မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဒေးဗစ် ဟီလ်ဘတ်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ဒေးဗစ် ဟီလ်ဘတ်
ဒေးဗစ် ဟီလ်ဘတ် (၁၉၁၂)
မွေးဖွား(1862-01-23)ဇန်နဝါရီ ၂၃၊ ၁၈၆၂
en:Königsberg or en:Wehlau, en:Province of Prussia, en:Kingdom of Prussia (today en:Znamensk, Kaliningrad Oblast, Russia)
ဆုံးပါးဖေဖော်ဝါရီ ၁၄၊ ၁၉၄၃(1943-02-14) (အသက် ၈၁)
en:Göttingen, Germany
နေထိုင်ရာen:Germany
နိုင်ငံလူမျိုးGerman
နယ်ပယ်en:Mathematics, en:Physics and en:Philosophy
အဖွဲ့အစည်းဌာနen:University of Königsberg
en:Göttingen University
မိခင်ကျောင်းen:University of Königsberg
ဘွဲ့ယူစာတမ်းOn Invariant Properties of Special Binary Forms, Especially of Ball Functions (1885)
ပါရဂူဘွဲ့ ကြီးကြပ်သူen:Ferdinand von Lindemann
ပါရဂူဘွဲ့ယူ တပည့်များen:Wilhelm Ackermann
en:Heinrich Behmann
en:Otto Blumenthal
en:Werner Boy
en:Richard Courant
en:Haskell Curry
en:Max Dehn
en:Rudolf Fueter
en:Paul Funk
en:Kurt Grelling
en:Alfréd Haar
en:Erich Hecke
Earle Hedrick
en:Ernst Hellinger
Wallie Hurwitz
en:Margarete Kahn
Oliver Kellogg
en:Hellmuth Kneser
en:Robert König
en:Emanuel Lasker
en:Klara Löbenstein
Charles Max Mason
en:Erhard Schmidt
en:Kurt Schütte
en:Andreas Speiser
en:Hugo Steinhaus
en:Gabriel Sudan
en:Teiji Takagi
en:Hermann Weyl
en:Ernst Zermelo
en:Edward Kasner
ကျော်ကြားမှုအရင်းခံen:Hilbert's basis theorem
en:Hilbert's axioms
en:Hilbert's problems
en:Hilbert's program
en:Einstein–Hilbert action
en:Hilbert space
သူ့အပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးသူများen:Immanuel Kant[]
ထင်ပေါ်ကျော်ကြား ဆုတံဆိပ်များen:Lobachevsky Prize (1903)
en:Bolyai Prize (1910)
ForMemRS[]
အိမ်ထောင်ဘက်Käthe Jerosch
ရင်သွေး(များ)Franz (b.1893)

ဒေးဗစ် ဟီလ်ဘတ် (အင်္ဂလိပ်: David Hilbert; ဂျာမန်: [ˈdaːvɪt ˈhɪlbɐt]) ((1862-01-23)၂၃ ဇန်နဝါရီ၊ ၁၈၆၂ – ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄၊ ၁၉၄၃(1943-02-14))) သည် ဂျာမန်လူမျိုး သင်္ချာပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၁၉ ရာစုနှင့် ၂၀ ရာစုအစောပိုင်းအတွင်း ဩဇာအကြီးမားဆုံးနှင့် စွယ်စုံအရဆုံး သင်္ချာပညာရှင်တစ်ဦးအဖြစ် ထင်ရှားသည်။ ကိန်းသေသီအိုရီ (invariant theory)၊ ဂျီဩမေတြီဘာသာကို အက်ဆီယမ်များသုံး၍ စနစ်ကျအောင် ပြုပြင်ခြင်း (axiomatization of geometry)၊ ဖန်ရှင်ဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသင်္ချာ (functional analysis) ၏ အခြေခံအုတ်မြစ်တစ်ခုဖြစ်သည့် ဟီလ်ဘတ်ရပ်ဝန်းများ (Hilbert spaces)[] အစရှိသည့် ကျယ်ပြန့်သော ဘာသာရပ်နယ်ပယ်များတွင် အရေးကြီး၍ အခြေခံကျသော စိတ်ကူးဉာဏ်တို့ကို စဉ်းစားတွေးခေါ်နိုင်ခဲ့သည်။

အညွှန်း

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. Richard Zach, "Hilbert's Program", The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
  2. "David Hilbert. 1862-1943" (1944). en:Obituary Notices of Fellows of the Royal Society 4 (13): 547–526. doi:10.1098/rsbm.1944.0006. 
  3. David Hilbert။ Encyclopædia Britannica (2007)။ 2007-09-08 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။