ကိုညက် နာဂ
လူဦးရေ စုစုပေါင်း | |
---|---|
၃၂၀,၀၀၀ခန့်မှန်း (အိန္ဒိယနှင့်မြန်မာပြည်) | |
အများစု နေထိုင်သည့် နေရာ | |
နာဂလန် နှင့် နာဂ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ | |
ဘာသာစကား | |
ကိုညက်ဘာသာစကား | |
ကိုးကွယ်မှု | |
ခရစ်ယာန်နှင့် Animism | |
ဆက်စပ် တိုင်းရင်းသား အုပ်စုများ | |
Wanchoအခြား နာဂလူမျိုး |
ကိုညက်များသည် နာဂ [၁] တိုင်းရင်းသားအုပ်စုများဖြစ်သည်။ နာဂလန်းရှိ မွန်ခရိုင်တွင် နေထိုင်ကြပြီ ၎င်းတို့ကို ,'သည်လန်းဒေါ့ဖ်သည် အန့်ဂ်'ဟု လူသိများပါသည်။ အန့်ဂ်/ ဝန့်သ်များ သည်သူတို့၏ရိုးရာအစဉ်အလာအကြီးအကဲများဖြစ်သည်။ ရန်သူခေါင်းကိုယူခြင်းအတွက်မျက်နှာတက်တူးများကိုရရှိခဲ့သည်။ [၂]
ကိုညက်များရှိ အခြားထူးခြားသည့်ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းများမှာ သေနတ်များထုတ်လုပ်ခြင်း၊ သံမဏိထုတ်လုပ်ခြင်း၊ 'ဂျန်လောင်း' (machetes)နှင့်သစ်သားပန်းပုများကိုပြုလုပ်ရာတွင် ကျွမ်းကျင်ခြင်းတို့ဖြစ်သည်။
ပွဲတော်
[ပြင်ဆင်ရန်]အောက်လင်းဟု အမည်ရသည့်ပွဲတော် တစ်ခုရှိသည်။ ဤပွဲတော်ကို ဧပြီလ (၁ရက်မှ ၆ရက်ထိ)၏ ပထမဆုံးရက်သတ္တပတ်တွင်ကျင်းပပြီး ဤပွဲတော်သည် နွေဦးရာသီကိုကြိုဆိုနိုင်သည့်အပြင် အနန္တတန်ခိုးရှင် (ကာ့ဝမ်)၏ မျိုးစေ့မကြဲမီမြေပေါ်တွင်ကောင်းချီးမင်္ဂလာရှိသောပွဲတော်လည်းဖြစ်သည်။ ကိုညက်များ၏ အကြီးဆုံးပွဲတော်လည်းဖြစ်ပာသည်။ နောက်ထပ်ပွဲတော်တစ်ခုမှာ 'လောင်အိုမောပွဲတော်' ဖြစ်ြပီး ဩဂုတ်လမှစက်တင်ဘာလအတွင်းကျင်းပသောရိုးရာရိတ်သိမ်းပွဲတော်ဖြစ်သည်။
လူ့အဖွဲ့အစည်း
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုညက်များသည်နာဂမျိုးနွယ်စုတွင်အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ကို အရုဏာစလ်ပရဒေသပြည်နယ်ရှိ တြိရပ်၊ လောင်ဒင်နှင့် ချန်လန်ခရိုင်များတွင်တွေ့ရသည်။ အာသံပြည်နယ်သိဗသကာခရိုင်နှင့် မြန်မာပြည်တွင်လည်းရှိသည်။ ၎င်းတို့ကို အရုဏာစလ်ပရဒေသတွင် ဝန်ချိုဟုခေါ်ကြသည်၊ ('ဝန်ချို' သည် 'ကိုညက်'နှင့် အဓိပ္ပာယ်တူဝေါဟာရတစ်ခုဖြစ်သည်) လူမျိုးရေးအရ၊ ယဉ်ကျေးမှုအရနှင့်ဘာသာစကားအရနူတူနှင့်တန်ဆာတို့သည်တန်သာပြည်နယ် Arunachal Pradesh ပြည်နယ်နှင့်လည်း Konyaks များနှင့်နီးကပ်စွာဆက်နွှယ်သည်။ Konyaks သည်ခရစ်ယာန်ဘာသာကိုလက်ခံသောနာဂမျိုးနွယ်စုတွင်နောက်ဆုံးဖြစ်သည်။ ယခင်ကသူတို့သည်အနီးအနားရှိကျေးရွာများကိုတိုက်ခိုက်ခြင်းအတွက်နာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားခဲ့ပြီးမကြာခဏဆိုသလိုဆန့်ကျင်သူရဲများ၏ ဦး ခေါင်းများကိုသတ်ဖြတ်ခြင်းနှင့်ခေါင်းဖြတ်သတ်ခြင်းများဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ခေါင်းပုံဖြတ်ခံရသည့်ခေါင်းများကိုဆုဖလားများအဖြစ်ယူပြီး 'baan' (အများပိုင်အိမ်) တွင်ချိတ်ဆွဲထားသည်။ အမဲလိုက်ခေါင်းများ၏အရေအတွက်သည်စစ်သည်တစ် ဦး ၏စွမ်းအားကိုညွှန်ပြသည်။ ခေါင်းဖြတ်ခြင်းလေ့လာရေးခရီးများကိုဂုဏ်သိက္ခာနှင့်သစ္စာစောင့်သိမှုနှင့်စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံခြင်းကဲ့သို့သောယုံကြည်ချက်အချို့ကမကြာခဏမောင်းနှင်သည်။
ဘာသာစကား
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုညက်ဘာသာစကား သည် တရုတ် - တိဘက်အနွယ်ရှိ ဆားလ်မျိုးနွယ်အခွဲ၊ မြောက်ပိုင်းနာဂမျိုးနွယ်ခွဲတွင်ပါဝင်သည်။
ကြည့်ရှုပါ
[ပြင်ဆင်ရန်]- Aoling ပွဲတော်
နောက်ထပ်ဖတ်ရန်
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ 'Konyak Nagas' by Christoph von Furer-Haimendorf, (1969)
- ↑ https://qz.com/india/1136007/the-konyaks-of-nagaland-indias-famed-tattooed-headhunters-are-a-vanishing-tribe/