြင့် ခဏချင်းပင် ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုလေ၏။

ဈာပနသပ္ပါယ် စေတီတည်[ပြင်ဆင်ရန်]

သုမင်္ဂလလည်း မင်းဒဏ်ကို ကြောက်သဖြင့် သားမယားနှင့်တကွ အရပ်တစ်ပါးသို့ပြေးလျက် ပုန်းလျှိုး၍ နေရှာလေ၏။ နတ်တို့ အာနုဘော်ကြောင့် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ပရိနိဗ္ဗာန် ပြုလေပြီဟု တစ်မြို့လုံး တစ်ပြိုင်နက်တည်း အုတ်အုတ် ကျက်ကျက် ဖြစ်လေ၏။ လူတို့သည် ဥယျာဉ်တော်သို့ သွားကြ၍ ဥယျာဉ်စောင့်ကို မမြင်လျှင် ဥယျာဉ်စောင့်သည် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို သတ်၍ ပြေးကြောင်းကို မင်းကြီးအား လျှောက်ထားကြကုန်၏။ မင်းကြီးလည်း စစ်သည်ဗိုလ်ပါနှင့်တကွ ဥယျာဉ်တော်သို့သွားကာ ခုနစ်ရက်ပတ်လုံး အလောင်းတော်ကို များစွာ ပူဇော်သက္ကာရ ပြုပြီးလျှင် မီးသင်္ဂြိုဟ်၍ ဓာတ်တော်တို့ကို ယူကာ စေတီတည်၍ ကိုးကွယ်လေ၏။

မင်းကြီး စိတ်ပြေ ခေါ်ခိုင်းလေ[ပြင်ဆင်ရန်]

သုမင်္ဂလလည်း တစ်နှစ် လွန်လတ်သော် မင်းကြီးကို စုံစမ်းရန် အမတ်တစ်ယောက်ကို စေလွှတ်၏။ အမတ်လည်း မင်းကြီးထံ သုမင်္ဂလ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုလေ၏။ မင်းကြီးလည်း ဆိတ်ဆိတ်သာနေ၏။ နှစ်နှစ် လွန်ပြန်သော် စုံစမ်းစေပြန်၏။ ဆိတ်ဆိတ်သာ နေပြန်၏။ သုံးနှစ်လွန်၍ စုံစမ်းသောအခါ မင်းကြီး၏စိတ်သည် နူးညံ့လျက် အမျက်ပြေနေသည်ကိုသိ၍ သုမင်္ဂလအား ခေါ်စေ၏။ မင်းကြီးလည်း ဥယျာဉ်စောင့် ပဋိသန္ဓာရစကား ပြောကြားပြီးလျှင် “သုမင်္ဂလ … ငါ၏အရှင် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို အဘယ်ကြောင့် သတ်သနည်း” ဟု မေး၏။ “အရှင်မင်းကြီး … အကျွန်ုပ်သည် ပစ္စေကဗုဒ္ဓါကို မသတ်ဝံ့ပါ၊ စင်စစ်ကား သမင်ကြီး ထင်မှတ်၍ ပစ်မိကြောင်း” ကို လျှောက်ထားလေ၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ယုံကြည်သဖြင့် ဥယျာဉ်စောင့် ခန့်မြဲတိုင်း ခန့်တော်မူ၏။

ကျိုးကြောင်း ကြည့်ရှု မင်းကျင့်မှု[ပြင်ဆင်ရန်]

ထိုအခါ အမတ်သည် မင်းကြီးအား “မြတ်သောမင်းကြီး … မင်းကြီးတို့သည် နှစ်ကြိမ်တိုင်အောင် သုမင်္ဂလ၏ သတင်းစကား ကြားသောအခါ ဆိတ်ဆိတ်သာနေ၍ သုံးကြိမ်မြောက် ကြားသောအခါ မှ ခေါ်စေပြီး ချီးမြှောက်တော်မူသနည်း” ဟု လျှောက်၏။ ထိုအခါမှ မင်းကြီးသည် -

“အမတ်မင်း … မင်းမည်သည် မိမိကိုယ်ကို အမျက်ထွက်နေသည်ကို သိလျှင် အလျင်အမြန် ဒဏ်ကို မပေးရာ၊ အကြောင်းမဟုတ် မလျောက်ပတ်သော ဒဏ်ကို ပြုကြကုန်ဟု ဆိုမိလျှင် သူတစ်ပါးအား ပြင်းစွာ ဆင်းရဲခြင်းကို ဆိုမိရာ၏။

မိမိ၏စိတ် ကြည်လင်ခြင်းကို သိ၍ သူတစ်ပါး၏ အကျိုးနှင့် အပြစ်ကို ဆင်ခြင်နိုင်သောအခါ ဤသည်ကား အကျိုးဖြစ်သည်၊ ဤသည်ကား အပြစ်ဖြစ်သည်ဟု ကိုယ်တိုင် ဆင်ခြင်ပြီးနောက်မှ သူတစ်ပါး အပြစ်အားလျော်စွာ ဒဏ်ကို ပေးရာ၏”

အဂတိလိုက်စား အပါယ်လား[ပြင်ဆင်ရန်]

“လောက၌ မင်းမည်သည် အဂတိလေးပါးသို့ မလိုက်စားသည် ဖြစ်၍ သင့်သည် မသင့်သည်ကို စူးစမ်းဆင်ခြင်ရာ၏၊ ထိုမင်းသည် မိမိကို လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို လည်းကောင်း မပူလောင်စေ၊ ဂုဏ်ကျေးဇူး အခြံအရံ အကျော်အစောကို စောင့်ရှောက်သော မင်းသည် ကျက်သရေမှ မဆုတ်ယုတ်လေ။

မစူးစမ်း မဆင်ခြင်ဘဲ အဂတိ လေးပါးသို့ လိုက်စားကာ အလျင်အမြန် ဒဏ်ပေးသော မင်းတို့သည် ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကုန်လျက် အသက်ကို စွန့်ကြရကုန်၏၊ ဤပစ္စုပ္ပန်ဘဝမှ သေလွန်သည်ရှိသော် ဒုဂ္ဂတိဘဝသို့ လားကြားရကုန်၏။ ”

ကျိုးနှစ်ပါးကြည့်ရှု ချီးကျူးမှု[ပြင်ဆင်ရန်]

“ကောင်းသော အကျင့်စာရိတ္တ ရှိသော ရှေးမင်းတို့ ကျင့်မြဲဖြစ်သော မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါး၌ မွေ့လျော်သော မင်းတို့သည် ကာယဒွါရ၊ ဝစီဒွါရ၊ မနောဒွါရတိုဖြင့် ကြီးမြတ်ကုန်၏၊ ငြိမ်းချမ်းခြင်း သီလသမာဓိ၌ တည်သော မင်းတို့သည် နှစ်ပါးသော လူ့ပြည် နတ်ပြည်သို့ လားကြရကုန်၏။

ငါကား ယောကျ်ား မိန်းမတို့ကို အစိုးရသော မင်းဖြစ်၏၊ အကယ်၍ အမျက်ထွက်လာပါမူ မိမိကိုယ်ကို တားမြစ်၍ ထားဦးမည်၊ သင့်သောအကြောင်းဖြင့် လူအပေါင်းကို သနားညှာတာလျက် ဒဏ်ကို ပေးလေ၏” –

ဟု အမတ်အား မိမိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောကြားလေ၏။ ဂုဏ်ကျေးဇူးကိုသာ ချီးကျူးကြကုန်၏။

မင်းချီးကျူးပြု ဆုတောင်းမှု[ပြင်ဆင်ရန်]

ထိုအခါ သုမင်္ဂလ ဥယျာဉ်စောင့်သည် မင်းကြီးကို ရှိခိုး၍ လက်အုပ်ချီကာ -

“မြတ်သော မင်းကြီး … အရှင်မင်းကြီးကို အခြံအရံနှင့် ပြည့်စုံခြင်း သိရီသည် လည်းကောင်း၊ ဘုန်းပညာ ဖြစ်သော လက္ခီသည် လည်းကောင်း ဘယ်အခါမျှ မစွန့်ပါစေတသည်း။

အရှင်မင်းကြီးသည် အမျက်မထွက် စိတ်တော်ကြည်လက်လျက် မဆင်းရဲဘဲ နှစ်ပေါင်းတစ်ရာပတ်လုံး စောင့်ရှောက်နိုင်ပါစေသတည်း”။

“မြတ်သော မင်းကြီး … အရှင်မင်းကြီးသည် ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော ဂုဏ်ကျေးဇူးတို့နှင့် ပြည့်စုံလျက် မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါး၌ တည်ကာ ဆိုလွယ် လျှောက်လွယ်သော စကားရှိသည်ဖြစ်၍ အမျက်မထွက်ဘဲ ချမ်းသာစွာ မိမိ စိုးပိုင်သော တိုင်းနိုင်ငံကို မနှိပ်စက်မူ၍ ဤဘဝမှာ သေလွန်သည်ရှိသော် သုဂတိဘဝသို့ လားပါစေသတည်း။ ”

သည်းထန်စွာ ရွာသွန်းသော မိုးသည် မိုးရေဖြင့် မြေကြီးကို ငြိမ်းအေးစေသကဲ့သို့၊ ထို့အတူ ကောင်းစွာ ဆောင်အပ်သော အကြောင်းဖြင့် လည်းကောင်း၊ ကောင်းသော စကားဖြင့် လည်းကောင်း ကုသိုလ်ကမ္မပထ ဆယ်ပါးဖြင့် လည်းကောင်း၊ အသင့်အတင့်သော အကြောင်းဥပါယ်၌ လိမ္မာသဖြင့် လည်းကောင်း ဆိုဆုံးမလျက် ချောက်ချားနေသော လူအပေါင်းကို ငြိမ်းအေးအောင် ပြုနိုင်ပါစေသတည်း” –

ဟု မင်းကြီး၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကိုပင် ချီးကျူးလျက် ဆုတောင်းမေတ္တာ ပို့လေ၏။

ဇာတ်ပေါင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -

ရဟန်းတို့ -

• ထိုအခါ သုမင်္ဂလသည် - ယခုအခါ အာနန္ဒာ။

• မင်းကြီးသည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -

ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။

ဆောင်ပုဒ်[ပြင်ဆင်ရန်]

(၁) အမျက်ထွက်ပြန်၊ လျင်အမြန်၊ မင်းဒဏ်မပေးရာ။

(၂) စိတ်၌ ကြည်လင်၊ ကျိုး,ပြစ်မြင်၊ ဆင်ခြင်ပေးကြရာ။

(၃) အဂတိများ၊ မလိုက်စား၊ တရားစောင့်ကြရာ။

(၄) အပါယ်လမ်းကြဉ်၊ နတ်လမ်းယှဉ်၊ အစဉ် မင်းတို့မှာ။

သုမင်္ဂလဇာတ် ပြီး၏။

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. မဟာပညာဗလပဌမကျော်ဦးကြီးဖေ။ ငါးရာငါးဆယ် နိပါတ်တော်စကားပြေ