ဟားမီးဇ်
ဟားမီးဇ် | |
---|---|
နယ်စပ်၊ လမ်း၊ ခရီးသည်၊ ကုန်သွယ်ခြင်း၊ သူခိုး၊ အားကစားသမား၊ သိုးကျောင်းသား၊ ဝိဉာဉ်လမ်းပြ၊ စွမ်းအားရှိ တမန်တော် | |
Hermes Ingenui (ဗာတီကန် ပြတိုက်)၊ ဘီစီ ၅ ရာစု မူရင်းဂရိလက်ရာကို ပွားထားသော ဘီစီ ၂ ရာစု က ရောမလက်ရာ၊ ဟားမီးဇ်သည် မြွေနှစ်ကောင်ရစ်ခွေ တောင်ဝှေး၊ ကစ်သရာ (စစ်သရာ) တူရိယာ၊ ဦးထုပ်အဝိုင်းများဖြင့် ဆင်မြန်းထားသည်။ | |
ဘုံဗိမာန် | အိုလံပတ်တောင် |
သင်္ကေတ | အတောင်ပါဖိနပ်၊ မြွေနှစ်ကောင်ရစ်ခွေ တောင်ဝှေး၊ လိပ်၊ လိုင်ယာစောင်းတူရိယာ၊ ကြက်ဖ၊ ဦးထုပ်အဝိုင်း (အတောင်ပါ ဦးထုပ်တစ်မျိုး) |
ကိုယ်ရေး အချက်အလက် | |
မိဘများ | ဇုစ် နှင့် မိုင်းယာ |
မွေးချင်း | အီးယကပ်စ်၊ အန်းဂဲလော့စ်၊ အဲဖရာဒိုက်တီ၊ အပေါလို၊ အဲရီးဇ်၊ အားတစ်မစ်၊ ဒိုင်ယာနိုက်ဆပ်စ်၊ အင်နိုင်းယို၊ အဲရစ်၊ အားဆာ၊ အသီးနာ၊ အစ်လစ်သိုင်းယာ၊ ဟီးဘီး၊ ထရွိုင်မှ ဟဲလင်၊ ဟစ်ဖီးစတပ်စ်၊ ဟဲရာကလီးဇ်၊ ဟားမီးဇ်၊ မိုင်းနော့စ်၊ ပန်ဒိုင်းယာ၊ ပါဆက်ဖန်နီ၊ ပါးဆီးယပ်စ်၊ ရာဒါမန်သပ်စ်၊ ဂရေးဆစ်၊ ဟောရီး၊ လိုက်တီး၊ မြူးဇစ်၊ မွိုင်ရီး |
ကြင်ရာတော် | Merope၊ အဲဖရာဒိုက်တီ, Dryope၊ Peitho၊ |
ကလေး | အဗန်းဒါ၊ ပန်၊ ဟာမဲဖရာဒိုက်တပ်စ်၊ အက်ဘ်ဒီးရော့စ်၊ အော်တောလစ်ကပ်စ်၊ အယ်ဒေါရော့စ်၊ အန်ဂဲလိယာ၊ မီတိလပ်စ |
ညီမျှမှု | |
ရောမ | မာကျူရီ (မာကယူရီ) |
Etruscan equivalent | Turms |
အီဂျစ် equivalent | သို့သ်၊ အနျူးဘစ်နတ်ဘုရား |
ဟားမီးဇ် (ဂရိ: Ἑρμῆς; အင်္ဂလိပ်: Hermes) သည် ဂရိဒဏ္ဍာရီ နှင့် ရှေးခေတ်ဂရိဘာသာမှ အိုလံပတ်တောင် နတ်ဘုရားတစ်ပါးဖြစ်သည်။ နတ်ဘုရားတို့၏ ရှေ့တော်ပြေး တမန်တစ်ပါးဖြစ်ကာ လူသားတမန်တော်များ၊ ခရီးသည်များ၊ သူခိုးများ[၁]၊ ကုန်သည်များ၊ ဇာတ်ထုပ်ဟောဆရာများ ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။[၂][၃] လူသားကမ္ဘာနှင့် နတ်ဘုရားကမ္ဘာတို့ကြား လျှင်လျင်မြန်မြန် လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာနိုင်သူဖြစ်၍ ၎င်းဝတ်ဆင်ထားသော အတောင်ပံပါသည့် ဖိနပ်များအကူအညီဖြင့် ထိုသို့သွားလာနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဝိဉာဉ်များကို မြေအောက် ကမ္ဘာသို့ လမ်းပြခေါ်ဆောင်သူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။[၄][၅]
ဒဏ္ဍာရီတွင် ဟားမီးဇ်သည် နတ်ဘုရားတို့၏ တမန် ကိုယ်စားလှယ်တော်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ပြီး[၆] ဇုစ် နှင့် မိုင်းယာတို့၏ သားတော်အဖြစ် ဖော်ပြကြသည်။ ကျီစယ်စနောက်သောနတ်တစ်ပါးအဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ရာ[၇] 'ဟားမီးဇ်ကို ပူဇော်သော ဟိုးမားဓမ္မတေး'တွင် လူကြိုက်အများဆုံး အကြောင်းကို ရေးသားဖော်ပြထားသည်။[၈]
၎င်း၏ စွမ်းရည်များနှင့် ပြယုတ်များတွင် ၎င်းဦးခေါင်းပုံထုထားသော လေးထောင့်ကျောက်တိုင် (herma)၊ ကြက်ဖ၊ လိပ်၊ လွယ်အိတ် (satchel) ၊ အတောင်ပံပါသော ဖိနပ် (talaria) ၊ အတောင်ပံပါသော ဦးထုပ် (သို့) ဦးထုပ်အဝိုင်း၊ ထန်းပင်၊ ဆိတ်၊ နံပါတ် (၄) ၊ ငါးအမျိုးအစားအချို့၊ အမွှေးနံ့သာတို့ ပါဝင်ကြသည်။[၉] သို့သော်လည်းပဲ အဓိက အမှတ်သညာမှာ မြွေနှစ်ကောင်ရစ်ခွေနေ၍ အတောင်ပံပုံပါရှိသော တောင်ဝှေး (caduceus) ဖြစ်သည်။[၁၀] ဟားမီးဇ်၏ စွမ်းရည်များသည် ၎င်းထက် ပို၍စောသော အစ်ထရူးရီးယာဒေသမှ နတ်ဘုရား တားမ်စ် (Turms) ကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ပြီး တားမ်စ်အမည်သည် ဂရိစကားလုံး herma မှ ချေးယူထားသော အမည်ဖြစ်လေသည်။ (လွှမ်းမိုးသည်ဆိုရာတွင် ဟားမီးဇ်၏ အရည်အချင်းများသည် နောင်တွင် တားမ်စ် နတ်ဘုရား၏ အရည်အချင်းများ ဖြစ်သွားခြင်းကို ဆိုလိုဟန်တူသည်။)[၁၁]
ရောမဒဏ္ဍာရီ၌ ဟားမီးဇ်ကို မာကျူရီနတ်ဘုရားအဖြစ် သိရှိ ခေါ်တွင်ကြပြီး[၁၂] မာကျူရီ (Mercury) သည် လက်တင်စာလုံး 'merx' မှ ဆင်းသက်လာခဲ့၍ အနက်မှာ ကုန်ကူးခြင်း (merchandise) ဖြစ်၍ ယင်းစာလုံးများ၏ ဇစ်မြစ်မှာ "merchant" and "commerce" ဤသို့ဖြစ်၏ ။[၁၃]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Burkert, p. 158.
- ↑ Powell၊ Barry B. (2015)။ Classical Myth (8th ed.)။ Boston: Pearson။ pp. 177–190။ ISBN 978-0-321-96704-6။
- ↑ Lay, p. 3.
- ↑ Powell, pp. 179, 295
- ↑ Burkert, pp. 157–158.
- ↑ Burkert, p. 158. Iris has a similar role as divine messenger.
- ↑ Burkert, p. 156.
- ↑ Homer, 1–512, as cited in Powell, pp. 179–189
- ↑ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedaustin
- ↑ The Latin word cādūceus is an adaptation of the Greek κηρύκειον kērukeion, meaning "herald's wand (or staff)", deriving from κῆρυξ kērux, meaning "messenger, herald, envoy". Liddell and Scott, Greek-English Lexicon; Stuart L. Tyson, "The Caduceus", The Scientific Monthly, 34.6 (1932:492–98), p. 493.
- ↑ Combet-Farnoux, Bernard (1980). "Turms étrusque et la fonction de « minister » de l'Hermès italique". Mercure romain : Le culte public de Mercure et la fonction mercantile à Rome de la République archaïque à l'époque augustéenne. École française de Rome. pp. 171–217.
- ↑ Bullfinch's Mythology (1978), Crown Publishers, p. 926.
- ↑ Powell, p. 178
ဤ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ |