နတ်မောက်ဘုန်းကျော်
နတ်မောက်ဘုန်းကျော် ကို ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ် စက်တင်ဘာလ (၂၀)ရက်နေ့တွင် မကွေးခရိုင် နတ်မောက်မြို့၌ အဖ ဦးခ ၊ ဒေါ်အုန်းရွှေတို့မှ ဖွားမြင်ခဲ့၏။ အမည်ရင်းမှာ ဦးဘုန်းကျော်ဖြစ်သည်။ ၁၉၃၉-၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် တို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင်တစ်ဦးဖြစ်၍ ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့၏။ ၁၉၄၀-၄၁ တွင် (၁၀)တန်း စာမေးပွဲကို အောင်မြင်လေသည်။ ထို့နောက် မြင်းခြံမြို့ ဆရာအတတ်သင်နော်မံကျောင်း၌ အထက်တန်းဆရာအဖြစ် သင်နေစဉ်တို့ဗမာအစည်းအရုံးမှ တာဝန်ပေးချက်အရ (U.G) မြေအောက်လွတ်လပ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့လေသည်။ ၁၉၄၂ တွင် နတ်မောက်၊ တောင်တွင်းကြီးနယ်များ၌ မြေအောက်တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လျက် ရှိရာမှ ဘီအိုင်အေစစ်တပ်သို့ ဝင်ခဲ့၍ မကွေးခရိုင် နတ်မောက်မြို့၊ မြို့သစ်မြို့များကို သိမ်းယူပြီးလျှင် မြို့ပြအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များကို ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သည်။
ဘီအိုင်အေဖျက်သိမ်းပြီးနောက် တပ်ပြန်၍ ဖွဲ့ရာ၌ မင်္ဂလာဒုံဗိုလ်သင်တန်း ပထမပတ်သို့ တက်ရန် ရွေးချယ်ခြင်း ခံရ၏။ ဗိုလ်သင်တန်းမှ ဆင်းပြီးနောက် တပ်ရင်းအမှတ် ၅၊ အမှတ် ၆ တို့တွင် တပ်စုမှူး ၊ တပ်ခွဲမှူး၊ ရာထူးတာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက်အနောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်တွင် တွဲဖက်ရုံးအုပ်ဗိုလ်ကြီး၊ ၁၉၄၄-၄၅ တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ကိုယ်ရံတော်တပ်၏ တပ်မှူးတာဝန်နှင့် (A.D.C-Aide-de-camp) ကိုယ်ရံတော် အပါးတော်မြဲတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၅-၄၆ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်တော်လှန်ရေးပြီး၍ တပ်မှထွက်ခဲ့၏။ ၁၉၄၇-၄၈ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကျဆုံးပြီးနောက် ဦးဘုန်းကျော်သည် ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာနတွင် ဌာနဆက်သွယ်ရေးအရာရှိအဖြစ် အမှုထမ်းအဖြစ်မှ ထွက်၍ ရှေ့ဆောင်သတင်စာတွင် အယ်ဒီတာအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့၏။
၁၉၅၂-၅၆ တွင် ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်တော်ဝန်ကြီးဌာနတွင် ဝင်ရောက်ထမ်းရွက်ပြီး ယင်းမှတစ်ဆင့် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနသို့ ပြောင်းရွှေ့၍ တစ်ဖန် တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်တွင် လက်ထောက်စစ်သမိုင်းသုတေသနအရာရှိအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့၏။ ၁၉၅၆-၅၈ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်၌ စစ်သမိုင်းသုတေသနအရာရှိနှင့် သုတေသနဌာနကြီးမှူး တိုးမြှင့်ခြင်းခံရ၏။ ၁၉၆၄ တွင် တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်မှ စာပေဗိမာန်သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့၏။ စာတည်းအဖြစ် ထမ်းရွက်ခဲ့သည်။ စာပေဗိမာန်မှ အငြိမ်းစားယူပြီး စာပေများ ဆက် လက်ရေးသားပြုစုခဲ့သည်။ အမျိုးသား စာပေဆု ရွေးချယ်စိစစ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
ရေးသားခဲ့သော စာအုပ်များ
နတ်မောက်ဘုန်းကျော် ရေးသားပြုစုခဲ့သော စာအုပ် စာတမ်းများမှာ တပ်မတော်နေ့ စာစောင်၊ နိုင်ငံတော်သောင်းကျန်းမှုသမိုင်း (ပုံမနှိပ်ရသေး)၊ ဗမာ့တပ်မတော်သမိုင်း ( မြဝတီမဂ္ဂဇင်းဆောင်းပါးရှည်)၊ ဗမာ့တပ်မတော်သမိုင်းကျမ်း (ပထမတွဲ-ပုံမနှိပ်ရသေး)၊ အင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်သမိုင်း၊ မင်းလှခံတပ်၊ ဗိုလ်ချုပ်မောင်ဆန်းအတ္ထုပ္ပတ္တိ (အခြားသူများနှင့် ပူတွဲ၍) ၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းမိန့်ခွန်းနှင့် ဟောပြောချက်များ၊ ရှေးခေတ်မြန်မာ၊ ပေဖူးလွှာ၊ မေ့ပျောက်၍မရသော အောင်ဆန်း၊ ရှေးခေတ်မြန်မာ့တပ်မတော်မှတ်စုများ၊ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု သုတေသနစာတမ်းများ၊ ဗုဒ္ဓဂယာနှင့် ယမုံနာ၊ ပန်းဝါတိုက်ပွဲ၊ စာမူမှစာအုပ်သို့ (ပုံမနှိပ်ရသေး)၊ အဲဒါအောင်ဆန်း၊ ယမုံနာနှင့်ဂင်္ဂါ၊ အမျိုးသားအပျော်တမ်း ရဲတပ်သမိုင်း (ပုံမနှိပ်ရသေး)၊ လူကြီးလူကောင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ယင်းတို့အနက် ‘အင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်သမိုင်း’စာအုပ်ဖြင့် ၁၉၆၆ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားစာပေဆု (သုတ ပဒေသာ ပထမဆု) ကို လည်းကောင်း၊ ‘မင်းလှခံတပ်’ ကျမ်းဖြင့် စာပေဗိမာန်စာပေပဒေသာဆုနှင့် ယူနက်စကို သုတပဒေသာဆုများကိုလည်းကောင်း ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။
မိသားစုဘဝ
နတ်မောက်ဘုန်းကျော်သည် နတ်မောက်မြို့နေအမိန့်တော်ရ ရှေ့နေကြီး ဦးအောင်ဖေ၊ ဒေါ်တင်ဥတို့၏သမီးလတ် ဒေါ်အေးရီနှင့် ၁၉၄၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး သားသမီးသုံးယောက်ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဒေါ်အေးရီသည် ကိုလိုနီခေတ်၌ ဒီးဒုတ်သတင်းစာ၊ မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာတို့၏ နတ်မောက်သတင်းထောက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် တို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင် သခင်မတစ်ဦးဖြစ်ပြီး အရှေ့အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး၏ နတ်မောက်မြို့၊ အမျိုးသမီးအစည်းအရုံး အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သားသမီးသုံးဦးမှာ ဒေါ်ခင်ဘုန်းရီ (B.A.B.Ed)(အငြိမ်းစားအထက်တန်းပြဆရာမ) နှင့် ဦးဇော်ဝင်း (B.Sc)( လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူးကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဌာန ကသာခရိုင်) တို့ဖြစ်သည်။ သမီးဖြစ်သူဒေါ်ခင်ဘုန်းရီသည် ( နတ်မောက်အနီချို) ကလောင်အမည်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ သားဦးဖော်ဝင်းသည် တက္ကသိုလ်ယဉ်မင်းလတ် ကလောင်အမည်ဖြင့် လည်းကောင်း စာပေများ ရေးသားလျက်ရှိသည်။ ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်အေးရီသည် ၁၉၇၃နှစ်၊ မတ်လ (၁၃) ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ နတ်မောက်ဘုန်းကျော်သည် ရန်ကင်းမြို့ တိုက် ၂၈၂၊ အခန်း ၁၂ ၌ သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်ဘုန်းရီနှင့် အတူနေထိုင်ကာ စာပေများကို လေ့လာပြုစုလျက် ရှိစဉ်အတွင်း ၂၀ဝ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၆ တွင် အမှတ် ၉၇၀ ၊ ဦးကြင်ဥ (၁)လမ်း ၊ ၃၂ ရပ်ကွက်၊ ဒဂုံမြို့သစ်မြောက်ပိုင်း နေအိမ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့လေသည်။
ကျမ်းကိုးစာရင်း
၁။ (က) နတ်မောက်ဘုန်းကျော်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိအကျဉ်းချုပ် (လက်နှိပ်စာမူ) ၂၊ (ခ) ၂၇-၁၂-၂၀၀၆ ကြေးမုံ