ဆိုလာဆဲလ်
ဆိုလာဆဲလ် သို့မဟုတ် အလင်းလျှပ်စစ်အိမ် (Solar cell သို့မဟုတ် Photoelectric cell) ဆိုသည်မှာ ဆောလစ်စတိတ် အီလက်ထရွန်းနစ် ကိရိယာ တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အလင်းရောင်စွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးသော ပစ္စည်းတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဆိုလာဆဲလ်များကို စုစည်း၍ နေရောင်ခြည်မှ စွမ်းအင်ကို ရယူနိုင်ရန် တွဲဆက်ထားသော ဆိုလာဆဲလ် အစုအဝေးကို ဆိုလာပြား သို့မဟုတ် ဆိုလာ ပန်နယ် ဟု ခေါ်ကြသည်။ ထိုသို့သော ဆိုလာပြားများမှ ရရှိလာသော စွမ်းအင်ကို ဆိုလာစွမ်းအင် သို့မဟုတ် နေရောင်ခြည်သုံး လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ဟု ခေါ်ကြသည်။ ယခုအခါ လျှပ်စစ်မီးရရှိရန် ခက်ခဲသော ေကျးလက်ဒေသများ၌ ဆိုလာစွမ်းအင်ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သုံးစွဲနေကြသည်။
အလင်းရောင်ကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကြောင်း ဖြစ်ပေါ်လာအောင် ပြုလုပ်စီမံထားသော ကိရိယာကိုအလင်းလျှပ်စစ်အိမ် (Photoelectric cell)ဟု ခေါ်သည်။
အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်သည် စင်စစ် ရေဒီယိုပြွန်နှင့်တူသော ပလာ ပြွန် ဖြစ်သည်။ ပြွန်တွင်း၌ အနုတ်ဟု ခေါ်သော လျှပ်စစ်ဓာတ် ဖိုတိုင် ဖြစ်သည့် နန်းကြိုးကွင်းတစ်ခု ရှိသည်။ ဖန်ပြွန်အတွင်း မျက်နှာပြင်ကို အလင်း အလွန်မိလွယ်သော ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ် စသော ဓာတ်ပစ္စည်းများဖြင့် သုတ်လိမ်းထားသည်။ ဤအပိုင်းကို ကက်သုတ်၊ သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်မတိုင်ဟု ခေါ်သည်။ ပြွန်ကို အလင်းတန်း ထိုးလိုက်သည်နှင့် ကက်သုတ် တွင် သုတ်လိမ်းထားသော ဓာတ်ပစ္စည်းသည် ဓာတ်ပြောင်းမှု ဖြစ်ပေါ်လာပြီးလျှင် ယင်းမှ အီလက်ထရွန်များ ထွက်လာ၏။ ဤ အီလက်ထရွန်များသည် ကက်သုတ်မှ အနုတ်သို့ စီးလာ သည်နှင့် လျှပ်စစ်ဓာတ် ဖြစ်ပေါ်လာ၍ ဆက်သွယ် ထားသော ဆာကစ်ခေါ် ဓာတ်မီးပတ်လမ်းတွင် စီးသွားလေသည်။ ဤသို့ အီလက်ထရွန် စီးသွားသည်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကြောင်းဟု ခေါ်သည်။ ဖြစ်ပေါ်လာသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အနည်းအများ သည် အလင်းရောင်၏ အားပေါ်တွင် တည်သည်။ အလင်း ရောင် အားကောင်းလျှင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများလာ၍ အလင်း ရောင် အားနည်းလျှင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား နည်းသွားသည်။ အလင်းရောင် ပြတ်သွားသည်နှင့် လျှပ်စစ်ဓာတ် အားလည်း ပြတ်သွားတော့၏။
အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်သည် အလွန်အသုံးဝင်၍ တန်ဖိုးရှိသော ကိရိယာဖြစ်သည်။ အလွန်အရေးပါသည့် အသုံးဝင်ပုံများအနက် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းတွင် ယင်းကို အသုံးပြုခြင်းသည် တစ်ခု အပါ အဝင် ဖြစ်သည်။ ရုပ်ရှင် အသံဖမ်းရုံ၌ အသံသွင်းသည့်အခါ အသံလှိုင်း အသီးသီးတို့သည် အလင်းလှိုင်းသို့ ပြောင်းသွားလေ သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဖလင်ကော်ပြားပေါ်တွင် အလင်းရောင် အနည်းအများကိုလိုက်၍ ဖလင် အသံလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ လွှတ်သောအလင်းသည် အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်ကိုဖြတ်၍ လွှတ် သော အလင်းရောင် ဖြစ်သည်။ အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်သည် အလင်းတန်းများကို လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကြောင်းအဖြစ်သို့ ပြောင်း လိုက်သည်။ ယင်းဓာတ်စီးကြောင်းသည် အသံချဲ့စက်ဆီသို့ ရောက်သွားပြီးနောက် အသံအဖြစ်သို့ ပြန်၍ ပြောင်းသွားလေ သည်။ အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်ကို တယ်လီဗီးရှင်းခေါ် ရုပ်လွှင့်ရုပ် ဖမ်းခြင်း၌လည်း အသုံးပြုသည်။ အခြားလုပ်ငန်းများတွင် အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်ကို တယ်လီဗေးရှင်းခေါ် ရုပ်လွှင့်ရုပ်ဖမ်း ခြင်း၌လည်း အသုံးပြုသည်။ အခြားလုပ်ငန်းများတွင် အလင်း လျှပ်စစ်အိမ်ကို ပစ္စည်းများ ရေတွက်ရာ၌လည်းကောင်း၊ တံခါး များ ဖွင့်ရာ၌၎င်း၊ ကုန်များ စစ်ဆေးရာ၌လည်းကောင်း အသုံး ပြုကြသည်။ အလင်းလျှပ်စစ်အိမ်သည် အလင်းကို အလွန်မိ လွယ်သောကြောင့် တစ်ခါတစ်ရံ ယင်းကို လျှပ်စစ်မျက်စိဟု ခေါ်ကြသည်။
အလင်းစွမ်းအင်ကြောင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်အဖြစ်သို့ ပြောင်း လာသော အလင်းလျှပ်စစ်အခြင်းအရာကို ခရစ် ၁၈၇၃ ခုနှစ်က မေ အမည်ရှိသော လူတစ်ယောက်က အမှတ်မထင် တွေ့ရှိခဲ့ သည်။ ထိုတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းမှာ ဆီလီနီယမ်ဒြဗ်စင်ကို ဗာဇီလီယပ် ဆိုသူ တွေ့ရှိခဲ့ပြီးသည့်နောက် နှစ်ပေါင်း ၅၆ နှစ်အကြာတွင် တွေ့ရှိခြင်း ဖြစ်သည်။ ဆီလ်နီယမ် သတ္တုဖြင့်ပြုလုပ်သော အချို့ကိရိယာများ၏ လျှပ်စစ်တား(ဝါ) လျှပ်စစ်ခုခံမှုသည် ယင်းတို့အပေါ်သို့ကျသော အလင်းရောင်အား အနည်းအများကို လိုက်၍ ပြောင်းလဲကြောင်း မေ တွေ့ရှိ၏။ ဟက်ဇဆိုသူ တွေ့ရှိခဲ့သော လျှပ်စစ်အလင်းအိမ်၏ အခြေခံ အခြင်းအရာ မှန်ကန်ကြောင်းကို ဟောလဝက် ဆိုသူကလည်း ခရစ် ၁၈၈၈ ခုနှစ်က ထောက်ခံခဲ့၏။ ထိုအခြင်းအရာမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်သွင်း ထားသော သွတ်ပြားသည် အာလတြာဝိုင်အိုလက် ရောင်ခြည် (ခရမ်းဘေးရောင်ခြည်)နှင့် တွေ့ထိသောအခါ လျှပ်စစ် ဓာတ် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုနောက် မကြာသေးမှီအတွင်း ဆိုဒီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဆီဇီယမ် စသော သတ္တုများမှလည်း အီလက်ထရွန်များထွက်ကြောင်း တွေ့လာသည်။ ဤသည်မှစ၍ အလင်းလျှပ်စစ်အိမ် စတင်ဖြစ်ပေါ်လာလေသည်။ အလင်း လျှပ်စစ်အိမ်၏ အစွမ်းဖြင့် သူခိုးလှန့် ခေါင်းလောင်းတီးနိုင် ခြင်း၊ လမ်းဓာတ်မီးများကို အလိုအလျောက် ပိတ်နိုင်ဖွင့်နိုင်ခြင်း စသည်များကို ပြုလုပ်နိုင်လေသည်။[၁]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)