စကြဝဠာ ဘာသာစကား

စကြဝဠာ ဘာသာစကား ဟူသည် ကမ္ဘာ့ပေါ်ရှိ စကားပြောဆိုတတ်သည့်အရာတိုင်းက ပြောဆိုနားလည်နိုင်သည့် ဘာသာစကားဟူ၍ အနုမာနယူဆချက်အပေါ်အခြေခံသော ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ အချို့စကားစပ်များတွင် သက်ရှိသတ္တဝါအားလုံး၊ ဖြစ်တည်မှုအားလုံးနှင့် ၎င်းကဲ့သို့အရာများအကြား ဘုံဆက်သွယ်ရေးအဖြစ်ညွှန်းဆိုကြသည်။ မူရင်းဘာသာစကားမတူညီကြသည့် အုပ်စုများအကြား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အရန်ဘာသာစကားတစ်ခုဖြင့် ဆက်သွယ်ကြမည်ဟူသော စိတ်ကူးမှ လာဟန်ရှိသည်။ အခြားသော စိတ်ကူးများအရ ဤဘာသာစကားသည် စကားပြောတတ်သောအရာအားလုံးတို့၏ မူလပင်မဘာသာစကား(ဝါ) တစ်ခုတည်းရှိခဲ့သော ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ ဘာသာရေးဆိုင်ရာနှင့် ဒဏ္ဍာရီဆိုင်ရာ ရိုးရာအယူများတွင် တစ်ချိန်က လူသားအားလုံး နားလည်ပြောဆိုသည့်၊ လူသားတို့နှင့် သဘာဝလွန်အရာများ( ဥပမာ-နတ်၊ တစ္ဆေစသည်) များအကြား နားလည်ပြောဆိုသည့်နားလည်ပြောဆိုသည့် ဘုံဘာသာစကားတစ်ခုရှိခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။

အချို့သောရိုးရာဓလေ့များတွင်မူ ဤဘုံဘာသာစကားကိစ္စကို သိပ်စိတ်ဝင်စားမှုမရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဥပမာ အစ္စလာမ်တွင် အာရဗီဘာသာစကားသည် ကိုရ်အာန်ကျမ်းကိုရေးသားခဲ့သည့် ဘာသာစကားဖြစ်သည့်အတွက် မူစလင်တို့၏ စကြဝဠာ ဘာသာစကားသည် အာရဗီဖြစ်၏။ အလားတူပင် အိန္ဒိယ၊ နှင့် နီပေါမှ သက္ကတဘာသာစကားနှင့် သီရိလင်္ကာနှင့် အရှေ့တောင် အာရှမှ ထေရဝါဒနိုင်နိုင်ငံများဖြစ်သော မြန်မာ၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားတို့မှ ပါဠိဘာသာစကားတို့သည် ထိုနိုင်ငံအသီးသီးမှ လူတို့၏ မိခင်ဘာသာစကားမဟုတ်ငြားသော်လည်း ၎င်းတို့၏ စာပေသုံးဘာသာစကားဖြစ်နေသည်။

ရှေးအခါက လက်တင်ဘာသာ ဟဲလင်ဂရိတ်အမျိုးသားတို့၏ ကွိုင်နေ နှင့် ဖိုနီးရှန်းဘာသာစကားမှာ ကာလအတော်ကြာကပင် ကမ္ဘာသုံးဘာသာစကား ဖြစ်ခဲ့လေသည်။ ဟီဘရူးနှင့် ဆက်စပ်သော ဆီမစ်တစ် ဘာသာဖြစ်သည့် ဖိုးနီးရှန်ဘာသာစကားကို ကာသေ့နိုင်ငံထူထောင်ခဲ့သော တိုင်ယာပြည်သားများ ပြောဆိုခဲ့၍ ခရစ်မပေါ်မီ ၃၂၃၃ နှစ်အထိ မြေထဲပင်လယ်ဒေသသုံး ဘာသာစကား ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ကွိုင်နေဘာသာစကားကို သုံးပြီး ရောမခေတ်တွင် လက်တင်ဘာသာကို ပြောဆိုခဲ့ကြပြန်သည်။ ထို့နောက်တွင် ဘာသာရေး စစ်ချီသော ကရုဆိတ်များ၏ ဘာသာစကားဖြစ်သော ပြင်သစ်စကားသည် အသုံးများ၍ ပြန့်နှံ့ခဲ့လေသည်။ ထို့နောက် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားမှာ ကမ္ဘာသုံးဘာသာစကား သဖွယ် တစ်ကမ္ဘာလုံး ကျယ်ပြန့်လာခဲ့လေသည်။

ဒဏ္ဍာရီလာနှင့် ဘာသာရေးကျမ်းဂန်များမှ စကြဝဠာ ဘာသာစကားများ

အထူးထူးအထွေထွေသော ဘာသာရေးကျမ်းဂန်များ၊ ဒဏ္ဍာရီများ၊ ရိုးရာပုံပြင်များတွင် ဘုံဘာသာစကားတစ်ခုသာပြောကြားသော လူသားအဖြစ်သရုပ်ဖော်မှုများရှိခဲ့သည်။ ဂျူဒီယို ခရစ်ယာန် ယုံကြည်မှုတွင် မူလတစ်ခုတည်းသော ဘာသာစကားမှ ဘာသာစကားများကွဲပြားသွားရခြင်းအကြောင်းကို သမ္မာကျမ်းလာ ဘာဘယ် တာဝါဇာတ်လမ်းတွင် သရုပ်ဖော်ထားသည်။ အလားတူပင် ဟိန္ဒူ၊ ခေါမစသောဒဏ္ဍာရီများတွင်လည်းတွေ့နိုင်သည်။

ခေတ်သစ်သမိုင်းအရ

၁၉ ရာစုအကုန်တွင် ပြောစကားအဖြစ် ဦးတည် တည်ဆောက်ခဲ့သော ဘာသာစကားများ အနမတဂ္ဂဖြစ်နေပြီဖြစ်သည်။ မည်သည့်နိုင်ငံ၊ မည်သည့် လူမျိုးနှင့်မှ မသက်ဆိုင်သော အသစ်ထွင်ဘာသာစကားသစ်များလည်း ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ထိုတီထွင်မှုများကို လက်သင့်ခံရန် ကမ္ဘာက အဆင်သင့်နေပြီဖြစ်သော်လည်း ကမ္ဘာစစ်များဖြစ်ပွားခြင်း၊ စစ်အေးတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းနှင့်အတူ ထိုတီထွင်မှုများ ဆုံးစမြုပ်သွားခဲ့သည်။ တည်ဆောက်ဘာသာစကားသစ်လှုပ်ရှားမှုက ဘုံဘာသာစကားအဖြစ် အချို့ ဘာသာစကားအသစ်များကို တီထွင်နိုင်ခဲ့သည်။

ပြင်ပလင့်ခ်များ

• အင်္ဂလိပ် ဝီကီရင်းမြစ်