နန္ဒဘုရင်
| နန္ဒဘုရင် | |
|---|---|
| နန်းသက် | ၁၀ အောက်တိုဘာ ၁၅၈၁ – ၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၅၉၉ |
| နန်းတက်ချိန် | ၁၅ အောက်တိုဘာ ၁၅၈၁ |
| ရှေ့မင်းဆက် | ဘုရင့်နောင် |
| ဆက်ခံသူ | ညောင်ရမ်းမင်း |
| ဝန်ကြီးချုပ် | ဗညားကျန်တော |
| ဇင်းမယ်ပြည်၏ ဘုရင် | |
| နန်းသက် | ၁၀ အောက်တိုဘာ ၁၅၈၁ – c. ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅၉၇ |
| ရှေ့မင်းဆက် | ဘုရင့်နောင် |
| နောက်မင်းဆက် | နရဲစွမ် |
| လက်အောက်ခံ ဘုရင် | နော်ရထာ မင်းစော |
| ယိုးဒယားပြည်၏ ဘုရင် | |
| နန်းသက် | ၁၀ အောက်တိုဘာ ၁၅၈၁ – ၃ မေ ၁၅၈၄ |
| ရှေ့မင်းဆက် | ဘုရင့်နောင် |
| နောက်မင်းဆက် | ဖျက်သိမ်း |
| လက်အောက်ခံ ဘုရင် | Maha Thammarachathirat |
| လင်းဇင်းပြည်၏ ဘုရင် | |
| နန်းသက် | ၁၀ အောက်တိုဘာ ၁၅၈၁ – ၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၅၉၉ |
| ရှေ့မင်းဆက် | ဘုရင့်နောင် |
| နောက်မင်းဆက် | ဖျက်သိမ်း |
| လက်အောက်ခံ ဘုရင် | Maha Ouparat (၁၅၈၁–၈၈) Sen Soulintha (၁၅၈၈–၉၁) Nokeo Koumane (၁၅၉၁–၉၅) Vorapita (၁၅၉၆–၉၉) |
| မွေးဖွား | ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၅၃၅ အင်္ဂါနေ့၊ မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၈၉၇ ခု၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့် တောင်ငူ |
| ကွယ်လွန် | ၃၀ နိုဝင်ဘာ ၁၆၀၀ (သက်တော် ၆၅ နှစ်) ကြာသပတေးနေ့၊ မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၉၆၂ ခု၊ တန်ဆောင်မုန်း လဆုတ် ၁၀ ရက်[၁] တောင်ငူ |
| ထာဝရ အိပ်စက်ရာ နေရာ | ၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၆၀၀ တောင်ငူ နန်းတော် |
| အိမ်ထောင်ဖက် | • ဟံသာဝတီ မိဖုရား • မင်းဖြူ • မင်းထွေး • သီရိရာဇဒေဝီ • မင်းတရား မယ်တော် |
| သားသမီးများ အခြားသူများအကြား... | ၂၀ ထက်ပိုပြီ |
| စံအိမ် | တောင်ငူ |
| ခမည်းတော် | ဘုရင့်နောင် |
| မယ်တော် | အတုလသီရိ မဟာရာဇဒေဝီ (ခေါ်) သခင်ကြီး |
| ကိုးကွယ်မှု | ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် |
နန္ဒဘုရင် (ငါးဆူဒါယကာမင်း) (၁၅၈၁-၁၅၉၉) သည် ဘုရင့်နောင် ၏သားတော်အိမ်ရှေ့မင်းဖြစ်သည်။ ဘုရင့်နောင် လွန်လျှင် ဟံသာဝတီထီးနန်းကို စိုးစံအုပ်ချုပ်သည်။ ခမည်းတော် လက်ထက်အတိုင်းပင် တောင်ငူ၊ အင်းဝ၊ ပြည်၊ ဇင်းမယ် မှ အဆွေအမျိုးများကို အပြောင်းအလဲမရှိ ဆက်လက်အုပ်ချုပ်စေသည်။ ထို့အပြင် မိုးကုတ် ကျောက်တွင်းများကို မိုးမိတ် စော်ဘွားထံမှ တကောင်းဒေသ ကိုပေးပြီး အလဲအလှယ်လုပ်ခဲ့သည်။
သို့သော် နန္ဒဘုရင်သည် မအောင်မြင်သည့် ယိုးဒယားစစ်ကို အကြိမ်ကြိမ် ချီတက်စေသဖြင့် အင်အားကိုဖြုန်းတီးလေသည်။ ထို စစ်ပွဲတွင် သားတော်ကြီး မဟာဥပရာဇ် ကျဆုံးလေသောကြောင့် လက်စားချေလိုစိတ်ဖြင့် အကြိမ်ကြိမ် စစ်ပြုခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် လက်အောက်ခံ နိုင်ငံများကိုလည်း ပရိယာယ်ကင်းစွာအုပ်ချုပ်သဖြင့် သက္ကရာဇ် ၉၅၆ တွင် ယိုးဒယား၊ ပြည်၊ မော်လမြိုင်၊ မှော်ပီ စသည့်ဒေသများမှ ပုန်ကန်လေသည်။
ထိုသို့သော် ပုန်ကန်မှုများကို နှိမ်နင်းရန်အတွက်လည်းကောင်း၊ မပုန်ကန်သေးသည့် လက်အောက်ခံတို့ကို မယုံကြည်သည့်အတွက်လည်းကောင်း နန္ဒဘုရင်သည် တောင်ငူအိမ်ရှေ့မင်း နတ်သျှင်နောင်အား ဆင်တော် ဥပေါသထ နှင့်တကွ လာရောက်အမှုထမ်းရမည် ဟုဆင့်ခေါ်သည်။ ထို့အတူပင် ဇင်းမယ်နော်ရထာအားလည်းကောင်း၊ ညောင်ရမ်း မင်းရဲနန္ဒမိတ်အားလည်းကောင်း အလားတူတောင်းဆိုသဖြင့် ဇင်းမယ်နှင့် အတူ တောင်ငူလည်း ပုန်ကန်လေသည်။ နောက်ဆုံးတွင် ရခိုင်ဘုရင် မင်းဗာကြီး၊ တောင်ငူဘုရင် မင်းရဲသီဟသူတို့ နှစ်ဖက်ညှပ်တိုက်သည်ကို မခံနိုင်သည့်အတွက်လည်းကောင်း သားတော် အိမ်ရှေ့မင်း မင်းရဲကျော်စွာ တောင်ငူတပ်မှ နတ်သျှင်နောင်ထံ လက်နက်ချ အညံ့ခံလိုက်သည့်အတွက် လည်းကောင်း အလွန်စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းပြီး ကိုယ်တိုင် အညံ့ခံလိုက်တော့သည်။
တောင်ငူသို့ နန္ဒဘုရင်ပါလျှင် ယိုးဒယားမင်း တောင်ငူသို့လာရောက်ပြီး နန္ဒဘုရင်အား ပေးရန်တောင်းသည်။ မင်းရဲသီဟသူက မပေးသဖြင့် တောင်ငူကိုတိုက်သည်။ နတ်သျှင်နောင် ထွက်တိုက်သဖြင့် ယိုးဒယားတပ်ပျက်လေသည်။ နောက်တွင် နတ်သျှင်နောင် သည် နန္ဒဘုရင်အား ဆက်လက်ထားလျှင် အရေးထပ်ပေါ်မည်ကို တွေးပြီး မယ်တော်နှင့်တိုင်ပင်ကာ နန္ဒဘုရင်ကို အဆိပ်ခတ်လုပ်ကြံသည်။ သို့ဖြင့် နန္ဒဘုရင်သည် သက္ကရာဇ် ၉၆၂၊တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် ၁၀ ရက်တွင် ကွယ်လွန်လေသည်။
နန္ဒဘုရင် မိမိကိုယ်ကိုယ်ယုံကြည်မှုလွန်ကဲကာ တခြားမည်သည့်အကြံကိုမျှလက်ခံလိုစိတ်မရှိခြင်း။အသိအမှတ်ပြုထားသော ဘာသာရေးကျမ်းဂန်များနှင့် မကိုက်ညီကြောင်း ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ဘာသာရေး အဆောက်အအုံ အများအပြား ဖျက်ဆီးခံရပြီး ဘာသာရေး ပိုင်ဆိုင်မှု အများအပြား သိမ်းဆည်းခံခဲ့ရသည်။ ဘုန်းကြီးများကို လူဝတ်လဲခိုင်းခြင်းများရှိခဲ့သည်။ မွန်၊ မြန်မာ ၊ ရှမ်း လူမျိုးများအား နေရပ်စွန့်ခွာစေပြီး လူမျိုး ရောထွေးခြင်းများလည်းရှိခဲ့သည်။
အထက်ပါအချက်လက်များကြောင့် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ မှ ရဟန်းရှင်၊ပြည်သူများသည် နန္ဒဘုရင် အပေါ် မုန်းတီးမှုများ ကိန်းအောင်းလာခဲ့လေသည်။ နောင်တွင် ဘုန်းတန်ခိုးကျဆင်းလာကာ နန္ဒဘုရင်၏ ဘုန်းမီးနေလကို အပြီးတိုင် ငြိမ်းစေသော အခြေခံအချက်အလက်များဖြစ်လာခဲ့လေတေ့ာသည်။
မိဖုရား၊ ကိုယ်လုပ်နှင့် သားသမီးများ[ပြင်ဆင်ရန်]
- တပင်ရွှေထီးသမီးတော် မြောကြီးကတော် မနောဟရီ ဟံသာဝတီမိဖုရား
- သမီးတော် သခင်ကြီး + တောင်ငူ မင်းခေါင်သားတော် မင်းရဲကျော်ထင် (ကောလိယာမြို့စား)
- ညီမတော် မင်းထွေး (သုခဇရာ)
- ညီတော် မင်းကြီးဆွာ + အင်းဝသတိုးမင်းစောသမီးတော် နတ်သျှင် မယ်တော်, ဘုရင့်နောင်သမီ ရာဇ ဓာတု ကလျာ / မင်းကြီးဆွာ အိမ်ရှေ့မင်းသားမှ ဖွားမြင်သည်။ (၃၄ နှစ်တွင် လွန်)
- ညီတော် မင်းရဲကျော်ဆွ + ဘုရင့်နောင်သမီ မဏိသလ / (အင်းဝမြို့စား) နောက်တော့ အိမ်ရှေ့မင်း မင်းကြီးဆွာ နှစ်တွင် လွန် ပြီးနောက် တောင်ငူကို ပြောင်းသွားတယ်။ တောင်ငူသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ (၃၂ နှစ်တွင် လွန်)
- ညီမတော် ခင်မနောင် (သိန်းတော်နောင်) + ရခိုင်ဘုရင် မင်းရာဇာကြီး / ရာထူးတစ်ခုရယူပါ တန်ဆောင်းမိဖုရား သူမကိုရခိုင်ပြည်သို့ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။
- ညီမတော် ခင်ပု
- ညီတော် မင်းကြီးနောင် / (ပြည်မြို့စား) သတိုးဓမ္မရာဇာ
(၂၆ နှစ်တွင် လွန်)
- တောင်ငူ မင်းခေါင်သမီးတော် မြောက်နန်းတော် မိဖုရား သီရိရာဇဒေဝီ
- သမီးတော် မင်းရွှေဒုန် + ကောလိယာ မင်းရဲကျော်ထင်၊ တောင်ငူ မင်းရဲသီဟသူ၏သား
- လက်ဝဲထွန်မူး ဖိုးဆူရာ သိန်ခန်းငယ်သမီးတော် ပြင်ထစော
- သားတော် ဥပသိသ (ညောင်ပင်ဆိပ်မြို့စား) ညောင်ပင်ဆိပ်
- ကတော်အစ်မ ရှင်လှညီ + သာလွန်မင်း
- ခင်ငယ်စုံဗိုလ် ကြာတက်ရွာ ငှက်သာသူရညီမအငယ်
- သားတော် သီရိဓမ္မာသောက (တောင်ငူမြို့စား တောင်နုရွှေနန်း ဟူသော ဘွဲ့အမည်ဖြင့်၊ သလုံမင်း နန်းတက်စဉ်က)
- မုတ္တမမင်းသမီး ရွှေနန်းချိုမြိန်၊ မင်းရဲနန္ဒမိတ်သမီးတော်
- သားတော် မင်းကြီးကျော်ဆွ (မုတ္တမမြို့စား)
သူနဲ့ သူ့အမေ ဖမ်းပြီး ရခိုင်ကို ပို့တယ်။
- ပေါက္ခရစန္ဒာ ဗညားကျန်တော၏တူမ
- သားတော် မင်းပေါက်သာကျော် မင်းယဉ်ပေါက်ကြ (ဇာပရိုမြို့စား)
- ခင်မဇင်နှင်းဖြူ ကျိုက္ခမီဝဏ်သမီး
- သမီးတော် ခင်မစိန်ဣင်းန္ဖြူ
- သရက်မြို့မှ ငယ်သွင်စောလက်ထက်ဦး၏သမီး မြတ်သင်းငယ်
- သမီးတော် ခင်မလတ်+ခမည်းတော်သား
အရူညောင်ဖြိုး
- ချမ်းထီးရာဖား၊ ကျိုင်းတုံစော်ဘွားသမီး စဝ်ခမ်းတော်
- သားတော် နရမိတ်ခလှ လေးထပ်ကျောင်းတွင် လွန်
ဝရလင်္ကာလှ သုဓမ္မသည် (ဟွာခေါင်းမြို့စား)
- ခင်ထွေ (ခ) ခမ်းချောင်ဝမ်ဘွား၊ ပင်းတယစော်ဘွားသမီး သိုဘိုးတခမ်းစိန်ခန်း
- သမီးတော် ရတနာသင်္ဃလာ လေးကျွန်မင်းသမီးဖြစ်လာတယ်။ + သိန္နီဘွာစော်ဘွား ခမ်းခိုင်နွယ်
- မိုင်းပၢတ်စော်ဘွား သိုစိုးမ်ဘွားသမီးတော် ခင်ထွေးလှ (ခ) စဝ်နန်ထွေးလှ
- သားတော် မင်းရဲသီဟ (ပြည်မြို့စား ဘွဲ့အမည်ဖြင့်၊ သလုံမင်း နန်းတက်စဉ်က)
- သောက္ကတဲမြို့စား ပြဣန်ခလန်းသမီးတော် မေသာလုံငယ် (ခ) မယ်နန်းခွန်းခမ်း
- သမီးတော် မပျစ်နွယ် (ရတနာကွမ်မော်လီး) + ဖရနရေဆုအင် ယိုးဒယားဘုရင်
- ဒဂုံမြို့စား ဗညားဂျကာ ဩောက်ဗြစက္ကိကို ယိုးဒယားထံမှ၊ ပြိဟောင်သမီးတော်၊ ခင်ငယ်ညွန့် (ဒာဝိတုန်း)
- သားတော် မောင်စောဖြူ (ဗိုလ်မင်းထောင်တည်မြို့စားမြို့သစ် အဖြစ်ခန့်အပ်သည်။ ရခိုင်ဘုရင် မင်းရာဇာကြီးအားဖြင့်) + ရခိုင်ဘုရင် မင်းရာဇာကြီးသမီးတော် ရှင်ဒွေနောင်
သူနဲ့ သူ့အမေ ဖမ်းပြီး ရခိုင်ကို ပို့တယ်။
- လင်းဇင်မင်းသမိ ဗညားဖိုးထီစန်းလတ်သမီးတော် သိန်းခန်းလုံ
- သားတော် ဥပါပိယ မြောင်းမြမြို့စား မင်းရဲနရသီဟ နန္ဒကျော်ထင် ဟံသာဝတီ ကျော်ထင်နော်ရထာ + ဘုရင့်နောင်သမီ မြတ်ဖုန်းဝေ
- စေတုတ္တရာ မင်းသမီး ခင်မျိုးစစ် သီရိဇေယျသိင်္ခသူသမီးတော် ၁၂ မျိုးဆက် စစ်ကိုင်သီဟပတေ့
- သမီးတော် ရှင်မင်းလှ
- ညီတော် သီရိဘုန်းဇေယျ မင်းဘူးမြို့စား
- မိုင်းတင်စော်ဘွား၏သမီး ဒက်ဗ္ဆင်းခမ်း စော်သက်ထက်ဘွား
- သားတော် ရှင်နေထွန်း ကျောင်းသူမြို့စား + ခမည်းတော်သမီး
သီရိမင်္ဂလာငယ်
- မီနှင်းဥဇပြည် ဗညားအဲလောသမီး
- သမီးတော် သီရိမင်္ဂလာငယ် + ခမည်းတော်သား ရှင်နေထွန်း
- ဗညားသံလံ၏သမီး စောစုကွမ်ဘွား
- သားတော် မင်းရဲဆမန်ယာ
- ညီတော် မင်းဒူစည်
သူတို့နှစ်ယောက်လုံး ယွမ်တိုင်ကို အတူတကွ အုပ်ချုပ်သည်။
- စောတာဝမ်ဆောင်း ဟန်ပင်းဘွား ကျိုင်းမစော်ဘွား၏သမီး
- သမီးတော် ခင်မြတ်လေ + ဟန်မောင်ဘွား ကျိုင်းမစော်ဘွား
- ညီမတော် ခိုင်မသစ်အခွဲ + အရူညောင်ဖြိုး မိုင်းသန့်မြို့စား သခင်ကျော်ထင်
- ခင်ရွှေ (ခ) ဆွာမာလီ၊ သိုဟွန်းဘွား မိုင်းမောစော်ဘွား၏တူမ ပိုဲရီင်း၏သမီး
- သားတော် စစ်ခိုင်မနေ
ပုသိမ်မြို့စား ဟံသာဝတီ မဟာဓမ္မရာဇမင်းလက်ထက် + ခမည်းတော်သမီး နှင်းပေါကလျာ
- အင်ထာ့ပသနီဂရာ၊ ပြင်ပီယာ စိန်မောင်အင်သလတ် မိုင်းခေါင်၏သမီ၊ ပူးကျောင်းကွန်ခမ်း၏တူမ စောထက်နန်းထာ
- သမီးတော် နွယ်ငြိမ်းချမ်းသာ
ဂဝံမြို့ဟောင်၎င်းတို့သည် မြောက်ဦးမြို့တွင် ရခိုင်တပ်မတော်မှ ပုန်းအောင်းနေကြသည်။
- ခင်နန်းစု၊ လွမ်နမ်သာစော်ဘွား စောကူခမ်း၏သမီး
- သားတော် နရာဝရာ + ခမည်းတော်သမီး ရွှေဘိုင်မာစော
- ဒိုင်ဗီယက်ရဲ့သမီး မက်မောဟော့ပ် ဟိုအန်းဒစ်
- သမီးတော် ရွှေဘိုင်မာစော + ခမည်းတော်သား နရာဝရာ
- မိုးညှင်းစော်ဘွား၏သမီး သိုဂမ်ဘွား ပါးက်လီလာ
- သားတော် နေမျိုးသီဟ မလွန်းမြို့စား + တောင်ငူမြို့မှ မင်းရဲကျော်ဆွ၏သမီး ရှင်မင်းလတ်
- ခင်စု (ခ) စောစုနန်သာ၊ သိုစောဘွား အုန်းဘောင်လေးစော်ဘွား၏သမီး
- သားတော် ဦးဒင်ကျော်ထင် (ပြည်မြို့စား၊ သလွန်မင်းနန်းစံ ပြည်မြို့စား)
- ဦးဘိုင်ဖျဒ်ခမ်းဆန်းမောင် ဘင်ညာအသိန်လွမ်းထိုင်းသမီး စိန်ဖု မိုင်းလုံစကမိုင်းချွန်တဝမ်မြို
- သားတော် အရူညောင်ဖြိုး မိုင်းသန့်မြို့စား သခင်ကျော်ထင် + ခမည်းတော်သမီး ခင်မလတ်၊ ခိုင်မသစ်အခွဲ
- ခမ်းဒင်ဘွား၊ တော်ဖိုင်ဆင်း မိုင်းလမ်စော်ဘွားသမီး
- မောင်တော် စောမိုင်းဣန်
- စူပနာဝမ်ဘိုင် မိုင်းဆင်းစော်ဘွား၏သမီး ဟော်ခမ်းနွယ်
- သားတော် မင်းကြီးခမည်းတော်
- လင်းဇင်းမင်းသမီး ခင်ခမ်းခိုင် သည် လင်းဇင်းဘုရင်၏ကတော်အစ်မ ဇေယျချက်ထ
- သားတော် မင်းရဲကျော်အရှေ့ ပုသိမ်မြို့စား + ဂိုဝါ ဘုရင်ခံချုပ်၏ တူမ ဒေါ်ညာလီဇာဒီဆယ်ဒညနှင့် ကလေးမရှိသော ဖိလစ်ဒီဘရစ်တို ဒီနိကိုတေ၏ မယားဟောင်း
- ခမ်းတမ်ဆာ၊ လှိုင်စိန်ကြည် ဟွေစစော်ဘွား
- သားတော် နရာသိန်း
- စောဟိုးင်ခွဲ မိုင်းဆတ်စော်ဘွား၏သမီး
- သားတော် မင်းရဲကျော်ခေါင် (ခ) ဧကာသူရ
- နှင့်ဖောင်အိုက် စွယ်ဖူဘွား မိုင်းခွန်စော်ဘွား၏သမီး
- သားတော် ဇေယျာနန္ဒ မင်းရဲနော်ရထာ ချွန်းတောင်မြို့စား + ခမည်းတော်သမီး သခင်မှန်
- စောမင်းမွန် မိုင်းထာ့စော်ဘွား၏သမီး ခမ်းခွဲင်ဘွား
- သမီးတော် သခင်မှန် + ခမည်းတော်သား ဇေယျာနန္ဒ
- နာဂမိဖုရား မိုင်းသလီ နာဂမင်း၏သမီး သက်စတ်ဘီလီ
- သားတော် မင်းရဲရာမူးနာ
- ညီမတော် မီလ
- သိန်ဆူရင်လွမ်းဇေယျသမီး အမ်ဖကက်
- သားတော် သီရိသန်ဇေယျ မိုင်းသွန်မြို့စား
- မိုင်းဖန်စော်ဘွား၏သမီး ဆပ်စန်ပန် ဒေါ်ရီင်း
- သမီးတော် နှင်းပေါကလျာ + ခမည်းတော်သား စစ်ခိုင်မနေ
- ခမ်းဖိလှစောဆင်းခမ်းမိုင်းဟွန်းစော်ဘွားရဲ့သမီး
- သမီးတော် မြင့်ဒွင်ကတော် + ခမည်းတော်သား မင်းငွေလှ
- ဒိုင်ဗီယက်ခမ်းတုံမင်းခမ်းတုန်းမိုင်းခန်စော်ဘွားရဲ့သမီး
- သားတော် မင်းငွေလှ + ခမည်းတော်သမီး မြင့်ဒွင်ကိုတော်
- ဗြမဟာဓမ္မရာဇာမင်း၏သမီး ဗြဣန္ဒဒေဝီယခင်မင်းကြီး၏ ကလေးမရှိသော မုဆိုးမ
- သမီးတော် သုပဘဒေဝီ + စည်မွန် ဒီဘရစ်တို ဒီနိကိုတေ
- ကြည်တ်သာရာဂန္ဒာ၊
မဏိပူရ ကသည်းစော်ဘွား၏သမီး မုံရမ်ပါ
- တောင်နန်းတော် မိဖုရား
မင်းဖြူ ဇေယျနန္ဒ တောင်ငူမင်းခေါင်သမီး
- အလယ်နန်းတော် မိဖုရား
မင်းထွေး ဇေယျနန္ဒ တောင်ငူမင်းခေါင်သမီး
- အနောက်နန်းတော် မိဖုရား
မင်းတရား မယ်တော် နန္ဒယော်ဓာ ပြည်သတိုးဓမ္မရာဇာသမီး
- ပန်တရီတိရာ၊
ကလေးစော်ဘွား သိုကြိုင်ဘွား၏သမီး [၂]