မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားဥပဒေ
မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားဥပဒေသည် ၁၉၈၂ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံသား၊ ဧည့်နိုင်ငံသားနှင့် နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ ဟူ၍ နိုင်ငံသား အမျိုးအစား ၃ မျိုးကို အသိအမှတ်ပြုထားသည်။[၁][၂] ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သတ်မှတ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံသားများဆိုသည်မှာ "ဌာနေတိုင်းရင်းသား" နှင့် အဘိုးအဘွား "ဌာနေတိုင်းရင်းသား" မှ မွေးဖွားခဲ့သူများ သို့မဟုတ် ၁၉၄၂ ခုနှစ်မတိုင်မီ ဗြိတိသျှဘားမားတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသူများ ဖြစ်သည်။[၃][၄]
၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်မှု အက်ဥပဒေ နှင့် ၁၉၅၁ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်သူများ မှတ်ပုံတင်ရေးနည်းဥပဒေများ အရ မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် အမျိုးသားမှတ်ပုံတင် ကတ်ပြား (National Registration Card) ရရှိရန် လိုအပ်ပြီး နိုင်ငံသား မဟုတ်သူများကို နိုင်ငံခြားသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများ ထုတ်ပေးသည်။[၅] ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် အစိုးရက နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို အသိအမှတ်ပြုရန်အတွက် အမျိုးသားမှတ်ပုံတင် ကတ်ပြားများကို နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်များ (citizenship scrutiny card) ဖြင့် အစားထိုးရန်အတွက် တစ်နိုင်ငံလုံး နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။[၅]
မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသားစနစ်တွင် သုံးမျိုးခွဲခြားထားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ ရပိုင်ခွင့်များသည် ၎င်းတို့နှင့် သက်ဆိုင်သည့် အမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပြီး ဘိုးဘွားများသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် အမျိုးအစားကို မည်သို့ရယူခဲ့သည်ကို အခြေခံ၍ ကွဲပြားသည်။
- "နိုင်ငံသား" ဆိုသည်မှာ ၁၈၂၃ ခုနှစ်မတိုင်မီ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့သော သို့မဟုတ် မွေးဖွားချိန်တွင် နိုင်ငံသားဖြစ်ခဲ့သည့် မိဘများမှ မွေးဖွားလာသူများဖြစ်သည်။
- "ဧည့်နိုင်ငံသား" သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်မှု အက်ဥပဒေဖြင့် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် ရရှိသူများဖြစ်သည်။
- "နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ" သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့မတိုင်မီ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် လျှောက်ထားသူများဖြစ်သည်။
စာရွက်စာတမ်းများ
[ပြင်ဆင်ရန်]မြန်မာ အစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် နေထိုင်သူများအားအတွက် သက်သေခံကတ်ပြား ပုံစံများစွာ ထုတ်ပေးထားသည်။
နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများ
[ပြင်ဆင်ရန်]| နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား | |
| ထုတ်ပေးသူ |  မြန်မာ
|
| တရားဝင် | မြန်မာ
|
| စာရွက်စာတမ်းအမျိုးစား | သက်သေခံကတ်ပြား |
| ရည်ရွယ်ချက် | နိုင်ငံသားဖြစ်မှု |
| တရားဝင်မှုလိုအပ်ချက် | မြန်မာနိုင်ငံသား |
| သက်တမ်းကုန် | ကွဲပြားမှုရှိ |
နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား (အင်္ဂလိပ်: Citizenship scrutiny cards) ကို မြန်မာနိုင်ငံသားအဖြစ် သက်သေခံရန်အတွက် ထုတ်ပေးသည်။[၅] နိုင်ငံသားများသည် အသက် ၁၀ နှစ်ပြည့်ပြီးပါက နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားကို ရရှိရန် အရည်အချင်းပြည့်မီသည်။[၅] ကတ်များကို စက္ကူဖြင့် ထုတ်ပေးပြီး လက်ရေး ရေးသားထားကာ မြို့နယ်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးရုံး သို့မဟုတ် ရပ်ကွက်မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးများမှ ထုတ်ပေးသည်။[၆] နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားများတွင် အောက်ပါအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။[၅]
- မျက်နှာစာဖက်ခြမ်း
- အမည် - မြန်မာဘာသာဖြင့်
- ဓာတ်ပုံ
- သက်သေခံကတ်ပြားအမှတ် - #/XXX(ရှေ့ဆက်)###### ပုံစံဖြင့် ရေးသားသည်
- ပထမစာလုံးသည် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် ၁၄ ခုကို ကိုယ်စားပြုသော ၁ မှ ၁၄ အထိ ဖြစ်သည်။
- ဒုတိယစာတွဲသည် ကိုင်ဆောင်သူ၏ မြို့နယ် ကိုယ်စားပြု အက္ခရာသုံးလုံး ဖြစ်သည်။
- တတိယစာတွဲသည် နိုင်ငံသားအမျိုးအစားများဖြစ်သော နိုင်ငံသား၊ ဧည့်နိုင်ငံသား၊ နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ ၏ ရှေ့ဆက်စာလုံး နိုင်၊ ဧည့်၊ ပြု ဖြစ်သည်။
- စတုတ္ထစာတွဲမှာ ဂဏန်းခြောက်လုံးပါဝင်သော အမှတ်စဉ်နံပါတ်များ ဖြစ်သည်။
- ထုတ်ပေးသည့် ရက်စွဲ
- ဖခင် အမည်
- မွေးသက္ကရာဇ်
- လူမျိုး
- ဘာသာ
- အရပ်အမြင့်
- သွေးအုပ်စု
- ထုတ်ပေးသူ၏ လက်မှတ်နှင့် ရာထူး
- ထင်ရှားသည့် အမှတ်အသား
- နောက်ကျောဖက်ခြမ်း
- လက်ဗွေပုံစံ
- အလုပ်အကိုင်
- နေရပ်လိပ်စာ
- ကိုင်ဆောင်သူ၏ ထိုးမြဲလက်မှတ်
| နိုင်ငံသား အမျိုးအစား | အတိုကောက် | စာရွက်စာတမ်းအမျိုးအစား (မြန်မာ) | စာရွက်စာတမ်းအမျိုးအစား (အင်္ဂလိပ်) | ကတ်အရောင် |
|---|---|---|---|---|
| နိုင်ငံသား | နိုင် | နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား | Citizenship Scrutiny Card, CSC | ပန်းရောင်[၅] |
| ဧည့်နိုင်ငံသား | ဧည့် | ဧည့်နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား | Associated Citizenship Scrutiny Card, ACSC | အပြာ[၅] |
| နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ | ပြု | နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရသူ၏ စိစစ်ရေးကတ်ပြား | Naturalized Citizenship Scrutiny Card, NCSC | Green[၅] |
အခြားစာရွက်စာတမ်း အမျိုးအစားများ
[ပြင်ဆင်ရန်]အစိုးရက သုံးခေါက်ချိုး အမျိုးသားမှတ်ပုံတင်ကတ်ပြားများ (national registration cards, NRC) ကိုလည်း ထုတ်ပေးထားသည်။[၅]တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ရိုဟင်ဂျာနွယ်ဖွားများ အပါအဝင် နိုင်ငံသားမဟုတ်သူများအတွက် သက်သေခံနှင့် နေထိုင်ကြောင်း အထောက်အထားအဖြစ် ယာယီမှတ်ပုံတင်/သက်သေခံလက်မှတ်များကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် မေလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ထုတ်ပေးခဲ့သည်။[၅] ၎င်းတို့ကို နိုင်ငံသားစိစစ်ရန်အတွက် စိမ်းပြာရောင် အထောက်အထားကတ်ဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့တွင် စတင်အစားထိုးခဲ့သည်။[၅] နိုင်ငံတွင်းနေထိုင်သည့် နိုင်ငံခြားသားများအား နိုင်ငံခြားသားမှတ်ပုံတင်လက်မှတ်များကို တစ်နှစ်သက်တမ်းဖြင့် ထုတ်ပေးသည်။[၅]
မွေးဖွားကြောင်းလက်မှတ်များ (မွေးစာရင်း၊ အရှင်မွေးလက်မှတ်) ကို မြို့နယ်ကျန်းမာရေးအရာရှိများမှတဆင့် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပေးသည်။[၅] မိသားစု၏ အိမ်ထောင်စုစာရင်းတွင် ကလေးအား ဖြည့်စွက်ရန်၊ မူလတန်းကျောင်းအပ်ရန်နှင့် နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးကတ်ပြား လျှောက်ထားရန်အတွက် မွေးဖွားကြောင်းလက်မှတ်ကို အသုံးပြုသည်။[၅]
နှစ်ဖက်နိုင်ငံသား
[ပြင်ဆင်ရန်]နိုင်ငံသားနှစ်မျိုး ဖြစ်ခွင့်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် အသိအမှတ်မပြုထားပါ။
မြန်မာနိုင်ငံသားပြုမှု
[ပြင်ဆင်ရန်]၁၉၄၈ ခုနှစ်ကတည်းက နိုင်ငံတွင်း နေထိုင်လာခဲ့သော နိုင်ငံခြားသားများသည် နိုင်ငံသားအဖြစ် လျှောက်ထားနိုင်သည်။[၇]
ရိုဟင်ဂျာများအား နိုင်ငံသား ငြင်းပယ်ခြင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]မြန်မာဥပဒေသည် ရိုဟင်ဂျာများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ၁၃၅ မျိုးတွင် တစ်ခုအဖြစ် မသတ်မှတ်ထားသောကြောင့်[၈] အများစုကို မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ကို ငြင်းပယ်ထားသည်။[၉] မြန်မာအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများသည် "ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသားများ" ဖြစ်သည်ဟု တရားဝင်ထုတ်ပြန်ထားသော်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက ယင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို အသိအမှတ်မပြုသောကြောင့် ရိုဟင်ဂျာများကို နိုင်ငံမဲ့များ ဖြစ်စေခဲ့သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Tun Tun Aung (March 2007). "An Introduction to Citizenship Card under Myanmar Citizenship Law". 現代社會文化研究 (38): 265–290. 18 July 2011 ၌ မော်ကွန်းပြန်ကြည့်စက်တွင် မော်ကွန်းတင်ပြီး .
- ↑ Burma Citizenship Law။ Government of Burma။ UNHCR (15 October 1982)။ 15 March 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Battistella၊ Graziano (January 2017)။ "Rohingyas: The People for Whom No One Is Responsible"။ International Migration Policy Report။ Center for Migration Studies of New York။ pp. 4–17 – via ResearchGate။
- ↑ The Rohingya Refugees in Bangladesh: A Vulnerable Group in Law and Policy 226-253 (2014)။
- ↑ ၅.၀၀ ၅.၀၁ ၅.၀၂ ၅.၀၃ ၅.၀၄ ၅.၀၅ ၅.၀၆ ၅.၀၇ ၅.၀၈ ၅.၀၉ ၅.၁၀ ၅.၁၁ ၅.၁၂ ၅.၁၃ A Legal Guide to Citizenship and Identity Documents in Myanmar (PDF)။ Justice Base။ 2018။ 24 December 2023 တွင် မူရင်း (PDF) အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 28 February 2024 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ The Right to Privacy in the Digital Age: Experience from Myanmar (2022-06-04)။
- ↑ Burma Citizenship Law
- ↑ "Myanmar's Rohingya"၊ 20 Oct 2012။
- ↑ "Why Buddhists and Muslims in Rakhine state in Myanmar are at each others' throats"၊ 3 Nov 2012။