မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ကြည်အေး (စာရေးဆရာမ)

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ကြည်အေး
မွေးဖွားမကြည်ကြည် (ခေါ်) မသောင်းကြည်
(၁၃-ဖော်ပြချက် အမှား - နားမလည်သော ပုဒ်ဖြတ် စာလုံး "၁"။-၁၉၂၉)ဒီဇင်ဘာ ၁၃၊ ၁၉၂၉
ရန်ကုန်မြို့ လှည်းတန်းရပ်
ကွယ်လွန်၂၈ ဒီဇင်ဘာ၊ ၂၀၁၆(2016-12-28) (အသက် ၈၇)
နယူးယောက်မြို့၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု
အလုပ်အကိုင်ဆရာဝန်စာရေးဆရာကဗျာဆရာ
နိုင်ငံလူမျိုး မြန်မာ
ကိုးကွယ်မှုဗုဒ္ဓဘာသာ

ကြည်အေး (၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၉–၂၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၆) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသမီး စာရေးဆရာ၊ ဆရာဝန်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။

၁၉၂၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့ လှည်းတန်းရပ်၌ မွေးဖွားသည်။ မိဘနှစ်ပါးမှာ ဦးဟန် နှင့် ဒေါ်ငွေယုန်တို့ဖြစ်၍ ကုန်သည်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ကြသည်။ အမည်ရင်းမှာ မကြည်ကြည်တင်မြင့်(ခေါ်) ဒေါ်သောင်းကြည် ဖြစ်သည်။ တတိယတန်းတွင် ပညာသင်ကြားနေစဉ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ဖြစ်၍ စစ်ဘေးမှကင်းလွတ်ရာ တောရွာ၊ တောမြို့များတွင် ပြေး လွှားရင်း အချိန်ကုန်ခဲ့သည်။

စစ်မဖြစ်မီ ၃ တန်းမျှသာ ပညာသင်ခဲ့သော်လည်း မြန်မာစာကို လေ့လာခဲ့သည်။ စစ်ပြီးစမှာ အင်္ဂလိပ်သဒ္ဒါဆရာ မစ္စတာ မေတျာထံ၌ (၆)လ ကြာကြာ အင်္ဂလိပ်စာကိုလေ့လာခဲ့၏။ စစ်ပြေးကာလတွင် စာပေဗိမာန်အဖွဲ့၌ သင်တန်းဖွင့်သဖြင့် ထိုသင်တန်းသို့တက်ရောက်ကာ အဆင့်မြင့်သော ကောလိပ်ဘာသာရပ်များကို အခြေခံတတ်ကျွမ်းခဲ့သည်။

ပညာသင်ဘဝ

[ပြင်ဆင်ရန်]

စစ်ကြီးပြီးသောအခါ ကုလားအဘိုးကြီး ကေကေမီတြ ထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ထိုစဉ် ကွမ်းခြံကုန်းမြို့၌-စစ်ပြေးလာကြသော စာပေဗိမာန်ဆရာများက လူငယ်များကို သင်တန်းတစ်ခုပေးရန် စီစဉ်ကြသည်။ ကြည်အေးသည် ဦးဝန်(မင်းသုဝဏ်)၏မြန်မာစာ၊ ဆရာတက်တိုးအင်္ဂလိပ်စာနှင့် သတင်းစာလုပ်ငန်း၊ ဒေါ်ခခွေး၊ ဒေါ်မမကြီး၏ကမ္ဘာ့သမိုင်းစသော သင်တန်းများကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ကျောင်းနှစ်နှစ်မျှ နေပြီး ဆယ်တန်းစာမေးပွဲ ဖြေဆိုအောင်မြင်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သို့ရောက်သည်။ ဆေးပညာ တတိယနှစ်တွင် ကျောင်းထွက်ခဲ့သည်။ ဝိဇ္ဇာစာမေးပွဲကို ဖြေဆိုအောင်မြင်သည်။ ပထမဆုံးဝတ္ထုကို တာရာမဂ္ဂဇင်း(အတွဲ-၁၊အမှတ်-၄)တွင်ဖော်ပြခံရပြီး ဝတ္ထုအမည်မှာ ထိုည ဝတ္ထုတိုဖြစ်သည်။ ကြည်အေး ဟူသော ကလောင်အမည်ယူခဲ့ခြင်းမှာ ဂျပန်တော်လှန်ရေး၌ ကျဆုံးခဲ့ရသည့် အစ်ကို၏သူငယ်ချင်း ကိုဗကြည် ဆိုသူ၏ ပုံနှိပ်မခံရသောအမည်ကို ယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်ကပင် ကဗျာကို ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာ စပ်ဆိုနိုင်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။

၁၉၄၇ - မက်ထရစ်စာမေးပွဲကို မြန်မာပြည်တစ်ပြည်လုံး၌ အတော်ဆုံး(၁၀)ဦးတွင် ပါဝင်ကာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။

၁၉၄၈ - ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တက်ရောက်ခဲ့။ ဆေးပညာတတိယနှစ်တွင် ကျောင်းထွက်ပြီး ဝိဇ္ဇာစာမေးပွဲဖြေဆို အောင်မြင်ခဲ့။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် နည်းပြဆရာအဖြစ် အမှုထမ်း။ နောက်ဆေးပညာကိုပြန်လည်သင်ယူ၊ ဆရာဝန်ဖြစ်ခဲ့။

၁၉၅၃ တွင်ဘဏ်မန်နေဂျာ ဦးတင်မြင့်နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ သားသမီး (၆) ယောက်ထွန်းကားသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် နည်းပြဆရာမ အဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ဆေးပညာကို တတိယနှစ်မှ ပြန်လည်တက်ရောက်သင်ယူပြီး ဆရာဝန်ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်ထုတ် တာရာမဂ္ဂဇင်း အတွဲ (၁) ၊ အမှတ် (၄) ပါ ထိုညဘဝတ္ထုတိုသည် ပထမဆုံး ပုံနှိပ်ဝတ္ထုဖြစ်သည်။

ဒေါ်ကြည်အေးသည် ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ၁၉၈၁ ဇူလိုင်လ (၁၀) ရက် တွင် ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ဦးတင်မြင့်ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ အင်္ဂလန်ပြည်တောင်ပိုင်း ကလိပ်လင်းန်ကယန်းမ်မြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ကာ ဆရာဝန်အဖြစ် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ပြုခဲ့သည်။

စစ်ပြီးကျောင်းပြန်တက်ရောက်သောအခါ (၇) တန်းမှ စတင်သော်လည်း တစ်နှစ်ခွဲအတွင်း ၈တန်း၊ ၉တန်းနှင့် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲများ အောင်မြင်ခဲ့၏။ အင်္ဂလိပ်စာ ဂုဏ်ထူးနှင့် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အထူးချွန်ဆုံး ၁၀ယောက်ထဲ၌ပါဝင်ခဲ့သည်။

မိဘက သမီးမိန်းကလေး ပညာသင်သည်ကို လက်ခံအားပေးခြင်းမရှိသဖြင့် ပညာရေးပျက်ပြားပြီး ဆေးတက္ကသိုလ် ပဉ္စမနှစ်တွင် ကျောင်းထွက်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ခင်မျိုးချစ်၊ ဦးခင်မောင်လတ်တို့ ကျေးဇူးကြောင့် ဘီအေတန်းဖြေ၍ အောင်မြင်ခဲ့သည်။

၁၉၅၃ နှစ်မှာ အိမ်ထောင်ကျပြီး သား သမီးခြောက်ယောက်မွေးဖွားခဲ့သည်။

၁၉၆၁ - ဘီဘီစီ လန်ဒန်၌ တစ်နှစ်ခန့် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။

၁၉၆၂- ၆၃ - တက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်စာနည်းပြဆရာအဖြစ် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်။

၁၉၆၅ - ၆၈ - ဆေးတက္ကသိုလ်ပြန်တတ်ခဲ့၏။

၁၉၆၈ - ၆၉ -၇၀ - MBBS အောင်မြင်သည်။ ဆေးရုံကြီးတွင် ဆရာဝန်လခမယူဘဲ လုပ်ခဲ့သည်။ ကိုယ်ပိုင် ဆေးခန်းဖွင့်သည်။

၁၉၇၁ - ၇၃ - အမေရိကန်နိုင်ငံ ချီကာဂိုမြို့၌ အလုပ်သင်ဆရာဝန်ဖြစ်လာခဲ့၏။

၁၉၇၃ - ၇၆ - နယူးယောက်မြို့မှာ စိတ်ပညာ Residency။ အမေရိက အရှေ့မြောက်မြို့များမှာ ကထိက အထူးကု ဆရာဝန်

၁၉၈၆ - ၈၈ - စင်စင်နက်တီ တက္ကသိုလ်တွင် စိတ်ရောဂါကုမှုပညာရပ်အဖွဲ့ဝင် (ဆယ်ကျော်သက်နှင့် မိသားစုစိတ်ရောဂါကုမှုပညာရပ်)

၁၉၈၈ - ၂၀၀၁ - အင်္ဂလန်သို့ပြောင်းရွှေ့၍ အစိုးရဆေးရုံ နှင့် ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံများတွင် အတိုင်ပင်ခံ သမားတော်။

၂၀၀၁ - အငြိမ်းစားယူခဲ့ပြီး စာပေ၊ ကဗျာများ ပိုမိုရေးသားခဲ့သည်။

၂၀၁၆ - ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့ မနက် ခြောက်နာရီ ကျော်တွင် ကွယ်လွန် ခဲ့သည်။[] ကွယ်လွန်ချိန်မှာ အသက် ၈၇ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။

စာပေရေးသားခြင်း

[ပြင်ဆင်ရန်]
ကြည်အေး၏ နွမ်းလျအိမ်ပြန် (၁၉၆၄)

ကြည်အေး၏ကလောင်ခွဲတစ်ခုမှာ မမိုးသူ ဖြစ်သည်။ မမိုးသူ အမည်ဖြင့် The Working Peoples Daily တွင် ဆောင်းပါးများရေးသားခဲ့သည်။ တာရာမဂ္ဂဇင်းတွင် ကဗျာအများဆုံးရေးသားခဲ့သည်။ မဂ္ဂဇင်းကြီးများတွင် ကဗျာ၊ ဝတ္ထုတို၊ ဝတ္ထုရှည်၊ ပုံပြင်၊ ဘာသာပြန်များရေးသားခဲ့သည်။

တာရာမဂ္ဂဇင်းတွင် ကဗျာများ စတင်ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုထုတ် တာရာမဂ္ဂဇင်း အတွဲ ၁၊ အမှတ် ၄ ပါ ထိုည သည် ပထမ ပုံနှိပ်ဝတ္ထုတိုဖြစ်သည်။ အတွေးအရေး ဆန်းသစ်တီထွင်ရဲတင်းမှုနှင့်အတူ ဖြစ်တည်မှုပဓာနဝါဒဆန်သော စာရေးဆရာအဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ နွမ်းလျအိမ်ပြန်(၁၉၆၄) ၊ မောင်ကိုကိုနှင့် မြနန္ဒာ (၁၉၇၃) ၊ မေတ္တာမီးအိမ် (၁၉၈၀)၊ အပြင်ကလူ (၁၉၉၆) ၂၀၀၃ ဒုကြိမ် နှင့် ကြည်အေး၏ကဗျာများ (၁၉၉၀၊၁၉၉၂) တို့မှာ အထူးထင်ရှားသည်။

ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်များ

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. မီ ပထမအကြိမ် ၁၉၆၀ ခုနှစ် (ဒု- ၁၉၉၅)
  2. တမ်းတတတ်သည် ပထမအကြိမ် ၁၉၆၁ ခုနှစ် (ဒု- ၁၉၉၅)
  3. ကျွန်မပညာသည် ပထမအကြိမ် ၁၉-- ခုနှစ် (ဒု- ၂၀၀၃)
  4. နွမ်းလျအိမ်ပြန်နှင့် ဖုန်းသက်တိုင်
  5. မောင်ကိုကို နှင့် မြနန္ဒာ ပထမအကြိမ် ၁၉၇၃ ခုနှစ် (ဒု- ၁၉၉၃)
  6. မေတ္တာမီးအိမ် ပထမအကြိမ် ၁၉၇- ခုနှစ် (ဒု- ၁၉၉၄)
  7. ကြည်အေး၏ကဗျာများ ပထမအကြိမ် ၁၉၉၀ ခုနှစ် (ဒု- ၁၉၉၂)
  8. ကြည်အေး၏ဝတ္ထုတိုများ(၁) ပထမအကြိမ် ၁၉၉၁
  9. ကြည်အေး၏ဝတ္ထုတိုများ(၂) ပထမအကြိမ် ၁၉၉၃
  10. ကြည်အေး၏ဝတ္ထုတိုများ(၃) ပထမအကြိမ် ၁၉၉၃
  11. ဤမာန ပထမအကြိမ် ၁၉၉၄
  12. ကြည်အေး၏ဝတ္ထုတိုများ(၄) ပထမအကြိမ် ၁၉၉၅
  13. တောတောင်ရေမြေ (ဘာသာပြန်) (၁၉၉၅)
  14. အိပ်မက်၊ အပြင်ကလူ (၁၉၉၆)
  15. ညတစ်ည၊ စိမ်းမြညတစ်ည' (၁၉၉၇)
  16. အိပ်မက်၊ အပြင်ကလူ(၂)အေးရဲ့ဖွင့်ဟဝန်ခံချက် (၁၉၉၇)
  17. ဖူးငုံပွင့်သစ် (၁၉၉၈)
  18. စိုးနှင့်ခိုင် (၂၀၀၀)
  19. မှန်၏မှောင်ရိပ် (၂၀၀၁)

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. ဇေယျာမော် (၂၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၆)။ စာရေးဆရာမကြီး(ဒေါ်)ကြည်အေး ကွယ်လွန်မဇ္ဈိမ။ ၂၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၆ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. ၂၀ ရာစု မြန်မာဝတ္ထုတို ၁၀၀ စာရေးဆရာ ၁၀၀၊ သီဟရတနာအုပ် ၁ဝဝပြည့် အထူးထုတ်