အောင်သင်း

အောင်သင်း
မွေးဖွား	အောင်သင်း (၁၉၂၇--၁၇)ဧပြီ ၁၇၊ ၁၉၂၇ တောင်တွင်းကြီးမြို့
ကွယ်လွန်	အောက်တိုဘာ ၂၅၊ ၂၀၁၄(၂၀၁၄--၂၅) (အသက် ၈၇) အာရှတော်ဝင် ဆေးရုံ၊ ရန်ကုန်။
နိုင်ငံလူမျိုး	မြန်မာ
လူမျိုး	ဗမာ
ပညာရေး	မြန်မာစာမဟာဝိဇ္ဇာ၊ ဘီအီးဒီ
အလုပ်အကိုင်	စာရေးဆရာ၊
ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ	စာပေလူကြမ်းမင်းသား
မိဘ(များ)	သခင်ညီမောင်နှင့် ဒေါ်ရွှေကြင်
လက်မှတ်

အောင်သင်း (၁၉၂၇ ခုနှစ် - ၂၀၁၄ ခုနှစ်)သည် မြန်မာ နိုင်ငံသား စာရေး ဆရာ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်၊ မော်လမြိုင် ဒီဂရီ ကောလိပ်နှင့် ပြင်ဦးလွင် စစ် တက္ကသိုလ်တို့တွင် တက္ကသိုလ် ဆရာ တစ်ဦး အဖြစ်လည်း တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

အစောပိုင်းဘဝ

၁၉၂၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ(၁၇)ရက်နေ့တွင် မကွေးတိုင်း၊ မကွေးခရိုင်၊ တောင်တွင်းကြီးမြို့၊ တောင်ပြင်ရပ်နေ၊ အဖ-သခင်ညီမောင်နှင့် အမိ-ဒေါ်ရွှေကြင်တို့က ဖွားမြင်သည်။ သားသမီး(၃)ယောက်အနက် အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ အမည်ရင်းမှာလည်း ဦးအောင်သင်း ပင်ဖြစ်သည်။ အသက် ၅ နှစ်အရွယ်တွင် တောင်တွင်းကြီးမြို့ တောင်ပြင်ရပ်ရှိ ဆရာဦးသာဒွန်းဇံ၏ မူလတန်းကျောင်းတွင် စတင်ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။

ပညာရေး

လေးတန်းအောင်ပြီးနောက် တောင်တွင်းကြီးမြို့ မိုးထိ မြန်မာအထက်တန်းကျောင်းတွင် အလယ်တန်းပညာများ ဆက်လက်သင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ် ဆဋ္ဌမတန်းတွင် ကျောင်းသားသပိတ်နှင့် ကြုံခဲ့သည်။ ထိုနှစ်၌ပင် မိခင်ဖြစ်သူကွယ်လွန်သည်။ သတ္တမတန်း၌ ပညာသင်ကြားနေစဉ်ပညာဘက်၌ အာရုံလျော့နည်းလာသဖြင့် စာမေးပွဲကျရှုံးခဲ့သည်။ ထို့နောက်ကျောင်းထွက်နေစဉ် ဖခင်မှာနောက်အိမ်ထောင်ပြုသည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ရှင်သာမဏေဝတ်ပြီး သာမဏေဘဝဖြင့် ပညာသင်နေစဉ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဖြစ်လာ၍ သာမဏေဘဝမှ ထွက်လိုက်ရသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီး ၁၉၄၇ တွင် ပြည်သူ့ရဲဘော်တပ်ဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီသို့ ရောက်သွားပြီး သင်တန်းများတက်၍ ခရိုင်စည်းရုံးရေးမှူးအဆင့်ထိတိုင်အောင် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ရောင်စုံသူပုန်များ ပေါ်ပေါက်လာချိန် ဖြစ်သော ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ရဲဘော်ဖြူများ၏ ဖမ်းဆီးခြင်းခံရပြီး မကွေးထောင်၊ တောင်တွင်းကြီးထောင်၊ ပြည်ထောင်၊ သရက်ထောင်များတွင် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ နိုဝင်ဘာလတွင် သရက်ထောင်ကို ဖောက်၍ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ခဲ့သည်။ တောင်တွင်းကြီးမြို့သို့ ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် ပြန်ရောက်လာကာ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုခဲ့ပြီး ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလတွင် မိုးထိအထက်တန်းကျောင်း၌ အလယ်တန်းပြ ဆရာအဖြစ် ဝင်ရောက်အမှုထမ်းခဲ့သည်။

အလယ်တန်းပြဆရာအလုပ်မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် အနားယူ၍ မကွေးကောလိပ်၌ ဥပစာဝိဇ္ဇာတန်းကို စတင်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုနောက် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် ဆက်လက်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ‘သရက်ထောင်ဖောက်ခဲ့စဉ်က’ ကိုယ်တွေ့ဆောင်းပါး ရေးသားကာ ရှုမဝမဂ္ဂဇင်းသို့ ပို့ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုစဉ်က ပြည်တွင်းစစ်နှင့်ပတ်သက်သော အကြောင်းအရာများ မထည့်ရန် ရှုမဝက ဆုံးဖြတ်ထား၍ ဆောင်းပါးကို ပြန်ပို့ပေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် မြဝတီမဂ္ဂဇင်းသို့ ပေးပို့ခဲ့ရာ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် မေလထုတ် မြဝတီမဂ္ဂဇင်းတွင် သရက်ထောင်ဖောက်ခဲ့စဉ်က ဆောင်းပါးဖော်ပြခံရသည်။ ထိုဆောင်းပါးသည် အောင်သင်း၏ ပထမဆုံး စာပေလက်ရာဖြစ်သည်။ ဝိဇ္ဇာတန်းကို ၁၉၆၀ ခုနှစ်တွင် မြန်မာဘာသာစကားနှင့် အနုစာပေ၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားနှင့် အနုစာပေ၊ ဒဿနိကဘာသာတွဲဖြင့် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများထုတ်ဝေသော ပုသိမ်မဂ္ဂဇင်းတွင် ဆောင်းပါး(၂)ပုဒ် (လူသေလူမဖြစ်မီက ရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဟူသော ဆောင်းပါးနှင့် အခြားဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်)နှင့် အင်္ဂလိပ် ကဗျာဘာသာ ပြန်(၁)ပုဒ်ကို ကလောင်ခွဲအမည် မောင်သံနိုင် အမည်ဖြင့် ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ဘီအီးဒီဆက်တက်နေစဉ် မြန်မာစာဌာန ပါမောက္ခ ဦးဝန်လက်ထက်၌ ‘မြန်မာစာမဟာဝိဇ္ဇာ အရည်အချင်းစစ်သင်တန်း တက်ရောက်ခွင့်” ဖြေဆိုအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၌ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် နည်းပြဖြစ်လာသည်။ ”စာဆိုတော်” ပြားငါးဆယ်တန် မဂ္ဂဇင်းလေး၏ စာပေညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။ ထိုစာစောင်တွင် လစဉ် ၃-၄ ပုဒ်ရေး၍ ‘မောင်သံနိုင်’အမည်ဖြင့် ပြန်သုံးခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အမည်ရင်း အောင်သင်း ဖြင့်သာ အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် မော်လမြိုင်ဒီဂရီကောလိပ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ”ကံ့ကော်မြိုင် စာတန်းများ” စာစု၌ စာတန်း(၃)ပုဒ်ရေးခဲ့ရာ (၂)ပုဒ်ကို ထိုစဉ်က အလယ်တန်း၊ အထက်တန်းမြန်မာစကားပြေ လက်ရွေးစင်တို့တွင် ကျောင်းသုံးပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

ပြင်ဦးလွင်စစ်တက္ကသိုလ် မြန်မာစာဌာနသို့ ၁၉၆၅ မေလတွင် လက်ထောက်ကထိကရာထူးနှင့် ပြောင်းရွှေ့အမှုထမ်းရသည်။ ထိုနောက် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ပြန်ပြောင်းရပြီး မဟာဝိဇ္ဇာတန်းကို ၁၉၇၀ အောက်တိုဘာလတွင် ဆက်တက်ခဲ့သည်။ ရှုမဝမဂ္ဂဇင်း၌ မြန်မာဘာသာစကားနှင့် ကာရန်မဲ့ကဗျာ စာပေဝေဖန်ရေးဆောင်းပါးကို ရေးခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ စာပေသဘောတရား စာပေဝေဖန်ရေးများကို ဆက်တိုက်ရေးခဲ့သည်။ ”ဝတ္ထုတိုများ လေ့လာချက်စာတမ်း” ပြုစုတင်ပြပြီး မဟာဝိဇ္ဇာတန်းကို ၁၉၇၄ တွင် ဂုဏ်ထူးနှင့်အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ဧပြီလ ၁၉၇၈ တွင် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု၌ ပါဝင်ပတ်သက်သည်ဟု မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီက ယူဆသောကြောင့် အလုပ်မှထုတ်ပယ်ခြင်းခံရသည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ အလွတ်နည်းပြတန်းများတွင် မြန်မာစာပေသင်ကြားပေးခြင်း၊ စာပေရေးသားခြင်းတို့နှင့်သာ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုခဲ့သည်မှာ ယနေ့အထိဖြစ်သည်။ ၁၉၈၃ နိုဝင်ဘာလတွင် သဘင်မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၁ မှစ၍ ၂၅ လတိုင်တိုင်၊ အကြိုက်ဆုံးဝတ္ထုတိုကို လစဉ်ရေးသားခဲ့သည်။ ဤနောက်ပိုင်းတွင် မဂ္ဂဇင်းများတွင် အလျဉ်းသင့်သလို ရေးသည်။ ပိဋကတ်မိတ်ဆက်၊ ဂန္ထဝင် မိတ်ဆက် စသည်ဖြင့် လူငယ်များအတွက် ရည်ရွယ်ရေးသော စာအုပ်များလည်းထွက်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင်လည်း စာအုပ်များ ဆက်လက်ထွက်ရှိခဲ့သည်။

ဘဝနိဂုံး

ရွှေဗဟိုဆေးရုံ၌ နှလုံးရောဂါဖြင့် ဆေးကုသနေသည့် စာရေးဆရာ ဦးအောင်သင်းသည် ဆေးရုံကဆင်းပြီး အိမ်ပြန်ရောက်အနားယူနေစဉ် ၂၀၁၄-ခု၊ အောက်တိုဘာလ(၂၅)ရက်၊ ၁၀ နာရီ ၇ မိနစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၈၈)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။

ထင်ရှားသော စာအုပ်အချို့

• စာပေရေးရာဆောင်းပါးများ
• ဝတ္ထုရေးရာဆောင်းပါးများ
• အကြိုက်ဆုံးဝတ္ထုတိုများနှင့် သုံးသပ်ချက်များ(ပ၊ဒု)
• မျိုးဆက်သစ်တိုးတက်ရစ်ဖို့
• အမွေ
• ကန့်ကူလက်လှည့်
• ကိုယ်ကျင့်နဲ့ပညာ
• နှစ်ကိုယ်သိ (နိုင်ငံတကာဝတ္ထုတိုများဘာသာပြန်)
• အာဖရိကမုဆိုး (ဘာသာပြန်)
• လှလိုက်တာနော်နှင့်ရသစာတမ်းငယ်များ
• ကမ္ဘာပြဿနာရှင်းတဲ့နေ့နှင့် ရသစာတမ်းငယ်များ
• မျိုးဆက်သစ်တွက် ပိဋကတ်မိတ်ဆက်
• မျိုးဆက်သစ်တွက် ဂန္ထဝင်မိတ်ဆက်

ရည်ညွှန်းကိုးကား

• အောင်သင်း Archived 2 October 2016 at the Wayback Machine.
• [၁]