အီလက်ထရောနစ် ဆွဲငင်အား
 | ဤ ဆောင်းပါးသည် အခြားဘာသာစကားမှ မူကြမ်းသဘောမျိုး ဘာသာပြန်ထားသော ဆောင်းပါးဖြစ်သည်။ ပါဝင်သောအကြောင်းအရာများမှာ ဘာသာနှစ်ခုလုံးကို ကျွမ်းကျင်မှုမရှိသော ကွန်ပျူတာ သို့မဟုတ် ဘာသာပြန်ဆော့ဝဲလ် တမျိုးမျိုးအသုံးပြု၍ ရရှိလာသော အကြောင်းအရာများဖြစ်သည်။ ပြည့်စုံကြွယ်ဝသော ဘာသာပြန်မှုဖြစ်စေရန် ကူညီနိုင်ပါသည်။ |
Electronegativity သည် χ အဖြစ် အမှတ်အသားပြုသည့် ၊ ဓာတုဒြပ် ပေါင်းတစ်ခုဖွဲ့စည်းသောအခါ မျှဝေထားသော အီလက်ထရွန် (သို့မဟုတ် အီလက်ထရွန်သိပ်သည်းဆ ) ကို ပေးထားသော ဓာတု ဒြပ်စင်တစ်ခု၏ အက်တမ် တစ်ခုအတွက် ဆွဲငင်အားဖြစ်သည်။ [၁] အက်တမ်တစ်ခု၏ အီလက်ထရွန်နစ်အားသည် ၎င်း၏ အက်တမ်နံပါတ် နှင့် လျှပ်စစ်အားရှိသော နျူကလိယမှ ၎င်း၏ valence အီလက်ထရွန်များ တည်ရှိသည့် အကွာအဝေးနှစ်ခုစလုံးဖြင့် သက်ရောက်မှုရှိသည်။ Electronegativity သည် ပေါင်းစပ်မှုစွမ်းအင် အရေအတွက်အား ခန့်မှန်းရန် ရိုးရှင်းသောနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပြီးcovalent မှ ionic bonding အထိ စဉ်ဆက်မပြတ်စကေးတစ်လျှောက်တွင် ပေါင်းစပ်မှုတစ်ခုအသွင်ဆောင်သည့်ပေါင်းစည်းမှု၏ ဓာတုဝင်ရိုးစွန်း တစ်ခု၏ အတိုင်းအတာနှင့် ပမာဏဖြစ်သည်။ ဖြည်းညှင်းစွာသတ်မှတ်ထားသော electropositivity သည် electronegativity နှင့်ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်- ၎င်းသည် valence electrons ကိုပေးရန်ဒြပ်စင်တစ်ခု၏ဆွဲငင်မှုကိုဖော်ပြသည်။
အခြေခံအကျဆုံးအဆင့်တွင်၊ electronegativity ကို နျူကလီးယားလျှပ်စစ်စွမ်းအင် (အက်တမ်တစ်ခုတွင် ပရိုတွန်များ များလေလေ၊ ၎င်းတွင် အီလက်ထရွန်များကို ဆွဲယူလေလေ) နှင့် အက်တမ် ပတ်လမ်း ရှိ အခြားအီလက်ထရွန်များ၏ အရေအတွက်နှင့် တည်နေရာ (အီလက်ထရွန်များလေလေ၊ အက်တမ်တစ်ခုတွင်valance အီလက်ထရွန်များသည် နျူကလိယ နှင့် ဝေးလေလေ။ ရလဒ်အနေဖြင့် အဖိုစွမ်းအင်သက်ရောက်မှုနှုန်းနည်းလာသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းတို့သည် နူကလိယမှ အကွာအဝေး တိုးလာခြင်းနှင့် စွမ်းအင်နည်းသော ပတ်လမ်းကြောင်း ရှိ အခြားအီလက်ထရွန်များသည် valance အီလက်ထရွန်များကို အကာအရန် သဖွယ်ဖြစ်နေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။)
"electronegativity " ဟူသော ဝေါဟာရကို 1811[၂] ခုနှစ်တွင် Jöns Jacob Berzelius မှ မိတ်ဆက်ခဲ့သည်၊ [၂] ထိုအယူအဆကို ရှေးယခင်တည်းကသိခဲ့ကြဖူးပြီး Avogadro အပါအဝင်ဓာတုပညာရှင်များစွာတို့က လေ့လာခဲ့ကြသည်။၎င်း၏ရှည်လျားသောသမိုင်းကြောင်းအရ valence bond သီအိုရီ ၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအဖြစ် Linus Pauling မှ electronegativity scale ကိုအဆိုပြုသည့် 1932 ခုနှစ်အထိ electronegativity ၏တိကျသောစကေးကိုမတီထွင်နိုင်ခဲ့ပါ။ [၃] ၎င်းသည် အခြားသော ဓာတုဂုဏ်သတ္တိများစွာနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း ပြသထားသည်။ Electronegativity ကို တိုက်ရိုက်တိုင်းတာ၍မရပါ၊ အခြားသော အက်တမ် သို့မဟုတ် မော်လီကျူးဂုဏ်သတ္တိများမှ တွက်ချက်ရပါမည်။ အနည်းငယ်သောတွက်ချက်မှုများကို အဆိုပြုခဲ့ကြသည်၊ electronegativity ၏ ဂဏန်းတန်ဖိုးများတွင် အနည်းငယ်ကွဲလွဲမှုများရှိနိုင်သော်လည်း နည်းလမ်းအားလုံးသည် ဒြပ်စင်များ ကြားရှိ periodic tableရှိလမ်းကြောင်းများကို တူညီစွာပြသကြသည်။ [၄]
အသုံးအများဆုံး တွက်ချက်နည်းမှာ Linus Pauling မှ မူလအဆိုပြုချက်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် 0.79 မှ 3.98 ( ဟိုက်ဒရိုဂျင် စကေး) တွင် အများအားဖြင့် Pauling scale ( χ r ) ဟုရည်ညွှန်းသော အတိုင်းအတာမဲ့ပမာဏကို ပေးသည်။ = ၂.၂၀)။ အခြားတွက်ချက်နည်းများကိုအသုံးပြုသောအခါ၊ တူညီသောကိန်းဂဏန်းတန်ဖိုးများကိုဖုံးလွှမ်းသည့်စကေးတစ်ခုပေါ်တွင်ရလဒ်များကိုကိုးကားရန်၊ ၎င်းကို Pauling ယူနစ် ရှိ electronegativity ဟုလူသိများသည်။
အများအားဖြင့် တွက်ချက်ထားသည့်အတိုင်း၊ electronegativity သည် အက်တမ်တစ်ခုတည်း၏ ဂုဏ်သတ္တိမဟုတ်ဘဲ မော်လီကျူး တစ်ခုအတွင်းရှိ အက်တမ်တစ်ခု၏ ဂုဏ်သတ္တိဖြစ်သည်။ [၅] မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ၊ အက်တမ်တစ်ခု၏ electronegativity သည် ပထမဆုံး ionization စွမ်းအင် နှင့် ပြင်းထန်စွာ ဆက်စပ်နေသည်။ electronegativity သည်အီလက်ထရွန် affinity နှင့် အနုတ်လက္ခဏာ(အမဓာတ်)တွင်အနည်းငယ်ဆက်စပ်နေပြီး (သေးငယ်သော electronegativity တန်ဖိုးများ အတွက်) အပေါင်းလက္ခဏာ(အဖိုဓာတ်)တွင် အီလက်ထရွန် affinity နှင့် ခိုင်မာစွာ ဆက်နွယ်နေပါသည်(အများစုနှင့် ပိုကြီးသော electronegativity တန်ဖိုးများအတွက်)။ [၆] ဒြပ်စင်တစ်ခု၏ electronegativity သည် ၎င်း၏ ဓာတုပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ကွဲပြားလိမ့်မည်၊ [၇] သို့သော် ၎င်းအား လွှဲပြောင်းနိုင်သော ဂုဏ်သတ္တိ တစ်ခုအဖြစ် ယူဆလေ့ရှိသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ အခြေအနေအမျိုးမျိုးတွင် အလားတူတန်ဖိုးများ အကျုံးဝင်မည်ဟု ယူဆရသည်။
Cesium သည် အနည်းဆုံး electronegative ဒြပ်စင် (0.79); ဖလိုရင်း (၃.၉၈) အများဆုံးဖြစ်သည်။
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "Electronegativity". doi:10.1351/goldbook.E01990
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ Jensen, W.B. (1996). "Electronegativity from Avogadro to Pauling: Part 1: Origins of the Electronegativity Concept". Journal of Chemical Education 73 (1): 11–20. doi:. Bibcode: 1996JChEd..73...11J.
- ↑ Pauling, L. (1932). "The Nature of the Chemical Bond. IV. The Energy of Single Bonds and the Relative Electronegativity of Atoms". Journal of the American Chemical Society 54 (9): 3570–3582. doi:.
- ↑ "Evaluation of Electronegativity Scales" (2020-05-26): 11585–11594.
- ↑ Nature of the Chemical Bond။ 1960။ pp. 88–107။
- ↑ "PubChem ElectroNegativity," Downloaded, line-graphed, and correlated 'Electronegativity' with 'ElectronAffinity', showing a rather strong positive correlation of '0.712925965'. (Accessed linked site on 2023-09-16.)
- ↑ Chemistry of the Elements။ 1984။ p. 30။