Islamization: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး အစ္စမ်မိုက်ဇေးရှင် စာမျက်နှာကို အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင် သို့ Htoo Ra Aungက ရွှေ့ခဲ့သည် |
lead rewrite by translating from enwiki |
||
| စာကြောင်း ၁ - | စာကြောင်း ၁ - | ||
'''Islamization''' ({{lang-ar|أسلمة}} ''{{transl|ar|ALA-LC|aslamah}}'') သို့မဟုတ် '''Islamicization'''<ref>{{Cite journal|title=Islamicization|url=http://www.thefreedictionary.com/Islamicization|journal=The Free Dictionary}}</ref> သို့မဟုတ် '''Islamification''' ဆိုသည်မှာ [[ဆူဒန်နိုင်ငံ]]၊ [[ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ]]၊ [[အီရန်နိုင်ငံ]]၊ [[မလေးရှားနိုင်ငံ]]နှင့် [[အယ်လ်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ]] တို့တွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသော<ref name=ahmad-19>{{cite book|last1=Kennedy|first1=Charles|others=Anis Ahmad, Author of introduction |title=Islamization of Laws and Economy, Case Studies on Pakistan|date=1996|publisher=Institute of Policy Studies, The Islamic Foundation|page=19|chapter=Introduction}}</ref> လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ရပ်အား [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]အဖြစ် ကူးပြောင်းစေသော ဖြစ်စဉ်ကို ခေါ်သည်။ ထို့အပြင် ဒေသခံ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေးနောက်ခံ မတူညီသော လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအပေါ်တွင် အစ္စလာမ်ဘာသာရေးအရ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး စနစ်ကို လိုက်နာစေရန် ပြုလုပ်ခြင်းကိုလည်း Islamization ဟု သုံးနှုန်းကြသည်။ |
|||
အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းဆိုသည်မှာ လူတွေ မူဆလင်ဖြစ်အောင်သိမ်းသွင်းပြီး လက်ရှိယဉ်ကျေးမှုနှင့် ရိုးရာအစဉ်အလာတွေကို ကုရ်အာန်နှင့် ဟဒီးသ်ကျမ်းပါ အစ္စလမ္မစ် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အစားထိုးလိုက်တာကို ခေါ်ပါတယ်။ |
|||
အင်္ဂလိပ်ဝေါဟာရများဖြစ်သော ''muslimization'' နှင့် ''arabization'' တို့ကို ၁၉၄၀ မတိုင်မီက သုံးနှုန်းခဲ့ကြပြီး အလားတူအဓိပ္ပာယ်ပင် ဖြစ်သည်။ အသစ်ရရှိထားသော ဘာသာရေး အထောက်အထားကို ပိုမိုအားကောင်းခိုင်ခန့်စေရန် အလို့ငှာ မွတ်စလင်အမူအကျင့်များကို အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းလာသူအသစ်များ ပြုမူကျင့်ကြံခြင်းကို '''Muslimization''' ဟု မကြာသေးမီက ဖော်ပြသုံးနှုန်းခဲ့ကြသည်။<ref name="Lindley-Highfield">Lindley-Highfield, M. (2008) '"Muslimization", Mission and Modernity in Morelos: the problem of a combined hotel and prayer hall for the Muslims of Mexico'. ''Tourism Culture & Communication'', vol. 8, no. 2, 85–96.</ref> |
|||
အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းမှ မဟုတ်ဘူး။ ခရစ်ယာန်နိုက်ဇေးရှင်းဆိုတာလည်း ရှိတယ်။ ခရစ်ယာန်ဖြစ်အောင်သိမ်းသွင်းပြီး လက်ရှိယဉ်ကျေးမှုနှင့် ရိုးရာအစဉ်အလာတွေကို ခရစ်ယာန်ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အစားထိုးလိုက်တာကို ခေါ်တာပါ။ |
|||
== ကိုးကား == |
|||
အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းမှာ မူဆလင်မိုက်ဇေးရှင်းနှင့် အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းဆိုပြီး ခွဲလို့ရနိုင်သေးတယ်။ |
|||
{{reflist}} |
|||
[[Category:အစ္စလာမ်ဘာသာ]] |
|||
မူဆလင်မိုက်ဇေးရှင်းက မူဆလင်ဖြစ်အောင် သိမ်းသွင်းတာပဲ။ proselytization (ဘာသာကူးပြောင်းစေရန် အားထုတ်ခြင်း) အဆင့်။ တကယ်က မြန်မာမှာ ပရော်ဆလယ်တိုက်ဇ်လုပ်ခွင့်မရှိဘူး။ တရားဥပဒေအရ အပြစ်ပေးခံရနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် မူဆလင်မိုက်ဇေးရှင်းကတော့ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ဝင်တတ်တာပဲ။ သမိုင်းကြည့်ရင် စားဝတ်နေရေး ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာတွေ မူဆလင်ဇာတ်သွင်းခံခဲ့ရတာ များတယ်။ ဦးဖိုးကျားရဲ့ မယ်မြ အရ သုံးသပ်ရရင် အင်္ဂလိပ်ခေတ်ကတည်းက ဒီအတိုင်း ဖြစ်လာခဲ့တာပဲ။ |
|||
ဒီဖက်ခေတ်မှာတော့ ၇ ရာစုက ၁၃ ရာစုကြား အစ္စလာမ်လို နိုင်ငံကို စစ်အနိုင်တိုက်ပြီး မူဆလင်ပြောင်းခိုင်းတဲ့ဖြစ်စဉ်မျိုးတော့ မရှိတော့ပါဘူး။ ဓားမိုးသာသနာပြုတယ်ဆိုတာ မရှိသလောက်ရှားသွားပြီ။ မရှိသလောက်ဆိုပေမယ့် ဆီးရီးယားစစ်ပွဲမှာ အိုင်ဆစ်၊ အယ်လ်နူဆရာတို့က ခရစ်ယာန်အာ့ဆီးရီးယာန်းတွေ၊ ယာဇီဒီတွေ၊ ဒရုဇ်တွေကို အဓမ္မဘာသာကူးပြောင်းခဲ့တာ၊ မပြောင်းရင် လူမျိုးတုန်းသတ်ပစ်တာတွေ ရှိသေးတယ်။ နိုင်ဂျီးရီးယားမှာလည်း ဘိုကိုဟာရာမ်တွေလည်း ကျူးလွန်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီထက်ပိုကြောက်စရာကောင်းတဲ့ အဓမ္မဖြစ်ရပ်တွေရှိတယ်။ ပါကစ္စတန်မှာဆိုရင် မူဆလင်တွေက ဟိန္ဒူအမျိုးသမီးတွေကို ဖျားယောင်း၊ ဒါမှမဟုတ် အဓမ္မပြန်ပေးဆွဲပြီး မူဆလင်ဇာတ်သွင်းလိုက်တာပါပဲ။ မှုခင်းသတင်းတွေအရ သုံးသပ်ရရင် တကယ်တော့ ဒီဖြစ်စဉ်မျိုးက မြန်မာ၊ မလေးရှား၊ အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ အင်ဒိုနီးရှားတို့မှာလည်း ရှိတယ်လို့ ယူဆရတယ်။ |
|||
ဒီနေရာမှာ အရေးပါလာတာက အာဏာပိုင်တွေပဲ။ မူဆလင်နိုင်ငံပါကစ္စတန်မှာတော့ ကိစ္စဖြစ်တိုင်း ကာဖိရ်တွေရှုံးတယ်။ ၂၀၁၃ က အင်ဒိုနီးရှားမှာတောင် အစိုးရကိုယ်တိုင်က အော်ရန်ရင်ဘာမျိုးနွယ်စုတွေကို မူဆလင်ဘာသာကို အတင်းပြောင်းဖို့စီစဉ်တာ BBC က ဖော်ထုတ်လို့သာ ပျက်သွားခဲ့ရတယ်။ ဆိုလိုတာက အာဏာပိုင်တွေဖက်ကလည်း အဂတိတွေ ရှိတတ်တယ်လို့ ဆိုလိုရင်း။ မြန်မာလို နိုင်ငံမှာလည်း တစ်ချို့အာဏာပိုင်တွေက မူဆလင်မိုက်ဇေးရှင်းမှာ အဂတိတွေ ရှိတတ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့်လည်း မဘသ၊ ၉၆၉၊ မန္တလေးဘုန်းကြီးတို့ ထွက်လာတာပဲ။ ဒေါ်စုပြောတဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုဆိုတာက မှန်ပါတယ်။ ခက်တာက တရားဥပဒေဖော်ဆောင်သူတွေက တရားဥပဒေချိုးဖောက်တာမျိုး ရှိနေတော့ ဥပဒေပြင်ပက အရပ်သူရဲကောင်းဆိုတာ ပေါ်လာစမြဲပဲ။ |
|||
အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းကကြတော့ စိမ့်ဝင်ပျံ့နှံ့မှုကို အခြေခံတယ်။ အဓမ္မကျူးကျော်ခြင်းကိုလည်း လိုအပ်ရင် ပြုလုပ်တယ်။ ၁) လူဦးရေတိုးပွားမှု။ မူဆလင်တွေတိုးလာရင် ဒေသတစ်ခုတွင်းမှာ အစ္စလာမ်ယဉ်ကျေးမှုတွေ စီးပိုးသွားမယ်။ မလိုက်နာသူရှိလာရင် အစ္စလာမ်ကို ပြောင်းရင်ပြောင်း၊ မပြောင်းရင် ဒုက္ခပေးတယ်။ ထိုင်းတောင်ပိုင်း၊ မြန်မာက ဘူးသီးတောင် မောင်တောလို ပုံစံ။ ၂) စိမ့်ဝင်ပျံနှံ့မှု - စိမ့်ဝင်ပျံနှံ့မှုကတော့ ပုံစံမျိုးစုံပါပဲ။ ဥရောပတောင် အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းအောက်မှာ ကျဆုံးတော့မလို ဖြစ်နေပြီ။ အစ္စလမ္မစ်တွေ စစ်လာတိုက်တော့ အရှေ့ဥရောပ တစ်ဝက် အစ္စလာမ်အောက် ကျတယ်။ အခု လူဦးရေတိုးပွားမှု + စိမ့်ဝင်ပျံ့နှံ့မှု ဂျီဟဒ်အောက်မှာတော့ အနောက်ဥရောပတောင် alarm ပေး နှိုးဆော်နေရတဲ့အဆင့် ရောက်သွားပြီ။ ဥရောပမြို့ကြီးတွေဖြစ်တဲ့ မာလ်မို၊ ဘာမင်ဂမ်တို့က အစ္စလမ္မစ်မြို့တွေလုံးလုံး ဖြစ်သွားပြီ။ ကိုလုန်း၊ ဘာစီလိုနာတို့လည်း ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတာပဲ။ ကိုလုန်းမှာ ဥရောပတစ်ခုလုံး အကြီးဆုံးဗလီကြီး ဆောက်ပြီးသွားပြီ။ |
|||
နောက်ဆုံးရှင်းရမှာက ဝါဟာဘီပေါ့။ ဝါဟာဘီက မူဆလင်နိုင်ငံတွေမှာကို ပြဿနာတက်နေတာ။ အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်းပြုတယ်၊ သူများလူမျိုး ဒေသ ရဲ့ tradition & culture ကို အစ္စလမ္မစ်ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အစားထိုးတယ်ဆိုရာမှာ ၁) မူရင်း tradition & culture ကို ဖျက်မရတာ ရှိတယ်။ ၂) အစ္စလမ္မစ် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် မူရင်းဒေသခံယဉ်ကျေးမှု ရောယှက်သွားတာ ရှိတယ်။ ၃) ယဉ်ကျေးမှုသစ်ထွန်းကားပြီး အစ္စလမ္မစ်ယဉ်ကျေးမှုမှ သွေဖည်သွားတာရှိတယ်။ |
|||
ဝါဟာဘီအရ ဒါတွေကို လက်မခံဘူး။ တမန်တော် မိုဟာ့မ္မဒ်ခေတ်က အစ္စလမ္မစ်ယဉ်ကျေးမှုအတိုင်းပဲ ဖြစ်ရမယ်လို့ သတ်မှတ်တယ်။ ဒါကို ဝါဟာဘီဝါဒခေါ်တယ်။ ဒီလိုဖြစ်အောင်လည်း ဖော်ဆောင်တယ်။ ဒါကို ဝါဟာဘီလှုပ်ရှားမှု ခေါ်တယ်။ မိုဟာ့မ္မဒ်ခေတ်က ဘဝနေထိုင်မှုက ခုခေတ်နဲ့ကျ ကွာလွန်းသွားပြီ။ အဲဒီအခါ သဟဇာတမတည့်တာတွေ ရှိလာတယ်။ ဒါပေမယ့် ဇွတ်လုပ်တယ်။ ဒီလိုလူတွေကို အစွန်းရောက်အစ္စလာမ်ခေါ်တာပဲ။ ဝါဟာဘီလှုပ်ရှားမှုကို ဆော်ဒီအာရေးဘီးယားက စပွန်ဆာ ပေးထားတယ်။ ခုတော့ ကမ္ဘာတလွှား ပျံ့နှံ့နေပါပြီ။ အထူးသဖြင့် နိုင်ဂျီးရီးယား၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ အာဖဂနစ္စတန်တို့မှာ။ မြန်မာကိုလည်း ရောက်နေပြီ။ |
|||
ခါလီဖိတ်ဝါဒဆိုတာက ဝါဟာဘီအရ မိုဟာ့မ္မဒ်ခေတ်ကို ပြန်သွားကြရာမှာ ကမ္ဘာမှာ အစ္စလာမ်ခါလီဖိတ်အင်ပါယာ ရှိခဲ့တာပဲ၊ ဒါကို ပြန်ထူထောင်ရမယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအမြင် ရှိလာကြတယ်။ ဒါကို ခါလီဖိတ်ဝါဒခေါ်တာပဲ။ ခါလီဖိတ်အရ အစ္စလာမ်ပိုင်ခဲ့ဖူးသော နေရာတိုင်းကို အစ္စလာမ်မြေအဖြစ် ပြန်သတ်မှတ်ဖို့ ကြိုးစားတယ်။ အစ္စလာမ်မိုက်ဇေးရှင်း အားဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊ မရရင် လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်၍သော်လည်းကောင်း ကြိုးစားတယ်။ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့နာမည်တွေသာ ကွဲရင်ကွဲမယ်၊ အားလုံးက ရည်ရွယ်ချက်အတူတူပဲ။ နောက်ဆုံး ခါလီဖိတ်ဆိုတာဖြစ်လာရင် အားလုံးပေါင်းစည်းရမယ်။ ဒါဟာ ခါလီဖိတ် ဝါဒပဲ။ ခါလီဖိတ် ဝါဒအရ အစ္စလမ္မစ် ခါလီဖိတ် သတ်မှတ်နယ်မြေထဲမှာ မြန်မာပြည် ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ပါတယ်။ |
|||
Credit,Thant ZinHtut |
|||
<br /> |
|||
၁၁:၄၂၊ ၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၉ ရက်နေ့က မူ
Islamization (အာရပ်: أسلمة aslamah) သို့မဟုတ် Islamicization[၁] သို့မဟုတ် Islamification ဆိုသည်မှာ ဆူဒန်နိုင်ငံ၊ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ အီရန်နိုင်ငံ၊ မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် အယ်လ်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ တို့တွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသော[၂] လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ရပ်အား အစ္စလာမ်ဘာသာအဖြစ် ကူးပြောင်းစေသော ဖြစ်စဉ်ကို ခေါ်သည်။ ထို့အပြင် ဒေသခံ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေးနောက်ခံ မတူညီသော လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအပေါ်တွင် အစ္စလာမ်ဘာသာရေးအရ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး စနစ်ကို လိုက်နာစေရန် ပြုလုပ်ခြင်းကိုလည်း Islamization ဟု သုံးနှုန်းကြသည်။
အင်္ဂလိပ်ဝေါဟာရများဖြစ်သော muslimization နှင့် arabization တို့ကို ၁၉၄၀ မတိုင်မီက သုံးနှုန်းခဲ့ကြပြီး အလားတူအဓိပ္ပာယ်ပင် ဖြစ်သည်။ အသစ်ရရှိထားသော ဘာသာရေး အထောက်အထားကို ပိုမိုအားကောင်းခိုင်ခန့်စေရန် အလို့ငှာ မွတ်စလင်အမူအကျင့်များကို အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းလာသူအသစ်များ ပြုမူကျင့်ကြံခြင်းကို Muslimization ဟု မကြာသေးမီက ဖော်ပြသုံးနှုန်းခဲ့ကြသည်။[၃]
ကိုးကား
- ↑ "Islamicization" . The Free Dictionary.
- ↑ Kennedy၊ Charles (1996)။ "Introduction"။ Islamization of Laws and Economy, Case Studies on Pakistan။ Anis Ahmad, Author of introduction။ Institute of Policy Studies, The Islamic Foundation။ p. 19။
- ↑ Lindley-Highfield, M. (2008) '"Muslimization", Mission and Modernity in Morelos: the problem of a combined hotel and prayer hall for the Muslims of Mexico'. Tourism Culture & Communication, vol. 8, no. 2, 85–96.