ဝီကီပီးဒီးယား:Sandbox/20908025

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

မြိုစာပေဖော်ထုတ်ခဲ့သူ ဦးကျော်သာအောင်[ပြင်ဆင်ရန်]

(ဤအကြောင်းအရာများသည် ISO-639-3 (cmr) ကုဒ်အားပြောဆိုသော မြို(ခမိ) လူမျိုးစုအားရည်ညွန်းပါသည်။)


မြိုလူမျိုးစုများတွင် ပညာရေးကဏ္ဍတွင်ဖြစ်စေ၊ စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင်ဖြစ်စေ၊ လူမှုရေးလုပ်ငန်းများတွင်ဖြစ်စေ စံထားရမည့်လူပုဂ္ဂိုလ်များမှာ နည်းပါးလှပါသည်။ ထို့အပြင် အမျိုးသားရေး နိုင်ငံရေးကဏ္ဍတွင်လည်း သမိုင်းတွင်လောက်ရသည့် စံပြပုဂ္ဂိုလ်များမှာလည်း လွန်စွာနည်းပါးလှပါသည်။ သို့ရာတွင် နိုင်ငံတကာဘာသာစကားကုဒ်နံပါတ် ISO-639-3 [cmr][၁] ဖြစ်လာဖို့ အတွက် မြို(ခမိ)စာပေအား နွံတာခံပင်ပန်းစွာဖြင့် ကြိုးစားဖော်ထုတ်ခဲ့သူများထဲမှတစ်ဦးအကြောင်း မြို(ခမိ) လူမျိုးစု လူငယ်များအနေဖြင့် မှတ်သားသိထိုက်သင့်ပေသည်ဟု ရှုမြင်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါသောကြောင့် နွေဦးပန်း (သို့မဟုတ်) စာပေဖော်ထုတ်ခဲ့သူ ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်၏ အတ္ထုပတ္တိအကျဥ်းကို မြို(ခမိ)လူငယ်များ နှင့် အခြားသော လူပုဂ္ဂိုလ်များလေ့လာဖို့ရန် ရည်ရွယ်၍ ကျွန်တော်လေ့လာမိသ‌လောက် ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါသည်။


ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်ကို ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်၏ လူသူအ‌ရောက်နည်းပါးသောတောင်ပေါ်ဒေသလည်းဖြစ်၊ အိမ်ခြေ (၄၀) ဝန်းကျင်ခန့်သာရှိသည့် ခူးလူမွှေးကျေးရွာတွင် ခါလိမ်မျိုးနွယ်စုဖြစ်သော ဖခင်ဦးကောင်းဖြူ နှင့် မိခင်ဒေါ်မယု တို့မှ မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ မွေးချင်းညီအစ်ကိုမောင်နှမ (၆) ယောက်ရှိပါသည်။ မွေးချင်းညီအစ်ကိုမောင်နှမများမှာ -

  1. ဒေါ်မသာဦး
  2. ဒေါ်အာဒီ
  3. ဒေါ်လှသိန်း
  4. ဦးကျော်သာအောင် (စာပေဖြစ်မြောက်အောင်ဖော်ထုတ်ခဲ့သူ)
  5. ဒေါ်စိန်မေ
  6. ဦးစိန်အောင် တို့ဖြစ်ပါသည်။


ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်သည် ကျောင်းနေအရွယ်ရောက်သောအခါ ပလက်ဝမြို့နယ်၊ လက်ပင်ကိုင်းကျေးရွာတွင် မူလတန်းပညာရေးဖြစ်သည့် သူငယ်တန်းမှ ဒုတိယတန်းအထိပညာသင်ကြားခဲ့ပါသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ကွမ်းချောင်းဝကျေးရွာ (၁) တွင် အ.မ.က(ကွမ်းချောင်းဝ) စာသင်ကျောင်း၌ တတိယတန်းမှ စတုတ္ထတန်းအထိသော်လည်းကောင်း၊ ပလက်ဝမြို့ အ.ထ.က စာသင်ကျောင်းတွင် စတုတ္ထတန်းမှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့ပါသည်။ သို့ရာတွင် လိုအပ်သောအခြေခံပညာရေးကို လုံလောက်စွာမရရှိခဲ့သဖြင့် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းကို အောင်မြင်ခဲ့ခြင်းမရှိပါ။ သို့ဖြစ်ပါ၍ လူမှုအဆင့်အတန်းမြင့်မားသော မြို့တော်ရန်ကုန်သို့ (ထိုအချိန် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်မှာ ရန်ကုန်ဖြစ်ပါသည်) ဆက်လက်ပညာဆည်းပူးရန် ၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင်ရောက်ရှိခဲ့ပါသည်။ ထို့နောက် ရန်ကုန်၊ ကမာရွတ်မြို့နယ်ရှိ အ.ထ.က (၁) တွင် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအားသင်ယူခဲ့ပါသည်။ သို့သော်လည်း အောင်မြင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ ထိုမှတစ်ဆင့် ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် လှိုင်မြို့နယ်ရှိ အ.ထ.က (၁) ၌ ဆက်လက်ပညာသင်ယူခဲ့ပါသည်။ ထိုကျောင်းမှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းကို အဆင့်(က)ဖြင့် အောင်မြင်ခဲ့ပါသည်။


တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအောင်မြင်ပြီးသည်နှင့် ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်သည် ၁၉၇၅ ခုနှစ် ဇွန်လ၌ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် ရုက္ခဗေဒဘာသာရပ် (Botany) ဖြင့် တက်ရောက် ပညာဆည်းပူးခဲ့ပါသည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းများတွင် တက္ကသိုလ်၏ပြုလုပ်နေကျ အစဥ်လာအရ မောင်မယ်သစ်လွင်ကြိုဆိုပွဲ (Fresher Welcome) များပြုလုပ်လေ့ရှိပါသည်။ မောင်မယ်သစ်လွင်ကြိုဆိုပွဲပြုလုပ်ပြီးချိန်တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ ချင်းကျောင်းသားများဖြင့် ဗဟိုပြုဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်သော ချင်းစာပေနှင့်ယဥ်ကျေးမှုအသင်း (ခ.စ.ယ) တွင် အလုပ်အမှုအဆောင်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံခဲ့ပြီး  ပူးပေါင်းပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့ပါသည်။  ၁၉၇၇ ခုနှစ်၌ ခ.စ.ယ အသင်းတွင် ဆည်းပူးခဲ့ပါသည်။ ထိုအချိန်ျိန် အတွင်းအရေးမှုးလစ်လပ်လိုအပ်နေလျက်ရှိနေခဲ့ပေသည်။ အဆိုပါနေရာတာဝန်အတွက် ဆရာကြီးအားကမ်းလှမ်းခဲ့ပေရာ အချိန်မပေးနိုင်၍ လက်ခံခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။


ထိုမှတစ်ဆင့် ယင်းအချိန်ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် ဖွဲ့စည်းထားသည့် တက္ကသိုလ်ခရစ်ယာန်လူငယ်များအသင်း၌ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ၁၉၇၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၉ ခုနှစ်အထိ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့ပါသည်။ ထိုအချိန် ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်အမည်မှာ ဆလိုင်းကျော်သာအောင် ဖြစ်ကြောင်းသိရပါသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်ဆည်းပူးနေသည့်အချိန် ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် မိတ်ဆွေသစ်၊ သူငယ်ချင်းသစ်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံနေရချိန်လည်းဖြစ်သည်။ ထိုအထဲတွင် မန္တလေးတက္ကသိုလ်မှ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ပြောင်းရွေ့လာခဲ့သည့် ချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးလည်းဖြစ်၊ စီနီယာတစ်ဦးလည်းဖြစ်သူနှင့် ပိုမိုခင်မင်ခဲ့ကြပါသည်။ အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်မှာ ရုက္ခဗေဒအထူးပြုဘာသာရပ်ယူထားသူ ဦးချိုင်းဆုံန် ဖြစ်ပါသည်။


မန္တလေးတက္ကသိုလ်မှ ပြောင်းရွေ့လာသည့် ချင်းအမျိုးသားဖြစ်သူ ဦးချိုင်းဆုံန်မှ သြစတြေးလျားနိုင်ငံသူ ဂျာမန်အမျိုးသမီး မစ္စဟယ်လ်ကာ နှင့် မိတ်ဆက်ပေး၍ သူမနှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ခင်မင်ခဲ့ကြပါသည်။ ယင်းအချိန် မစ္စဟယ်လ်ကာမှာ ဒေါက်တာဘွဲ့အတွက် ဘာသာဗေဒစာတမ်းပြုစုနေချိန်ဖြစ်ကြောင်းသိရပါသည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ဆရာကြီးကျော်သာအောင်သည် စာပေဖော်ထုတ်အောင်မြင်မှုမရှိသေးသည့် မြို(ခမိ)စာပေအတွက် ဖော်ထုတ်လိုသည့် တက်ကြွမှုစိတ်ဓာတ်၊ စိတ်ကူးစိတ်သန့်များ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းတော်ကြီးတွင် ပညာသင်ယူရင်း၊ မြို(ခမိ)စာပေဖော်ထုတ်ရန် အတွက် အားယူရင်း၊ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ရုက္ခဗေဒအထူးပြုဘာသာရပ်ဖြင့် (B.A Botany Specialization) ဘွဲ့ရယူခဲ့ပါသည်။ ထို့အချိန် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သူ မြို(ခမိ) လူမျိုးစုထဲတွင် ဒုတိယမြောက် ဘွဲ့ရရှိခဲ့သူဖြစ်ကြောင်းလည်း ခန်းမှန်းယူဆရပါသည်။


ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် မှ ရုက္ခဗေဒအထူးပြုဘာသာရပ်ဖြင့် ဘွဲ့ရရှိခဲ့ပြီးနောက်၊ မွေးရပ်ဇာတိမြေ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့တွင်နေထိုင်ခဲ့ပါသည်။ ၁၉၇၈ ခုနှစ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် ဒေသခံစာရင်းစစ် အစိုးရအမှုထမ်းများလှစ်လှပ်ခေါ်ယူ နေလျက်ရှိရာ၊ ဆရာကြီးမှ ယင်းနေရာတာဝန်အတွက် လျှောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၃ ခုနှစ်အထိ ကျေပွန်စွာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါသည်။ အစိုးရအမှူးထမ်း၊ စာရင်းစစ်အဖြစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဥ်တွင်လည်း ‌ဖော်ထုတ်ရန်လိုအပ်လျက်ရှိနေသည့် မြို(ခမိ) စာပေနှင့်ပတ်သက်၍ ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်းများလေ့လာရင်း စိတ်ကူးစိတ်သန့်များကိန်းအောင်းနေလျက် ရှိနေခဲ့ပါသည်။


၁၉၉၃ ခုနှစ်၊ အသက် (၄၀) အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ အပြင်ဘက်၌ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးလျက်ရှိသော (ယခုမှော်ဘီမြို့) ဧမောက်ကျမ်းစာကျောင်း (Emmaus Bible Institutes – EBI) တွင် ဓမ္မပညာရပ်ကို (၂) နှစ်တာသင်ယူဆည်းပူးခဲ့ပါသည်။ ယင်းကျမ်းစာကျောင်း (E.B.I)  မှ ဓမ္မဘွဲ့ (Bachelor of Theology – B.Th) ကို အခက်အခဲများစွာကြားထဲမှရယူခဲ့ပါသည်။ ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်သည် ပညာရေးရာတွင် အလွယ်တကူ အရှုံးမပေးသည့်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့်အပြင် မြို(ခမိ[၂])၊ ခူမီး(ချင်း)ရခိုင်ဗမာ နှင့် အင်္ဂလိပ် ဘာသာစကား (၅) မျိုးအထိ ပြောဆိုတတ်သူတစ်ဦးလည်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ဓမ္မပညာဆည်းပူးပြီးသောအခါ မြို(ခမိ) စာပေနှင့်ပတ်သက်သည့် စာပေရေးရာများကို ပြုစုဖော်ထုတ်ရန်အတွက်  မိသားစုစားဝတ်နေ‌ရေးအခက်အခဲ၊ ငွေကြေးအခက်အခဲ နှင့် အခြားသော အခက်အခဲများစွာနှင့်အတူ စာပေဖြစ်မြောက်ရေး လမ်းခရီးကြမ်းအားစတင်လျှောက်လှမ်းခဲ့ပါသည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ရောက်သည့်အချိန်တွင်ကား စာပေပညာရှင်များနှင့် စာပေဖြစ်အောင် ဖော်ထုတ်နွံတာခံခဲ့သူများနှင့်အတူ အောင်မြင်စွာဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။


ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်ဦးဆောင်၍ ဖော်ထုတ်ခဲ့သော မြို(ခမိ) စာပေသည် နိုင်ငံတစ်ကာဘာသာစကားကုဒ်နံပါတ် ISO-639-3[CMR] ဖြင့် မြို(ခမိ)လူမျိုးများအတွက် အဖိုးမဖြတ်နိုင်သော အဖိုးတန် ကျောက်၊မြ ရတနာတစ်ခုကဲ့သို့ တန်ထားဖိုးကြီးမားလှပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ “စာပေရှိမှ လူမျိုးတင့်မည်” ဖြစ်သောကြောင့် မြို(ခမိ) လူမျိုးများအနေဖြင့် အဆင့်အတန်းမြင့်မားသော ဤစာပေအား ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ၊ ဝါဒစွဲကင်းစွာဖြင့် ဆက်လက်ထိန်းသိမ်း တိုးမြှင့်ဖော်ထုတ်ပေးနိုင်ကြပါစေကြောင့် ဆုမွန်ကောင်းတောင်းခြွေရင်း နွေဦးပန်း (သို့မဟုတ်) စာပေဖော်ထုတ်ခဲ့သူ ဆရာကြီးဦးကျော်သာအောင်၏ အတ္ထုပတ္တိအကျဥ်းအား ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

ဦးကျော်သာအောင်
ဦးကျော်သာအောင်

ကိုးကား အပိုင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. မြိုလူမျိုး
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Mro-Khimi_language
  3. ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်
  4. မန္တလေးတက္ကသိုလ်
  5. ပလက်ဝမြို့


သင်ခန်းစာသို့ ပြန်သွားရန်

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Mro-Khimi_language
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Mro-Khimi_language