အီလက်ထရွန်းနစ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
မျက်နှာပြင်ကပ် အီလက်ထရွန်းနစ် အစိတ်အပိုင်းများ

အီလက်ထရွန်းနစ်ဆိုသည်မှာ အီလက်ထရွန်များ အခြေခံကျသော နေရာမှ ပါဝင်သည့် လျှပ်စစ် စွမ်းအင် ကို မည်သို့ ထိန်းချုပ်ရမည် ဆိုသည်ကို လေ့လာသော သိပ္ပံပညာရပ် တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ အီလက်ထရွန်းနစ် သည် လျှပ်စစ်ပတ်လမ်းများနှင့် ၎င်းတို့ အချင်းချင်း မည်သို့ ဆက်သွယ်လုပ်ကိုင်သည် ဆိုသော နည်းပညာများကို လေ့လာသည့် ပညာ ဖြစ်သည်။ ထိုလျှပ်စစ်ပတ်လမ်းများတွင် အစွမ်းကြွ လျှပ်စစ် အစိတ်အပိုင်းများဖြစ်သော လေဟာပြွန်များ၊ ထရန်စစ်စတာများ၊ ဒိုင်အုတ်များနှင့် အိုင်စီပတ်လမ်း များ အပြင် ၎င်းတို့နှင့် ဆက်စပ်နေသော ပြုမဲ့ လျှပ်စစ် အစိတ်အပိုင်းများနှင့် ပါဝင်သည်။ ပုံမှန်အာဖြင့် အီလက်ထရွန်းနစ် ပစ္စည်းများတွင် တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ အခြေခံ အားဖြင့် ပါဝင်ပြီး သို့မဟုတ် တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများသာ ပါဝင်ပြီး ပြုမဲ့ ပစ္စည်းများမှ ထောက်ပံပေးထားသည်။ ထိုသို့သော ပတ်လမ်းမျိုးကို အီလက်ထရွန်းနစ် ဆားကစ် ပတ်လမ်း ဟု ခေါ်ကြသည်။

မျဉ်းဖြောင့်မဟုတ်သော လုပ်ဆောင်ပုံ ရှိသည့် အစွမ်းကြွ အစိတ်အပိုင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ အီလက်ထရွန်ရွေ့လျားမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်သော စွမ်းအားကြောင့် အားနည်းသော လွှင့်လှိုင်းများကို ချဲ့ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်ပြီး အီလက်ထရွန်းနစ်ကို သတင်းအချက်အလက် ဆင့်တက် ပြုပြင်ခြင်းတွင် လည်းကောင်း၊ ကြေးနန်းဆက်သွယ်ရေး တွင် လည်းကောင်း၊ လွှင့်လှိုင်း ဆင့်တက်ပြုပြင်ခြင်းတွင် လည်းကောင်း အသုံးပြုကြသည်။ အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများသည် ခလုပ်များ အဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်သည့်အတွက် ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် သတင်းအချက်အလက်များ ဆင့်တက်ပြုပြင်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ကြားဆက် နည်းပညာများဖြစ်ကြသော ဆားကစ်ပြားများ၊ အီလက်ထရွန်းနစ် ထုတ်ပိုးမှု နည်းပညာများ နှင့် အခြားသော မတူကွဲပြားသော ပုံစံများရှိသည့် ဆက်သွယ်ရေး အခြေခံ အဆောက်အအုံများက ဆားကစ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို အပြည့်အဝ ဖြစ်စေပြီး ရောနှောနေသော ကိရိယာများကို ပုံမှန် အလုပ်လုပ်သည့် စနစ်တစ်ခု အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးသည်။

အီလက်ထရွန်းနစ်သည် လျှပ်စစ် နှင့် လျှပ်စစ်စက်မှု သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာတို့မှမတူ ကွဲပြားခြားနားပြီး ထိုပညာရပ်များမှာ လျှပ်စစ် ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ဖြန့်ဝေခြင်း၊ လွှဲပြောင်းခြင်း၊ သိုလှောင်ခြင်း နှင့် လျှပ်စစ် စွမ်းအင်ကို အခြားပုံစံရှိသော စွမ်းအပ်များမှ ဓာတ်ကြိုးများကို အသုံးပြု၍ ပြောင်းလဲခြင်း၊ မော်တာ၊ ဂျင်နရေတာ၊ ဘက်ထရီ၊ မီးခလုပ်၊ ရီလေး၊ ထရန်စဖော်မာ၊ လျှပ်ခံ နှင့် အခြားသော ပြုမဲ့ လျှပ်စစ် ပစ္စည်းများ အကြောင်းကို လေ့လာသော ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ကွဲပြားခြားနားမှုများသည် ၁၉၀၆ ခုနှစ် လီးဒီဖောရက်စ်မှ ထရိုင်အုတ်ကို တီထွင်ခဲ့ရာမှ စတင်ခဲ့ပြီး ထိုကိရိယာမှ စက်မှုပစ္စည်းမဟုတ်သော ကိရိယာဖြင့် အားနည်းသော ရေဒီယို နှင့် အသံ လွှင့်လှိုင်းများကို ချဲ့ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ခုနှစ်အထိ ထိုဘာသာရပ်နယ်ပယ်ကို ရေဒီယိုနည်းပညာဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြပြီး အကြောင်းမှာ ၎င်း၏ အဓိက အသုံးချမှုမှာ ရေဒီယို ထုတ်လွှင့်စက်များ၊ ဖမ်းယူစက်များနှင့် လေဟာပြွန်များကို ဒီဇိုင်းထုတ်ခြင်း နှင့် သီအိုရီများသာ ဖြစ်သောကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။

ယနေ့ခေတ်တွင် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာ အများစုမှာ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူး ပစ္စည်းများကို အသုံးပြု၍ အီလက်ထရွန်များကို ထိန်းချုပ်ကြသည်။ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူး ပစ္စည်းများကို လေ့လာသောပညာ နှင့် ဆက်စပ်နေသော နည်းပညာများကို စိုင်ခဲရုပ်ခြေ ရူပဗေဒပညာ၏ ဘာသာရပ်ခွဲများအဖြစ် မှတ်ယူကြပြီး အီလက်ထရွန်းနစ် ပတ်လမ်းများကို ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ခြင်း နှင့် တည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် လက်တွေ့ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းခြင်းတို့မှာ အီလက်ထရွန်းနစ် နည်းပညာ အောက်တွင် အကျုံးဝင်သည်။ ဤဆောင်းပါးသည် အီလက်ထရွန်းနစ် အား အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ် အမြင်မှ ရှုမြင်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အီလက်ထရွန်းနစ်၏ ဘာသာရပ်ခွဲများ[ပြင်ဆင်ရန်]

အီလက်ထရွန်းနစ်တွင် အောက်ပါ ဘာသာရပ်ခွဲများ ရှိသည်။

  1. ဒီဂျစ်တယ် အီလက်ထရွန်းနစ်
  2. အင်နာလော့ အီလက်ထရွန်းနစ်
  3. မိုက်ခရို အီလက်ထရွန်းနစ်
  4. ပတ်လမ်းများ ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ခြင်း
  5. အိုင်စီပတ်လမ်း
  6. အော့ပတို အီလက်ထရွန်းနစ်
  7. တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းများ

အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများ[ပြင်ဆင်ရန်]

အီလက်ထရွန်းနစ်ကိရိယာများအား အမျိုးမျိုးသော အလုပ်တို့ကို ပြီးမြောက်စေရန် အတွက် အသုံးပြုသည်။ အီလက်ထရွန်းနစ်ပတ်လမ်းများအား အဓိက အသုံးချသောနေရာမှာ သတင်းအချက်အလက် များကို ထိန်းချုပ်ခြင်း၊ ပုံဖော်ခြင်း၊ ဖြန့်ဝေခြင်းနှင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအား ဖြန့်ဝေခြင်းနှင့် ပုံစံပြောင်းလဲခြင်းတို့ အတွက်ဖြစ်သည်။


အီလက်ထရွန်းနစ် စမ်းသပ်ကိရိယာများ[ပြင်ဆင်ရန်]

  • အော်ဆီလိုစကုပ် (Oscilloscope) - ခုခံအားမှအပ အချိန်နှင့်အမျှပြောင်းလဲနေသော အထက်ပါအရာအားလုံးကို တိုင်းတာသည်။
  • ဗက်တာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကိရိယာ (Vector Analyzer) (VA) - ဖြာထွက်ရောင်ခြည်ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကိရိယာ နှင့်ပုံစံတူသည်။ သို့သော် ဗက်တာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကိရိယာသည် ဒီဂျစ်တယ် အချက်ပြလှိုင်းများကို ပြန်လည်ပုံဖော်ခြင်း (Demodulation) လုပ်ငန်းများကိုလည်း လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။
  • (Time-Domain Reflectometer)- ရှည်လျားသော ဝိုင်ယာကြိုးများ ကောင်းမွန်မှု ရှိမရှိကို တိုင်းတာရာတွင် အသုံးပြုသည်။

အီလက်ထရွန်းနစ် အစိတ်အပိုင်းများ[ပြင်ဆင်ရန်]

အင်နာလော့ ပတ်လမ်းများ[ပြင်ဆင်ရန်]

အီလက်ထရွန်းနစ် ဆိုင်ရာ သိကောင်းစရာ[ပြင်ဆင်ရန်]

အီလက်ထရွန်းနစ်ဟု ဆိုရာ၌ အီလက်ထရွန်များ၏ ပြုမူပုံ အကြောင်းကို ဆိုလိုခြင်း ဖြစ်၏။ အထူးသဖြင့် အီလက်ထရွန် များ ဖြတ်သန်းသွားရာ၌ ပြုမူပုံအကြောင်းနှင့် ထိုသို့ ပြုမူနိုင် ရန် စီမံထားသောကိရိယာ အကြောင်းတို့ ပါဝင်သည်။ ထို့ပြင် အနီအောက်ရောင်ခြည်၊ ခရမ်းလွန် ရောင်ခြည် စသည့် ဓာတ် ရောင်ခြည်များအပေါ်တွင် အခြေခံထား၍ ပြုလုပ်သောကိရိယာများ၏ အကြောင်းလည်း ပါဝင်လေသည်။ အီလက်ထရွန်သည် အလင်း၏အသွားနှုန်းအတိုင်း တစ် စက္ကန့်လျှင် ၁၈၆ဝဝဝ မိုင်ခန့် သွားနိုင်သည်။ အီလက်ထရွန်း နစ်ကိရိယာသည် ပကတိမျက်စိဖြင့် ကြည့်ရန်မတတ်နိုင်သော ရုပ်ခြည်းဖြစ်ပျက်သည့် အဖြစ် အပျက်များကို မှတ်သားကြည့်ရှု နိုင်ရုံမက၊ လူတို့၏မျက်စိဖြင့်လည်းကောင်း၊ လက်ဖြင့်လည်း ကောင်း၊ ရေတွက်၍ မရနိုင်သော အလုပ်များကို ရေတွက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ခြင်း စသည်တို့ကို အံ့ဩဖွယ် ရေတွက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်နိုင်စွမ်း ရှိပေသည်။ ထိုသို့ ပြုလုပ်ရာ၌ လူထက် ပို၍ တိကျမှန်ကန်ပြီးလျှင် ပို၍ လျင်မြန်သည်ကိုလည်း တွေ့ရပေသည်။

အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများကို စက်ရုံများတွင် အသုံး ပြုခြင်းဖြင့် လူ့မျက်စိဖြင့်လည်းကောင်း၊ လက်ဖြင့်လည်းကောင်း မမြင်နိုင် မစမ်းသပ်နို်င်သော စက်၏ချို့ယွင်းချက်များကို ချက်ချင်း သိနိုင်ပေသည်။ စက်မှုလုပ်ငန်းတွင် ဖြစ်သော အနည်းငယ် ပြောင်းလဲချက်ကလေးကိုပင် မှတ်သားယူနိုင်ပေ သည်။ မကြာသေးမီက တီထွင်လိုက်သော ဖိုတိုအီလက်ထရစ် ဆဲ(အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်)ခေါ် အီလက်ထရွန်းနစ်ကိရိယာသည် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းတွင် အထူးအသုံးဝင်၍ အရေးပါအရာ ရောက်သော ကိရိယာဖြစ်သည်။ ဖိုတိုအီလက် ထရစ်ဆဲသည် ပုံသဏ္ဌာန်နှင့် အရွယ်အစားတို့ကို စစ်ဆေးရန်နှင့် ရေတွက်ရန်အတွက် အသုံးဝင်၏။ ဖိုတို အီလ်ထရစ်ဆဲကို ရေတွက်ရန် အတွက် အသုံးပြုပုံမှာ ထိုကိရိယာကို ရေတွက်သော မီတာနှင့် ဆက်သွယ် ပြီးနောက် ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲ အပေါ်သို့ အလင်းတန်းကျစေသည်။ ထိုသို့ အလင်းတန်းကျနေသည့် အခါတွင် လျှပ်စစ်ဆာကစ်သည် ပွင့်၍နေသည်။ ထိုအလင်း တန်းကို ထောင့်မတ်ကျဖြတ်၍သွားသော ခါးပတ် ပေါ်တွင် သယ်ဆောင်သော ပစ္စည်းများကို ထား၏။ အလင်းတန်းသည် ခါးပတ်ပေါ်တွင် ပါလာသမျှပစ္စည်းတို့၏ အဖြတ်ကို အကြိမ် ကြိမ်ခံရသည်။ ထိုသို့ အဖြတ်ခံရတိုင်း ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲ အပေါ်သို့ တစ်ဆက်တည်း အလင်းရောင်မကျနိုင်တော့ဘဲ ပြတ်တောင်းပြတ်တောင်းသာ ကျနိုင်ပေသည်။ ဖိုတို အီလက် ထရစ်ဆဲရှိ လျှပ်စစ်ဆာကစ်သည် အလင်းတန်း အဖြတ်ခံရတိုင်း ပိတ်၍သွားပြီးလျှင် ရေတွက်သည့် မီတာသည်လည်း ကလစ် ဟူသော အသံမြည်၍ အရေအတွက်ကို မှတ်သားလိုက်သည်။ ထိုကြောင့် ပစ္စည်း များသည် အလင်းတန်းကို ဖြတ်သွားတိုင်း ဆဲအပေါ်သို့ အရိပ်ကျကာ ဆာကစ်သည် ပိတ်သွား၍ ပစ္စည်း ၏အရေအတွက်ကို အလိုအလျောက် ရေတွက်ပြီးသား ရရှိ လေသည်။

စက်ဖြင့် အထည်ချောကိုလုပ်ရာ၌ ထိုအထည်သည် လိုအပ်သော အရွယ်အစားနှင့် ပုံသဏ္ဌာန်အရ ညီမညီ ကို စစ်ဆေးကြည့်ရှုရန် စက်ရုံများတွင် ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲကို အသုံးပြုသည်။ ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲသည် မျက်စိ၊ လက် တို့ဖြင့် စမ်းသပ်စစ်ဆေးကြည့်ခြင်းထက် ပို၍မှန်ကန် တိကျ သည့်အပြင်၊ မှားယွင်းသည့် နေရာကိုလည်း ချက်ချင်း သိနိုင် ပေသည်။ စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းများတွင် အရေးကြီးသော ရေတွက်ခြင်းနှင့် စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ပေး နိုင်သည့် ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲမှာ ပလာပြွန်အတွင်း၌ အီလက် ထရွန်များကို အသုံးပြုသည့်ကိရိယာဖြစ်၏။ ပလာပြွန်ထဲတွင် အီလက်ထရုတ်ကို ထည့်ထား၏။ ထိုအီလက် ထရုတ်ကို ဆီဇီယမ်ကဲ့သို့သော ပစ္စည်းမျိုးဖြင့် သုတ်လိမ်းထားသည်။ ဆီဇီယမ်သည် အလင်းရောင်ရှိလျှင် အီလက်ထရွန်များကို ထိုးထွက်သွားစေနိုင်သော သတ္တိရှိသည့်ပစ္စည်းမျိုးဖြစ်သည်။ အီလက်ထရွန်များ၏ လှုပ်ရှားမှုမှရရှိသည့် သေးငယ်သော လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးအားကို အခြားပြွန်တစ်ခုခုတွင် အားပိုများစေရန် ပြုလုပ် ယူသည်။ ယင်းသို့ ပြုလုပ်ထားသော ဖိုတိုအီလက် ထရစ်ဆဲကို အချက်ပေးကိရိယာ အမျိုးမျိုးအဖြစ်ဖြင့် အသုံးပြု နိုင်ပေသည်။

ဆိုင်ကြီးများ၊ ဘဏ်တိုက်ကြီးများနှင့် အရေးကြီးသော နေရာများ၌ ဖိုတိုအီလက်ထရစ်ဆဲလို ခိုးသားများ၏ ဘေးမှ ကြိုတင်သိရှိကာကွယ်နိုင်ရန် လည်းကောင်း၊ အသက်အန္တရာယ် ဖြစ်စေမည့် အရာများမှ ကြိုတင် ကာကွယ်နိုင်ရန်လည်းကောင်း တပ်ဆင်ထားကြသည်။


အီလက်ထရွန်းနစ် နည်းများသည် ဆေးနှင့်ကျန်းမာရေးတို့ တွင်လည်း အသုံးဝင်၏။ ယခုခေတ် ဆရာဝန်သည် လူနာ၏ ကိုယ်တွင်းရှိ ချွတ်ယွင်းချက်များကို တွေ့ရှိနိုင်ရုံမက၊ အီလက် တြိုကာဒီယိုဂရပ် ခေါ် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာကို အသုံး ပြုခြင်းဖြင့် နှလုံးခုန်ခြင်းကို အသေးစိတ် စစ်ဆေးနိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။ မကြာမီ ဆေးဘက်ဌာနများတွင် အသုံးပြုလာနိုင်စရာ အကြောင်းရှိသော အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာတစ်မျိုးမှာ အီလက်တြိုအင်ဆက်ဖာလိုဂရပ် ဖြစ်သည်။ အတိုကောက် အားဖြင့် အီး၊ အီး၊ ဂျီ ဟုခေါ်၏။ ထိုအီလက်တြိုအင်ဆက်ဖာ လိုဂရပ် ကိရိယာသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို ပြန်လှန်တွန်းကန် သည့် ဦးနှောက်အား၏ ပြောင်းလဲချက်များကို မှတ်သားနိုင် သော ကိရိယာဖြစ်သည်။ အီလက်တြိုအင်ဆက်ဖာလိုဂရပ်သည် စိတ်နှင့်သက်ဆိုင်၍ ဖြစ်ပေါ်သော နှောက်ရှက်မှုများအတွက် ဦးနှောက်ကို စစ်ဆေး ရန် အသုံးဝင်၏။ ထို့ပြင် ရာဇဝတ်မှု စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေး၌ ထွက်ဆိုချက် မှန်မမှန် ကို စစ်ဆေးရန်အတွက်လည်း အသုံးဝင် သေးသည်။ ထိုကိရိယာကို စိတ်လှုပ်ရှားမှုတိုင်း ကိရိယာ ဟုလည်း ခေါ်နိုင်သည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်လောက်မှ စ၍ ကူးစက်တတ်သောရောဂါကာကွယ်သည့် နေရာတွင် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများကို အသုံးပြုလာနိုင်ခဲ့၏။ ထိုကိရိယာတို့ကို ကိုယ်ပေါ်ရှိ အစိတ်အပိုင်း အမျိုးမျိုးပေါ်တွင် တင်၍ အလင်းရောင်ခြည် ကျရောက်စေကာ၊ ဝေဒနာများကို ပျောက်ကင်းစေနိုင်ပေသည်။

အိမ်များတွင်လည်း ခြင်၊ ယင်နှင့် ဖုန်တို့မှ ကင်းရန်အတွက် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများကို အသုံးချနိုင်သည်။ အီလက် ထရွန်းနစ် ကိရိယာကို ဖုန်များကင်းစေရန်အတွက် အသုံးပြု ပုံမှာ ဤသို့ဖြစ်၏။ ဆန့်ကျင် ဘက် ဓာတ်အားရှိသော အမှုန် များသည် တစ်ခုကိုတစ်ခုဆွဲငင်သော သတ္တိရှိကြ၏။ အထူး သီးသန့် ပြုလုပ် ထားသော ပလာပြွန်အတွင်းမှ အီလက်ထရွန် တို့သည် လေထဲ၌လွင့်နေသာ ဖုန်များဆီသို့ သေးငယ်သော လျှပ်စစ် ဓာတ်အားတို့ကို သယ်ဆောင်သွားကြ၏။ တစ်နေရာ တွင် လေထဲက ဖုန်များတွင် ရှိသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်အားရှိသော သတ္တုပြားတစ်ခုကို တပ်ဆင် ထားသည်။ ဖုန်များရှိ ဓာတ်အားသည် သတ္တုပြားရှိဓာတ်အား၏ ဆွဲငင်မှုကို ခံရ၍ ဖုန်များသည် အောက်သို့ပြန်ကျခွင့်မရဘဲ သတ္တုပြားရှိရာသို့ ပြေးကပ်ကြသည်။ ဖုန်များကိုသာ ကင်းစင် အောင် ပြုလုပ်နိုင်သည်မဟုတ်၊ မီးဖိုခန်းမှ မလိုလားအပ်သော မီးခိုးမှိုင်းများကိုလည်း ကင်းစင်အောင် ထိုနည်းတူ ပြုလုပ်နိုင် ပေသည်။ ဖုန်စု အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာကို အိမ်နံရံ၊ သို့မဟုတ် မျက်နှာကြက်တွင် တပ်ဆင်ထားခြင်းဖြင့် ဖုန်နှင့် မီးခိုးတို့ကို စုယူ၍ ကင်းစင်သွားအောင် ပြုလုပ်နိုင်ပေသည်။ အိမ်များ၊ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ စသည်တို့တွင် ဖုန်စု အီလက် ထရွန်းနစ်ကိရိယာကို အသုံးပြုလျှင် တံမြက်လှည်းခများ သက်သာမည့်အပြင် ဖုန်လည်း အစဉ်ကင်း၍ နေမည်ဖြစ်သည်။ ယခုခေတ်တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်မီးလုံးများအစား လျှပ်စစ် ဓာတ်မီးချောင်းများကို ကုန်တိုက်ကြီးများ၊ ပျော်ပွဲရုံများနှင့် ရုံးများ၊ အိမ်များတွင် သုံးနေကြပေပြီ။ ထိုဓာတ်မီးချောင်းကို ဖလူအိုရက်ဆင့် ဓာတ်မီးဟုခေါ်သည်။ ရိုးရိုးဓာတ်မီးလုံးတွင် အလင်းဖြစ်ပေါ်ပုံနှင့် ဓာတ်မီးချောင်းတွင် အလင်းဖြစ်ပေါ်ပုံမှာ မတူပေ။ ဓာတ်မီးလုံး တွင်အလင်းဖြစ်ပေါ်လာသည်မှာ ဝိုင်ယာ မျှင်ကို အလင်းရောင် ထွက်လာအောင် လျှပ်စစ်ဓာတ်ဖြင့် အပူတိုက် ပေးသောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သည်။ ဓာတ်မီးချောင်းတွင် အလင်းဖြစ်ပေါ်သည်မှာ ဓာတ်ရည်သုတ် အကာပေါ်တွင် အီလက်ထရွန်များကို တိုက်ခိုက်စေသောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သည်။ ဇင့်ဆီလီကိတ်၊ ကယ်လဆီယမ်တန်စတိတ်နှင့် ကက်ဒမီယမ် ဗိုရိတ် စသည့်ဓာတ်တို့ဖြင့် ပြွန်ကို သုတ်ထားခြင်းဖြင့် အလင်း ရောင် အမျိုးမျိုးကို ထွက်စေနိုင် လေသည်။ ဖလူအိုရက်ဆင့် ဓာတ်မီးသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်စွမ်းအင်ကို အနည်းငယ်သာ ကုန် စေသောကြောင့် စရိတ်အကုန်အကျ အထူးသက်သာသည်။ ပြွန်၏ အလျားတစ်လျှောက်မှ တညီတညာတည်း ထွက်လာ သော အလင်းသည် အရိပ်ကို အထူးမှိန်စွာ ကျစေ၍ မျက်စိကို အေးစေသည်။ ခွဲစိတ်ကုသသည့် အခန်းများတွင် ဖလူအိုရက် ဆင့်ဓာတ်မီးလုံးကို အသုံးပြု၍ အရိပ်လုံးဝမထင်အောင် ပြုလုပ်နိုင်လေသည်။

အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများသည် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်း ဘက်တွင် အထူးအသုံးဝင်၏။ စားကုန် လုပ်ငန်းတွင် အပူ ဓာတ်ပေးရန်အတွက် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာများကို အသုံးပြုကြသည်။ အီလက်ထရွန်း နစ် မီးဖိုတွင် သတ္တုပြား နှစ်ချပ်ရှိ၍ ထိုသတ္တုပြားတို့တွင် လိုအပ်သလောက် တုန်ကြိမ် များသော လျှပ်စစ် ဓာတ်စီးကို သွင်းထားသည်။ ထိုလျှပ်စစ် ဓာတ်စီးကို အီလက်ထရွန်းနစ်ကိရိယာဖြင့် ဖြစ်ပေါ်စေရန် ထိုကိရိယာ ဖြင့်ပင် အုပ်ထိန်းထားသည်။ ချက်ယူပုံမှာ အစာကို သတ္တုပြား နှစ်ချပ်အကြားတွင်ထားကာ ထိုအစာထဲသို့ လျှပ်စစ် ဓာတ် အပူလိုသလို သွင်းပေး၍ ချက်ယူသည်။ ထိုသို့ ချက်ယူ ခြင်းသည် အပူဓာတ်ကို ညီညာစွာ ဖြစ်စေနိုင်သည့်အပြင်၊ လိုသလို အပူဓာတ်ကို ထိန်း၍ ပေးနိုင်သဖြင့် ဟင်းအကျက်မှာ ညီညာပေသည်။ ပေါင်မုံ့၊ ကာဖီစေ့နှင့် ကကေးအိုးစေ့များကို ဖုတ်ခြင်း၊ လှော်ခြင်းပြုရန်အတွက်လည်း အီလက်ထရွန်းနစ် မီးဖိုများသည် အထူးပင် သင့်လျော်ပေသည်။


အီလက်ထရွန်းနစ်မီးဖိုတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်မီးဖိုထက် ပို၍ ကောင်းသော အချက်များ ရှိ၏။ ထိုအချက်များမှာ လျှပ်စစ် ဓာတ်အား အကုန်နည်းခြင်း၊ အစာကျက်လွယ်ခြင်း အစာ၏ အရသာမပျက်ဘဲ ရေငွေ့ကို ထုတ်ပစ် နိုင်ခြင်းစသည်တို့ ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် အီလက်ထရွန်းနစ် မီးဖိုသည် လျှပ်စစ် ဓာတ် မီးဖိုထက် အတပ်ဆင်ရ ရှုပ်ထွေးပြီးလျှင်၊ တန်ဖိုးမှာ လည်း မနည်းလှသောကြောင့် တော်ရုံနှင့်အိမ်သုံးပစ္စည်း ဖြစ်နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

စက်ရုံများတွင် သတ္တုဆက်ရန်အတွက် တုန်ကြိမ်များသောလျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကို ပေးနိုင်သည့်အီလက်ထရွန်း နစ်ဂျင်နရေ တာကို အသုံးများလာကြပေပြီ။ အီလက်ထရွန်းနစ် ဂျင်နရေ တာဖြင့် သတ္တုဆက်ရာတွင် အလဟဿ ကုန်ဆုံးသော အပူနှင့် အလင်းမှာ အလွန်နည်းပါးသည်။ သတ္တုများကို ဆက်မည့်နေရာ နှင့် တစ်လက်မဝေးသောနေရာမှ နေ၍ လက်ဖြင့်ကိုင်တွယ် ထားနိုင်ပေသည်၊ တုန်ကြိမ်များသော လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးဖြင့် အပူကို သတ္တုအတွင်း၌ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်၍ ထိုအပူကို နေရာ ကျဉ်းကျဉ်းတစ်နေရာတည်း၌သာ ကန့်သတ်၍ ပေးထားနိုင် ပေသည်။ တုန်ကြိမ်များသော လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးဖြင့် အပူကို သတ္တုအတွင်းရှိ မော်လီကျူးတစ်ခုနှင့် တစ်ခုကို ထိခိုက် စေခြင်းဖြင့် အလွန်ပြင်းသော အပူကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

အီလက်ထရွန်းနစ်နည်းဖြင့် သတ္တု ဆက်ခြင်းသည် စစ်အတွင်း က လေယာဉ်ပျံ ဆောက်လုပ်ရေးတွင် အထူးအရေးပါ အရာ ရောက်ခဲ့၏။ အလွန်ပါးသော အလျူမီနီယမ် သတ္တုပြားများကို ဆက်ရာတွင် သတ္တုပြားများကို မလောင်ကျွမ်းစေပဲ ဆက်ယူ နိုင်ခဲ့လေသည်။ ပလတ်စတစ်အမျှင်များကို ဆက်သည့် အီလက် ထရွန်းနစ်ကိရိယာတစ်မျိုးလည်း ရှိသေးသည်။ ထိုကိရိယာသည် ဆက်ရာမထင်ဘဲ တသားတည်းကျအောင် ဆက်နိုင်သော ကြောင့် ဆေးတံဆေးထည့် အိတ်ကလေးများ၊ မိုးကာ အင်္ကျီ စသည့် ပလတ်စတစ်ထည်များကို ချုပ်လုပ်ရာ၌ များစွာ အသုံးဝင်လေသည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက လျှို့ဝှက်စွာ အသုံးပြုခဲ့သော ရေဒါသည်လည်း အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာပင် ဖြစ်သည်။ နောက်ဆုံးတိုးတက်တီထွင်သော အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာ တစ်ခုမှာ အီလက်ထရွန် မိုက္ကရိုစကုပ် ဖြစ်၏။ အီလက်ထရွန် မိုက္ကရိုစကုပ်ကြောင့် ရှေးက သာမန် အနီးကြည့်မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်၍ မမြင်ရသော ပိုးမွှားနှင့် ဗက်တီးရီးယားတို့ကို ယခု အခါ မြင်လာနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ အီလက်ထရွန် မိုက္ကရိုစကုပ်ဖြင့် ယခုအခါ အဆပေါင်း ၅ဝဝဝဝ နှင့် ၁ဝဝဝဝဝ အထိ အကြီး ချဲ့နိုင်ပြီဖြစ်၏။ အီလက်ထရွန် မိုက္ကရိုစကုပ်သည် အလင်းတန်း အစား အီလက်ထရွန်တန်းကို အသုံးပြုသည်။ မိုက္ကရိုစကုပ်မှာ ကဲ့သို့ပင် အီလက်ထရွန်တန်း များကို စုဆုံအောင်လည်း ကောင်း၊ ယိုင်သွားအောင်လည်းကောင်း ပြုလုပ်နိုင်ပေသည်။ အသုံးပြုသော မှန်ဘီလူးများမှာမူ သာမန် မိုက္ကရိုစကုပ်မှာကဲ့သို့ ဖန်မဟုတ်ပဲ၊ သံလိုက်များဖြစ်သည်။ အီလက်ထရွန်တန်းသည် ကြည့်သောအရာဝတ္ထု ပေါ်သို့ကျသောအခါ အီလက်ထရွန် အချို့သည် ရပ်နေကြပြီးလျှင်၊ အချို့ကား ဖြတ်ကျော်သွားကြ ၏။ ထိုကဲ့သို့ အရာဝတ္ထု၏ အရိပ်ထင်စေခြင်းကို သာမန် မျက်စိဖြင့် ကြည့်၍ မမြင်နိုင်ပေ။ မြင်နိုင်ရန် အီလက်ထရွန် တန်းကို ဓာတ်ရည်ဖြင့် စီမံထားသောကားချပ်ပေါ်သို့ ကျရောက် စေရ၏။ အီလက်ထရွန်တို့သည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ထိခိုက်ကြရာမှ အလင်းရောင်ကို တစ်ခဏမျှ ထွက်ပေါ်လာစေ၏။ ထိုအခါ သာမန်မျက်စိဖြင့်ကြည့်လျှင် အရာဝတ္ထု၏ အရိပ်ကို မြင်နိုင်ပေ သည်။ အီလက်ထရွန် မိုက္ကရိုစကုပ် ပြုမူပုံ သဘောအတိုင်း ပြုလုပ် ထားသော အခြား အီလက်ထရွန်းနစ်ကိရိယာမှာ အီလက်ထရွန်း နစ် ဓာတ်ခွဲကိရိယာဖြစ်သည်။ ထိုကိရိယာသည် ဓာတုဗေဒ ဆရာများအား များစွာ အကူ အညီပေးနိုင်ပေသည်။ ထိုကိရိယာ ဖြင့် အလွန်ရှုပ်ထွေးစွာ ပေါင်းစပ်နေသော ဓာတ်ငွေ့များကို ခွဲ ထုတ်ယူနိုင် သည်။ ကျွမ်းကျင်သော ဓာတုဗေဒဆရာတစ်စု ဓာတ်ခွဲရာ၌ ၁၅ နာရီခန့်ကြာသော အလုပ်ကို ထိုကိရိယာက ၁၅ မိနစ်ခန့်အတွင်း ပြီးစီးအောင် လုပ်နိုင်သည်။ အီလက် ထရွန်းနစ်ဓာတ်ခွဲကိရိယာကို စပက်တြိုမီတာဟု လည်းခေါ် သည်။


အမှန်အားဖြင့် အီလက်ထရွန်းနစ် သိပ္ပံပညာရပ်သည် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းများ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများ၊ အိမ်မှုရေးရာလုပ်ငန်းများ၊ ကျန်းမာရေးလုပ်ငန်းများ စသည် တို့တွင် အထူးအသုံးဝင်၍ အကျိုးထူးများကို ပေးစွမ်းနိုင် သည်။ အနာဂတ်ကာလတွင် အီလက်ထရွန်းနစ်ကိရိယာ အများအပြား အသုံးချလာ နိုင်လျှင် လုပ်အား၊ အချိန်၊ ကုန်ကျ စရိတ်တို့သည် အံ့ဩဘွယ် သက်သာခွင့် ရရှိလာမည်မှာ အမှန် ပင် ဖြစ်လေသည်။[၁]


ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)