ပရိုသီးစ် (ဂြိုဟ်ရံလ)

Proteus
	ဗွိုင်ယေဂျာ ၂ image (1989)
ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်း
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သူ	ဗွိုင်ယေဂျာ ၂ ; စတီဖင် ပီ ဆင်းနော့
ရှာဖွေတွေ့ရှိသည့် ရက်စွဲ	June 16, 1989
ပါဝင်အရာဝတ္ထုများ	Protean
ပတ်လမ်း ဂုဏ်အင်များ
	Epoch 18 August 1989
Periapsis	117584±10 km
Apoapsis	117709±10 km
ဆီမီး မေဂျာ ဝင်ရိုး	117647±1 km (4.75 RN)
ပတ်လမ်း ဗဟိုကျမှု	0.00053±0.00009
ပတ်လမ်း ကာလ	1.12231477±0.00000002 d
ပျမ်းမျှ ပတ်နှုန်း	7.623 km/s
ပတ်လမ်း တိမ်းစောင်းမှု	0.524° (to Neptune equator) ; 0.026°±0.007° (to local Laplace plane)
ဂြိုဟ်ရံလများ	နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်အင်များ
ဒိုင်မင်းရှင်း	424 × 390 × 396 km
ပျမ်းမျှ အချင်းဝက်	210±7 km
ထုထည်	(3.4±0.4)×107 km3
ဒြပ်ထု	4.4×1019 kg
ပျမ်းမျှ သိပ်သည်းဆ	≈ 1.3 g/cm³ (estimate)
မျက်နှာပြင် ဒြပ်ဆွဲအား	0.07 m/s2
လွတ်မြောက်အလျင်	0.17 km/s
လှည့်ပတ်ကာလ	synchronous
ဝင်ရိုးတိမ်းစောင်းမှု	zero
Albedo	0.096
အပူချိန်	≈ 51 K mean (estimate)
မြင်သာသော ပမာဏ	19.7

ပရိုသီးစ် (အင်္ဂလိပ်: Proteus) သည် နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်၏ ဒုတိယအကြီးဆုံး ဂြိုဟ်ရံလဖြစ်ပြီး အကြီးဆုံး အတွင်းပိုင်းလဖြစ်သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ဗွိုင်ယေဂျာ ၂ မှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ဂရိဒဏ္ဍာရီလာ ပင်လယ်နတ်ဘုရား Proteus ကိုအစွဲပြု၍ မှည့်ခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ရေခဲကိုယ်ထည် ၄၀၀ ကီလိုမီတာဖြင့် လွှမ်းခြုံထားသော်လည်း ပရိုသီးစ်၏ ပုံစံသည် လုံးဝိုင်းသည့်ပုံစံမှ အနည်းငယ် သွေဖည်သည်။ သဘာဝအရောင်မှာ နက်မှောင်လျက်ရှိပြီး မျက်နှာပြင်၌ ချိုင့်ဝှမ်းများလည်း တည်ရှိသည်။ မိခင်ဂြိုဟ် လှည့်ပတ်သည့် လားရာအတိုင်း လှည့်ပတ်သောကြောင့် ပရိုသီးစ်၏ မျက်နှာပြင်တစ်ခြမ်းသည် နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်ဘက်သို့ အစဉ်မျက်နှာမူလျက် ရှိသည်။

ဓာတ်ပုံ[ပြင်ဆင်ရန်]

A simulated view of Proteus orbiting Neptune
Map of Proteus
Animated 3D model of Proteus with a superimposed mesh
Animated 3D model of Proteus
The only color image taken of Proteus, showing its pinkish-red color

မှတ်စု[ပြင်ဆင်ရန်]

↑ In the earlier papers slightly different dimensions were reported. Thomas and Veverka in 1991 reported 440×416×404 km.^[၂]^[၃] Croft in 1992 reported 430×424×410 km.^[၄] The difference is caused by the use of different sets of images and by the fact that the shape of Proteus is not described well by a triaxial ellipsoid.^[၂]
↑ The mass was calculated by multiplying the volume from Stooke (1994)^[၂] by the assumed density of 1,300 kg/m³. If one uses slightly larger dimensions from the earlier papers the mass will increase to 5×10^၁၉ kg.^[၅]
↑ Surface gravity derived from the mass m, the gravitational constant G and the radius r: Gm/r².
↑ Escape velocity derived from the mass m, the gravitational constant G and the radius r: $\sqrt 2Gm/r$ .

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

↑ "The orbits of the inner Neptunian satellites from Voyager, Earthbased, and Hubble Space Telescope observations" (2004). Astronomical Journal 128 (3): 1412–1417. doi:10.1086/423037. Bibcode: 2004AJ....128.1412J.
↑ ^၂.၀ ^၂.၁ ^၂.၂ ^၂.၃ ^၂.၄ ^၂.၅ ^၂.၆ Stooke, Philip J. (1994). "The surfaces of Larissa and Proteus". Earth, Moon, and Planets 65 (1): 31–54. doi:10.1007/BF00572198. Bibcode: 1994EM&P...65...31S.
↑ Williams၊ Dr. David R. (2008-01-22)။ Neptunian Satellite Fact Sheet။ NASA (National Space Science Data Center)။ 2008-12-12 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ "Proteus: Geology, shape, and catastrophic destruction" (1992). Icarus 99 (2): 402–408. doi:10.1016/0019-1035(92)90156-2. Bibcode: 1992Icar...99..402C.
↑ ^၅.၀ ^၅.၁ ^၅.၂ ^၅.၃ ^၅.၄ Planetary Satellite Physical Parameters။ JPL (Solar System Dynamics) (2010-10-18)။ 2011-10-11 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Karkoschka, Erich (2003). "Sizes, shapes, and albedos of the inner satellites of Neptune". Icarus 162 (2): 400–407. doi:10.1016/S0019-1035(03)00002-2. Bibcode: 2003Icar..162..400K.

[earlier_papers-5] In the earlier papers slightly different dimensions were reported. Thomas and Veverka in 1991 reported 440×416×404 km.^[၂]^[၃] Croft in 1992 reported 430×424×410 km.^[၄] The difference is caused by the use of different sets of images and by the fact that the shape of Proteus is not described well by a triaxial ellipsoid.^[၂]

[mass_calc-7] The mass was calculated by multiplying the volume from Stooke (1994)^[၂] by the assumed density of 1,300 kg/m³. If one uses slightly larger dimensions from the earlier papers the mass will increase to 5×10^၁၉ kg.^[၅]

[8] Surface gravity derived from the mass m, the gravitational constant G and the radius r: Gm/r².

[9] Escape velocity derived from the mass m, the gravitational constant G and the radius r: $\sqrt 2Gm/r$ .

[Jacobson2004-1] "The orbits of the inner Neptunian satellites from Voyager, Earthbased, and Hubble Space Telescope observations" (2004). Astronomical Journal 128 (3): 1412–1417. doi:10.1086/423037. Bibcode: 2004AJ....128.1412J.

[Stooke1994-2] ၂.၀ ^၂.၁ ^၂.၂ ^၂.၃ ^၂.၄ ^၂.၅ ^၂.၆ Stooke, Philip J. (1994). "The surfaces of Larissa and Proteus". Earth, Moon, and Planets 65 (1): 31–54. doi:10.1007/BF00572198. Bibcode: 1994EM&P...65...31S.

[Williams2008-nssdc-3] Williams၊ Dr. David R. (2008-01-22)။ Neptunian Satellite Fact Sheet။ NASA (National Space Science Data Center)။ 2008-12-12 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[Croft1992-4] "Proteus: Geology, shape, and catastrophic destruction" (1992). Icarus 99 (2): 402–408. doi:10.1016/0019-1035(92)90156-2. Bibcode: 1992Icar...99..402C.

[jplssd-6] ၅.၀ ^၅.၁ ^၅.၂ ^၅.၃ ^၅.၄ Planetary Satellite Physical Parameters။ JPL (Solar System Dynamics) (2010-10-18)။ 2011-10-11 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[Karkoschka2003-10] Karkoschka, Erich (2003). "Sizes, shapes, and albedos of the inner satellites of Neptune". Icarus 162 (2): 400–407. doi:10.1016/S0019-1035(03)00002-2. Bibcode: 2003Icar..162..400K.

[၁]

[၂]

[lower-alpha ၁]

[၅]

[lower-alpha ၂]

[lower-alpha ၃]

[lower-alpha ၄]

[၆]

[၃]

[၄]

ရှု ပြော ပြင် နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်၏ ဂြိုဟ်ရံလများ
ယေဘုယျအားဖြင့် နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်မှ ဝေးရာသို့ အစဉ်လိုက်စီထားသည်
ပုံမှန် (အတွင်းပိုင်း)	နိုင်းရယ် သာလပ်စ်ဆာ ဒိုင်စပိုင်နာ ဂလက်သီယာ လာရစ်ဆာ S/2004 N 1 ပရိုသီးစ်
ထရီတွန်	ထရီတွန် (ထရီတွန်၏ လေထု)
ပုံမှန်မဟုတ်သော	နီရီး ဟာလီမီဒီ ဆဲအို လယ်ယိုမီဒီးယာ ဆာ့မသီ နီဆို