မာချူးပီချူး
Machu Pikchu | |
တည်နေရာ | ကူစကိုဒေသ၊ ပီရူးနိုင်ငံ |
---|---|
အမြင့် | ၂,၄၃၀ မီတာ (၇,၉၇၀ ပေ) |
သမိုင်းကြောင်း | |
စတင်တည်ဆောက်ခြင်း | c. ၁၄၅၀ |
စွန့်ခွာခြင်း | ၁၅၇၂ |
ယဉ်ကျေးမှုများ | အင်ကာ ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်း |
တရားဝင်အမည် | Historic Sanctuary of Machu Picchu |
အမျိုးအစား | အထွေထွေ |
ရွေးချယ်သည့်စံနှုန်း | i, iii, vii, ix |
ရွေးချယ်ခြင်း | ၁၉၈၃ (သတ္တမအကြိမ် အစည်းအဝေး) |
ရည်ညွှန်းနံပါတ် | 274 |
State Party | ပီရူး |
ဒေသ | လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံ |
မာချူးပီချူး (Machu Picchu; စပိန်အသံထွက်: [ˈmatʃu ˈpiktʃu]) သည် ကိုလံဘီယာခေတ် မတိုင်မီ ၁၅ ရာစုနှစ်က အင်ကာတို့၏ ဒေသဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် အထက် ၂၄၃၀ မီတာ (၇၉၇၀ ပေ) အမြင့်တွင် တည်ရှိသည်။ပီရူးနိုင်ငံ အူရူဘမ်ဘာ တောင်ကြား အပေါ်ရှိ တောင်တန်းတစ်ခုပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ကူစကိုမှ အနောက်မြောက်ဘက် ၈၀ ကီလိုမီတာ (မိုင် ၅၀ ) အကွာတွင်ဖြစ်ပြီး အူရူဘမ်ဘာ မြစ်ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရာ ဒေသတွင် တည်ရှိခြင်း ဖြစ်သည်။
၁၄၅၀ ခုနှစ်ခန့်တွင် အင်ကာတို့ တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး စပိန်လူမျိုးတို့ အင်ကာအင်ပါယာကို သိမ်းပိုက်အောင်မြင်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် စွန့်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ စပိန်ကိုလိုနီခေတ်နှင့် နောက်ပိုင်းတွင် တိမ်မြုပ်နေခဲ့ရာမှ ၁၉၁၁ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် သမိုင်းပညာရှင် ဟီရမ်ဘင်ဂမ်ကြောင့် မာချူးပီချူးကို နိုင်ငံတကာမှ သိရှိလာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ မာချူးပီချူးသည် တောင်အမေရိကတွင် ခရီးသွားဧည့်သည်များအား အကြီးမားဆုံး ဆွဲဆောင်ရာနေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အဆောက်အအုံအများစု၏ အကြမ်းဖျင်းပုံစံကို မူလပုံစံကဲ့သို့ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။[၁] ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် မာချူးပီချူး၏ သုံးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။[၁] ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်းကို ယနေ့အချိန်ထိ ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သည်။[၂]
၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် မာချူးပီချူးကို ပီရူးသမိုင်းဝင်ဘေးမဲ့တောအဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။[၃] ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှ အင်တာနက်မဲပေးမှုအရ မာချူးပီချူးကို ခေတ်သစ်ကမ္ဘာ့အံ့ဖွယ်ခုနစ်ပါးအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။
ဓာတ်ပုံများ
[ပြင်ဆင်ရန်]ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]ပြင်ပလင့်ခ်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]- Wikimedia Commons ရှိ Machu Picchu နှင့်ပတ်သက်သော မီဒီယာများ
- ယူနက်စကို - မာချူးပီချူး (ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်)
- Wright Paleohydrological Institute Archived 31 August 2010 at the Wayback Machine. with reports on water management at Machu Picchu
- မာချူးပီချူးဓာတ်ပုံများ Archived 14 February 2012 at the Wayback Machine.