ဟိုချီမင်းမြို့

ဤဆောင်းပါးသည် မြို့ အကြောင်း ဖြစ်သည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင် အတွက် ဟိုချီမင်း ကို ကြည့်ပါ။

ဟိုချီမင်းစီးတီး Thành phố Hồ Chí Minh Saigon (Sài Gòn)
Municipality (special)
Ho Chi Minh City
Skyline of District 1 Bình Thạnh district with Landmark 81 မိုးမျှော်တိုက် ဟိုချီမင်းမြို့တော်ခန်းမ ဆိုင်ဂုံအော်ပရာဇာတ်ရုံ ဆိုင်ဂုံမယ်တော်ကာသီဒြယ် လွတ်လပ်ရေးအိမ်တော်
ဟိုချီမင်းစီးတီး၏ တံဆိပ်တုံး စည်းတံဆိပ်
နာမည်ပြောင်(များ): The city bearing the name of Uncle Ho (Thành phố mang tên Bác Hồ) The Pearl of Far East (Hòn ngọc của Viễn Đông) Paris of the Orient (Paris của phương Đông) Sài thành (The short way to call the "City of Saigon" (Thành phố Sài Gòn) in Vietnamese)
ဆောင်ပုဒ်: Paulatim crescam (historical) Meaning: Little by little we grow
Interactive map outlining Ho Chi Minh City
ဟိုချီမင်းစီးတီး ဟိုချီမင်းစီးတီး ဟိုချီမင်းစီးတီး Location within Vietnam##Location within Southeast Asia##Location within Asia
ကိုဩဒိနိတ်: 10°46′32″N 106°42′07″E
Country	Vietnam
Region	Southeast
Founded	1698
Change of name	1976
တည်ထောင်သူ	Nguyễn Hữu Cảnh
အမည်ပေး	Ho Chi Minh
Government center	District 1 District 3
Subdivisions	16 urban districts, 5 rural districts and 1 sub-city
အစိုးရ
• အမျိုးအစား	Municipality
• အစိုးရအဖွဲ့	Ho Chi Minh City People's Council
• Secretary of CPV	Nguyễn Văn Nên
• Chairwoman of People's Council	Nguyễn Thị Lệ
• Chairman of People's Committee	Nguyễn Văn Được
ဧရိယာ
• Municipality (special)	၆.၇၇၂ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၂.၆၁၅ စတုရန်းမိုင်)
• မြို့ပြကြီး	၃၀,၅၉၅ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၁၁၈၁၃ စတုရန်းမိုင်)
ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်အမြင့်	၁၉ မီတာ (၆၃ ပေ)
လူဦးရေ (2025)
• Municipality (special)	၁၄.၀၀၂.၅၉၈
• အဆင့်	1st
• သိပ်သည်းမှု	၂.၀၆၇/km၂ (၅.၃၅/sq mi)
• မြို့ပြကြီး	၂၂,၅၅၂,၉၀၀ (၁st)
• မြို့ပြကြီး သိပ်သည်းမှု	၇၃၇/km၂ (၁၉၁၀/sq mi)
Demonym(s)	Saigonese
GRDP (Nominal)
• Municipality (Special)	US$ 119.2 billion (2025)
• Metro	US$ 133.1 billion (2023)
အချိန်ဇုန်	Indochina Time (UTC+7)
Postal code	70xxx–74xxx
Area codes	28
ISO 3166 ကုဒ်	VN-SG
ယာဉ်မှတ်ပုံတင်	41, 50–59
HDI (2022)	0.811 (3rd)
Rapid transit system	Ho Chi Minh City Metro
ဝက်ဘ်ဆိုဒ်	hochiminhcity.gov.vn

ဟိုချီမင်းစီးတီး(ဗီယက်နမ်: Thành phố Hồ Chí Minh, အတိုကောက် TP.HCM; Ho Chi Minh City) ကို ယေဘုယျအားဖြင့် ဆိုင်ဂုံ (Saigon) ဟု လူသိများသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၁၄ သန်းခန့်ရှိပြီး ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။

ဟိုချီမင်းမြို့၏ ပထဝီဝင်အနေအထားသည် မြစ်များနှင့် တူးမြောင်းများပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ၎င်းတို့အနက် အကြီးဆုံးမှာ ဆိုက်ဂွန်မြစ် (Saigon River) ဖြစ်သည်။ စည်ပင်သာယာအုပ်ချုပ်ရေးမြို့တစ်မြို့အနေဖြင့် ဟိုချီမင်းမြို့တွင် မြို့ပြမြို့နယ် ၁၆ ခု၊ ကျေးလက်ခရိုင် ၅ ခု နှင့် မြူနီစီပယ်မြို့ ၁ ခု ပါဝင်သည်။

ဗီယက်နမ်၏ အကြီးဆုံးဘဏ္ဍာရေးဗဟိုဌာနဖြစ်သော ဟိုချီမင်းမြို့သည် ဗီယက်နမ်ရှိ တိုင်းဒေသကြီးများနှင့် စည်ပင်သာယာအုပ်ချုပ်ရေးမြို့များအားလုံး၏ ဒေသတွင်းစုစုပေါင်းထုတ်ကုန် (Gross Regional Domestic Product) အများဆုံးဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံ၏စုစုပေါင်း GDP ၏ လေးပုံတစ်ပုံခန့်ကို ပံ့ပိုးပေးလျက်ရှိသည်။

ဟိုချီမင်းမြို့၏ မက်ထရိုပိုလစ်တန်ဧရိယာသည် အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ ပဉ္စမမြောက် အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဒေသဖြစ်ပြီး အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ မြို့တော်များ ပြင်ပတွင် အကြီးဆုံးစီးပွားရေးဒေသလည်း ဖြစ်သည်။

သမိုင်းကြောင်း

ဤဒေသသည် မူလက ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး Đại Việt ၏ နမ်ကျန့် (Nam tiến) ခေါ် နယ်မြေချဲ့ထွင်ရေးမူဝါဒကြောင့် ၁၆၉၈ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်၏ ငုယင်မင်းများ (Nguyễn lords) လက်အောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ငုယင်မင်းတို့ မပျက်စီးမီကာလတွင် ၎င်းတို့၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဆိုက်ဂွန်ခံတပ် (Citadel of Saigon) ကျဆုံးပြီးနောက် ၁၈၆၂ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၉ ခုနှစ်အထိ ပြင်သစ်ကိုချင်ချိုင်းနား (French Cochinchina) ၏ မြို့တော်ဖြစ်လာခဲ့သည်။

၎င်းသည် ၁၈၈၇ ခုနှစ်မှ ၁၉၀၂ ခုနှစ်အထိနှင့် ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၄ ခုနှစ် ရပ်စဲချိန်အထိ ပြင်သစ်အင်ဒိုချိုင်းနား (French Indochina) ၏ မြို့တော်လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ပြင်သစ်က ဗီယက်နမ်၏ လွတ်လပ်ရေးနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အသိအမှတ်ပြုပြီးနောက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၅ ခုနှစ်အထိ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ (State of Vietnam, တောင်ဗီယက်နမ်) ၏ မြို့တော်ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၄ ခုနှစ် ပိုင်းခြားပြီးနောက် မြောက်ဗီယက်နမ်မှ သိမ်းပိုက်သည်အထိ တောင်ဗီယက်နမ်၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ မြောက်ဗီယက်နမ်သည် ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် စည်းလုံးသော ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး မြို့ကို ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ဟိုချီမင်း (Hồ Chí Minh) အမည်ဖြင့် ပြောင်းလဲခဲ့သော်လည်း ယခင်အမည် ဆိုက်ဂွန် ကို အများအားဖြင့် ပုံမှန်မဟုတ်သော အသုံးပြုမှုများတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးစွဲနေဆဲဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှစ၍ မြို့တော်သည် လျင်မြန်သော တိုးချဲ့မှုနှင့် ခေတ်မီတိုးတက်မှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး ဗီယက်နမ်၏ စစ်ပြီးခေတ်စီးပွားရေးပြန်လည်နာလန်ထူရေးကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ကာ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်ရေးဗဟိုဌာနအဖြစ် ပြန်လည်အသက်ဝင်လာစေရန် ကူညီပေးခဲ့သည်။

အုပ်ချုပ်ရေး

	အမည်	အမည် (ဗီယက်နမ်)			အမည်	အမည် (ဗီယက်နမ်)
		ခေတ်ပေါ်	ရိုးရာ			ခေတ်ပေါ်	ရိုးရာ
ပြည်နယ်
၁	အန္ဒုံ	An Đông	高平	၁	ရိုက်ဇူအာ	Rạch Dừa	高平
၂	အန်းဟိုအီဒုန်း	An Hội Đông	牢該	၂	စိုင်္ဂုန်	Sài Gòn	牢該
၃	အန်းဟိုအီသိန်း	An Hội Tây	山羅	၃	သမ္ဘင်	Tam Bình	山羅
၄	အန်းခိုင်း	An Khánh	莱州	၄	သမ်လောင်	Tam Long	莱州
၅	အန်းလတ်	An Lạc	諒山	၅	သမ်ထန်း	Tam Thắng	諒山
၆	အန်းညန်း	An Nhơn	宣光	၆	သန်ညန်ဖူး	Tăng Nhơn Phú	宣光
၇	အန်းဖူး	An Phú	太原	၇	သန်ဘင်	Tân Bình	太原
၈	အန်းဖူးဒုန်း	An Phú Đông	奠邊	၈	သဏ္ဍင်	Tân Định	奠邊
၉	ဘာရျ	Bà Rịa	富壽	၉	သဏ္ဍုန်ဟျတ်	Tân Đông Hiệp
၁၀	ဘန်ကာ	Bàn Cờ	北寧	၁၀	ဘန်ကာ	Bàn Cờ	北寧
၁၁	ဘိုင့်ဟျန်	Bảy Hiền	廣寧	၁၁	ဘိုင့်ဟျန်	Bảy Hiền	廣寧
၁၂	ဘိန်းကတ်	Bến Cát	興安	၁၂	ဘိန်းကတ်	Bến Cát	興安
၁၃	ဘိန်းထိုင်	Bến Thành	寧平	၁၃	ဘိန်းထိုင်	Bến Thành	寧平
၁၄	ဘင်သား	Bình Cơ	清化	၁၄	ဘင်သား	Bình Cơ	清化
၁၅	ဘင်ဇူအန်း	Bình Dương	藝安	၁၅	ဘင်ဇူအန်း	Bình Dương	藝安
၁၆	ဘင်ဒုန်း	Bình Đông	河靜	၁၆	ဘင်ဒုန်း	Bình Đông	河靜
၁၇	ဘင်ဟွာ	Bình Hòa	廣治	၁၇		Quảng Trị	廣治
၁၈	ဘင်ဟွန်းဟွာ	Bình Hưng Hòa	廣義	၁၈		Quảng Ngãi	廣義
၁၉	ဘင်လိုင်ချွန်း	Bình Lợi Trung		၁၉		Gia Lai	嘉萊
၂၀	ဘင်ဖူး	Bình Phú	得刻	၂၀		Đắk Lắk	得刻
၂၁	ဘင်ကွိုင်း	Bình Quới	慶和	၂၁		Khánh Hòa	慶和
၂၂	ဘင်သန်း	Bình Tân	林垌	၂၂		Lâm Đồng	林垌
၂၃	ဘင်သိန်	Bình Tây	西寧	၂၃		Tây Ninh	西寧
၂၄	ဘင်ထိုင်	Bình Thạnh	垌𬸼	၂၄		Đồng Nai	垌𬸼
၂၅	ဘင်ထိုင်း	Bình Thới	垌塔	၂၅		Đồng Tháp	垌塔
၂၆	ဘင်သျန်း	Bình Tiên	安江	၂၆		An Giang	安江
၂၇	ဘင်ချီဒုန်	Bình Trị Đông	永龍	၂၇	ထုဇုံမုတ်	Thủ Dầu Một	永龍
၂၈	ဘင်ချွန်း	Bình Trưng	鎶䋃	၂၈		Cà Mau	鎶䋃
	ကတ်လိုင်း	Cát Lái
	ကုံကီအောင်	Cầu Kiệu			ချွန်မိသိန်	Trung Mỹ Tây
	ကုံအုန်လိုင့်	Cầu Ông Lãnh
	ကျိုင်းဟျတ်	Chánh Hiệp
	ကျိုင်းဟွန်း	Chánh Hưng			ဗွန့်သောင်	Vũng Tàu
	ကျိုင်းဖူးဟွာ	Chánh Phú Hòa			ဗူအန်လိုင်	Vườn Lài
	ကျာလန်း	Chợ Lớn			စောင်းကျောင်း	Xóm Chiếu
	ကျာကွမ်	Chợ Quán
	ဇိအန်	Dĩ An
	ဇျန်ဟုန်	Diên Hồng
	ဒုံးဟွာ	Đông Hòa
	ဒုံးဟွန်းထွမ်	Đông Hưng Thuận
	ဒွတ်ညွမ်	Đức Nhuận
	ဇါးဒင်	Gia Định
	ဂော်ဗတ်	Gò Vấp
	ဟိုင်ထုန်း	Hạnh Thông
	ဟျတ်ဘင်	Hiệp Bình
	ဟွာဘင်	Hòa Bình
	ဟွာဟွန်း	Hòa Hưng
	ဟွာလိုင်	Hòa Lợi
	ခိုင်းဟိုအီ	Khánh Hội
	လိုင်းထျောင်း	Lái Thiêu
	လင်းစွမ်း	Linh Xuân
	လောင်းဘင်	Long Bình
	လောင်းဟူးအန်း	Long Hương
	လောင်းငွိအန်း	Long Nguyên
	လောင်းဖုအတ်	Long Phước
	လောင်းချူအန်	Long Trường
	မင်းဖွန်	Minh Phụng
	ညျောင်လုတ်	Nhiêu Lộc

ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စိန်ခေါ်မှုများ

ဟိုချီမင်းမြို့သည် ဗီယက်နမ်တောင်ပိုင်းတွင်သာမက တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာအရပါ စီးပွားရေး၊ ဖျော်ဖြေရေးနှင့် ပညာရေးဗဟိုဌာနများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် ရာရှည်အစဉ်အလာရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဗီယက်နမ်တွင် အလုပ်အများဆုံး နိုင်ငံတကာသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဗဟိုချက်လည်း ဖြစ်ပြီး၊ တန်ဆွန်းညက်လေဆိပ် (Tân Sơn Nhất International Airport) သည် ဗီယက်နမ်သို့ နိုင်ငံတကာခရီးသည်ဝင်ရောက်မှု စုစုပေါင်း၏ ထက်ဝက်နီးပါးကို ကိုင်တွယ်ပြီး ဆိုက်ဂွန်ဆိပ်ကမ်း (Port of Saigon) သည် အရှေ့တောင်အာရှရှိ အလုပ်အများဆုံး ကွန်တိန်နာဆိပ်ကမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။

မြို့တော်သည် ခရီးသွားဆွဲဆောင်ရာနေရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ သမိုင်းဝင်အထင်ကရနေရာအချို့နှင့် ခေတ်မီအထင်ကရနေရာများတွင် လွတ်လပ်ရေးနန်းတော် (Independence Palace)၊ ဘစ်တက်စ်ကို ဘဏ္ဍာရေးမျှော်စင် (Bitexco Financial Tower)၊ လန်းမတ် ၈၁ မျှော်စင် (Landmark 81 Tower)၊ စစ်ပွဲအကြွင်းအကျန်ပြတိုက် (War Remnants Museum)၊ ဘန်ထန်ဈေး (Bến Thành Market) စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ မြို့သည် လမ်းလျှောက်၍ရသော လမ်းကျဉ်းများနှင့် စည်ကားသော ညဘက်ဘဝဖြင့်လည်း လူသိများပြီး၊ ဖန်ငူလား ရပ်ကွက် (Phạm Ngũ Lão Ward) နှင့် ၎င်းရပ်ကွက်အတွင်းရှိ ဘွီဗီယန်လမ်း (Bùi Viện street) တို့မှာ ထင်ရှားသည်။ လက်ရှိတွင် ဟိုချီမင်းမြို့သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မြင့်တက်မှုနှင့် ရေကြီးမှုများအပြင် အများပြည်သူသုံး အခြေခံအဆောက်အအုံများအပေါ် ပြင်းထန်သော ဖိစီးမှုများကဲ့သို့သော ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ဟိုချီမင်းစီးတီး (အင်္ဂလိပ်: Ho Chi Minh City) သည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ယခင်က ဆိုင်ဂုံမြို့ဟု ခေါ်ဝေါ်သောမြို့ဖြစ်သည်။ တစ်ချိန်က ပရေးနော်ကာဟု ခေါ်ဝေါ်ကြပြီး ခမာလူမျိုးတို့၏ ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်ခဲ့သည်။ အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်၏ အရှေ့တောင်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။

ဆိုင်ဂုံဆိုသော အမည်ဖြင့် ပြင်သစ်ကိုလိုနီ ကိုချင်ချိုင်းနား၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၅ မှ ၁၉၇၅ ခုနှစ် အထိ တောင်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်ဂုံအား အနီးရှိ ဂိုင်းဒင်းဒေသနှင့် ပေါင်းစပ်၍ ဟိုချီမင်းစီးတီးဟု အမည်ပြောင်းခဲ့သည်။

တရုတ် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ၃၄ မိုင်မျှသာကွာဝေး၍ ဆိုင်ဂုံမြစ် ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွင် အချက် အခြာ ဌာနတစ်ခုဖြစ်၍ ပြင်သစ်နိုင်ငံနှင့် အမြဲပင်ဆက်သွယ် လျက်ရှိ၏။

ပြင်သစ်တို့မသိမ်းပိုက်မီအချိန်က ဆိုင်ဂုံမှာ 'ဂိုင်ဒင်သန်' ဟု ခေါ်တွင်၍ ကိုချင်ချိုင်းနားပြည် အောက်ပိုင်းမြို့တော်ဖြစ်ခဲ့ သည်။ ၁၈၅၉ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်တို့သိမ်းယူခြင်းခံခဲ့ရ၏။ ဆိုင်ဂုံနှင့်အနီးရှိ ရှော်လွန်မြို့တို့မှာ မီးရထား၊ ဓာတ်ရထား၊ မော်တော်ကားလမ်းနှင့် တူးမြောင်းများဖြင့် ဆက်သွယ်လျက်ရှိ သဖြင့် တစ်ဆက်တည်းကဲ့သို့ပင် ဖြစ်နေ၏။ ယင်းနှစ်မြို့တွင် ဆန်စက်၊ ဆပ်ပြာစက်၊ စီးကရက်စက်ရုံ၊ သစ်စက်၊ တိုင်ယာ စက်ရုံနှင့် သစ်သီးစည်သွတ်စက်ရုံ အမြောက်အမြားရှိသည်။ ဆိုင်ဂုံမြို့သည် ခေတ်မီမြို့ကြီးတစ်မြို့ဖြစ်၍ ပြင်သစ်တို့ အခြေစိုက်ခဲ့သဖြင့် အရိပ်အာဝါသကောင်းသောလမ်းကျယ်ကြီး များနှင့် ပြင်သစ်ဆန်၍ လှပသောတိုက်တာအဆောက်အအုံကြီး များစွာရှိ၏။ ၁၉၄ဝ ပြည့်နှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၁၈၉,၇၅ဝ ယောက်ရှိသည့်အနက် ပြင်သစ်နှင့် ဥရောပတိုက် သားများ တစ်သောင်းကျော်ခန့်ရှိလေသည်။

အင်ဒိုချိုင်းနား၏ ထွက်ကုန်ဝင်ကုန် ထက်ဝက်ခန့်မျှကို ဆိုင်ဂွန်မြို့ဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့် သယ်ယူပို့ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ကြီးကျယ်သော ထွက်ကုန်များမှာ ဆန်စပါး၊ ကြက်ပေါင်စေး၊ ပြောင်း၊ ကျွန်းသစ်၊ သံဖြူ၊ လက်ဖက်ခြောက်၊ ငရုတ်ကောင်း နှင့် သားရေစိမ်းများဖြစ်ပြီးလျှင်၊ ဝင်ကုန်များမှာ အများအားဖြင့် ပြင်သစ်နှင့် အင်္ဂလိပ်ကုန်စည်များသာဖြစ်သော အထည်အလိပ်၊ ရေနံထွက်ပစ္စည်းများ၊ ဝါဂွမ်း၊ သံနှင့် သံမဏိစက် ကရိယာ၊ စက္ကူအစရှိသည်တို့ဖြစ်ကြ၏။ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယိုးဒယားနိုင်ငံ၊ စင်္ကာပူ၊ ဂျာဗားကျွန်းနှင့်လည်း ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်ဖောက် ကားလျက်ရှိလေသည်။