ဘွိုင်းလ်၏ နိယာမ

ဘွိုင်းလ်၏ နိယာမ (Boyle's Law, or Boyle–Mariotte law) သည် လက်တွေ့စမ်းသပ်နိုင်သော ဓာတ်ငွေ့ဆိုင်ရာ နိယာမတစ်ခုဖြစ်ပြီး (ဓာတ်ငွေ့)ကွန်တိန်နာ၏ ထုထည် များပြားလာစဉ် ဓာတ်ငွေ့၏ ဖိအားသည် ကျဆင်းလာသည်ကို ပြသသော နိယာမတစ်ခုဖြစ်၏ ။ ခေတ်သစါ ဘွိုင်းလ်၏ နိယာမက ဤသို့ဆိုထားသည်။

အပိတ်စနစ်တစ်ခု၌ အပူချိန်နှင့် ဓာတ်ငွေ့ပမာဏသည် မပြောင်းလဲဘဲ တည်ရှိနေလျှင် စံဓာတ်ငွေ့တစ်ခု၏ ပေးထားသောဒြပ်ထုက သက်ရောက်သော ပကတိဖိအားသည် ၎င်းနေရာယူထားသော ထုထည်နှင့် ပြောင်းပြန်အချိုးကျသည်။^[၁]^[၂]

သင်္ချာပုံစံဖြင့် ဘွိုင်း၏ နိယာမကို အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြနိုင်သည်။

P\propto {\frac {1}{V}}

ဖိအားသည် ထုထည်နှင့် ပြောင်းပြန်အချိုးကျသည်။

သို့မဟုတ်

PV = k

ဖိအားနှင့် ထုထည်မြောက်လဒ်သည် ကိန်းသေဖြစ်၏ ။

k

ဤ၌ $P$ သည် ဓာတ်ငွေ့၏ ဖိအား၊ $V$ သည် ဓာတ်ငွေ့၏ ထုထည်၊ $k$ သည် ကိန်းသေ ဖြစ်သည်။

ဤညီမျှခြင်းက အပူချိန်သည် ကိန်းသေဖြစ်နေသမျှ ကာလပတ်လုံး ဖိအားနှင့် ထုထည်တို့၏ မြောက်လဒ်သည် အထဲတွင်ရှိနေသော ဓာတ်ငွေ့၏ သတ်မှတ်ထားသော ဒြပ်ထုအတွက် ကိန်းသေဖြစ်သည်ဟု ဆိုထားသည်။ မတူညီသော အခြေအနေနှစ်ခုတွင် တူညီသော ပါဝင်ပစ္စည်းကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရန်အတွက် နိယာမကို အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြနိုင်သည်။

P_{1}V_{1}=P_{2}V_{2}.

အထက်ပါညီမျှခြင်းတွင် ထုထည် များပြားလာသောအခါ ဓာတ်ငွေ့၏ ဖိအားသည် အချိုးအဆ ကျဆင်းနည်းပါးလာမည်ဟု ပြထားလေသည်။ ထိုနည်းတူစွာ ထုထည် ကျဆင်းလာပါက ဖိအား မြင့်တက်လာမည် ဖြစ်သည်။ ထိုနိယာမကို ရောဘတ် ဘွိုင်းလ်အား အစွဲပြု အမည်ပေးခဲ့ကြကာ ရောဘတ် ဘွိုင်းလ်က ၁၆၆၂ တွင် မူရင်းနိယာမကို စာအုပ်ကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။^[၃]

ကိုးကား

↑ Levine, Ira. N (1978). "Physical Chemistry" University of Brooklyn: McGraw-Hill
↑ Levine, Ira. N. (1978), p. 12 gives the original definition.
↑ In 1662, he published a second edition of the 1660 book New Experiments Physico-Mechanical, Touching the Spring of the Air, and its Effects with an addendum Whereunto is Added a Defence of the Authors Explication of the Experiments, Against the Obiections of Franciscus Linus and Thomas Hobbes; see J Appl Physiol 98: 31–39, 2005. (Jap.physiology.org Online Archived 27 October 2010 at the Wayback Machine..)

ဤ ဓာတုဗေဒနှင့်ဆက်နွယ်သော ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။

[1] Levine, Ira. N (1978). "Physical Chemistry" University of Brooklyn: McGraw-Hill

[levine_1-2] Levine, Ira. N. (1978), p. 12 gives the original definition.

[3] In 1662, he published a second edition of the 1660 book New Experiments Physico-Mechanical, Touching the Spring of the Air, and its Effects with an addendum Whereunto is Added a Defence of the Authors Explication of the Experiments, Against the Obiections of Franciscus Linus and Thomas Hobbes; see J Appl Physiol 98: 31–39, 2005. (Jap.physiology.org Online Archived 27 October 2010 at the Wayback Machine..)

[၁]

[၂]

[၃]