အဆင့်ရှင်းပြည့် ဝါဒ
ဒဿနိကဗေဒမှ အဆင့်ရှင်းပြည့် ဝါဒ (အင်္ဂလိပ်: reductionism) သည် "သဘာဝဖြစ်အင်နှင့် သဘာဝသဘောတရား မျိုးစုံကို အခြေခံကျ ရှင်းလင်းသော အခြေခံ ဖြစ်စဉ်များဖြင့် အပြည့်ရှင်းပြရန် အားထုတ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ရှုပ်ခတ် အစုအဝေး (complex system) တခုခုကို သူ့အစိတ်အပိုင်းများ၏ ပေါင်းလဒ်အဖြစ် ကောက်ယူရှင်းပြမည့် သင်္ချာဉာဏ်၊ ဒဿနိက တွေးနည်းဟုလည်း ဆိုကြသည်။[၁]
Definitions[ပြင်ဆင်ရန်]
အောက်စဖို့ဒ် ဒသနိကဗေဒ လက်စွဲ စာအုပ်တွင် ဤ အဆင့်ရှင်းပြည့် ဝါဒ သည် "ဒဿနိကဗေဒ ဝေါဟာရထဲမှ အသုံး အများဆုံးနှင့် အသုံး အလွဲဆုံး စကားလုံး" ဟု ဆို၍ ကဏ္ဍအဆင့် ၃ပိုင်း ဆက်ခွဲနိုင်သည်ဟု ဆို၏။[၂]
- ဖြစ်ဖွဲ့မှု အဆင့်ရှင်းပြည့်ဝါဒ သည် "လောကတခုလုံးက လက်တဆုပ်စာ အစိတ်အပိုင်းများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်" ဟု ယူမှတ်ခြင်း။
- သိပ္ပံ အဆင့်ရှင်းပြည့်ဝါဒ သည် ပိုမိုအခြေခံကျ၊ အစိတ်အပိုင်းဆန်သော အရာများအဖြစ် စိုင်းယန့်စ်ကျကျ နားလည်ပြန်ဆိုရန် အားထုတ်ခြင်း။
- သီအိုရီ အဆင့်ရှင်းပြည့်ဝါဒ သည် အသစ်ပေါ်လာသည့် အယူဝါဒဖြစ်လျက်၊ ရှိနှင့်ပြီးသော ၂ခုကို ပယ်ဖျက်ခြင်း မမည်သော်လည်း ပိုမိုအခြေခံ အစိတ်အပိုင်းကျအောင် ဆက်လက် ခွဲစိတ်သည်။ သူ့ထံ၌ သဘောဖတ်ယူမှု၊ တွေးဆက်မှု၊ ဖြေရှင်းချက်ထုတ်မှု ဟူသည့် အဆင့် ၃ပိုင်း ထပ်ကွဲသေးသည်။
အကိုးအကား[ပြင်ဆင်ရန်]
- ↑ Kricheldorf၊ Hans R. (2016)။ Getting It Right in Science and Medicine: Can Science Progress through Errors? Fallacies and Facts (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ Cham: Springer။ p. 63။ ISBN 978-3319303864။
- ↑ Michael Ruse (2005)။ "Entry for "reductionism""။ in Ted Honderich (ed.)။ The Oxford Companion to Philosophy (2nd ed.)။ Oxford University Press။ p. 793။ ISBN 978-0191037474။