ဂရင်းလန်ကျွန်း

ဂရင်းလန်
ဂရင်းလန်; Kalaallit Nunaat (ကလာအ်လီဆပ်); Grønland (ဒိန်းမတ်)
	ဒိန်းမတ်ဘုရင့်နိုင်ငံတွင်းရှိ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရနယ်မြေ
; Flag	; Coat of arms
	Anthem: "Nunarput utoqqarsuanngoravit" (ကလာအ်လီဆပ်); (အင်္ဂလိပ်: "You Our Ancient Land")
	Song: "Nuna asiilasooq" (ကလာအ်လီဆပ်); (အင်္ဂလိပ်: "The Land of Great Length")
	ဂရင်းလန်တည်နေရာ
	ဂရင်းလန်ကျွန်း၏ တည်နေရာ (red) the Kingdom of Denmark အတွင်း (red and beige)
အချုပ်အခြာပိုင် နိုင်ငံ	ဒိန်းမတ်ဘုရင့်နိုင်ငံ
နော်ဝေနှင့် ပေါင်းစည်းခြင်း	၁၂၆၂
ဒိန်းမတ်-နော်ဝေ ကိုလိုနီပြုခံရခြင်း	၁၇၂၁
ဒိန်းမတ်သို့ လွှဲအပ်ခြင်း	၁၄ ဇန်နဝါရီ ၁၈၁၄
ကိုယ်ပိုင်ဥပဒေ	၁ မေ ၁၉၇၉
ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်	၂၁ ဇွန် ၂၀၀၉
မြို့တော်	Nuuk; 64°10′N 51°44′W / 64.167°N 51.733°W
Largest city	မြို့တော်
တရားဝင် ဘာသာစကားများ	ဂရင်းလန်ဘာသာစကား; (Kalaallisut; Inuktun; Tunumiisut);
အသိအမှတ်ပြု ဘာသာစကားများ	ဒိန်းမတ်၊ အင်္ဂလိပ်နှင့် အခြား
လူမျိုးစုများ (2018[b])	ဒေသခံတိုင်းရင်းသား ဂရင်းလန် ၈၈.၉%; ဒေသခံမဟုတ်သူ ဒိန်းမတ် ၇.၈%; နောဒစ် ၁.၁%; အခြား ၁.၄%;
ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ	ခရစ်ယာန်ဘာသာ
အမည်များ	Greenlander; Greenlandic;
အစိုးရ	Devolved government within a parliamentary constitutional monarchy
• ဘုရင်	Frederik X
• ကော်မရှင်နာမင်းကြီး	Mikaela Engell
• Premier	Kim Kielsen
• Speaker of the Inatsisartut	Vivian Motzfeldt
ဥပဒေပြုရေး	Inatsisartut
National representation
• Folketing	အဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး
ဧရိယာ
• စုစုပေါင်း	၂,၁၆၆,၀၈၆ km2 (၈၃၆,၃၃၀ sq mi)
• ရေ (%)	83.1
Highest elevation	၃,၇၀၀ မီတာ (၁၂၁၀၀ ပေ)
လူဦးရေ
• ၂၀၂၀ ခန့်မှန်းခြေ	၅၆,၀၈၁ (၂၁၀)
• သိပ်သည်းမှု	၀.၀၂၈/km2 (၀.၁/sq mi)
GDP (PPP)	၂၀၁၁ ခန့်မှန်းခြေ
• စုစုပေါင်း	$၁.၈ ဘီလီယံ (not ranked)
• Per capita	$၃၇,၀၀၀ (၄၀)
HDI (၂၀၁၀)	0.786; high · ၆၁
ငွေကြေး	Danish krone (DKK)
အချိန်ဇုန်	UTC±00:00 to UTC-04:00
ရက်စွဲပုံစံ	dd-mm-yyyy
ယာဉ်မောင်းစနစ်	right
ဖုန်းခေါ်ကုဒ်	+299
စာပို့သင်္ကေတ	39xx
ISO 3166 code	GL
အင်တာနက် TLD	.gl

ဂရင်းလန်ကျွန်းသည် ကမ္ဘာပေါ်၌ အကြီးဆုံးကျွန်း ဖြစ်၏။ ကမ္ဘာ့မြောက်ဖျား အာတိတ်စက်ဝိုင်းအတွင်းသို့ တစ်ကျွန်းလုံးလိုလို ကျရောက်နေသည်။ ဒေဗစ်ရေလက်ကြားနှင့် ဗက်ဖင်ပင်လယ်အော်တို့သည် ဂရင်းလန်ကျွန်းအား မြောက် အမေရိကတိုက်နှင့် ပိုင်းခြား၍ထားလေသည်။

ဂရင်းလန်ကျွန်း၏ ဧရိယာမှာ စတုရန်းမိုင် ၈၄ဝဝဝဝ မျှ ဖြစ်သည်။ အလျားမှာ မိုင် ၁၆ဝဝ ခန့်၊ အနံမှာ မိုင် ၇ဝဝ ကျော်ခန့် ဖြစ်သည်။ တစ်ဝက်ကျော်မျှသော မြေမျက်နှာပြင်ကို ထုထယ်ကြီးမားသော ရေခဲပြင်ဖုံးလွှမ်းနေသောကြောင့် တောင် ထိပ်များသာလျှင် ကွက်ကြား၊ ကွက်ကြားအားဖြင့် ရေခဲပြင် ပေါ်မှ ထိုး၍ ထွက်နေသည်။ ထိုရေခဲပြင်သည် နှစ်စဉ်တန်ချိန် ကုဋေ ၁ဝဝ ကျော်မျှလေးသော ရေခဲများကို ပင်လယ်ထဲသို့ ယူဆောင်ခဲ့သဖြင့် ပင်လယ်၌ မျောနေသော ရေခဲတောင်ကြီး များသည် ခရီးသွားသင်္ဘောများကို အန္တရာယ်ပြုနိုင်သည်။

ဂရင်းလန်၏ ကမ်းရိုး တန်းမှာ ကျောက်ထူထပ်၍ ကုန်းမြေတွင်းသို့ ရှည်လျားစွာ ဝင်နေသော ဖီအော့ခေါ် ရေမြောင်းကြီးများဖြင့်ပြည့်နှက်လျက်ရှိ သည်။ ဂရင်းလန်၏အရှေ့ဘက်ကမ်းခြေ၌ ရေအေးစီးကြောင်းတစ်ခု ဖြတ်၍ စီးနေသည်။ ထို့ကြောင့် လူမနေနိုင်လောက်အောင် အအေးလွန်ကဲသည်။ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေမှာ အနည်းငယ်နွေး သဖြင့်၊ သစ်ပင်ပန်းမာလ်များ စိုစိုပြည်ပြည်ရှိ၏။ ၁၉၅၁ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ဂရင်းလန်တွင် လူပေါင်း ၂၂Ý၅၈၁ ခန့် နေထိုင်သည်။ ယခုအခါဂရင်းလန်းကျွန်းတွင်နေထိုင်သူ 60000 ကျော်ခန့်ရှိသည်။ ထိုလူဦးရေထဲတွင် ဂရင်းလန်ကျွန်းသား အမြောက် အမြား ပါဝင်၍ ဒိန်းလူမျိုး အနည်းငယ်သာရှိသည်။ ကျွန်းသား များမှာ အအေးဒဏ်ခံနိုင်သော အက်စကီးမိုးများ ဖြစ်ကြ၍ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် ဆီးနှင်းထဲတွင် နေထိုင်ကြသည်။

ထိုကျွန်းသားတို့သည် ကူးသန်းသွားလာရေး အတွက် ခွေးဆွဲစွပ်ဖားနှင့် ဖျံရေဖြင့်ချုပ်လုပ်သော ကယက်ခေါ် လောင်းလှေများကို အသုံးပြုကြသည်။ အလုပ်အကိုင်မှာ တံငါ အလုပ်ပင် ဖြစ်၏။ သို့သော် မြေခွေး၊ ဝက်ဝံ အစရှိသော သားကောင်များကို ဖမ်းဆီးခြင်းဖြင့်လည်း အသက်မွေးမြူကြ သည်။

ဂရင်းလန်သည် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ် သည်။ ကရိုင်အိုလိုက်ခေါ် သတ္တုတစ်မျိုးကို တင်ပို့ရောင်းချ သည်။ ကျောက်မီးသွေး၊ ကြေးဝါ၊ ရွှေနှင့် သံတို့ကို ကျွန်းပေါ် တွင် တွေ့ရှိရသည်ဟု ဆိုသည်။ အခြားထွက်ကုန်တို့မှာ ဝေလငါး အစိုနှင့် အခြောက်ကုန်၊ ငါးကြီးဆီ၊ ငှက်သိုက်၊ သားမွေးနှင့် တိရစ္ဆာန်တို့၏အရေများ ဖြစ်သည်။ ထိုကျွန်းကို ရှေးအခါကပင်လျှင် စကန်ဒီနေဗီးယန်း လူမျိုးတို့က သိရှိခဲ့သည်။ ခရစ် ၁၅၈၅ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလိပ် လူမျိုးတို့က ထပ်မံတွေ့ရှိသည်။

ရှေးအခါက ဂရင်းလန်ကျွန်းကို ဒိန်းမတ်နိုင်ငံအစိုးရက ကိုလိုနီစနစ်ဖြင့် အုပ်ချုပ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၅ ရက် နေ့တွင် ယင်းကိုလိုနီစနစ်ကို ဖျက်သိမ်း၍ ဂရင်းလန်ကျွန်းကို ဒိန်းမတ်နိုင်ငံထဲသို့ သွတ်သွင်းခဲ့လေသည်။ ဂရင်းလန်ကျွန်း၌ မဲဆန္ဒနယ် ၂ နယ်ရှိရာ တစ်နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကျကို ဒိန်းမတ်လွှတ်တော်သို့ စေလွှတ်ခွင့်ရှိသည်။

^[၁၀]

မှတ်စု

↑ Nuna asiilasooq has equal status as a regional anthem but is generally used only on the self-government of Greenland.^[၁]
↑ ဂရင်းလန်ဘာသာစကားသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ စ၍ ဂရင်းလန်၏ ရုံးသုံးဘာသာစကားဖြစ်သည်။^[၂]^[၄]
↑ As of 2000: ၄၁၀,၄၄၉ km² (၁၅၈,၄၇၅ sq mi) ice-free; ၁,၇၅၅,၆၃၇ km² (၆၇၇,၈၅၅ sq mi) ice-covered.
Density: 0.14/km² (0.36 /sq. mi) for ice-free areas.

ကိုးကား

↑ 03EM/01.25.01-50 Spørgsmål til Landsstyret: Hvornår fremsætter Landsstyret beslutning om Grønlands။ Government of Greenland (7 October 2003)။ 13 December 2014 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 13 December 2014 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ ^၂.၀ ^၂.၁ (in ဒိန်းမတ်) TV 2 Nyhederne – "Grønland går over til selvstyre" Archived 9 August 2023 at the Wayback Machine. TV 2 Nyhederne (TV 2 News) – Ved overgangen til selvstyre, er grønlandsk nu det officielle sprog. Retrieved 22 January 2012.
↑ "Self-rule introduced in Greenland"၊ BBC News၊ 21 June 2009။
↑ (in ဒိန်းမတ်) Law of Greenlandic Selfrule Archived 8 February 2012 at the Wayback Machine. (see chapter 7)
↑ Bekendtgørelse af ILO-konvention nr. 169 af 28. juni 1989 vedrørende oprindelige folk og stammefolk i selvstændige stater (9 October 1997)။
↑ ကိုးကား အမှား - Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named cia.gov
↑ Population and Population Growth 1901-2020။ Statistical Greenland။ 13 November 2022 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 7 April 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Greenland in Figures 2013 (PDF)။ Greenland in Figures။ Statistics Greenland။ ISBN 978-87-986787-7-9။ ISSN 1602-5709။ 21 September 2013 တွင် မူရင်းမှ မော်ကွန်းတင်ပြီး (PDF) ။ 2 September 2013 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Avakov၊ Aleksandr Vladimirovich (2012)။ Quality of Life, Balance of Powers, and Nuclear Weapons (2012): A Statistical Yearbook for Statesmen and Citizens။ Algora Publishing။ p. 51။ ISBN 978-0-87586-892-9။
↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)

[2] Nuna asiilasooq has equal status as a regional anthem but is generally used only on the self-government of Greenland.^[၁]

[languages-6] ဂရင်းလန်ဘာသာစကားသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ စ၍ ဂရင်းလန်၏ ရုံးသုံးဘာသာစကားဖြစ်သည်။^[၂]^[၄]

[9] As of 2000: ၄၁၀,၄၄၉ km² (၁၅၈,၄၇၅ sq mi) ice-free; ၁,၇၅၅,၆၃၇ km² (၆၇၇,၈၅၅ sq mi) ice-covered.
Density: 0.14/km² (0.36 /sq. mi) for ice-free areas.

[1] 03EM/01.25.01-50 Spørgsmål til Landsstyret: Hvornår fremsætter Landsstyret beslutning om Grønlands။ Government of Greenland (7 October 2003)။ 13 December 2014 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 13 December 2014 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[selvstyre-3] ၂.၀ ^၂.၁ (in ဒိန်းမတ်) TV 2 Nyhederne – "Grønland går over til selvstyre" Archived 9 August 2023 at the Wayback Machine. TV 2 Nyhederne (TV 2 News) – Ved overgangen til selvstyre, er grønlandsk nu det officielle sprog. Retrieved 22 January 2012.

[selfrule-4] "Self-rule introduced in Greenland"၊ BBC News၊ 21 June 2009။

[law-5] (in ဒိန်းမတ်) Law of Greenlandic Selfrule Archived 8 February 2012 at the Wayback Machine. (see chapter 7)

[7] Bekendtgørelse af ILO-konvention nr. 169 af 28. juni 1989 vedrørende oprindelige folk og stammefolk i selvstændige stater (9 October 1997)။

[cia.gov-8] ကိုးကား အမှား - Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named cia.gov

[population-10] Population and Population Growth 1901-2020။ Statistical Greenland။ 13 November 2022 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 7 April 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[Greenland_in_Figures_2013-11] Greenland in Figures 2013 (PDF)။ Greenland in Figures။ Statistics Greenland။ ISBN 978-87-986787-7-9။ ISSN 1602-5709။ 21 September 2013 တွင် မူရင်းမှ မော်ကွန်းတင်ပြီး (PDF) ။ 2 September 2013 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[12] Avakov၊ Aleksandr Vladimirovich (2012)။ Quality of Life, Balance of Powers, and Nuclear Weapons (2012): A Statistical Yearbook for Statesmen and Citizens။ Algora Publishing။ p. 51။ ISBN 978-0-87586-892-9။

[13] မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)

[မှတ်စု ၁]

[၂]

[၃]

[မှတ်စု ၂]

[၆]

[၅]

[မှတ်စု ၃]

[၇]

[၈]

[၉]

[၁၀]

[၁]

[၄]