မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ရေမျော

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
Plankton species diversity
Diverse assemblages consist of unicellular and multicellular organisms with different sizes, shapes, feeding strategies, ecological functions, life cycle characteristics, and environmental sensitivities.[]

ပလန့်တန် (အင်္ဂလိပ်: Plankton) သည် ရေထဲတွင်ရှိသော မတူကွဲပြားသည့် သက်ရှိအစုအဝေးဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည်ရေစီးကြောင်းကိုဆန့်ကျင့်၍ကူးနိုင်စွမ်း မရှိပါ။ [] plankton ဖွဲ့စည်းထားသောသက်ရှိများကို plankters ဟုခေါ်သည်။ [] ၎င်းတို့သည်သေးငယ်သောကြီးမားသောရေနေသက်ရှိများဖြစ်သည့် အခွံမာရေသတ္တဝါ(ကမာ၊ယောက်သွား.စသည်, ငါး နှင့် ဝေလငါး များအတွက်အလွန်အရေးပါသောအစားအစာဖြစ်သည်။

ရေမျောသက်ရှိတို့ပါဝင်သည် ဘက်တီးရီးယား, archaea, ရေညှိ, protozoa နှင့်မျောနေသော/ဘောလောပေါ်နေသောတိရစ္ဆာန်များသည် သမုဒ္ဒရာ၊ပင်လယ် သို့မဟုတ် ရေချိုတွင်ပါသော pelagic zone တွင်နေထိုင်ကျက်စားကြသည်

Plankton မျိုးစိတ်များသည် အနှုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့်ကြည့်ရသည့်အရွယ်ပဏပင်ရှိသော်လည်းPlankton တွင် jellyfishကဲ့သို့အရွယ်အစားကြီးသော သက်ရှိများလဲပါဝင်သည်။ သတ်မှတ်ထားသောစည်းမျဉ်းအရ plankton၏ဖွင့်ဆိုချက်တွင် ရေမျက်နှာပြင်ပေါ်တွင်ကူးခက်သွားလာသောရေသတ္တဝါ (pleuston) သို့မဟုတ် ရေတွင်ကူးခတ်သွားလာသောရေသတ္တဝါ (nekton) အစရှိသည်တို့ပါဝင်ခြင်းမရှိပါ။

Macroplankton: တစ် Janthina janthina ခရု (ပူဖောင်းကတော့ float နှင့်အတူ) အတွက်ကမ်းခြေပေါ်သို့တက်ချပစ် Maui တွင်

Plankton ကိုလည်းအရွယ်အစား၏စည်းကမ်းချက်များ၌ဖော်ပြလေ့ရှိသည်။ များသောအားဖြင့်အောက်ပါကွဲပြားမှုများကိုအသုံးပြုသည်။

ဖြန့်ဖြူး

[ပြင်ဆင်ရန်]
World concentrations of surface ocean chlorophyll as viewed by satellite during the northern spring, averaged from 1998 to 2004. Chlorophyll is a marker for the distribution and abundance of phytoplankton.

Plankton သည်သမုဒ္ဒရာများ၊ ပင်လယ်များ၊ ရေကန်များ၊ ကန်များ၌နေထိုင်သည်။ ဒေသဆိုင်ရာများပြားမှုပမာဏသည်သည်အလျားလိုက်၊ ဒေါင်လိုက်နှင့်ရာသီအလိုက်ကွဲပြားသည်။ ဤပြောင်းလဲနိုင်မှု၏အဓိကအကြောင်းရင်းမှာအလင်းရရှိနိုင်မှုဖြစ်သည်။

ဒုတိယအားဖြင့်ပြောင်းလဲမှုသည် အစာအဟာရရှိနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ အပူပိုင်းနှင်းသမပိုင်းသမုဒ္ဒရာများတွင် အလင်းရောင်ပေါကြွယ်ဝစွာရရှိသော်လည်း၊နိုက်ထရိတ် ၊ ဖော့စဖိတ် နှင့် များကဲ့သို့အကန့်အသတ်ရှိသောအာဟာရများရှိသောကြောင့်၎င်းတို့သည်မူလတန်းထုတ်လုပ်မှုအတော်အတန်နိမ့်ကျသည်။ ၎င်းသည်ကြီးမားသော သမုဒ္ဒရာလည်ပတ်မှု နှင့်ရေကော်လံအ လွှာတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့သောဒေသများ၌မူလထုတ်လုပ်မှုသည်များသောအားဖြင့်ပိုမိုနက်ရှိုင်းသောနေရာ၌ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပြီးအလင်းနည်းသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

သိသာသော အာဟာရပြည့်ဝသော ပါဝင်မှုများရှိသော်လည်းအချို့သောသမုဒ္ဒရာဒေသများသည်အကျိုးမဖြစ်ထွန်းသောအရာများ ( HNLC ဒေသများ ဟုခေါ်သည်) ။ [] ဤဒေသများတွင် အာဟာရပြည့်ဝသော သံ ချို့တဲ့ပြီး ၎င်းသည်ဖြည့်စွက်ပါ က phytoplankton algal Bloom ဖြစ်ပေါ် စေ နိုင်သည်။ [] အဓိကအားဖြင့်သံသည်သမုဒ္ဒရာကိုပင်လယ်မျက်နှာပြင်ပေါ်သို့ဖုန်မှုန့်များရောက်ရှိစေသည်။ ဝိရောဓိအားဖြင့်ပြောရလျှင်အသီးမသီး သောခြောက်သွေ့သော မြေများနှင့်ကပ်လျက်သမုဒ္ဒရာareasရိယာများသည်ပုံမှန်အားဖြင့်များပြားလှသော phytoplankton (ဥပမာ၊ ကုန်သွယ်ရေးလေများ ကမြောက် အာဖရိကရှိ ဆာဟာရသဲကန္တာရ မှဖုန်များသယ်ဆောင်လာသည့် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ ) ။

ရေမျက်နှာပြင်တွင်ရေမျောအပေါများဆုံးဖြစ်သော်လည်း၎င်းတို့သည်ရေကော်လံတစ်လျှောက်တွင်နေထိုင်ကြသည်။ အဓိကထုတ်လုပ်မှုမရှိသည့်အနက်များ၌ zooplankton နှင့် bacterioplankton တို့သည် အပေါ်ယံပိုမိုထိရောက်သောအပေါ်ယံရေများမှအော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများကိုစားသုံးကြသည်။ ဤကဲ့သို့နစ်မြုပ်နေသော အဏ္ဏဝါနှင်း များသည် နွေ ဦး ရာသီ ကုန်ဆုံးပြီးနောက်အထူးသဖြင့်မြင့်မားနိုင်သည်။

plankton ၏ဒေသတွင်းဖြန့်ဖြူးမှုကလေဖြင့်လည်ပတ်သော Langmuir လည်ပတ်မှု နှင့်ဤရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်၏ ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာအကျိုးသက်ရောက်မှုများကြောင့်အကျိုးသက်ရောက်နိုင်သည် ။

ဂေဟဗေဒဆိုင်ရာအရေးပါမှု

[ပြင်ဆင်ရန်]

အစာကွင်းဆက်

[ပြင်ဆင်ရန်]
External videos
The Secret Life of Plankton - YouTube

စီးပွားဖြစ်အရေးကြီးသော ငါးလုပ်ငန်း ကိုအထောက်အကူပြုသော အ နိမ့်အမြင့်အဆင့်ဆင့်ကိုကိုယ်စားပြုသည့်အပြင်ကုန်း ဂေဟစနစ် များသည်သမုဒ္ဒရာ၏ ကာဗွန်သံသရာ အပါအဝင်အရေးကြီးသော ဓာတုဒြပ်စင် များစွာ၏ ဇီဝဓာတုဗေဒဆိုင်ရာသံသရာ တွင်အခန်းကဏ္ မှပါ ၀ င်သည်။

အဓိကအား phytoplankton အပေါ်ကိုစားကျက်အသုံးပြုပုံပေး zooplankton ကာဗွန် အဆိုပါ planktic မှ foodweb ဖြစ်စေ, respiring ကပေး ဇီဝဖြစ်စဉ် အဖြစ်စွမ်းအင်, သို့မဟုတ်သေဆုံးခြင်းအပေါ်သို့ ဇီဝလောင်စာ သို့မဟုတ် detritus ။ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများသည် ပင်လယ်ရေ ထက် ပိုမိုသိပ်သည်းသော ကြောင့်ကမ်းရိုးတန်းမှဝေးသောပင်လယ်သမုဒ္ဒရာဂေဟစနစ်ထဲသို့နစ်မြုပ်ကာကာဗွန်နှင့်အတူသယ်ဆောင်သည်။ ယင်းကိုခေါ်ဤလုပ်ငန်းစဉ်, ဇီဝဗေဒစုပ်စက်, သမုဒ္ဒရာအကြီးဆုံးဖွဲ့စည်းတစ်ခုအကြောင်းပြချက်တစ်ခုဖြစ်သည် ကာဗွန်စုပ် အပေါ် ကမ္ဘာမြေ ။ သို့သော်လည်းကောင်းကိုအပူချိန်တိုးလာမှု၏လွှမ်းမိုးမှုကိုပြသသည်။ [] [] [] [] 2019 ခုနှစ်တွင်လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ပင်လယ်ရေအက်စစ်ဓာတ်များ နှုန်းမှာအန္တာတိက phytoplanktons များသည်ရာစုနှစ်မကုန်မီကာဗွန်သိုလှောင်ရာတွင် ပို၍ သေးငယ်ပြီးထိရောက်မှုနည်းကြောင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ [၁၀]

သမုဒ္ဒရာ၏ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ( CO
2
) သံဓာတ်မြေဩဇာများ မှတစ်ဆင့် သဘာ ၀ ဓာတ်များ ထုတ်လုပ်ခြင်းကိုတိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် လူသားတို့၏လုပ်ဆောင်မှုများ မှတဆင့်ထုတ်လုပ်ခြင်း - သံ ပမာဏကိုသမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ထည့်သွင်းခြင်း။ သို့သော်ဤနည်းသည်ကြီးမားသောအတိုင်းအတာဖြင့်လက်တွေ့မကျပါ။ သမုဒ္ဒရာ အောက်စီဂျင်လျော့နည်းသွားခြင်း နှင့်ဖြစ်ပေါ်လာသော မီသိန်းထုတ်လုပ်မှု (အတိမ်အနက်ကိုထုတ်လုပ်မှုကို ပြန်လည်မွမ်းမံ မှုများကြောင့်ဖြစ်ရခြင်း) သည်အလားအလာကောင်းသည့်အားနည်းချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ [၁၁] [၁၂]

အောက်စီဂျင်ထုတ်လုပ်ခြင်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

Phytoplankton သည်နေမှစွမ်းအင်နှင့်ရေမှအာဟာရများကို၎င်းတို့အာဟာရသို့မဟုတ်စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ရန်စုပ်ယူသည်။ photosynthesis ဖြစ်စဉ်တွင် phytoplankton သည်မော်လီကျူး အောက်စီဂျင် ( O
2
) ကိုစွန့်ပစ်ဘေးထွက်ပစ္စည်းအဖြစ်ရေထဲသို့ စွန့်ထုတ်သည်။။ ခန့်မှန်းချက်အရကမ္ဘာ့အောက်စီဂျင်၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် phytoplankton photosynthesis မှတစ်ဆင့်ထုတ်လုပ်သည်။ [၁၃]ကျန်သောပမာဏကို မြေပြင်ပေါ်ရှိအပင်များက photosynthesis လုပ်ခြင်းဖြင့်ထုတ်လုပ်သည်။ ထို့အပြင်Precambrian ခေတ်ကတည်းက phytoplankton photosynthesis သည်လေထူအတွင်းရှိCO
2
/O
2
ညီမျှအောင်လုပ်ပေးသည်။

ဇီဝလောင်စာအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲ

[ပြင်ဆင်ရန်]
ကွေး exoskeleton နှင့်ရှည်လျားနှစ်ခုတိုတောင်းသောအင်တင်နာနှင့်အတူ Amphipod

phytoplankton လူ ဦး ရေ၏ကြီးထွားမှုအလင်းနှင့်အာဟာရရရှိမှုအပေါ်မူတည်သည်။ ကြီးထွားမှုကိုအကန့်အသတ်ဖြစ်စေသည့်အဓိကအချက်မှာကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာသည်ဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခုကွဲပြားသည်။ ကျယ်ပြန့်သောအတိုင်းအတာအရ oligotrophic tropical နှင့် subtropical gyres များတွင် phytoplankton ၏ကြီးထွားမှုကိုယေဘုယျအားဖြင့်အာဟာရထောက်ပံ့မှုဖြင့်ကန့်သတ်ထားသည်။ အလင်းသည် phytoplankton ကြီးထွားမှုကို subarctic gyres တွင်ကန့်သတ်သည်။ အမျိုးမျိုးသောအကြေးခွံများရှိပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲနိုင်မှုသည် phytoplankton အတွက်ရရှိနိုင်သောအာဟာရနှင့်အလင်းကိုဩဇာသက်ရောက်သည်။ ၎င်းသက်ရှိများသည်အဏ္ဏဝါအစားအစာဝဘ်၏အခြေခံဖြစ်သောကြောင့် phytoplankton ကြီးထွားမှု၌ဤအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲမှုသည် trophic အဆင့်ကိုလွှမ်းမိုးသည်။ သာဓကအားဖြင့် El Niño ကာလအတွင်း phytoplankton အဆင့်ဆင့်နှစ်စဉ်အငြင်းပွားမှုများသည် zooplankton၊ ငါး၊ ပင်လယ်ငှက်နှင့် အဏ္ဏဝါနို့တိုက်သတ္တဝါများ အပေါ်လွှမ်းမိုးမှုရှိသည်။

ကမ္ဘာချီလူ ဦး ရေအပေါ် anthropogenic ပူနွေးလာမှု၏အကျိုးသက်ရောက်မှုသည်တက်ကြွစွာသုတေသနပြုသည့်isရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အပူချိန်အပေါ်မှီခိုသောဇီဝဗေဒဆိုင်ရာတုံ့ပြန်မှုနှုန်းနှင့်အာဟာရဓာတ်များကိုလေထုအလုံအလောက်ပေးမှုပြောင်းလဲခြင်းသည်အနာဂတ် phytoplankton ၏ကုန်ထုတ်စွမ်းအားအပေါ်အရေးကြီးသောသက်ရောက်မှုများရှိသည်ဟုမျှော်လင့်ရသည်။ [၁၄] ထို့အပြင် zooplankton စားကျက်နှုန်းထားများကြောင့် phytoplankton သေဆုံးမှုပြောင်းလဲမှုများသည်သိသိသာသာဖြစ်နိုင်သည်။

လတ်ဆတ်သောပေါက်ရောက်သောငါးလောင်းများသည်ရေစီးမျောကိုရေမကူးမီကြာမြင့်စွာကန့်သတ်မျဉ်းများဖြစ်သည်။

ငါးမှအရေးပါမှု

[ပြင်ဆင်ရန်]

Zooplankton သည်သူတို့၏ လောင်း အိတ်များမှ ပြင်ပအစာကျွေးခြင်းသို့ပြောင်းသောအခါ ငါးလောင်း အားလုံးနီးပါးအတွက်ကန ဦး သားကောင်ဖြစ်သည်။ မဟုတ်ပါအစာငတ်နိုင်သောမည့်သည့်လောင်းအသစ်များနှင့်ကိုက်ညီရန်ငါးသည် zooplankton ၏သိပ်သည်းမှုနှင့်ဖြန့်ဖြူးမှုအပေါ်မှီခိုသည်။ သဘာဝအချက်များ (ဥပမာ၊ လက်ရှိအပြောင်းအလဲများ) နှင့်လူလုပ်သောအချက်များ (ဥပမာရေကာတာများ၊ သမုဒ္ဒရာအက်စစ် ၊ အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း) သည် zooplankton ကိုအကြီးအကျယ်သက်ရောက်နိုင်သည်။

phytoplankton နှင့် zooplankton နှစ်မျိုးလုံး၏အရေးပါမှုသည်ကျယ်ပြန့်သောနှင့် semi-intensive အိုင်ကန်ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင်လည်းလူသိများသည်။ Plankton လူ ဦး ရေအခြေပြုရေချိုစီမံခန့်ခွဲမှုနည်းဗျူဟာများကိုရိုးရာငါးမွေးမြူသူများကဆယ်စုနှစ်များစွာကတည်းကကျင့်သုံးခဲ့ကြပြီးလူလုပ်သောဝန်းကျင်များတွင်ပင် plankton ၏အရေးပါမှုကိုဖော်ပြခဲ့သည်။

ကြည့်ရှုပါ

[ပြင်ဆင်ရန်]
  • Aeroplankton
  • gelatin zooplankton
  • Ichthyoplankton
  • အဆိုပါ plankton ၏ Paradox
  • Seston
  • Veliger

ကိုးကားချက်များ

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. Chust, G., Vogt, M., Benedetti, F., Nakov, T., Villéger, S., Aubert, A., Vallina, S.M., Righetti, D., Not, F., Biard, T. and Bittner, L.(2017) "Mare incognitum: A glimpse into future plankton diversity and ecology research". Frontiers in Marine Science, 4: 68. doi:10.3389/fmars.2017.00068.
  2. Lalli၊ C. (1993)။ Biological Oceanography: An Introduction။ Butterworth-Heinemann။ ISBN 0-7506-3384-0
  3. You must specify title = and url = when using {{cite web}}.။ Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company။
  4. "Iron-deficiency limits phytoplankton growth in the Northeast Pacific Subarctic" . 
  5. "A mesoscale phytoplankton bloom in the polar Southern Ocean stimulated by fertilization" . 
  6. "Warming effects on marine microbial food web processes: how far can we go when it comes to predictions?" . 
  7. "Ocean warming enhances respiration and carbon demand of coastal microbial plankton." . 
  8. "Temperature effects on the heterotrophic bacteria, heterotrophic nanoflagellates, and microbial top predators of NW Mediterranean." . 
  9. "Temperature control of microbial respiration and growth efficiency in the mesopelagic zone of the South Atlantic and Indian Oceans." . 
  10. Acid oceans are shrinking plankton, fueling faster climate changephys.org
  11. "Dis-crediting ocean fertilization" (2001). Science 294 (5541): 309–310. doi:10.1126/science.1065349. 
  12. "Globalizing results from ocean in situ iron fertilization studies" (2006). Global Biogeochemical Cycles 20 (2). doi:10.1029/2005GB002591.  Archived 1 November 2012 at the Wayback Machine. မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 1 November 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 23 September 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 1 November 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 23 September 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  13. "Source of Half Earth's Oxygen Gets Little Credit"၊ National Geographic News 
  14. "Projected 21st century decrease in marine productivity: a multi-model analysis" (2010). Biogeosciences 7 (3): 979–1005. doi:10.5194/bg-7-979-2010. 
  • Kirby, ရစ်ချတ် R. (2010) ။ သမုဒ္ဒရာ Drifters: လှိုင်းတံပိုးအောက်လျှို့ဝှက်ကမ္ဘာ ။ စတူဒီယို Cactus, Ltd, ဗြိတိန်။ ISBN 978-1-904239-10-9 ISBN   978-1-904239-10-9
  • Dusenbery, David B. (2009) ။ Micro Scale တွင်နေထိုင်ခြင်း - မမျှော်လင့်သောသေးငယ်သည့်ရူပဗေဒ ။ မက်ဆာချူးဆက်၊ ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်စာနယ်ဇင်း၊ ISBN 978-0-674-03116-6
  • Kiørboe, သောမတ်စ် (2008) ။ Plankton ဂေဟဗေဒမှယန္တရား ။ Princeton University Press, Princeton, NJ ISBN 978-0-691-13422-2
  • Dolan, JR, Agatha, အက်စ်, Coats, DW, Montagnes, DJS, Stocker, DK, eds ။ (2013) ။ Tintinnid Ciliates ၏ဇီဝဗေဒနှင့်ဂေဟဗေဒ - အဏ္ဏဝါရေမျောမျောမျးပုံစံများ Wiley-Blackwell, အောက်စ်ဖို့ဒ်, ယူကေ ISBN 978-0-470-67151-1

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]