အနက်ထည် ရောင်ခြည်ဖြာထွက်ခြင်း

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

အနက်ထည် ရောင်ခြည်ဖြာထွက်ခြင်း (Black-body radiation) ဆိုသည်မှာ အနက်ရောင်ကိုယ်ထည်မှ ထုတ်လွှတ်သည့် အပူဓာတ်နှင့်ဆိုင် သော လျှပ်စစ်သံလိုက်ဓာတ်ရောင်ခြည် (သို့မဟုတ်) အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ ၎င်း၏ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် အပူချိန်ညီမျှမှုရှိသော ခန္ဓာကိုယ်တစ်စံပြသတ်မှတ်ထားသည့် ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်းမရှိသော ကိုယ်ထည်တစ်ခု) ဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် တိကျသော စဉ်ဆက်မပြတ် ရောင်စဉ်လှိုင်း အလျား၊ ပြင်းအားနှင့် ပြောင်းပြန်ဆက်စပ်မှု ရှိပြီး၊တွက်ချက်မှုနှင့် သီအိုရီအရ တစ်သမတ်တည်းဖြစ်ရန်ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန် ပေါ်တွင်သာ မူတည်သည် ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည် [၁] [၂] [၃] [၄]

အနက်ထည်၏ အပူချိန် ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ ထုတ်လွှတ်သော အပူဓာတ်များသည် ပြင်းထန်မှု လျော့နည်းလာပြီး ၎င်း၏ အမြင့်ဆုံးလှိုင်းအလျားသို့ ရွေ့လျားသွားသည်။ နှိုင်းယှဉ်ပြထားသည်မှာ ရှေးရိုး Rayleigh-Jeans ဥပဒေ နှင့် ၎င်း၏ ခရမ်းလွန်ကပ်ဆိုးကြီး ဖြစ်သည်။

အပူမျှခြေတွင် အပြည့်အ၀ ကာရံထားသော အကာတစ်ခုတွင် blackbody ရောင်ခြည်များ ပါဝင်ပြီး ၎င်းကို ၎င်း၏နံရံတွင် ပြုလုပ်ထားသော အပေါက်မှတဆင့် ထုတ်လွှတ်မည်ဖြစ်ပြီး၊ အပေါက်သည် မျှခြေအပေါ် ပေါ့ပေါ့တန်တန် သက်ရောက်မှုမရှိနိုင်လောက်အောင် သေးငယ်သောအပေါက်ငယ်ပါသည်။ သာမန်အရာဝတ္ထုများစွာမှ အလိုအလျောက်ထုတ်လွှတ်သော အပူဓာတ်ကို blackbody radiation အဖြစ် ခန့်မှန်းနိုင်ပါသည်။

အထူးအရေးကြီးသည်မှာ ဂြိုဟ်များနှင့် ကြယ်များ ( ကမ္ဘာ နှင့် နေ အပါအဝင်) သည် ၎င်းတို့၏ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ပြီးပြည့်စုံသော အနက်ရောင်ကိုယ်ထည်များနှင့် အပူမျှခြေမညီသော်လည်း Blackbody ရောင်ခြည်သည် ၎င်းတို့ထုတ်လွှတ်သည့် စွမ်းအင်အတွက်ကောင်းမွန်သောပထမဆုံး ခန့်မှန်းခြေတစ်ခု ဖြစ်နေဆဲပင်ဖြစ်သည် နေ၏ရောင်ခြည်သည် ကမ္ဘာ၏လေထုမှစစ်ထုတ်ပြီးနောက်ရောက်ရှိလာပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူသားများ (အခြားတိရိစ္ဆာန်အများစုလည်း)ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာခဲ့သည့် အလျောက် အမြင်အာရုံ တွင် "နေ့အလင်းရောင်" ဟူ၍ ဖြစ်လာပါသည်။ [၅]

အခန်းအပူချိန်တွင် အနက်ရောင်ကိုယ်ထည်သည် ( ၂၃ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၂၉၆ ကယ်လ်ဗင်; ၇၃ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) တွင် ရောင်ခြည်ဖြာထွက်ပြီး လူ့မျက်စိဖြင့် မမြင်နိုင်သော အနီအောက်ရောင်ခြည် အဖြစ် ဖြာထွက်ပါသည်၊ [၆] သို့သော်လည်း အချို့သောတွားသွားသတ္တဝါများက အာရုံခံနိုင်ပါသည်။ အရာဝတ္ထုသည် အပူချိန် ၅၀၀ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၇၇၃ ကယ်လ်ဗင်; ၉၃၂ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) ခန့် တိုးလာသည်နှင့်အမျှ ၊ ထုတ်လွှတ်မှုရောင်စဉ်သည် ပိုမိုအားကောင်းလာပြီး လူ၏အမြင်အာရုံအကွာအဝေး ကျယ်ပြန့်လာကအရာဝတ္ထုသည် အနီရောင်မှိုင်းနေပုံမြင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏အပူချိန် ပိုမိုတိုးလာသည်နှင့်အမျှ ၎င်းသည် လိမ္မော်ရောင်၊ အဝါရောင်၊ အစိမ်းရောင်နှင့် အပြာရောင်အလင်းတန်းများ (နောက်ဆုံးတွင် ခရမ်းလွန်၊ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ) တို့ကို ပို၍ပို၍ ထုတ်လွှတ်သည်။

Tungsten filament မီးလုံးများသည် ၂,၇၀၀ ကယ်လ်ဗင် (၂,၄၃၀ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်; ၄,၄၀၀ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်တွင် အေးမြသောအရောင်အပူချိန်ဖြင့် ဆက်တိုက်အနက်ရောင်ကိုယ်ထည်ရောင်စဉ်ပါရှိသည်။ သည် အနီအောက်ရောင်ခြည်အကွာအဝေးအတွင်း စွမ်းအင်များစွာ ထုတ်လွှတ်သည်။ ပိုထိရောက်သော ခေတ်မီ အလင်းရောင် နှင့် LED မီးများသည် ဆက်တိုက် အနက်ရောင် ကိုယ်ထည် ထုတ်လွှတ်သည့် ရောင်စဉ် မပါဝင်ပါ၊ တိုက်ရိုက် ထုတ်လွှတ်ခြင်း သို့မဟုတ် ကျဉ်းမြောင်းသော ရောင်စဉ်မျိုးစုံကို ထုတ်လွှတ်သည့် ဖော့စဖရပ် ပေါင်းစပ်မှုကို အသုံးပြုထားခြင်း‌ေကြာင့် ဖြစ်သည်

blackbody ရောင်ခြည်၏အရောင် ( chromaticity ) အနက်ရောင်ကိုယ်ထည်၏အပူချိန်နှင့်ပြောင်းပြန်၊ ဤနေရာတွင် CIE 1931 x,y space တွင်ပြသထားသောထိုအရောင်များ၏ တည်နေရာ ကို Planckian locus ဟုခေါ်သည်။

တွင်းနက်များသည် ၎င်းတို့အပေါ်ကျရောက်သော ရောင်ခြည်အားလုံးကို စုပ်ယူနိုင်သောကြောင့် ပြီးပြည့်စုံသော အနက်ရောင်ခန္ဓာကိုယ်များဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် blackbody radiation ( Hawking radiation ဟုခေါ်သည်) ၎င်းသည်တွင်းနက်၏ထုထည်အပေါ် မူတည်ပြီး အပူချိန် တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု အဆိုပြုထားသည်။ [၇]

အနက်ရောင်ကိုယ်ထည် ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို Gustav Kirchhoff မှ 1860 ခုနှစ်တွင် စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့သည် [၈]


ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. Loudon 2000, Chapter 1.
  2. Mandel & Wolf 1995, Chapter 13.
  3. Kondepudi & Prigogine 1998, Chapter 11.
  4. Landsberg 1990, Chapter 13.
  5. Introduction to Astronomy and Cosmology။ 2008။ p. 48။
  6. Partington, J.R. (1949), p. 466.
  7. Modeling black hole evaporation။ 2005။
  8. From (Kirchhoff, 1860) (Annalen der Physik und Chemie), p. 277: "Der Beweis, welcher für die ausgesprochene Behauptung hier gegeben werden soll, … vollkommen schwarze, oder kürzer schwarze, nennen." (The proof, which shall be given here for the proposition stated [above], rests on the assumption that bodies are conceivable which in the case of infinitely small thicknesses, completely absorb all rays that fall on them, thus [they] neither reflect nor transmit rays. I will call such bodies "completely black [bodies]" or more briefly "black [bodies]".) See also (Kirchhoff, 1860) (Philosophical Magazine), p. 2.