ဆောင်းရာသီ
ဆောင်းရာသီ သည် ဝင်ရိုးစွန်းနှင့် သမပိုင်းဒေသတို့၏ တစ်နှစ်တာအတွင် အအေးဆုံး ကာလတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆောင်းရာသီသည် မိုးရာသီနှင့် နွေရာသီအကြားတွင် ရှိပြီး ဥတုလေးခုရှိသော ဒေသများတွင် ဆောင်းဦးကာလနှင့် နွေဦးကာလအကြားတွင် ကျရောက်သည်။ ဝင်ရိုးပေါ်တွင်လည်ပတ်နေသော ကမ္ဘာ၏ နေနှင့်အဝေးဆုံးဘက်၌ ကျရောက်သော ကမ္ဘာခြမ်းတွင် ဆောင်းရာသီ ဖြစ်ပေါ်သည်။ မတူညီသော ယဉ်ကျေးမှုများအရ ဆောင်းရာသီ စတင်သည့်နေ့ရက်သည် ကွဲပြားကြသည်။ အချို့သည် ရာသီဥတုအခြေအနေအပေါ်မူတည်၍ ရာသီ၏စတင်ရာ ရက်ကို သတ်မှတ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လဆယ့်နှစ်လ ရှိသည့် အနက် တန်ဆောင်မုန်း၊ နတ်တော်၊ ပြာသို၊ တပို့တွဲလ လေးလသည် ဆောင်းရာသီကာလ ဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်ကမ္ဘာခြမ်း၌ ဆောင်းရာသီဖြစ်ပေါ်နေချိန်၌ အပြန်အလှန်အားဖြင့် တောင်ကမ္ဘာခြမ်းတွင် နွေရာသီ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။ ဒေသအများအပြား၌ ဆောင်းရာသီတွင် နှင်းများနှင့် ရေခဲမှတ်အောက်ရောက်နေသော အပူချိန်တို့နှင့် ဆက်နွယ်နေလေ့ရှိသည်။ ဆောင်းယဉ်စွန်းချိန်တွင် နေ၏ အမြင့်သည် မြောက် (သို့) တောင်ဝင်ရိုးစွန်း၏ အနုတ်အောက်ရောက်နေသော အများဆုံးရောက်နေသော အပူချိန်နှင့် ဆက်နွယ်နေသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဝင်ရိုးစွန်းမှ တိုင်းတာကြည့်မည်ဆိုပါက နေသည် မိုးကုတ်စက်ဝိုင်းအောက် အဝေးဆုံးသော အကွာအဝေးတွင် ရောက်ရှိနေပြီး ထိုနေ့သည် နေ့တာအတိုဆုံးနှင့် ညတာအရှည်ဆုံး နေ့တစ်နေ့ဖြစ်နေသည်။ အစောဆုံး နေဝင်ချိန်နှင့် နောက်အကျဆုံးနေထွက်ချိန်ဖြစ်သော ဝင်ရိုးစွန်းအပြင်ဘက်ဒေသများ၏ ဆောင်းယဉ်စွန်းချိန်သည် ကွဲပြားကြသည်။ ဘဲဥပုံလမ်းကြောင်းအတိုင်း လည်ပတ်နေသောကမ္ဘာကြောင့် တနှစ်ပတ်လုံးဖြစ်ပေါ်နေသော နေရောင်ရသော နေ့များပြောင်းလဲမှုကြောင့် လတ္တီကျူများပေါ်တွင် ထိုအချိန်ပြောင်းလဲမှုများ မူတည်နေသည်။
သမိုင်းတစ်လျှောက် အအေးဆုံး ဆောင်းရာသီများ
[ပြင်ဆင်ရန်]- ၁၇၃၉-၁၇၄၀ - အပြင်းထန်ဆုံးသော ဆောင်းရာသီများထဲမှ တစ်ခုဟု ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းရှိ မှတ်တမ်းများအရ ဆိုသည်။ သိမ်းမြစ်သည် ရက်သတ္တပါတ် ရှစ်ပါတ်မျှ အေးခဲနေခဲ့သည်။ အိုင်းရစ် ဒုဗ္တိက္ခန္တရကပ် (၁၇၄၀-၄၁) သည် အနည်းဆုံး လူပေါင်း ၃၀၀,၀၀၀ ကျော်၏ အသက်ကို သေကြေပျက်စီးစေခဲ့သည်။ [၁]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Cormac Ó Gráda (2009). "Famine: a short history". Princeton University Press. p.23. ISBN 0-691-12237-7
 | ဤ ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ |