ဟစ်ဘစ်စကက်စ်
ဟစ်ဘစ်စကက်စ် | |
---|---|
ခေါင်ရန်းပန်း (Hibiscus rosa-sinensis) | |
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း | |
လောက: | Plantae |
Clade: | Angiosperms |
Clade: | Eudicots |
Clade: | Rosids |
မျိုးစဉ်: | Malvales |
မျိုးရင်း: | Malvaceae |
မျိုးရင်းသေး: | Malvoideae |
မျိုးဇာတ်: | Hibisceae |
မျိုးစု: | Hibiscus ကားလ် လင်းနီးယပ် (L.) |
မျိုးစိတ် | |
Synonyms[၁] | |
ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (Hibiscus)[၂][၃]သည် မာလဗေးစီ (Malvaceae)မျိုးရင်းဝင် ပန်းပွင့်သောအပင်တို့၏ မျိုးစုအမည် ဖြစ်သည်။ ဤမျိုးစု (genus)သည် ကြီးမားသောမျိုးစုတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ရာပေါင်းများစွာသော မျိုးစိတ် (species)တို့ ပါဝင်သည်။ သမပိုင်းဇုန်၊ ဆာ့ဗ်တျော့ပစ် (Subtropics - အပူပိုင်းဇုန်နှင့် သမပိုင်းဇုန်ကြားဒေသ)၊ အပူပိုင်းဇုန်တို့တွင် တွေ့ရသဖြင့်၊ အအေးပိုင်းဇုန်များမှလွဲ၍ ကမ္ဘာအနံ့တွေ့ရသော အပင်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဤမျိုးစိတ်ဝင် အပင်တို့၌ ကြီးမား၍ သိသာထင်ရှားသောပန်းများ ပွင့်လေ့ရှိပြီး၊ ယေဘုယျအားဖြင့် ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (အင်္ဂလိပ်: hibiscus)ဟု ခေါ်ကြသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွင် ရို့စ်မဲလို(rose mallow)ဟုလည်း တချို့ကခေါ်ကြသည်။ ဟာဒီဟစ်ဘစ်စကက်စ် (hardy hibiscus)၊ ရို့စ်အော့ဖ်ရှရွန် (rose of sharon)၊ တျော့ပစ်ကယ်ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (tropical hibiscus)ဟုလည်း ခေါ်ကြသေးသည်။
မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဤမျိုးစုဝင် အပင်အချို့
[ပြင်ဆင်ရန်]မြန်မာနိုင်ငံတွင်သိသော ခေါင်ရန်းပန်းသည် ဤဟစ်ဘစ်စကက်စ်မျိုးစုဝင် ဖြစ်ပြီး၊ သိပ္ပံအခေါ်အဝေါ်မှာ Hibiscus rosa-sinensis ဖြစ်သည်။ ချဉ်ပေါင်သည်လည်း ဤမျိုးစုဝင်ဖြစ်ပြီး၊ သိပ္ပံအခေါ်အဝေါ်မှာ Hibiscus sabdariffa ဖြစ်သည်။
သရုပ်ဖော်ပြချက်
[ပြင်ဆင်ရန်]ဟစ်ဘစ်စကက်စ် ပန်းမျိုးကွဲပုံများ
[ပြင်ဆင်ရန်]မျိုးစိတ်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဆာ့ဗ်တျော့ပစ် (Subtropics - အပူပိုင်းဇုန်နှင့် သမပိုင်းဇုန်ကြားဒေသ)နှင့် အပူပိုင်းဇုန်တို့တွင် ခေါင်ရန်းသည် လူသိအများဆုံး ဟစ်ဘစ်စကက်စ်မျိုးစုဝင်အပင် ဖြစ်သည်။
ဤမျိုးစုတွင် ပါဝင်သော မျိုးစိတ်အချို့မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
- Hibiscus abelmoschus L. (Abelmoschus moschatus ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။) Medik.[၄]
- Hibiscus abelmoschus var. betulifolius Mast. (Abelmoschus moschatus ဟုပင် ခေါ်ကြသည်။) Medik.[၅]
- Hibiscus abelmoschus var. genuinus Hochr. (Abelmoschus moschatus ဟုပင် ခေါ်ကြသည်။) Medik.[၆]
- Hibiscus laevis abutiloides Willd. (အမည်ကွဲ၊ Talipariti tiliaceum var. pernambucense (Arruda) Fryxell)[၇]
- Hibiscus abyssinicus Steud. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)[၈]
- Hibiscus acapulcensis Fryxell[၉]
- Hibiscus acerifolius Salisb. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)[၁၀]
- Hibiscus acerifolius DC. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)[၁၁]
- Hibiscus acetosaefolius DC. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)[၁၂]
- Hibiscus acetosella Welw. ex Hiern.[၁၃] ချဉ်ပေါင်ရိုင်း (false roselle)
- Hibiscus acicularis
- Hibiscus aculeatus—comfortroot
- Hibiscus altissimus
- Hibiscus andongensis
- Hibiscus angolensis
- Hibiscus aponeurus[၁၄]
- Hibiscus archeri—Archer's hibiscus
- Hibiscus aridicola
- Hibiscus arnottianus A.Gray—kokiʻo ʻula (ဟာဝိုင်ယီ)
- Hibiscus asper—bush roselle
- Hibiscus austroyunnanensis
- Hibiscus barbosae
- Hibiscus benguellensis
- Hibiscus berberidifolius
- Hibiscus bernieri
- Hibiscus bifurcatus—fork-bracted rosemallow
- Hibiscus biseptus—Arizona rosemallow
- Hibiscus bojerianus
- Hibiscus boryanus—foulsapate marron
- Hibiscus brackenridgei A.Gray—Hawaiian hibiscus maʻo hau hele
- Hibiscus burtt-davyi
- Hibiscus caerulescens
- Hibiscus caesius—dark-eyed hibiscus (တောင်အာဖရိက)
- Hibiscus calyphyllus—lemonyellow rosemallow (အာဖရိက အပူပိုင်းဇုန်)
- Hibiscus cameronii—Cameron's hibiscus, pink hibiscus
- Hibiscus cannabinus L.—Kenaf
- Hibiscus castroi
- Hibiscus cisplatinus—rosa del rio
- Hibiscus citrinus
- Hibiscus clayi O.Deg. & I.Deg.—Hawaiian red hibiscus (Hawaii)
- Hibiscus clypeatus—Congo mahoe
- Hibiscus coccineus (Medik.) Walter—scarlet rosemallow
- Hibiscus colimensis
- Hibiscus columnaris—mahot rempart
- Hibiscus comoensis
- Hibiscus congestiflorus
- Hibiscus costatus
- Hibiscus coulteri—desert rosemallow
- Hibiscus cuanzensis
- Hibiscus dasycalyx—Neches River rosemallow
- Hibiscus denudatus Benth.—pale face (Southwestern United States, Northwestern Mexico)
- Hibiscus dimidiatus
- Hibiscus dioscorides Anthony G. Miller (Yemen)
- Hibiscus diplocrater
- Hibiscus diriffan A.G.Mill. (Yemen)
- Hibiscus diversifolius—swamp hibiscus
- Hibiscus dongolensis
- Hibiscus donianus
- Hibiscus elatus—mahoe
- Hibiscus elegans
- Hibiscus engleri—wild hibiscus
- Hibiscus escobariae
- Hibiscus excellii
- Hibiscus ferrugineus
- Hibiscus ficalhoanus
- Hibiscus flavoroseus
- Hibiscus fragilis DC.—mandrinette (Mascarene Islands)
- Hibiscus fragrans
- Hibiscus fritzscheae
- Hibiscus fugosioides
- Hibiscus furcellatus Desr.—lindenleaf rosemallow (Caribbean, ဖလော်ရီဒါ, ဗဟိုအမေရိက, တောင်အမေရိက, ဟာဝိုင်ယီ)
- Hibiscus fuscus
- Hibiscus genevii Bojer (Mauritius)
- Hibiscus gilletii
- Hibiscus gossweileri
- Hibiscus grandidieri
- Hibiscus grandiflorus Michx.—swamp rosemallow (Southeastern United States)
- Hibiscus grandistipulatus
- Hibiscus grewiifolius
- Hibiscus hamabo
- Hibiscus hastatus
- Hibiscus heterophyllus—native rosella
- Hibiscus hirtus—lesser mallow
- Hibiscus hispidissimus
- Hibiscus huellensis
- Hibiscus hybridus
- Hibiscus indicus
- Hibiscus insularis Endl.—Phillip Island hibiscus (Phillip Island)
- Hibiscus integrifolius
- Hibiscus jaliscensis
- Hibiscus kochii
- Hibiscus kokio—red rosemallow
- Hibiscus labordei
- Hibiscus laevis All. (=H. militaris)—halberd-leaved rosemallow (central and eastern North America)
- Hibiscus lasiocarpos—woolly rosemallow
- Hibiscus lasiococcus
- Hibiscus lavaterioides
- Hibiscus laxiflorus
- Hibiscus leptocladus (Northwest Australia)
- Hibiscus leviseminus
- Hibiscus lilacinus—lilac hibiscus
- Hibiscus liliiflorus—Rodrigues tree hibiscus
- Hibiscus longifolius
- Hibiscus longisepalus
- Hibiscus ludwigii
- Hibiscus lunariifolius
- Hibiscus macilwraithensis - ဩစတြေးလျ
- Hibiscus macrogonus
- Hibiscus macrophyllus—largeleaf rosemallow
- Hibiscus macropodus
- Hibiscus makinoi—Okinawan hibiscus
- Hibiscus malacophyllus Balf.f. (ယီမင်)
- Hibiscus malacospermus
- Hibiscus martianus— heartleaf rosemallow
- Hibiscus moscheutos L.—crimsoneyed rosemallow (Central and Eastern North America)
- Hibiscus mutabilis L.—cotton rosemallow, Confederate rose (အရှေ့အာရှ)
- Hibiscus paramutabilis
- Hibiscus pedunculatus
- Hibiscus pernambucensis—seaside mahoe
- Hibiscus phoeniceus—Brazilian rosemallow
- Hibiscus platanifolius
- Hibiscus quattenensis
- Hibiscus poeppigii—Poeppig's rosemallow
- Hibiscus radiatus—monarch rosemallow
- Hibiscus rosa-sinensis L.—Chinese hibiscus (အရှေ့အာရှ)
- Hibiscus sabdariffa L.—roselle, omutete, or sorrel
- Hibiscus schizopetalus—fringed rosemallow
- Hibiscus scottii
- Hibiscus socotranus
- Hibiscus sinosyriacus
- Hibiscus splendens
- Hibiscus stenanthus Balf.f. (ယီမင်နိုင်ငံ)
- Hibiscus striatus—striped rosemallow
- Hibiscus sturtii ဩစတြေးလျ
- Hibiscus syriacus L. (type species)—rose of Sharon (အာရှ)
- Hibiscus taiwanensis S.Y. Hu
- Hibiscus tiliaceus L.—sea hibiscus (ဩစတြေးလျ, အရှေ့တောင်အာရှ, အိုရှန်းနီးယား)
- Hibiscus tozerensis - ဩစတြေးလျ
- Hibiscus trilobus—threelobe rosemallow
- Hibiscus trionum L.—flower-of-an-hour
- Hibiscus vitifolius—tropical rose mallow
- Hibiscus waimeae A.Heller—kokiʻo keʻokeʻo (ဟာဝိုင်ယီ)
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Genus: Hibiscus L။ Germplasm Resources Information Network။ United States Department of Agriculture (2007-10-05)။ 2010-05-28 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2010-02-16 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Oxford English Dictionary
- ↑ Sunset Western Garden Book, 1995:606–607
- ↑ Hibiscus abelmoschus L. — The Plant List။ 16 January 2021 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus abelmoschus var. betulifolius Mast. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus abelmoschus var. genuinus Hochr. — The Plant List။ 16 January 2021 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus abutiloides Willd. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus abyssinicus Steud. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus acapulcensis Fryxell — The Plant List။ 12 September 2022 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus acerifolius Salisb. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus acerifolius DC. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus acetosaefolius DC. — The Plant List။ 3 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Hibiscus acetosella Welw. ex Hiern — The Plant List။ 18 March 2017 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 October 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ "Plant use of the Maasai of Sekenani Valley, Maasai Mara, Kenya" (2006). Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine 2: 22. doi: . PMID 16674830.