ဂျာဗား ဘာသာစကား
ဂျာဗား | |
---|---|
ꦧꦱꦗꦮ باسا جاوا ဘာဆာဂျာဝါး/Båså Jåwå | |
Basa (language) written in the Javanese script | |
အသံထွက် | တမ်းပလိတ်:IPA-jv |
ဒေသခံ | Java (Indonesia) |
လူမျိုးစု | 95 million Javanese in Indonesia (2011 census) |
ဒေသခံ ပြောဆိုသူများ | ၈၂ million (2007)[၁] |
အစောပိုင်းပုံစံများ | Old Javanese
|
စံပုံစံများ | Kawi
(Early standard form) Surakartan Javanese
(Modern standard form) |
ဒေသိယစကား | Javanese dialects |
Latin script Javanese script Pegon alphabet | |
ဘာသာစကားကုဒ်များ | |
ISO 639-1 | jv |
ISO 639-2 | jav |
ISO 639-3 | Variously: jav – ဂျာဗား jvn – Caribbean Javanese jas – New Caledonian Javanese osi – Osing tes – Tenggerese kaw – Kawi |
Glottolog | java1253 [၂] |
Linguasphere | 31-MFM-a |
Dark green: areas where Javanese is the majority language. Light green: where it is a minority language. | |
ဂျာဗား ( /dʒɑːvəˈniːz/ ; [၃] ꦧꦱꦗꦮ basa Jawa ၊ အာရဗီ: باساجاوا; အသံထွက် ꦕꦫꦗꦮ, cara Jawa ဟုလူသိများသည် )အင်ဒိုနီးရှား ရှိ ဂျာဗား ကျွန်း၏ အလယ်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းမှ ဂျာဗားလူမျိုး တို့၏ ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ ဂျာဗားအနောက်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်းတွင်လည်း ဂျာဗားစကားပြောသောနေရာများ ရှိသည်။ လူဦးရေ ၉၈ သန်းကျော်၏ မိခင်ဘာသာစကား ဖြစ်သည်။ (အင်ဒိုနီးရှား၏ စုစုပေါင်းလူဦးရေ ၄၂% ကျော်ရှိသည်) ။
ပြောဆိုသူများ
[ပြင်ဆင်ရန်][[ဖိုင်:Aksara_Jawa_-_jawa.png|thumb| ဂျာဗား အက္ခရာဖြင့် ရေးသားထားသော ဂျာဗား ава ဟူသောစကားလုံး ခေတ်သစ်ဘာသာစကားသုံးမျိုး ရှိသည်။ အလယ်ဂျာဗား၊ အရှေ့ဂျာဗားနှင့်အနောက်ဂျာဗား ထိုသုံးမျိုးတွင် ပြောဆိုသုံးစွဲသူ ဆက်တိုက် ရှိပြီး ဂျာဗားအနောက်ဘက်စွန်းရှိ Banten မှသည်အရှေ့ဘက်ထောင့်ရှိ Banyuwangi Regency အထိဖြစ်သည်။ ဂျာဗားစကားအားလုံးသည် အပြန်အလှန်နားလည်နိုင်သည် ။
အသံထွက် သင်္ကေတ
[ပြင်ဆင်ရန်]အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်းခေတ်သစ်ဂျာဗား ၏ အသံထွက် ပုံစံများ
သရ
[ပြင်ဆင်ရန်]ခေတ်သစ်ဂျာဗားဘာသာစကားများ
[ပြင်ဆင်ရန်]Majuscule ပုံစံများ ( စာလုံးအကြီး ) | |||||||||||||||||||||||||||||||
A | B | C | D | Dh | E | É | È | F | G | H | I | J | K | L | M | N | Ng | Ny | O | P | Q | R | S | T | Th | U | V | W | X | Y | Z |
အသေး အဖွဲပုံစံများ ( စာလုံးအသေး ) | |||||||||||||||||||||||||||||||
အ | ဘ | စ | ဒ | ဓ | အ | အ | အ | ဖှ | ဂ၊ ဂျ | ဟ | ဣ
|
ဂျ | က၊ခ | လ၊
ၔ၊ ၕ |
မ | န | င | ည | အို | ပ | ကျ | ရ
ၒ ၓ |
၏ | တ | သ၊ထ | ဥ၊ အု | ဗ | ဝ | အ | ယ | ဇ |
အခြေနေဗျည်းအက္ခရာများ | |||||||||||||||||||
ꦲ | ꦤ | ꦕ | ꦫ | ꦏ | ꦢ | ꦠ | ꦱ | ꦮ | ꦭ | ꦥ | ꦝ | ꦗ | ꦪ | ꦚ | ꦩ | ꦒ | ꦧ | ꦛ | ꦔ |
ဟ | န | စ | ရ | က | ဒ | တ | သ၊ၐ၊ၑ | ဝ | လ | ပ | ဓ | ဇ | ယ | ည | မ | ဂ | ဘ | သ | င |
၁၉၈၀ သန်းခေါင်စာရင်းအရဂျာဗားနီးယားကိုနေ့စဉ်အိမ်ထောင်စုများ၏ ၄၃% တွင်နေ့စဉ်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဤတွက်ချက်မှုအရဂျာဗားစကားပြောသူသန်း ၆၀ ကျော်သည်နိုင်ငံလူ ဦး ရေ ၁၄၇,၄၉၀,၂၉၈ မှ [၄] ဖြစ်သည်။ [၅] [မှတ်စု ၁]
[[ဖိုင်:Java_languages.JPG|thumb| ဂျာဗား ၊ မာဒူရာနှင့် ဘာလီ ဘာသာစကားများဖြင့်ပြောဆိုသောဘာသာစကားများ၏ဖြန့်ဝေခြင်းမြေပုံ ]]
မြန်မာ | ငေါ်ကော် | ကရာမာ |
---|---|---|
ဟုတ်တယ် | အီယို | inggih or nggih [၆] |
မဟုတ်ဘူး | အော်ရာ | boten |
ဘာလဲ | ဩပေါ် | ပုပ္ပား |
ဘယ်သူလဲ | ဆောပေါ် | sinten |
ဘယ်လိုလဲ | ကပရီရေသို့မဟုတ် ကပီရေ | kados pundi သို့မဟုတ် pripun |
အဘယ်ကြောင့် | nangapa သို့မဟုတ် ngapa | kènging punapa |
စားသည် | မန်းဂန် | နတ်သမီး |
အိပ်ပါ | နင် | saré |
ဒီမှာ | ဩစတြေးလျ | riki သို့မဟုတ် mriki ing |
အဲဒီမှာ | kana အပေါ် | rika သို့မဟုတ် mrika ing |
ရှိပါတယ် (ရှိပါတယ်) | ana | မင်္ဂလာပါ |
မရှိ (မရှိ) | ora ana | boten wonten |
မဟုတ်ဘူး! သို့မဟုတ် ငါကမလိုချင်ကြဘူး! | လူ | ရေ |
အပျော်အပါးအဘို့အအလည်အပတ်ခရီးပါ | dolan | amèng-amèng |
အရေအတွက်
[ပြင်ဆင်ရန်]ဂျာဗားဘာသာစကား ငိုကိုစကားဘယ်ဘက်တွင်ရှိပြီး ဂျာဗားကရာမာမှာညာဘက်တွင်ရှိသည်။
ကိန်းဂဏန်း | ဂျာဗားဘာသာအရေးအသား | Ngoko | Krama | မှတ်စု |
---|---|---|---|---|
၀ | ꧇꧐꧇ | nul | nul | ဒတ်ခ်ျဘာသာမှ တိုက်ရိုက်ဆင်းသက်လာသည်။ |
၁ | ꧇꧑꧇ | siji | satunggal | |
၂ | ꧇꧒꧇ | loro | kalih | |
၃ | ꧇꧓꧇ | telu | tiga | |
၄ | ꧇꧔꧇ | papat | sakawan | |
၅ | ꧇꧕꧇ | lima | gangsal | |
၆ | ꧇꧖꧇ | enem | enem | |
၇ | ꧇꧗꧇ | pitu | pitu | |
၈ | ꧇꧘꧇ | wolu | wolu | |
၉ | ꧇꧙꧇ | sanga | sanga | |
၁၀ | ꧇꧑꧐꧇ | sapuluh | sadasa | |
၁၁ | ꧇꧑꧑꧇ | sawelas | satunggal welas | |
၂၀ | ꧇꧒꧐꧇ | rong puluh | kalih dasa | |
၂၁ | ꧇꧒꧑꧇ | salikur | satunggal likur | |
၂၂ | ꧇꧒꧒꧇ | rong likur | kalih likur | |
၂၃ | ꧇꧒꧓꧇ | telunh likur | tigang likur | |
၂၄ | ꧇꧒꧔꧇ | patang likur | sakawan likur | |
၂၅ | ꧇꧒꧕꧇ | salawé | salangkung | |
၂၆ | ꧇꧒꧖꧇ | enem likur | enem likur | |
၂၇ | ꧇꧒꧗꧇ | pitung likur | pitung likur | |
၂၈ | ꧇꧒꧘꧇ | wolung likur | wolung likur | |
၂၉ | ꧇꧒꧙꧇ | sangang likur | sangang likur | |
၃၀ | ꧇꧓꧐꧇ | telung puluh | tigang dasa | |
၃၁ | ꧇꧓꧑꧇ | telung puluh siji | tigang dasa satunggal | |
၄၀ | ꧇꧔꧐꧇ | patang puluh | sakawan dasa | |
၄၁ | ꧇꧔꧑꧇ | patang puluh siji | sakawan dasa satunggal | |
၅၀ | ꧇꧕꧐꧇ | sèket | sèket | |
၅၁ | ꧇꧕꧑꧇ | sèket siji | sèket satunggal | |
၆၀ | ꧇꧖꧐꧇ | sawidak | sawidak | |
၆၁ | ꧇꧖꧑꧇ | sawidak siji | sawidak satunggal | |
၇၀ | ꧇꧗꧐꧇ | pitung puluh | pitung dasa | |
၈၀ | ꧇꧘꧐꧇ | wolung puluh | wolung dasa | |
၉၀ | ꧇꧙꧐꧇ | sangang puluh | sangang dasa | |
၁၀၀ | ꧇꧑꧐꧐꧇ | satus | satunggal atus | |
ရာဂဏန်း | atusan | atusan | ||
၁၀၀၀ | ꧇꧑꧐꧐꧐꧇ | sèwu | satunggal èwu | |
ထောင်ဂဏန်း | éwon | éwon |
ကြည့်ရှုပါ
[ပြင်ဆင်ရန်]- ဂျာဗား
- ဂျာဗားအက္ခရာ
- ဂျာဗားအက္ခရာ
- ဂျာဗားစာပေ
- Banyumasan ဘာသာစကား
- တရားဝင်အဆင့်အတန်းမရှိသောဘာသာစကားများစာရင်း
- Hans Ras
- Johan Hendrik Caspar Kern
နောက်ထပ်ဖတ်ရန်
[ပြင်ဆင်ရန်]- Errington, James Joseph (1991), Language and social change in Java : linguistic reflexes of modernization in a traditional royal polity, Ohio University, Center for International Studies, retrieved 18 February 2013
- Errington, James Joseph (1998), Shifting languages : interaction and identity in Javanese Indonesia, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-63448-9
- Horne, Elinor Clark (1963), Intermediate Javanese, Yale University Press, retrieved 18 February 2013
- Horne, Elinor Clark (1974), Javanese-English dictionary, Yale University Press, ISBN 978-0-300-01689-5
- Keeler, Ward (1984), Javanese, a cultural approach, Ohio University Center for International Studies, ISBN 978-0-89680-121-9
- Robson, S. O. (Stuart Owen); Wibisono, Singgih (2002), Javanese English dictionary, Periplus Editions (HK) ; North Clarendon, VT : Tuttle Pub, ISBN 978-0-7946-0000-6
- Robson, S. O. (Stuart Owen); Monash University. Monash Asia Institute (2002), Javanese grammar for students (Rev. ed.), Monash Asia Institute, Monash University, ISBN 978-1-876924-12-6
- Robson, S. O. (Stuart Owen); Monash University. Centre of Southeast Asian Studies (1991), Patterns of variation in colloquial Javanese, Centre of Southeast Asian Studies, Monash University, ISBN 978-0-7326-0263-5
- Siegel, James T (1986), Solo in the new order : language and hierarchy in an Indonesian city, Princeton University Press, ISBN 978-0-691-00085-5
- Uhlenbeck, E. M; Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (Netherlands) (1964), A critical survey of studies on the languages of Java and Madura, Martinus Nijhoff, retrieved 18 February 2013
- Uhlenbeck, E. M; Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (Netherlands) (1978), Studies in Javanese morphology, Martinus Nijhoff, ISBN 978-90-247-2162-7
ပြင်ပလင့်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]- ဂျာဗား၏ဘာသာစကားများတွင်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစာတမ်းဖတ်ပွဲ
- ဆူရာနမ်မှဂျာဗားနီးယားမှ ဂျာကာတာ စာမူ၏မူလအစကိုထိန်းသိမ်းရန်ကြိုးပမ်းသည်
- ဂျာဗားအရေးအသားစနစ်
- ဂျာဗားအက္ခရာ (Unicode A980 — A9DF)
- ဂျာဗားအက္ခရာအမျိုးအစားများ, ဗျည်း
- ဂျာဗားစာဟောင်း
မှတ်စု
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ The distribution of persons living in Javanese-speaking households in East Java and Lampung requires clarification. For East Java, daily-language percentages are as follows: 74.5 Javanese, 23.0 Madurese, and 2.2 Indonesian. For Lampung, the official percentages are 62.4 Javanese, 16.4 Lampungese and other languages, 10.5 Sundanese, and 9.4 Indonesian. The figures are somewhat outdated for some regions, especially Jakarta; but they remain more or less stable for the rest of Java. In Jakarta the number of Javanese has increased tenfold in the last 25 years. On the other hand, because of the conflict the number of Javanese in Aceh might have decreased. It is also relevant that Banten has separated from West Java province in 2000.
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in Nationalencyklopedin
- ↑ Nordhoff၊ Sebastian; Hammarström၊ Harald; Forkel၊ Robert; Haspelmath၊ Martin, eds. (2013)။ "Javanesic"။ Glottolog။ Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology။
- ↑ Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh
- ↑ According to James J. Fox and Peter Gardiner (Wurm and Hattori, 1983).
- ↑ Collins Concise Dictionary Plus (1989).
- ↑ Piwulang Basa Jawa Pepak, S.B. Pramono, hal 148, 2013