မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားဥပဒေ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားဥပဒေသည် ၁၉၈၂ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံသား၊ ဧည့်နိုင်ငံသားနှင့် နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ ဟူ၍ နိုင်ငံသား အမျိုးအစား ၃ မျိုးကို အသိအမှတ်ပြုထားသည်။[][] ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သတ်မှတ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံသားများဆိုသည်မှာ "ဌာနေတိုင်းရင်းသား" နှင့် အဘိုးအဘွား "ဌာနေတိုင်းရင်းသား" မှ မွေးဖွားခဲ့သူများ သို့မဟုတ် ၁၉၄၂ ခုနှစ်မတိုင်မီ ဗြိတိသျှဘားမားတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသူများ ဖြစ်သည်။[][]

၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်မှု အက်ဥပဒေ နှင့် ၁၉၅၁ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်သူများ မှတ်ပုံတင်ရေးနည်းဥပဒေများ အရ မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် အမျိုးသားမှတ်ပုံတင် ကတ်ပြား (National Registration Card) ရရှိရန် လိုအပ်ပြီး နိုင်ငံသား မဟုတ်သူများကို နိုင်ငံခြားသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများ ထုတ်ပေးသည်။[] ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် အစိုးရက နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို အသိအမှတ်ပြုရန်အတွက် အမျိုးသားမှတ်ပုံတင် ကတ်ပြားများကို နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်များ (citizenship scrutiny card) ဖြင့် အစားထိုးရန်အတွက် တစ်နိုင်ငံလုံး နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။[]

မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားစနစ်တွင် သုံးမျိုးခွဲခြားထားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ ရပိုင်ခွင့်များသည် ၎င်းတို့နှင့် သက်ဆိုင်သည့် အမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပြီး ဘိုးဘွားများသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် အမျိုးအစားကို မည်သို့ရယူခဲ့သည်ကို အခြေခံ၍ ကွဲပြားသည်။

  • "နိုင်ငံသား" ဆိုသည်မှာ ၁၈၂၃ ခုနှစ်မတိုင်မီ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့သော သို့မဟုတ် မွေးဖွားချိန်တွင် နိုင်ငံသားဖြစ်ခဲ့သည့် မိဘများမှ မွေးဖွားလာသူများဖြစ်သည်။
  • "ဧည့်နိုင်ငံသား" သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်မှု အက်ဥပဒေဖြင့် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် ရရှိသူများဖြစ်သည်။
  • "နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ" သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့မတိုင်မီ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် လျှောက်ထားသူများဖြစ်သည်။

စာရွက်စာတမ်းများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

မြန်မာ အစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် နေထိုင်သူများအားအတွက် သက်သေခံကတ်ပြား ပုံစံများစွာ ထုတ်ပေးထားသည်။

နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများ

[ပြင်ဆင်ရန်]
နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား
ထုတ်ပေးသူ  မြန်မာ
တရားဝင်  မြန်မာ
စာရွက်စာတမ်းအမျိုးစား သက်သေခံကတ်ပြား
ရည်ရွယ်ချက် နိုင်ငံသားဖြစ်မှု
တရားဝင်မှုလိုအပ်ချက် မြန်မာနိုင်ငံသား
သက်တမ်းကုန် ကွဲပြားမှုရှိ

နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား (အင်္ဂလိပ်:  Citizenship scrutiny cards) ကို မြန်မာနိုင်ငံသားအဖြစ် သက်သေခံရန်အတွက် ထုတ်ပေးသည်။[] နိုင်ငံသားများသည် အသက် ၁၀ နှစ်ပြည့်ပြီးပါက နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားကို ရရှိရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသည်။[] ကတ်များကို စက္ကူဖြင့် ထုတ်ပေးပြီး လက်ရေး ရေးသားထားကာ မြို့နယ်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးရုံး သို့မဟုတ် ရပ်ကွက်မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများမှ ထုတ်ပေးသည်။[] နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများတွင် အောက်ပါအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။[]

  • မျက်နှာစာဖက်ခြမ်း
    • အမည် - မြန်မာဘာသာဖြင့်
    • ဓာတ်ပုံ
    • သက်သေခံကတ်ပြားအမှတ် - #/XXX(ရှေ့ဆက်)###### ပုံစံဖြင့် ရေးသားသည်
      • ပထမစာလုံးသည် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် ၁၄ ခုကို ကိုယ်စားပြုသော ၁ မှ ၁၄ အထိ ဖြစ်သည်။
      • ဒုတိယစာတွဲသည် ကိုင်ဆောင်သူ၏ မြို့နယ် ကိုယ်စားပြု အက္ခရာသုံးလုံး ဖြစ်သည်။
      • တတိယစာတွဲသည် နိုင်ငံသားအမျိုးအစားများဖြစ်သော နိုင်ငံသား၊ ဧည့်နိုင်ငံသား၊ နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ ၏ ရှေ့ဆက်စာလုံး နိုင်၊ ဧည့်၊ ပြု ဖြစ်သည်။
      • စတုတ္ထစာတွဲမှာ ဂဏန်းခြောက်လုံးပါဝင်သော အမှတ်စဉ်နံပါတ်များ ဖြစ်သည်။
    • ထုတ်ပေးသည့် ရက်စွဲ
    • ဖခင် အမည်
    • မွေးသက္ကရာဇ်
    • လူမျိုး
    • ဘာသာ
    • အရပ်အမြင့်
    • သွေးအုပ်စု
    • ထုတ်ပေးသူ၏ လက်မှတ်နှင့် ရာထူး
    • ထင်ရှားသည့် အမှတ်အသား
  • နောက်ကျောဖက်ခြမ်း
    • လက်ဗွေပုံစံ
    • အလုပ်အကိုင်
    • နေရပ်လိပ်စာ
    • ကိုင်ဆောင်သူ၏ ထိုးမြဲလက်မှတ်
နိုင်ငံသား အမျိုးအစား အတိုကောက် စာရွက်စာတမ်းအမျိုးအစား (မြန်မာ) စာရွက်စာတမ်းအမျိုးအစား (အင်္ဂလိပ်) ကတ်အရောင်
နိုင်ငံသား နိုင် နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား Citizenship Scrutiny Card, CSC ပန်းရောင်[]
ဧည့်နိုင်ငံသား ဧည့် ဧည့်နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား Associated Citizenship Scrutiny Card, ACSC အပြာ[]
နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ ပြု နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ၏ စိစစ်ရေးကတ်ပြား Naturalized Citizenship Scrutiny Card, NCSC Green[]

အခြားစာရွက်စာတမ်း အမျိုးအစားများ

[ပြင်ဆင်ရန်]

အစိုးရက သုံးခေါက်ချိုး အမျိုးသားမှတ်ပုံတင်ကတ်ပြားများ (national registration cards, NRC) ကိုလည်း ထုတ်ပေးထားသည်။[]တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ရိုဟင်ဂျာနွယ်ဖွားများ အပါအဝင် နိုင်ငံသားမဟုတ်သူများအတွက် သက်သေခံနှင့် နေထိုင်ကြောင်း အထောက်အထားအဖြစ် ယာယီမှတ်ပုံတင်/သက်သေခံလက်မှတ်များကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် မေလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ထုတ်ပေးခဲ့သည်။[] ၎င်းတို့ကို နိုင်ငံသားစိစစ်ရန်အတွက် စိမ်းပြာရောင် အထောက်အထားကတ်ဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့တွင် စတင်အစားထိုးခဲ့သည်။[] နိုင်ငံတွင်းနေထိုင်သည့် နိုင်ငံခြားသားများအား နိုင်ငံခြားသားမှတ်ပုံတင်လက်မှတ်များကို တစ်နှစ်သက်တမ်းဖြင့် ထုတ်ပေးသည်။[]

မွေးဖွားကြောင်းလက်မှတ်များ (မွေးစာရင်း၊ အရှင်မွေးလက်မှတ်) ကို မြို့နယ်ကျန်းမာရေးအရာရှိများမှတဆင့် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပေးသည်။[] မိသားစု၏ အိမ်ထောင်စုစာရင်းတွင် ကလေးအား ဖြည့်စွက်ရန်၊ မူလတန်းကျောင်းအပ်ရန်နှင့် နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးကတ်ပြား လျှောက်ထားရန်အတွက် မွေးဖွားကြောင်းလက်မှတ်ကို အသုံးပြုသည်။[]

နှစ်ဖက်နိုင်ငံသား

[ပြင်ဆင်ရန်]

နိုင်ငံသားနှစ်မျိုး ဖြစ်ခွင့်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် အသိအမှတ်မပြုထားပါ။

မြန်မာနိုင်ငံသားပြုမှု

[ပြင်ဆင်ရန်]

၁၉၄၈ ခုနှစ်ကတည်းက နိုင်ငံတွင်း နေထိုင်လာခဲ့သော နိုင်ငံခြားသားများသည် နိုင်ငံသားအဖြစ် လျှောက်ထားနိုင်သည်။[]

ရိုဟင်ဂျာများအား နိုင်ငံသား ငြင်းပယ်ခြင်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

မြန်မာဥပဒေသည် ရိုဟင်ဂျာများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ၁၃၅ မျိုးတွင် တစ်ခုအဖြစ် မသတ်မှတ်ထားသောကြောင့်[] အများစုကို မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို ငြင်းပယ်ထားသည်။[] မြန်မာအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများသည် "ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားများ" ဖြစ်သည်ဟု တရားဝင်ထုတ်ပြန်ထားသော်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက ယင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို အသိအမှတ်မပြုသောကြောင့် ရိုဟင်ဂျာများကို နိုင်ငံမဲ့များ ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်

[ပြင်ဆင်ရန်]

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. Tun Tun Aung (March 2007). "An Introduction to Citizenship Card under Myanmar Citizenship Law". 現代社會文化研究 (38): 265–290.  Archived 18 July 2011 at the Wayback Machine.
  2. Burma Citizenship LawGovernment of BurmaUNHCR (15 October 1982)။ 15 March 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  3. Battistella၊ Graziano (January 2017)။ "Rohingyas: The People for Whom No One Is Responsible"International Migration Policy ReportCenter for Migration Studies of New York။ pp. 4–17 – via ResearchGate
  4. The Rohingya Refugees in Bangladesh: A Vulnerable Group in Law and Policy 226-253 (2014)။
  5. ၅.၀၀ ၅.၀၁ ၅.၀၂ ၅.၀၃ ၅.၀၄ ၅.၀၅ ၅.၀၆ ၅.၀၇ ၅.၀၈ ၅.၀၉ ၅.၁၀ ၅.၁၁ ၅.၁၂ ၅.၁၃ A Legal Guide to Citizenship and Identity Documents in Myanmar (PDF)။ Justice Base။ 2018။ 24 December 2023 တွင် မူရင်း (PDF) အား မော်ကွန်းတင်ပြီး28 February 2024 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  6. The Right to Privacy in the Digital Age: Experience from Myanmar (2022-06-04)။
  7. Burma Citizenship Law
  8. "Myanmar's Rohingya"၊ 20 Oct 2012။ 
  9. "Why Buddhists and Muslims in Rakhine state in Myanmar are at each others' throats"၊ 3 Nov 2012။