ရေနဂါး

Seahorses Temporal range: Lower Miocene to present – 23–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Short-snouted seahorse (Hippocampus hippocampus)
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
လောက:	Animalia
မျိုးပေါင်းစု:	Chordata
မျိုးပေါင်း:	Actinopterygii
မျိုးစဉ်:	Syngnathiformes
မျိုးရင်း:	Syngnathidae
မျိုးရင်းသေး:	Hippocampinae
မျိုးစု:	Hippocampus Rafinesque, 1810
အမျိုးအစား မျိုးစိတ်
Hippocampus heptagonus Rafinesque, 1810
မျိုးစိတ်
see Species.
Synonyms
Acentronura Kaup, 1853 Farlapiscis Whitley, 1931 Jamsus Ginsburg, 1937 Macleayina Fowler, 1907 Phyllopteryx Swainson 1839

ရေနဂါး (အင်္ဂလိပ်: Seahorse) သည် Hippocampus မျိုးစုဝင် အရိုးမာငါးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ရေနဂါးဟူသော အမည်သည် ၎င်း၏ မြင်းနှင့်ဆင်တူသော ဦးခေါင်းနှင့် လည်ပင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ရေနဂါးများကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အပူပိုင်းနှင့် သမပိုင်းရေတိမ်ပိုင်းဒေသများတွင် အများဆုံးတွေ့ရှိရပြီး ပင်လယ်မြက်ခင်းပြင်များ၊ သန္တာကျောက်တန်းများနှင့် ဒီရေတောများတွင် နေထိုင်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွန်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်း ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် ရံဖန်ရံခါ တွေ့ရှိရတတ်သည်။ သို့သော်လည်း အလွန်အကျွံဖမ်းဆီးမှု၊ ရေထုညစ်ညမ်းမှုနှင့် နေထိုင်ရာ ပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးမှုများကြောင့် ရေနဂါးမျိုးစိတ်များစွာသည် မျိုးသုဉ်းမည့်အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာသွင်ပြင်လက္ခဏာများ

ရေနဂါးများသည် အရွယ်အစားအားဖြင့် ၁.၅ စင်တီမီတာမှ ၃၅ စင်တီမီတာ (၀.၆ လက်မ မှ ၁၄ လက်မ) အထိ ရှိကြသည်။ အခြားငါးများနှင့်မတူဘဲ ရေနဂါးများတွင် အကြေးခွန်အစား အရေပြားပါးဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားသော အရိုးပြားများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ကိုယ်ထည်ရှိသည်။ ဤအရိုးပြားချပ်များက ၎င်းတို့ကို သားရဲတိရစ္ဆာန်များ၏ အန္တရာယ်မှ ကာကွယ်ပေးသည်။ ရေနဂါးများသည် ရေထဲတွင် မတ်မတ်အနေအထားဖြင့် ကူးခတ်လေ့ရှိပြီး ကျောဘက်ဆူးတောင်ကို အသုံးပြု၍ ရွေ့လျားသည်။ ၎င်းတို့သည် အလွန်နှေးကွေးစွာ ကူးခတ်နိုင်သော ရေသတ္တဝါများထဲတွင် ပါဝင်ပြီး တစ်နာရီလျှင် ပျမ်းမျှ ၁.၅ မီတာ (၅ ပေ) ခန့်သာ သွားနိုင်သည်။ ပုတ်သင်ညိုများကဲ့သို့ မျက်လုံးတစ်လုံးချင်းစီကို သီးခြားစီလှုပ်ရှားနိုင်စွမ်းရှိသောကြောင့် အစာရှာနေစဉ်မှာပင် အခြားမျက်လုံးတစ်လုံးဖြင့် ရန်သူကို သတိထားကြည့်ရှုနိုင်သည်။

အစာရှာဖွေခြင်းနှင့် နေထိုင်မှုပုံစံ

ရေနဂါးများတွင် အစာအိမ်မရှိသောကြောင့် အသက်ရှင်သန်ရန်အတွက် အဆက်မပြတ် အစာစားသုံးရန်လိုအပ်သည်။ ၎င်းတို့သည် သေးငယ်သော ကဏန်းမျိုးနွယ်များ၊ ပုစွန်ဆိတ်များနှင့် ရေမျောကောင်လေးများကို နှာတံရှည်ဖြင့် စုပ်ယူစားသောက်ကြသည်။ ကိုယ်ရောင်ဖျောက်နိုင်စွမ်း မြင့်မားသောကြောင့် သားကောင်များ အနားသို့ရောက်လာသည်အထိ ပင်လယ်ရေမှော်ပင်များ သို့မဟုတ် သန္တာကျောက်တန်းများကြားတွင် ငြိမ်သက်စွာ ပုန်းအောင်းနေလေ့ရှိသည်။

မျိုးပွားခြင်း

ရေနဂါးများ၏ မျိုးပွားခြင်းမှာ အခြားတိရစ္ဆာန်များနှင့်မတူဘဲ ထူးခြားသည်။ ရေနဂါးအမသည် ဥများကို အထီး၏ ဝမ်းဗိုက်ရှေ့ဘက်ရှိ သားပေါက်အိတ်ထဲသို့ ဥချပေးသည်။ ရေနဂါးအထီးသည် ဥပေါင်း ၁,၅၀၀ အထိကို ရက်သတ္တပတ်ပေါင်းများစွာ သယ်ဆောင်ပြီးနောက် အကောင်ပေါက်လေးများအဖြစ် မွေးဖွားပေးသည်။ ဤသို့ဖြင့် ရေနဂါးအထီးများသည် မျိုးပွားမှုဖြစ်စဉ်တွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ကြသည်။

ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး

ရေနဂါးများသည် တိုင်းရင်းဆေးဝါးများတွင် အသုံးပြုရန်နှင့် အလှမွေးငါးအဖြစ် ရောင်းချရန် အများအပြားဖမ်းဆီးခံနေရသည်။ ထို့အပြင် ၎င်းတို့၏ နေထိုင်ရာ ပင်လယ်မြက်ခင်းပြင်များနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများ ပျက်စီးလာခြင်းကြောင့် ရေနဂါးအရေအတွက်မှာ သိသိသာသာ လျော့နည်းလာနေသည်။ နိုင်ငံတကာ သဘာဝထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး အဖွဲ့အစည်း (IUCN) က ရေနဂါးမျိုးစိတ်အများအပြားကို မျိုးသုဉ်းရန် အန္တရာယ်ရှိသော မျိုးစိတ်များအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး နိုင်ငံတကာတွင် ၎င်းတို့ကို ကုန်သွယ်မှုပြုခြင်းအား စီITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) မှတစ်ဆင့် ထိန်းချုပ်ထားသည်။