အရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ သမ္မတ

တီမောလက်စ်တီဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ ၏ သမ္မတ ပေါ်တူဂီ: Presidente da República
တာဝန်ထမ်းဆောင်ဆဲ ပုဂ္ဂိုလ် ဟိုဆေး ရာမို့စ်ဟောတာ ၂၀ မေ ၂၀၂၂ မှစ၍
ပုံစံ	H.E
လက်ရှိအခြေအနေ	နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ
စံအိမ်	နီကိုလာ လိုဘာတို သမ္မတအိမ်တော်
ရုံးတည်နေရာ	ဒီလီမြို့
ခန့်အပ်သူ	တိုက်ရိုက်ရွေးကောက်ပွဲ
သက်တမ်း	၅နှစ် (၁)ကြိမ် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံခွင့်ရှိ
ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ	အရှေ့တီမောနိုင်ငံ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ
ယခင်	အရှေ့တီမော အုပ်ချုပ်ရေးမှူး
ဖွဲ့စည်းခြင်း	၂၈ နိုဝင်ဘာ ၁၉၇၅ ၂၀ မေ ၂၀၀၂
ပထမဆုံး ထမ်းဆောင်သူ	ဖရန်စ္စကို ဇာဗီယာ ဒူး အမရာ ဇာနာနာ ဂတ်စမို
လစာ	၃၀,၀၀၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (နှစ်စဉ်)

အရှေ့တီမောနိုင်ငံ၏ သမ္မတ၊ တရားဝင်အားဖြင့် တီမောလက်စ်တိဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ သည် အရှေ့တီမောနိုင်ငံ ၏ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဖြစ်ကာ ပြည်သူများမှ တိုက်ရိုက်ရွေးချယ်သည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတသည် (၅)နှစ် သက်တမ်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ရကာ သက်တမ်း (၂)ကြိမ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်သည်။

သမ္မတတစ်ပိုင်းစနစ် ကျင့်သုံးသည့် နိုင်ငံဖြစ်သဖြင့် သမ္မတနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်တို့ အကြားတွင် အာဏာခွဲဝေကျင့်သုံးသည်။ အရှေ့တီမောသမ္မတသည် ပါလီမန်စနစ်မှသမ္မတများကဲ့သို့ ဟန်ပြနိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ မဟုတ်ဘဲ အခွင့်အာဏာ အနည်းငယ်ပိုရှိသည်။ သမ္မတသည် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်လည်းဖြစ်သည်။ သမ္မတသည် အငြိမ်းစားယူပြီးလျှင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီတွင် ပါဝင်နိုင်သည်။

သမ္မတများစာရင်း

လွတ်လပ်ရေးမရမီသမ္မတများ

စဉ်	ပုံ	အမည်	ရွေးကောက်ခံရခြင်း	သက်တမ်း			နိုင်ငံရေးပါတီ
				စတင်ရက်	ပြီးဆုံးရက်	ရက်ပေါင်း
၁		ဖရစ္စကို ဇာဗီယာဒူး အမရာ	—	၂၈ နိုဝင်ဘာ ၁၉၇၅	၇ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၅	၉ ရက်	Fretilin
၂		နီကိုးလပ်စ် လိုဘာတို		၇ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၅	၃၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၈ (လုပ်ကြံခံရ)	၁၁၂၀	Fretilin

လွတ်လပ်​ရေးရပြီး​နောက် သမ္မတများ

စဉ်	ပုံ	အမည်	ရွေးကောက်ခံရခြင်း	Term of office			Political party
				Took office	Left office	Time in office
၁		ဇာနာနာ ဂတ်စမို	၂၀၀၂	၂၀ မေ ၂၀၀၂	၂၀ မေ ၂၀၀၇	၅ နှစ်၊ ၀ ရက်	တစ်သီးပုဂ္ဂလ
၂		ဟိုဆေး ရာမို့စ်ဟောတာ	၂၀၀၇	၂၀ မေ ၂၀၀၇	၂၀ မေ ၂၀၁၂	၅ နှစ်၊ ၀ ရက်	တစ်သီးပုဂ္ဂလ
—		ဗင်းဆင့် ဂူတာရက်စ်	—	၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၈	၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၈	၂ ရက်	CNRT
–		ဖာနန်ဒိုဒီ အာရာဂျို		၁၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၀၈	၁၇ ဧပြီ ၂၀၀၈	၆၄ ရက်	ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ
၃		တော်မတန်ရော့ခ်	၂၀၁၂	၂၀ မေ ၂၀၁၂	၂၀ မေ ၂၀၁၇	၅ နှစ်၊ ၀ ရက်	တစ်သီးပုဂ္ဂလ
၄		ဖရစ္စကို ဂူတာရက်စ်	၂၀၁၇	၂၀ မေ ၂၀၁၇	၂၀ မေ ၂၀၂၂	၅ နှစ်၊ ၀ ရက်	Fretilin
၅		ဟိုဆေး ရာမို့စ်ဟောတာ	၂၀၂၂	၂၀ မေ ၂၀၂၂	လက်ရှိ	၁ နှစ်၊ ၃၃၉ ရက်	CNRT